۱۷٬۸۳۰
ویرایش
مسجد ضرار: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش و تمیزکاری
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش و تمیزکاری) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش و تمیزکاری) |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==موقعیت جغرافیایی== | ==موقعیت جغرافیایی== | ||
این مسجد در بخشی از خانه [[خذام بن خالد|خِذام بن خالد]] | این مسجد در بخشی از خانه [[خذام بن خالد|خِذام بن خالد]] که او را از منافقان دانسته‌اند<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۷۴</ref> و در محله [[قبیله بنی غنم بن عوف]] <ref>ابن شبه، ج۱، ص۵۱ـ۵۲؛ بلاذری، ج۱، ص۳۲۹ـ۳۳۰؛ طوسی و طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref> تأسیس شد. به گزارش دیگری در محله [[بنی سالم بن عوف]] (از تیره‌های قبیله [[اوس]]) تأسیس شد.<ref>رجوع کنید به ابن هشام، ج۴، ص۱۷۴؛ مسعودی، ص۲۷۲</ref> | ||
==سازندگان== | ==سازندگان== | ||
سازندگان مسجد ضرار | سازندگان مسجد ضرار ۱۵ نفر<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۷،</ref> و بنا بر قولی ۱۲ تن بودند و امامت آنان را مُجَمِّع بن جاریه بر عهده داشت.<ref>رجوع کنید به ابن هشام، ج۴، ص۱۷۴؛ ابن سیدالناس، ج۲، ص۳۰۰.</ref> | ||
گفته‌اند محرک اصلی ساخت مسجد ضرار شخصی به نام ابوعامر | گفته‌اند محرک اصلی ساخت مسجد ضرار شخصی به نام ابوعامر از اشراف [[اَوس]] و پدر [[حنظلة بن ابی عامر|حنظله]] بوده است.<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۶، ۱۰۴۹، ۱۰۷۳؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref> وی در [[ایام جاهلیت]] به [[رهبانیت]] گراییده و به [[ابوعامر راهب]] معروف شده بود. او پس از [[اسلام]]، برخلاف قبیله خود، [[کفر]] پیشه کرد و با [[پیامبر(ص)]] مجادله نمود و روانه [[مکه]] شد و [[مشرکان]] را در جنگ با [[مسلمانان]] یاری می‌کرد. از این رو، پیامبر او را [[فاسق]] خواند. پس [[فتح مکه]]، به [[طائف]] و سپس به [[شام]]، رفت و مسیحی شد و در سال دهم هجرت در آنجا درگذشت. <ref>واقدی، ج۱، ص۲۰۵ـ۲۰۶، ج۲، ص۴۴۱؛ ابن هشام، ج۲، ص۲۳۴ـ۲۳۵؛ بلاذری، ج۱، ص۳۳۰؛ طبری، تاریخ، ج۳، ص۱۴۰</ref> | ||
به گزارش واقدی [[ابو لبابه انصاری|ابولُبابة بن عبدالمُنذر]] با تهیه چوب، منافقان را در ساختن مسجد ضرار یاری کرد. <ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۷</ref> | به گزارش واقدی [[ابو لبابه انصاری|ابولُبابة بن عبدالمُنذر]] با تهیه چوب، منافقان را در ساختن مسجد ضرار یاری کرد. <ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۷</ref> | ||
== انگیزه و ماجرای ساخت== | == انگیزه و ماجرای ساخت== | ||
بنابر آیه ۱۰۷ سوره توبه این مسجد با هدف تفرقه و اختلاف بین مؤمنان ساخته شده بود. همچنین سازندگان می‌خواستند تا پایگاهی برای فعالیت‌های ابوعامر و منافقان علیه پیامبر باشد.<ref>سوره توبه: ۱۰۷.</ref> اما بانیان آن ادعا می‌کردند که این مسجد را برای بیماران و گرفتارانی که به سبب دوری راه، امکان حضور در مسجد قبا را ندارند، ساخته‌اند.<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۷۳؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۱۱۰</ref> | |||
ابوعامر برای هواداران خود در [[مدینه]] پیغام فرستاد که به زودی با لشکری از سوی [[هرقل]]، امپراتور روم، به مدینه خواهد آمد و پیامبر(ص) و یارانش را بیرون خواهد کرد. او از هوادارانش در مدینه خواست، تا محلی را برای فعالیت‌های آیندۀ او آماده سازند و به جمع‌آوری سلاح و نیرو بپردازند.<ref>حلبی، ج۳، ص۲۰۳؛ حسنی، ص۶۳۸.</ref> | سازندگان مسجد گروهی از [[منافقان]] [[مدینه]] و از [[قبیله بنی غنم بن عوف]] بود، تصمیم گرفتند مسجدی بنا کنند تا در [[نماز جماعت]] [[مسجد قبا]] حاضر نشوند.<ref>ابن شبه، ج۱، ص۵۱ـ۵۲؛ بلاذری، ج۱، ص۳۲۹ـ۳۳۰؛ طوسی و طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref> انگیزه آنان از ساخت این مسجد [[حسادت]] به [[قبیله بنی عمرو بن عوف|قبیله بنی عمرو بن عَوف]] بود که در آغاز ورود پیامبر(ص) به مدینه، [[مسجد قبا]] را در این شهر بنا کرده بودند و پیامبر در آن نماز خوانده بود. | ||
ابوعامر برای هواداران خود در [[مدینه]] پیغام فرستاد که به زودی با لشکری از سوی [[هرقل]]، امپراتور روم، به مدینه خواهد آمد و پیامبر(ص) و یارانش را بیرون خواهد کرد. او از هوادارانش در مدینه خواست، تا محلی را برای فعالیت‌های آیندۀ او آماده سازند و به جمع‌آوری سلاح و نیرو بپردازند.<ref>حلبی، ج۳، ص۲۰۳؛ حسنی، ص۶۳۸.</ref> | |||
==تبرک‌جویی به پیامبر و نزول آیه== | ==تبرک‌جویی به پیامبر و نزول آیه== | ||
پس از | پس از ساخت مسجد، بانیان آن نزد پیامبر رفتند و از پیامبر خواستند برای افتتاح این مسجد در آنجا نماز بخواند تا از برکت دعای پیامبر برخوردار گردند.<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۷۳؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۱۱۰</ref> اما پیامبر، که عازم [[غزوه تبوک]] بود، درخواست آنان را به پس از بازگشت از سفر موکول کرد.<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۷۴.</ref> | ||
پیامبر، که عازم [[غزوه تبوک]] بود، | |||
چون پیامبر از تبوک بازگشت و به جایی به نام ذی اَوان (یا آروان) نزدیک مدینه رسید، آیه ۱۰۷ [[سوره توبه]] در | چون پیامبر از تبوک بازگشت و به جایی به نام ذی اَوان (یا آروان) نزدیک مدینه رسید، آیه ۱۰۷ [[سوره توبه]] در این باره نازل شد. | ||
{{متن قرآن|{{آیه|۹|۱۰۷}}|ترجمه=و آنهایی که مسجدی اختیار کردند که مایه زیان و کفر و پراکندگی میان مؤمنان است، و [نیز] کمینگاهی است برای کسی که قبلاً با خدا و پیامبر او به جنگ برخاسته بود، و سخت سوگند یاد می‌کنند که جز نیکی قصدی نداشتیم. و[لی ] خدا گواهی می‌دهد که آنان قطعاً دروغگو هستند. | {{متن قرآن|{{آیه|۹|۱۰۷}}|ترجمه=و آنهایی که مسجدی اختیار کردند که مایه زیان و کفر و پراکندگی میان مؤمنان است، و [نیز] کمینگاهی است برای کسی که قبلاً با خدا و پیامبر او به جنگ برخاسته بود، و سخت سوگند یاد می‌کنند که جز نیکی قصدی نداشتیم. و[لی ] خدا گواهی می‌دهد که آنان قطعاً دروغگو هستند. | ||
|سوره=۹|آیه=۱۰۷}} | |سوره=۹|آیه=۱۰۷}} | ||
==تخریب مسجد== | ==تخریب مسجد و دلیل آن== | ||
پس از نزول | پس از نزول آیه ۱۰۷ سوره توبه، پیامبر به [[مالک بن دخشم|مالک بن دُخْشُم]] و [[معن بن عدی|مَعْن بن عَدی]] (یا به برادر او [[عاصم بن عدی]] و به قولی دیگر، به گروهی از جمله [[وحشی]]، قاتل [[حمزه]]) امر فرمود تا این مسجد را ویران کنند و آتش بزنند و آنان نیز این بنا را با خاک یکسان کردند.<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۶؛ ابن هشام، ج۴، ص۱۷۳ـ۱۷۴؛ طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۲ـ۲۰۳</ref> مکان آن نیز، به دستور پیامبر، محل ریختن زباله و مردار شد.<ref>طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref> | ||
به گزارش واقدی [[ابو لبابه انصاری|ابولُبابة بن عبدالمُنذر]]، با چوب‌های بر جای مانده از مسجد ضرار در کنار آن، خانه‌ای ساخت. گفته شده است که در آن خانه نه کسی به دنیا آمد، نه کبوتری نشست و نه مرغی آشیان کرد. <ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۷</ref> | به گزارش واقدی [[ابو لبابه انصاری|ابولُبابة بن عبدالمُنذر]]، با چوب‌های بر جای مانده از مسجد ضرار در کنار آن، خانه‌ای ساخت. گفته شده است که در آن خانه نه کسی به دنیا آمد، نه کبوتری نشست و نه مرغی آشیان کرد. <ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۷</ref> | ||