پرش به محتوا

نماز آیات: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۸۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۰
جز
تمیزکاری
جز (ویرایش جزیی)
جز (تمیزکاری)
خط ۱۲: خط ۱۲:
==چگونگی برگزاری==
==چگونگی برگزاری==
نماز آیات دو رکعت است و هر رکعت پنج رکوع دارد که دو شیوه خوانده می‌شود.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۱.</ref>
نماز آیات دو رکعت است و هر رکعت پنج رکوع دارد که دو شیوه خوانده می‌شود.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۱.</ref>
* شیوه نخست: قبل از هر رکوع، [[سوره حمد]] و سورۀ دیگری خوانده می‌شود، در این شیوه، در دو رکعت، ده سوره حمد و ده سوره دیگر خوانده می‌شود.<ref> حلی، نهایة الاحکام، ج۲، ص۷۱.</ref> به این صورت که پس از [[تکبیرة الاحرام]] سوره حمد و سپس سوره دیگری می‌خواند سپس به رکوع رفته و پس از رکوع دوباره سوره حمد و سوره دیگری می‌خواند و به رکوع می‌رود و به همین ترتیب ادامه می‌دهد و پس از رکوع پنجم به سجده می‌رود و رکعت دوم را هم مانند رکعت اول به جا می‌آورد و پس از سجده، [[تشهد]] و [[سلام]] می‌دهد.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۲.</ref>
* شیوه نخست: قبل از هر رکوع، [[سوره حمد]] و سورۀ دیگری می‌خواند، در این شیوه، در دو رکعت، ده سوره حمد و ده سوره دیگر خوانده می‌شود.<ref> حلی، نهایة الاحکام، ج۲، ص۷۱.</ref> به این صورت که پس از [[تکبیرة الاحرام]] سوره حمد و سپس سوره دیگری می‌خواند سپس به رکوع رفته و پس از رکوع دوباره سوره حمد و سوره دیگری را می‌خواند و به رکوع می‌رود و به همین ترتیب ادامه می‌دهد تا رکوع پنجم، سپس به سجده می‌رود و رکعت دوم را هم مانند رکعت اول به جا می‌آورد و پس از سجده، [[تشهد]] و [[سلام]] می‌دهد.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۲.</ref>
* شیوه دوم در هر رکعت یک حمد و یک سوره دیگر خوانده می‌شود. پس از [[تکبیرة الاحرام]]  سوره حمد یک‌‌‌بار خوانده می‌شود و سوره دیگر را به پنج قسمت کرده و قبل از هر رکوع(به جز رکوع اول هر رکعت) یک قسمت از آن را به تنهایی(بدون سوره حمد) می‌خواند. در این صورت، در دو رکعت دو حمد و دو سوره خوانده می‌شود.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۱-۷۲.</ref> همچنین می‌توان در یک رکعت پنج‌ مرتبه حمد و سوره‌ دیگر خواند و در رکعت دیگر یک حمد بخواند و سوره را تقسیم کند.<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۰۹.</ref>
* شیوه دوم در هر رکعت یک حمد و یک سوره دیگر خوانده می‌شود. پس از [[تکبیرة الاحرام]]  سوره حمد را یک‌‌‌بار می‌خوانده و سوره دیگر را به پنج قسمت کرده و قبل از هر رکوع یک قسمت از آن را به تنهایی(بدون سوره حمد) می‌خواند و رکعت دوم هم مانند رکعت اول است قبل از رکوع اول یک سوره حمد و یک قسمت از سوره دیگر را می‌خواند و قبل از هر کدام از چهار رکوع دیگر فقط یک قسمت از سوره را می‌خواند. در این صورت، در دو رکعت نماز دو سوره حمد و دو سوره دیگر خوانده می‌شود.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۱-۷۲.</ref> همچنین می‌توان در یک رکعت پنج‌ مرتبه حمد و سوره‌ دیگر خواند و در رکعت دیگر یک حمد بخواند و سوره را تقسیم کند.<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۰۹.</ref>


===واجبات===
واجبات نماز آیات عبارتند از:
{{ستون-شروع|3}}
#[[نیت]]
#[[تکبیرة الاحرام]]
#[[قرائت]]
#[[دو سجده]]
#پنج [[رکوع]] در هر رکعت
#پنج [[قیام]] واجب در هر رکعت
#پنج قرائت واجبه
#[[تشهد]]
#[[سلام (نماز)|سلام]].<ref>شرح تبصره علامه حلی، ج۱، ص۱۴۵.</ref>
{{پایان}}
===مستحبات===
===مستحبات===
* خواندن قنوت پیش از رکوع دوّم، چهارم، ششم، هشتم و دهم مستحب است و اگر تنها پیش از رکوع دهم هم خوانده شود کافی است.<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۱۲.</ref>
برخی از مستحبات نماز آیات عبارتند از:
* چیزهایی که در [[نمازهای یومیه]] واجب و مستحب است در نماز آیات هم واجب و مستحب است با این حال در نماز آیات مستحب است به جای [[اذان]] و [[اقامه]] سه مرتبه «الصلاة» گفته شود.<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۱۰.</ref>
* خواندن قنوت پیش از رکوع دوّم، چهارم، ششم، هشتم و دهم.<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۱۲.</ref>
* در نماز آیات، چه در شب باشد یا روز، بلندخواندن حمد و سوره، مستحب است.<ref>ترجمه تحریر الوسیله، ج۱، ص۳۵۱.</ref>
* گفتن سه بار «الصلاة» به جای [[اذان]] و [[اقامه]].<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۱۰.</ref>
* نماز آیات را می‌توان به جماعت خواند،<ref>طوسی، الخلاف، ج۱، ص۶۸۳.</ref> در این صورت [[سوره حمد|حمد]] و سوره‌ها را تنها امام جماعت می‌خواند.<ref> العروةالوثقی، ج۱، ص۷۳۰، م ۱۳. </ref>
* بلندن خواندن نماز.<ref>ترجمه تحریر الوسیله، ج۱، ص۳۵۱.</ref>
* خواندن سوره‌های طولانی<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref>
* گفتن [[تکبیر]] پس از هر رکوع به جز رکوع پنجم در هر رکعت.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref>
* خواندن نماز آیات به جماعت<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref> البته در این صورت [[سوره حمد|حمد]] و سوره‌ را تنها امام جماعت می‌خواند.<ref> العروةالوثقی، ج۱، ص۷۳۰، م ۱۳. </ref>


== وقت==
== وقت==
خط ۴۰: خط ۳۰:
* غسل قضای نماز کسوف و خسوف: در [[حدیث|روایات]] به [[غسل]] قضای نماز آیات در خصوص کسوف و خسوف اشاره شده است که برخی از [[فقه|فقها]] آن را [[واجب]] دانسته‌اند البته برخی آن را در صورت گرفتگی کامل و ترک عمدی [[واجب]] دانسته‌اند و عده‌ای نیز آن را [[مستحب]] مؤکد می‌دانند.<ref>محقق سبزواری، ذخیرة المعاد، ۱۲۴۷ق، ج۱، ص۷ و ج۲، ص۳۲۷؛ شیخ انصاری، کتاب الطهارة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۶۷ ـ ۷۱.</ref>
* غسل قضای نماز کسوف و خسوف: در [[حدیث|روایات]] به [[غسل]] قضای نماز آیات در خصوص کسوف و خسوف اشاره شده است که برخی از [[فقه|فقها]] آن را [[واجب]] دانسته‌اند البته برخی آن را در صورت گرفتگی کامل و ترک عمدی [[واجب]] دانسته‌اند و عده‌ای نیز آن را [[مستحب]] مؤکد می‌دانند.<ref>محقق سبزواری، ذخیرة المعاد، ۱۲۴۷ق، ج۱، ص۷ و ج۲، ص۳۲۷؛ شیخ انصاری، کتاب الطهارة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۶۷ ـ ۷۱.</ref>
==احکام==
==احکام==
اگر کسی از وقوع چیزی که نماز آیات برای آن واجب است یقین یا اطمینان  پیدا کند، نماز آیات بر او واجب می‌شود.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ج۱، ص۳۴۷؛ بهجت، ج۱، ص۴۸۰</ref>
وجوب نماز آیات فوری است<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله۱۳۰۸</ref> اگر سبب وجوب آن در وقت [[نمازهای یومیه]] واقع گردد باید هر یک را که وقت آن تنگ است مقدّم داشت ولی اگر وقت هر دو تنگ باشد باید نماز یومیه را مقدّم کرد و در صورتی که وقت هر دو وسیع باشد می‌تواند هر کدام را که بخواهد مقدّم بدارد هر چند مقدّم داشتن نماز یومیه مطابق احتیاط است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۹.</ref>
وجوب نماز آیات فوری است<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله۱۳۰۸</ref> اگر سبب وجوب آن در وقت [[نمازهای یومیه]] واقع گردد باید هر یک را که وقت آن تنگ است مقدّم داشت ولی اگر وقت هر دو تنگ باشد باید نماز یومیه را مقدّم کرد و در صورتی که وقت هر دو وسیع باشد می‌تواند هر کدام را که بخواهد مقدّم بدارد هر چند مقدّم داشتن نماز یومیه مطابق احتیاط است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۹.</ref>


خط ۵۹: خط ۴۷:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* امام خمینی، روح‌الله، ترجمه تحریرالوسیله، مترجم:اسلامی، علی، مترجم: محمد قاضی‌زاده، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۸۳.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، نهایة الاحکام فی معرفة الاحکام، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‎السلام، ۱۴۱۹ق.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، نهایة الاحکام فی معرفة الاحکام، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‎السلام، ۱۴۱۹ق.
* بهجت، محمدتقی، جامع المسایل، دفتر حضرت آیه‌الله العظمی بهجت، قم، ۱۳۸۴.
* بهجت، محمدتقی، جامع المسایل، دفتر حضرت آیه‌الله العظمی بهجت، قم، ۱۳۸۴.
* شیخ انصاری، کتاب الطهارة، قم، کنگره بزرگداشت شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق.
* شیخ انصاری، کتاب الطهارة، قم، کنگره بزرگداشت شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق.
* نجفی، محمدحسن بن باقر، رساله شریفه مجمع الرسائل(المحشَّی)، مؤسسه حضرت صاحب‌الزمان، مشهد، ۱۳۷۳.
* نجفی، محمدحسن بن باقر، رساله شریفه مجمع الرسائل(المحشَّی)، مؤسسه حضرت صاحب‌الزمان، مشهد، ۱۳۷۳.
* طوسی، محمد بن حسن، گزیده تهذیب، مترجم: بهبودی، محمدباقر، کویر، تهران، ۱۳۷۰.
* محمدی، علی، شرح تبصره علامه حلی، دارالفکر، قم، ۱۳۷۶.
* محقق سبزوارى، محمدباقر بن محمد مؤمن‌ خراسانی)، ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد‌، قم، مؤسسه آل البيت(ع)، چاپ اول، ۱۲۴۷ق.
* محقق سبزوارى، محمدباقر بن محمد مؤمن‌ خراسانی)، ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد‌، قم، مؤسسه آل البيت(ع)، چاپ اول، ۱۲۴۷ق.
* یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم، غایه القصوی فی ترجمه العروة الوثقی، مترجم:قمی، عباس، مصحح:اسداللهی فرد، علیرضا، صبح پیروزی، قم.
* یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم، غایه القصوی فی ترجمه العروة الوثقی، مترجم:قمی، عباس، مصحح:اسداللهی فرد، علیرضا، صبح پیروزی، قم.
خط ۷۱: خط ۵۶:
* فلاح‎زاده، محمدحسین، احکام دین: مطابق با فتاوای مراجع بزرگ تقلید، نشر مشعر، تهران، ۱۳۸۶.
* فلاح‎زاده، محمدحسین، احکام دین: مطابق با فتاوای مراجع بزرگ تقلید، نشر مشعر، تهران، ۱۳۸۶.
* بنی هاشمی خمینی ، توضیح المسائل مراجع (دوازده مرجع)، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ ششم، ۱۳۸۰.
* بنی هاشمی خمینی ، توضیح المسائل مراجع (دوازده مرجع)، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ ششم، ۱۳۸۰.
* حرعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث، الطبعة الثالثة، ۱۴۱۶ق.
*حرعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث، الطبعة الثالثة، ۱۴۱۶ق.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف(ج۱)، تحقیق محمد حمیدالله، مصر، دارالتعارف، ۱۹۵۹م.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف(ج۱)، تحقیق محمد حمیدالله، مصر، دارالتعارف، ۱۹۵۹م.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تبصرة المتعلمین فی احکام الدین، تصحیح محمدهادی یوسفی غروی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ق.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تبصرة المتعلمین فی احکام الدین، تصحیح محمدهادی یوسفی غروی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ق.