confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۴۴
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی =[[کوفه]] | | محل زندگی =[[کوفه]] | ||
| تاریخ وفات =دوره حکومت معاویه | | تاریخ وفات =دوره حکومت [[معاویه]] | ||
| شهر وفات =حدود | | شهر وفات =حدود[[سال ۷۰ قمری]] | ||
| علت وفات = | | علت وفات = | ||
| تاریخ شهادت = | | تاریخ شهادت = | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| نحوه شهادت = | | نحوه شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
| از یاران =[[امام علی(ع) | | از یاران =[[امام علی(ع)]] و [[امام حسن(ع)]] | ||
| فعالیتهای اجتماعی = | | فعالیتهای اجتماعی = | ||
| مشایخ = | | مشایخ = | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''صَعْصَعة بن صَوحان''' از | '''صَعْصَعة بن صَوحان''' از [[یاران امام علی(ع)]] بود که در جنگهای [[جنگ جمل|جمل]]، [[جنگ صفین|صِفّین]] و [[جنگ نهروان|نَهرَوان]] شرکت کرد. صعصعه در سخنوری مهارت داشت و از این مهارت در دفاع از [[امام علی(ع)]] و انتقاد به [[معاویه]] استفاده میکرد. امام علی(ع) صعصعه را از اصحاب بزرگ خود معرفی کرده است. [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] هم او را از معدود افرادی دانسته است که امام علی(ع) را آنگونه که شایسته است، شناخت. | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
::«در مسائلی با مردم مشورت کن که خداوند در [[قرآن]] در مورد آن چیزی نگفته باشد. اما آنچه خداوند در مورد آن حکمی داده است، به همان عمل کن.»<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۱۷.</ref> | ::«در مسائلی با مردم مشورت کن که خداوند در [[قرآن]] در مورد آن چیزی نگفته باشد. اما آنچه خداوند در مورد آن حکمی داده است، به همان عمل کن.»<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۱۷.</ref> | ||
صعصعه از مخالفان [[عثمان بن عفان| | صعصعه از مخالفان [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]] در [[کوفه]] بود. خلیفه، او را به همراه تعدادی از جمله برادرش [[زید بن صوحان]] و [[مالک اشتر]] به [[شام]] تبعید کرد.<ref>احمدی میانجی، مکاتیب الأئمة(ع)، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref> منابع تاریخی گفتگویی انتقادی از وی با [[عثمان]] گزارش کردهاند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۵۸۹.</ref> | ||
==صحابی امام علی(ع)== | ==صحابی امام علی(ع)== | ||
{{جعبه نقل قول | {{جعبه نقل قول | ||
|عنوان= امام صادق(ع): | |عنوان= [[امام صادق(ع)]]: | ||
|نقلقول=«کسی با امام علی(ع) نبود که ایشان را آنگونه که شایستهاش است، بشناسد، مگر صعصعه و اصحابش».<ref>ابن داود، الرجال، ۱۳۴۲ش، ص۱۸۷.</ref>|منبع= |تراز= چپ|عرض= ۲۱۰px | |نقلقول=«کسی با امام علی(ع) نبود که ایشان را آنگونه که شایستهاش است، بشناسد، مگر صعصعه و اصحابش».<ref>ابن داود، الرجال، ۱۳۴۲ش، ص۱۸۷.</ref>|منبع= |تراز= چپ|عرض= ۲۱۰px | ||
|اندازه خط=۱۴px | |اندازه خط=۱۴px | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
به گفته [[شیخ مفید]]، صعصعه از اصحاب بزرگ [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] بوده است.<ref>شیخ مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۴۷۵.</ref> [[ابن قتیبه دینوری]] دانشمند قرن سوم قمری نیز نام صعصعه را در گروه افراد مشهور [[شیعه]] آورده است.<ref>ابنقتیبة، المعارف، ۱۹۹۲ق، ص۶۲۴.</ref> به گزارش مسعودی در مُروج الذَّهَب، امام علی(ع) صعصعه را از بزرگان عرب و رؤسای اصحاب خود معرفی کرده است.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۸.</ref> برپایه روایتی از [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]، امام علی(ع) وی را بر [[وصیت]] خود شاهد گرفت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۵۱.</ref> | به گفته [[شیخ مفید]]، صعصعه از اصحاب بزرگ [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] بوده است.<ref>شیخ مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۴۷۵.</ref> [[ابن قتیبه دینوری]] دانشمند قرن سوم قمری نیز نام صعصعه را در گروه افراد مشهور [[شیعه]] آورده است.<ref>ابنقتیبة، المعارف، ۱۹۹۲ق، ص۶۲۴.</ref> به گزارش مسعودی در مُروج الذَّهَب، امام علی(ع) صعصعه را از بزرگان عرب و رؤسای اصحاب خود معرفی کرده است.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۸.</ref> برپایه روایتی از [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]، امام علی(ع) وی را بر [[وصیت]] خود شاهد گرفت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۵۱.</ref> | ||
صعصعه در [[تشییع جنازه]] امام علی(ع) شرکت داشت و پس از [[دفن]] او بر سر قبرش آمد و در حالیکه خاک بر سرش میریخت و گریه میکرد، سخنانی را به زبان آورد که در آنها ضمن بیان فضایل امام علی(ع)، از خدا میخواست او را از دوستان امام علی(ع) قرار دهد و به او کمک کند راه او را ادامه دهد.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۲، ص۲۹۵.</ref> | صعصعه در [[تشییع جنازه]] امام علی(ع) شرکت داشت و پس از [[دفن]] او بر سر قبرش آمد و در حالیکه خاک بر سرش میریخت و گریه میکرد، سخنانی را به زبان آورد که در آنها ضمن بیان [[فضایل امام علی(ع)]]، از [[خدا]] میخواست او را از دوستان امام علی(ع) قرار دهد و به او کمک کند راه او را ادامه دهد.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۲، ص۲۹۵.</ref> | ||
صعصعه امام علی(ع) را زینتدهنده خلافت میدانست و معتقد بود او به خلافت ارزش و مقام داده و نیاز خلافت به امام علی(ع) بیش از نیاز او به خلافت است.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۷۹.</ref> | صعصعه امام علی(ع) را زینتدهنده خلافت میدانست و معتقد بود او به خلافت ارزش و مقام داده و نیاز خلافت به امام علی(ع) بیش از نیاز او به خلافت است.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۷۹.</ref> | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
صعصعه در جنگهای زمان حکومت امام علی(ع)، شرکت کرد. در [[جنگ جمل]] برادرش [[صیحان بن صوحان|صیحان]]، پرچمدار قبیله عبدالقیس بود. پس از [[شهادت]] صیحان، برادر دیگرش [[زید بن صوحان|زید]] پرچمدار شد و پس از شهادت زید، صعصعه خود پرچم را به دست گرفت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref> | صعصعه در جنگهای زمان حکومت امام علی(ع)، شرکت کرد. در [[جنگ جمل]] برادرش [[صیحان بن صوحان|صیحان]]، پرچمدار قبیله عبدالقیس بود. پس از [[شهادت]] صیحان، برادر دیگرش [[زید بن صوحان|زید]] پرچمدار شد و پس از شهادت زید، صعصعه خود پرچم را به دست گرفت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref> | ||
در [[جنگ | در [[جنگ صفین]] صعصعه فرمانده قبیله عبدالقیس کوفه بود.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۲۰۶.</ref> پیش از آغاز جنگ، سپاه معاویه بر آب مسلط شده بود و اجازه دسترسی سپاه امام علی(ع) به آب را نمیداد. امام علی(ع) صعصعه را برای مذاکره نزد [[معاویه]] فرستاد.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۱۶۰.</ref> | ||
پیش از آغاز [[جنگ نهروان]] هم امام علی(ع) صعصعه را برای مذاکره و نصیحت [[خوارج]] به میان آنان فرستاد.<ref>شیخ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۲۱.</ref> او در این گفتگو به پیروی از امام علی(ع) تأکید کرد. متن گفتگوی صعصعه با خوارج، در کتاب [[الاختصاص (کتاب)|الاختصاص]] نوشته [[شیخ مفید]] آمده است.<ref>شیخ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۲۱.</ref> | پیش از آغاز [[جنگ نهروان]] هم امام علی(ع) صعصعه را برای مذاکره و نصیحت [[خوارج]] به میان آنان فرستاد.<ref>شیخ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۲۱.</ref> او در این گفتگو به پیروی از امام علی(ع) تأکید کرد. متن گفتگوی صعصعه با خوارج، در کتاب [[الاختصاص (کتاب)|الاختصاص]] نوشته [[شیخ مفید]] آمده است.<ref>شیخ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۲۱.</ref> | ||
=== شفاعت مُنذِر بن جارود === | === شفاعت مُنذِر بن جارود === | ||
[[پرونده:مسجد صعصعه.jpg|بندانگشتی|مسجد صعصعه در [[کوفه]]]] | [[پرونده:مسجد صعصعه.jpg|بندانگشتی|[[مسجد صعصعه]] در [[کوفه]]]] | ||
به گزارش [[بحار الانوار (کتاب)|بِحار الانوار]]، [[منذر بن جارود|مُنذِر بن جارود]] که از سوی امام علی(ع) به ریاست منطقهای فرستاده شده بود، مالی را از [[بیت المال]] برداشت. امام علی او را زندانی کرد؛ اما با واسطهگری صعصعه، منذر را آزاد کرد.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۴، ص۳۲۳.</ref> بر اساس گزارش [[الغارات (کتاب)|الغارات]] صعصعه به امام علی گفت: خواهر منذر بن جارود هر روز برای برادرش گریه میکند. او را آزاد کن و من آنچه برداشته را ضمانت میکنم. امام علی(ع) پاسخ داد: نیازی به ضمانت نیست. او [[سوگند]] بخورد که مالی را برنداشته است؛ آزادش میکنم.<ref>ثقفی، الغارات، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۸۹۷.</ref> | به گزارش [[بحار الانوار (کتاب)|بِحار الانوار]]، [[منذر بن جارود|مُنذِر بن جارود]] که از سوی امام علی(ع) به ریاست منطقهای فرستاده شده بود، مالی را از [[بیت المال]] برداشت. امام علی او را زندانی کرد؛ اما با واسطهگری صعصعه، منذر را آزاد کرد.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۴، ص۳۲۳.</ref> بر اساس گزارش [[الغارات (کتاب)|الغارات]] صعصعه به امام علی گفت: خواهر منذر بن جارود هر روز برای برادرش گریه میکند. او را آزاد کن و من آنچه برداشته را ضمانت میکنم. امام علی(ع) پاسخ داد: نیازی به ضمانت نیست. او [[سوگند]] بخورد که مالی را برنداشته است؛ آزادش میکنم.<ref>ثقفی، الغارات، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۸۹۷.</ref> | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
[[پرونده:مسجد صعصعه در بحرین.jpg|بندانگشتی|مسجد و قبر منسوب به صعصعه در [[بحرین]]]] | [[پرونده:مسجد صعصعه در بحرین.jpg|بندانگشتی|مسجد و قبر منسوب به صعصعه در [[بحرین]]]] | ||
درگذشت صعصعه را در زمان خلافت [[معاویه]] و در [[کوفه]] دانستهاند.<ref>ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref> البته در برخی منابع آمده است که مغیره به دستور معاویه، صعصعه را به جزیرهای در [[بحرین]] تبعید کرد و او در حدود سال ۷۰ قمری در آنجا درگذشت.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹ق، ج۳، ص۲۰۵.</ref> | درگذشت صعصعه را در زمان خلافت [[معاویه]] و در [[کوفه]] دانستهاند.<ref>ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref> البته در برخی منابع آمده است که مغیره به دستور معاویه، صعصعه را به جزیرهای در [[بحرین]] تبعید کرد و او در حدود [[سال ۷۰ قمری]] در آنجا درگذشت.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹ق، ج۳، ص۲۰۵.</ref> | ||
در شهر عسکر در بحرین، قبری به صعصعه منسوب است که آنجا را مسجد صعصعة بن صوحان مینامند.<ref>[http://www.jwd.gov.bh/mosques/3212 «مسجد صعصعة بن صوحان في عسكر»،الاوقاف الجعفریه]</ref> همچنین در نزدیکی [[مسجد سهله|مسجد سَهله]] در کوفه، مسجدی به نام [[ | در شهر عسکر در بحرین، قبری به صعصعه منسوب است که آنجا را مسجد صعصعة بن صوحان مینامند.<ref>[http://www.jwd.gov.bh/mosques/3212 «مسجد صعصعة بن صوحان في عسكر»،الاوقاف الجعفریه]</ref> همچنین در نزدیکی [[مسجد سهله|مسجد سَهله]] در کوفه، مسجدی به نام [[مسجد صعصعه]] به او منسوب است.<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۱۴۳؛ شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۲۶۴.</ref> | ||
== جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته== |