پرش به محتوا

نماز آیات: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۷۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۰
جز
ویرایش جزیی
جز (←‏چگونگی برگزاری: تمیزکاری)
جز (ویرایش جزیی)
خط ۵: خط ۵:


==نام‌گذاری==
==نام‌گذاری==
نماز آیات را نماز آیات نامیده‌اند چراکه هنگامی [[واجب]] می‌شود که حوادث طبیعی‌ای مانند خورشیدگرفتگی، ماه‌گرفتگی، زمین‌لرزه، طوفان‌ و بادهای زرد و سرخ، صلاة الآيات و حوادث طبیعی دیگری رخ دهد{{مدرک}} که موجب ترس بیشتر مردم شود.<ref> فلاح‎زاده، احکام دین، ج۱ ص۱۴۸.</ref> آیات جمع «آیه» یا «آیت» به معنای نشانه است.
نماز آیات را نماز آیات نامیده‌اند چراکه هنگامی [[واجب]] می‌شود که حوادث طبیعی‌ای مانند خورشیدگرفتگی، ماه‌گرفتگی، زمین‌لرزه، طوفان‌ و بادهای زرد و سرخ  رخ دهد.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref> آیات جمع «آیه» یا «آیت» به معنای نشانه است.


==پیشینه==
==پیشینه==
خط ۲۶: خط ۲۶:
#پنج قرائت واجبه  
#پنج قرائت واجبه  
#[[تشهد]]
#[[تشهد]]
#[[سلام (نماز)|سلام]].<ref>شرح تبصره علامه حلی، ج۱، ص۱۴۶.</ref>
#[[سلام (نماز)|سلام]].<ref>شرح تبصره علامه حلی، ج۱، ص۱۴۵.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
===مستحبات===
===مستحبات===
خط ۳۶: خط ۳۶:
== وقت==
== وقت==
وقت خواندن نماز آیات نسبت به سبب آن متفاوت است:
وقت خواندن نماز آیات نسبت به سبب آن متفاوت است:
* وقت نماز کسوف و خسوف از اوّل گرفتگی قرص تا زمان ظاهر شدن تمام قرص است<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله ۱۳۰۷</ref>
* وقت نماز کسوف و خسوف از اوّل گرفتگی قرص تا زمان ظاهر شدن تمام قرص است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref> در زلزله وقت آن تا پایان عمر است و در غیر از این دو تا پایان حادثه و در صورت به جای نیاوردن باید قضا شود.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸. </ref>  
* قضای نماز آیات کسوف و خسوف، هرگاه تمام قرص گرفته باشد [[واجب]] است، خواه بر وقوع آن مطّلع شده باشد و یا مطّلع نشده باشد، ولی هرگاه تمام قرص نگرفته باشد اگر تا بیرون رفتن قرص از آن مطّلع نشده باشد و بعد از آن بفهمد قضای آن بر او واجب نیست امّا اگر در وقت گرفتن قرص بفهمد قضای آن بر او واجب است.<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله۱۳۱۰</ref>
* قضای نماز آیات کسوف و خسوف، هرگاه تمام قرص گرفته باشد [[واجب]] است، خواه بر وقوع آن مطّلع شده باشد و یا مطّلع نشده باشد، ولی هرگاه تمام قرص نگرفته باشد اگر تا بیرون رفتن قرص از آن مطّلع نشده باشد و بعد از آن بفهمد قضای آن بر او واجب نیست امّا اگر در وقت گرفتن قرص بفهمد قضای آن بر او واجب است.<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله۱۳۱۰</ref>
* غسل قضای نماز کسوف و خسوف: در [[حدیث|روایات]] به [[غسل]] قضای نماز آیات در خصوص کسوف و خسوف اشاره شده است که برخی از [[فقه|فقها]] آن را [[واجب]] دانسته‌اند البته برخی آن را در صورت گرفتگی کامل و ترک عمدی [[واجب]] دانسته‌اند و عده‌ای نیز آن را [[مستحب]] مؤکد می‌دانند.<ref>محقق سبزواری، ذخیرة المعاد، ۱۲۴۷ق، ج۱، ص۷ و ج۲، ص۳۲۷؛ شیخ انصاری، کتاب الطهارة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۶۷ ـ ۷۱.</ref>
* غسل قضای نماز کسوف و خسوف: در [[حدیث|روایات]] به [[غسل]] قضای نماز آیات در خصوص کسوف و خسوف اشاره شده است که برخی از [[فقه|فقها]] آن را [[واجب]] دانسته‌اند البته برخی آن را در صورت گرفتگی کامل و ترک عمدی [[واجب]] دانسته‌اند و عده‌ای نیز آن را [[مستحب]] مؤکد می‌دانند.<ref>محقق سبزواری، ذخیرة المعاد، ۱۲۴۷ق، ج۱، ص۷ و ج۲، ص۳۲۷؛ شیخ انصاری، کتاب الطهارة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۶۷ ـ ۷۱.</ref>
خط ۴۲: خط ۴۲:
اگر کسی از وقوع چیزی که نماز آیات برای آن واجب است یقین یا اطمینان  پیدا کند، نماز آیات بر او واجب می‌شود.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ج۱، ص۳۴۷؛ بهجت، ج۱، ص۴۸۰</ref>  
اگر کسی از وقوع چیزی که نماز آیات برای آن واجب است یقین یا اطمینان  پیدا کند، نماز آیات بر او واجب می‌شود.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ج۱، ص۳۴۷؛ بهجت، ج۱، ص۴۸۰</ref>  


وجوب نماز آیات فوری است<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله۱۳۰۸</ref> اگر سبب وجوب آن در وقت [[نمازهای یومیه]] واقع گردد باید هر یک را که وقت آن تنگ است مقدّم داشت ولی اگر وقت هر دو تنگ باشد باید نماز یومیه را مقدّم کرد و در صورتی که وقت هر دو وسیع باشد می‌تواند هر کدام را که بخواهد مقدّم بدارد هر چند مقدّم داشتن نماز یومیه مطابق احتیاط است.<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۲. مسأله ۱۳۱۲.</ref>
وجوب نماز آیات فوری است<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله۱۳۰۸</ref> اگر سبب وجوب آن در وقت [[نمازهای یومیه]] واقع گردد باید هر یک را که وقت آن تنگ است مقدّم داشت ولی اگر وقت هر دو تنگ باشد باید نماز یومیه را مقدّم کرد و در صورتی که وقت هر دو وسیع باشد می‌تواند هر کدام را که بخواهد مقدّم بدارد هر چند مقدّم داشتن نماز یومیه مطابق احتیاط است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۹.</ref>


* کسی که چند نماز آیات بر او واجب است، اگر همه آن‌ها برای یک چیز بر او واجب شده باشد،  موقعی که قضای آن‌ها را می‌خواند، لازم نیست معین کند که هر نمازی برای کدام دفعه آن‌ها است. ولی اگر برای دلایل مختلف واجب شده باشد بنا بر [[احتیاط واجب]]، باید موقع نیت، معین کند نماز آیاتی را که می‌خواند برای کدام یک آنها است.<ref>رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۱، ص۸۱۳.</ref>
* کسی که چند نماز آیات بر او واجب است، اگر همه آن‌ها برای یک چیز بر او واجب شده باشد،  موقعی که قضای آن‌ها را می‌خواند، لازم نیست معین کند که هر نمازی برای کدام دفعه آن‌ها است. ولی اگر برای دلایل مختلف واجب شده باشد بنا بر [[احتیاط واجب]]، باید موقع نیت، معین کند نماز آیاتی را که می‌خواند برای کدام یک آنها است.<ref>رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۱، ص۸۱۳.</ref>
خط ۶۵: خط ۶۵:
* نجفی، محمدحسن بن باقر، رساله شریفه مجمع الرسائل(المحشَّی)، مؤسسه حضرت صاحب‌الزمان، مشهد، ۱۳۷۳.
* نجفی، محمدحسن بن باقر، رساله شریفه مجمع الرسائل(المحشَّی)، مؤسسه حضرت صاحب‌الزمان، مشهد، ۱۳۷۳.
* طوسی، محمد بن حسن، گزیده تهذیب، مترجم: بهبودی، محمدباقر، کویر، تهران، ۱۳۷۰.
* طوسی، محمد بن حسن، گزیده تهذیب، مترجم: بهبودی، محمدباقر، کویر، تهران، ۱۳۷۰.
* محمدی، علی، شرح تبصره علامه حلی،‌دار الفکر، قم، ۱۳۷۶.
* محمدی، علی، شرح تبصره علامه حلی، دارالفکر، قم، ۱۳۷۶.
* محقق سبزوارى، محمدباقر بن محمد مؤمن‌ خراسانی)، ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد‌، قم، مؤسسه آل البيت(ع)، چاپ اول، ۱۲۴۷ق.
* محقق سبزوارى، محمدباقر بن محمد مؤمن‌ خراسانی)، ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد‌، قم، مؤسسه آل البيت(ع)، چاپ اول، ۱۲۴۷ق.
* یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم، غایه القصوی فی ترجمه العروة الوثقی، مترجم:قمی، عباس، مصحح:اسداللهی فرد، علیرضا، صبح پیروزی، قم.
* یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم، غایه القصوی فی ترجمه العروة الوثقی، مترجم:قمی، عباس، مصحح:اسداللهی فرد، علیرضا، صبح پیروزی، قم.
خط ۷۳: خط ۷۳:
* حرعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث، الطبعة الثالثة، ۱۴۱۶ق.
* حرعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث، الطبعة الثالثة، ۱۴۱۶ق.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف(ج۱)، تحقیق محمد حمیدالله، مصر، دارالتعارف، ۱۹۵۹م.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف(ج۱)، تحقیق محمد حمیدالله، مصر، دارالتعارف، ۱۹۵۹م.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تبصرة المتعلمین فی احکام الدین، تصحیح محمدهادی یوسفی غروی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{نمازها}}
{{نمازها}}