پرش به محتوا

کتب ضاله: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۲۱
جز
←‏احکام: ویرایش و تغییر عنوان‌ها
جز (←‏احکام: ویرایش و تغییر عنوان‌ها)
خط ۳۲: خط ۳۲:


==احکام==
==احکام==
فقها برای استنباط احکام مربوط به کتب ضاله به [[ادله اربعه]]: آیات قران بویژه آیه ۶ [[سوره لقمان]]<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> و آیه ۳۰ [[سوره حج]]،<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> روایاتی مانند روایت [[تحف‌العقول]]<ref>ابن شعبه حرانی، تحف‌العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۳۵. </ref>از [[امام صادق (ع)]]،<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ج۱، ص۲۳۳.</ref> [[اجماع]]<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref> و [[دلیل عقلی|ادله عقلی]] نظیر قطع ریشه فساد<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> و [[دفع ضرر محتمل]]<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref> تمسک کرده‌اند.
به‌فتوای فقیهان، موارد زیر در خصوص کتاب‌های ضاله حرام است:
به‌فتوای فقیهان، موارد زیر در خصوص کتاب‌های ضاله حرام است:
{{ستون|۲}}
{{ستون|۲}}
خط ۴۶: خط ۴۴:
به‌فتوای فقیهان، مطالعه، یاددادن و یادگرفتن برای کسانی که اهلیت آن را داشته و به‌واسطه آن، به اثبات حق و نقض باطل می‌پردازد، اشکال ندارد.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۱۴؛ طباطبایی، ریاض المسائل،  ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۵۰۳.</ref> همچنین طبق فتوای [[حسین وحید خراسانی|آیت الله وحید خراسانی]] خرید و فروش کتب ضاله در صورتی حرام است که احتمال گمراهی بدهیم.<ref>وحیدخراسانی، منهاج الصالحین، مدرسة الامام باقر العلوم، ج۲، ص۱۵.</ref> مطابق نظر برخی فقها، ازبین‌بردن کتب ضاله [[واجب]] است.<ref>شهیدثانی، مسالک‌الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۲۷.</ref>
به‌فتوای فقیهان، مطالعه، یاددادن و یادگرفتن برای کسانی که اهلیت آن را داشته و به‌واسطه آن، به اثبات حق و نقض باطل می‌پردازد، اشکال ندارد.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۱۴؛ طباطبایی، ریاض المسائل،  ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۵۰۳.</ref> همچنین طبق فتوای [[حسین وحید خراسانی|آیت الله وحید خراسانی]] خرید و فروش کتب ضاله در صورتی حرام است که احتمال گمراهی بدهیم.<ref>وحیدخراسانی، منهاج الصالحین، مدرسة الامام باقر العلوم، ج۲، ص۱۵.</ref> مطابق نظر برخی فقها، ازبین‌بردن کتب ضاله [[واجب]] است.<ref>شهیدثانی، مسالک‌الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۲۷.</ref>


===دیدگاه‌های متفاوت===
==فتوایی متفاوت==
[[آیت الله منتظری]] هم گفته است امروزه به‌جهت پیشرفت ابزارهای چاپ و نشر، نابودکردن یک کتاب نه‌تنها موجب محوشدنش نمی‌شود، که توجه و رغبت مردم نسبت به آن را افزایش می‌دهد. همچنین حفظ و نشر کتب ضاله به‌علت آنکه مشتمل بر خرافات و موهومات‌اند، خود موجب بطلان مطالب این کتاب‌ها می‌شود. بنابراین حفظ آن‌ها حرام نبوده و از بین بردنشان واجب نیست.<ref>منتظری، دراسات فی مکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۰۴.</ref>
 
==ادله فقهی==
فقیهان برای استنباط احکام مربوط به کتب ضاله به [[ادله اربعه]] استناد کرده‌اند: آیات قرآن، از جمله آیه ۶ [[سوره لقمان]]<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> و آیه ۳۰ [[سوره حج]]،<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> روایات مانند روایتی از [[امام صادق (ع)]] در [[تحف‌العقول]]،<ref>ابن شعبه حرانی، تحف‌العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۳۵. </ref><ref>شیخ انصاری، المکاسب، ج۱، ص۲۳۳.</ref> [[اجماع]]<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref> و [[دلیل عقلی|ادله عقلی]] نظیر قطع ریشه فساد<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> و دفع ضرر مُحتَمَل<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref> تمسک کرده‌اند.
 
[[یوسف بن احمد بحرانی|یوسف بن احمد بَحرانی]] (۱۱۰۷-۱۱۸۶ق) در حکم حرمت حفظ و وجوب از بین بردن کتب ضاله، تشکیک کرده است. او بر این باور است که برای این احکام [[دلیل شرعی]] وجود ندارد.<ref>بحرانی، حدائق‌الناضرة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱۸، ص۱۴۱.</ref>
[[یوسف بن احمد بحرانی|یوسف بن احمد بَحرانی]] (۱۱۰۷-۱۱۸۶ق) در حکم حرمت حفظ و وجوب از بین بردن کتب ضاله، تشکیک کرده است. او بر این باور است که برای این احکام [[دلیل شرعی]] وجود ندارد.<ref>بحرانی، حدائق‌الناضرة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱۸، ص۱۴۱.</ref>
[[آیت الله منتظری]] هم گفته است امروزه به‌جهت پیشرفت ابزارهای چاپ و نشر، نابودکردن یک کتاب نه‌تنها موجب محوشدنش نمی‌شود، که توجه و رغبت مردم نسبت به آن را افزایش می‌دهد. همچنین حفظ و نشر کتب ضاله به‌علت آنکه مشتمل بر خرافات و موهومات‌اند، خود موجب بطلان مطالب این کتاب‌ها می‌شود. بنابراین حفظ آن‌ها حرام نبوده و از بین بردنشان واجب نیست.<ref>منتظری، دراسات فی مکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۰۴.</ref>


==کتب ضاله در قوانین ایران==
==کتب ضاله در قوانین ایران==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶

ویرایش