پرش به محتوا

مسافت شرعی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۹۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
'''مسافَت شَرعی''' مقدارمسافتی که با پیمودن آن، شخص از نظر شرعی [[سفر شرعی|مسافر]] محسوب می‌شود و باید نماز را [[نماز شکسته|شکسته]] (نمازهای چهاررکعتی را دورکعتی) بخواند. به [[فتوا]]ی بیشتر فقیهان شیعه، مسافت شرعی، هشت [[فرسخ شرعی]] و بنا بر نظرات مختلفی که دارند بین ۴۰تا۴۵ کیلومتر است، چه فقط در مسیر رفت باشد یا مجموع رفت‌وآمد را شامل شود. همچنین در صورتی احکام مسافر جاری می‌شود که شخص از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد.
'''مسافَت شَرعی''' مقدارمسافتی که در احکام نماز و روزه مسافر از آن بحث می‌شود. به فتوای فقیهان پیمودن این مقدارمسافت سبب می‌شود شخص از نظر شرعی [[سفر شرعی|مسافر]] محسوب شود. به‌فتوای بیشتر فقیهان شیعه، مسافت شرعی، هشت [[فرسخ شرعی|فرسخ]] است و بنا بر نظرات مختلفی که دارند مسافت ان را بین ۴۰تا۴۵ کیلومتر می‌دانند، چه فقط در مسیر رفت باشد یا مجموع رفت‌وآمد را شامل شود. همچنین در صورتی بر فرد احکام مسافر جاری می‌شود که از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد.
==اهمیت و مفهوم‌شناسی==
==اهمیت و مفهوم‌شناسی==
[[پرونده:تابلو مسافت شرعی مشهد.jpg|بندانگشتی|نصب تابلوی مسافت شرعی در جاده [[مشهد]]]]
[[پرونده:تابلو مسافت شرعی مشهد.jpg|بندانگشتی|نصب تابلوی مسافت شرعی در جاده [[مشهد]]]]
مسافت شرعی از مباحث فقهی است که در احکام نماز<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> و روزه مسافر از آن بحث می‌شود. [[شیخ حر عاملی|حُر عاملی]] در بخش کتاب الصومِ [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسائل الشیعه]] بیش از ۳۰ [[حدیث]] در رابطه با مسافت شرعی جمع‌آوری کرده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص‌۴۵۱-۴۶۲.</ref>
مسافت شرعی از مباحث فقهی است که در احکام نماز<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> و روزه مسافر{{مدرک}} از آن بحث می‌شود. [[شیخ حر عاملی|حُر عاملی]] در بخش کتاب الصومِ [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسائل الشیعه]] بیش از ۳۰ [[حدیث]] در رابطه با مسافت شرعی جمع‌آوری کرده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص‌۴۵۱-۴۶۲.</ref>


مسافت شرعی شامل هشت فرسخ شرعی (بین ۴۰ تا ۴۵ کیلومتر) است که شامل رفت یا مجموع رفت‌وبرگشت می‌شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> {{یادداشت|برخی از فقها مجموع رفت و برگشت را به شرطی که مسیر رفت کمتر از هشت فرسخ نباشد (برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴، پانویس۲.)}} به فتوای فقیهان شیعه، یکی از شرایط [[نماز شکسته|شکسته‌شدن نماز]] آن است که مسافر تصمیم داشته باشد دست‌کم این مقدار را بپیماید.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> در برخی از جاده‌های ایران تابلوهایی برای نشان‌دادن مسافت شرعی شهرها نصب شده است.<ref> نگاه کنید به [https://www.isna.ir/photo/Khorasan-Razavi-94884/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1-% «رونمایی از تابلو مسافت شرعی مشهد در محور شاندیز»]، خبرگزاری ایسنا.</ref>
مسافت شرعی شامل هشت فرسخ شرعی (بین ۴۰ تا ۴۵ کیلومتر) است که شامل رفت یا مجموع رفت‌وبرگشت می‌شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> {{یادداشت|برخی از فقها مجموع رفت و برگشت را به شرطی که مسیر رفت کمتر از هشت فرسخ نباشد (برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴، پانویس۲.)}} به فتوای فقیهان شیعه، یکی از شرایط [[نماز شکسته|شکسته‌شدن نماز]] آن است که مسافر تصمیم داشته باشد دست‌کم این مقدار را بپیماید.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> در برخی از جاده‌های ایران تابلوهایی برای نشان‌دادن مسافت شرعی شهرها نصب شده است.<ref> نگاه کنید به [https://www.isna.ir/photo/Khorasan-Razavi-94884/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1-% «رونمایی از تابلو مسافت شرعی مشهد در محور شاندیز»]، خبرگزاری ایسنا.</ref>
خط ۱۲: خط ۱۲:
در احادیث [[امامان شیعه]] چند معیار برای محاسبه مسافت ذکر شده است؛
در احادیث [[امامان شیعه]] چند معیار برای محاسبه مسافت ذکر شده است؛
* هشت فرسخ شرعی؛ فقیهان شیعه درباره مقدار هشت فرسخ نظرات مختلفی دارند:  
* هشت فرسخ شرعی؛ فقیهان شیعه درباره مقدار هشت فرسخ نظرات مختلفی دارند:  
# ۴۵ کیلومتر. طبق فتوای امام خمینی، محمدعلی اراکی، محمد فاضل لنکرانی، لطف‌الله صافی گلپایگانی، محمدتقی بهجت، سید علی خامنه‌ای و حسین نوری همدانی
# ۴۵ کیلومتر. طبق فتوای [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، [[محمدعلی اراکی]]، [[محمد فاضل لنکرانی]]، [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]]، [[محمدتقی بهجت]]، [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]] و [[حسین نوری همدانی]]
# ۴۴ کیلومتر:  طبق فتوای سید ابوالقاسم خویی، میرزا جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی، سید علی سیستانی
# ۴۴ کیلومتر:  طبق فتوای [[سید ابوالقاسم خویی]]، [[میرزا جواد تبریزی]]، [[حسین وحید خراسانی]] و [[سید علی حسینی سیستانی|سید علی سیستانی]]
#  ۴۳ کیلومتر ناصر مکارم شیرازی  
#  ۴۳ کیلومتر: طبق فتوای [[ناصر مکارم شیرازی]]
# ۴۰ کیلومتر: طبق شبیری زنجانی <ref> [http://www.pasokhgoo.ir/node/63872 مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی]، مرکز ملی پاسخ‌گویی...، احکام مسافر، ص۲۳. بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ج۱، ۶۸۳.</ref> این اختلاف‌نظر به دیدگاه آنها درباره محاسبه هر فرسخ شرعی برمی‌گردد.  
# ۴۰ کیلومتر: طبق فتوای [[سید موسی شبیری زنجانی]]<ref> [http://www.pasokhgoo.ir/node/63872 مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی]، مرکز ملی پاسخ‌گویی...، احکام مسافر، ص۲۳. بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ج۱، ۶۸۳.</ref> این اختلاف‌نظر به دیدگاه آنها درباره محاسبه هر فرسخ شرعی برمی‌گردد.  
* مقدار مسیری که کاروان‌ها در طول یک روز طی می‌کنند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۴۵۱.</ref>  
* مقدار مسیری که کاروان‌ها در طول یک روز طی می‌کنند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۴۵۱.</ref>  
* دو بَرید (فاصله بین دو منزل که یک نامه‌رسان طی می‌کرد): بنا بر روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دو برید برابر با ۲۴ میل است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۴۵۲.</ref>
* دو بَرید (فاصله بین دو منزل که یک نامه‌رسان طی می‌کرد): بنا بر روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دو برید برابر با ۲۴ میل است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۴۵۲.</ref>