پرش به محتوا

کفایة الاصول (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
افزایش جزیی
جز (افزایش جزیی)
جز (افزایش جزیی)
خط ۳۴: خط ۳۴:
| مشخصات نشر          = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
| مشخصات نشر          = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
}}
}}
'''کِفایَةُ الاُصول''' کتابی نوشته [[آخوند خراسانی]] (درگذشته ۱۳۲۹ق) مرجع تقلید، حاوی یک دوره [[اصول فقه]] به زبان عربی است. استفاده از عبارت‌های کوتاه و واژگان اندک از ویژگی‌های این کتاب دانسته شده است. کفایه الاصول متن درسی در سطح عالی و نیز محور بحث درس‌های خارج اصول فقه [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] است از این رو آثاری درباره آن نوشته‌ شده است.
'''کِفایَةُ الاُصول''' کتابی نوشته [[آخوند خراسانی]] (درگذشته ۱۳۲۹ق) [[مرجع تقلید]]، حاوی یک دوره [[اصول فقه]] به زبان عربی است. استفاده از عبارت‌های کوتاه و واژگان اندک از ویژگی‌های این کتاب دانسته شده است. کفایه الاصول متن درسی در سطح عالی و نیز محور بحث درس‌های خارج اصول فقه [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] است از این رو آثاری درباره آن نوشته‌ شده است.
== درباره مؤلف==
== درباره مؤلف==
{{اصلی|محمدکاظم خراسانی}}
{{اصلی|محمدکاظم خراسانی}}
خط ۴۰: خط ۴۰:


== جايگاه و اهمیت ==
== جايگاه و اهمیت ==
کفایه الاصول متن درسی اصول فقه حوزه‌های علمیه بوده است.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶.</ref> به گفته [[احمد عابدی]]، استاد درس خارج حوزه علمیه قم، تاکنون کتابی به دقت، نظم و شیواییِ بیان کفایة الاصول نوشته نشده است. از این‌رو این کتاب محور درس‌های خارج اصول فقه حوزه علمیه قرار گرفته و هر کتابی که پس از آن نوشته شده، از روش، ترتیب و نظم مباحث آن متأثر است.<ref>عابدی، «حاشیه‌ای دیکر بر کفایة الاصول»، ص۴۸.</ref> به گفته آقابزرگ تهرانی، آخوند خراسانی بیش از شیخ انصاری، [[محمدحسین حائری اصفهانی|صاحب فصول]] و [[میرزای قمی|صاحب قوانین]] مسائل فلسفی را وارد اصول کرده است.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶.</ref> گفته شده او در کفایه از ۷۰ قاعده [[فلسفه اسلامی]] استفاده کرده است.<ref> انتظام، پیشفرض‌های فلسفی در علوم اصول، ص۲ به نقل از: موسوی، «گستره‌ی نفوذ فلسفه در اصول فقه شیعه (با تکیه بر کفایة الاصول آخوند خراسانی)»، ص۱۴۹.</ref>  
کفایه الاصول متن درسی اصول فقه حوزه‌های علمیه بوده است.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶.</ref> به گفته [[احمد عابدی]]، استاد درس خارج حوزه علمیه قم، تاکنون کتابی به دقت، نظم و شیواییِ بیان کفایة الاصول نوشته نشده است. از این‌رو این کتاب محور درس‌های خارج اصول فقه حوزه علمیه قرار گرفته و هر کتابی که پس از آن نوشته شده، از روش، ترتیب و نظم مباحث آن متأثر است.<ref>عابدی، «حاشیه‌ای دیکر بر کفایة الاصول»، ص۴۸.</ref> به گفته [[آقابزرگ تهرانی]]، آخوند خراسانی بیش از شیخ انصاری، [[محمدحسین حائری اصفهانی|صاحب فصول]] و [[میرزای قمی|صاحب قوانین]] مسائل فلسفی را وارد اصول کرده است.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶.</ref> گفته شده او در کفایه از ۷۰ قاعده [[فلسفه اسلامی]] استفاده کرده است.<ref> انتظام، پیشفرض‌های فلسفی در علوم اصول، ص۲ به نقل از: موسوی، «گستره‌ی نفوذ فلسفه در اصول فقه شیعه (با تکیه بر کفایة الاصول آخوند خراسانی)»، ص۱۴۹.</ref>  


{{نظام درسی حوزه
{{نظام درسی حوزه
خط ۸۴: خط ۸۴:


==شرح‌ها و تعلیقه‌ها==
==شرح‌ها و تعلیقه‌ها==
به گفته [[آقا بزرگ تهرانی]] کتابشناس شیعه در قرن چهاردهم، کفایه متن درسی [[حوزه علمیه نجف]] بوده از این‌رو شرح‌ها و حاشیه‌های زیادی بر آن نوشته شده است. برخی از آنها چاپ نشده و شناسایی برخی از آنها هم ممکن نیست.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶-۱۸۸.</ref> تعداد شرح‌ها و حاشیه‌های کفایه ۱۵۰ مورد دانسته شده است. گفته شده در کتاب المصلح المجاهد از ۶۰ حاشیه برای آن یاد شده است.<ref> مشکینی، حواشی المشکینی علی الکفایه، ج۱، ص۲۶.</ref> سید ابراهیم حسینی نجفی (متولد ۱۳۰۸ق)، [[محمدابراهیم کلباسی]] (متولد ۱۳۲۲ق)، میرزا ابوالحسن مشکینی (درگذشته ۱۳۵۸ق)، میرزا احمد فرزند آخوند خراسانی و سید احمد بن سید علی‌اصغر شهرستانی از کسانی هستند که بر کفایه حاشیه نوشتند.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶-۱۸۸.</ref> همچنین ناصر باقری هندی در مقاله «کتابشناسی کتب درسی حوزه(۲) کفایة الاصول» شرح‌ها و حاشیه و تعلیقه‌های بر کفایه معرفی کرده است.<ref>باقری، «کتابشناسی کتب درسی حوزه(۲) کفایة الاصول»، ص۴۰-۴۷.</ref>
به گفته [[آقا بزرگ تهرانی]] کتابشناس شیعه در قرن چهاردهم، کفایه متن درسی [[حوزه علمیه نجف]] بوده از این‌رو شرح‌ها و حاشیه‌های زیادی بر آن نوشته شده است. برخی از آنها چاپ نشده و شناسایی برخی از آنها هم ممکن نیست.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶-۱۸۸.</ref> تعداد شرح‌ها و حاشیه‌های کفایه ۱۵۰ مورد دانسته شده است. گفته شده در کتاب المصلح المجاهد از ۶۰ حاشیه برای آن یاد شده است.<ref> مشکینی، حواشی المشکینی علی الکفایه، ج۱، ص۲۶.</ref> همچنین ناصر باقری هندی در مقاله «کتابشناسی کتب درسی حوزه(۲) کفایة الاصول» حدود ۲۰۰ شرح‌، حاشیه و تعلیقه بر کفایه معرفی کرده است.<ref> باقری، «کتابشناسی کتب درسی حوزه(۲) کفایة الاصول»، ص۴۰-۴۷.</ref>
 
سید ابراهیم حسینی نجفی (متولد ۱۳۰۸ق)، [[محمدابراهیم کلباسی]] (متولد ۱۳۲۲ق)، میرزا ابوالحسن مشکینی (درگذشته ۱۳۵۸ق)، میرزا احمد فرزند آخوند خراسانی و سید احمد بن سید علی‌اصغر شهرستانی از کسانی هستند که بر کفایه حاشیه نوشتند.<ref> آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۸۶-۱۸۸.</ref>  


همچنین [[سید حسن رضوی قمی]]، شیخ علی قوچانی و [[سید حسن اشکوری یزدی]] بر این کتاب شرح و [[ابوتراب ساروی]]،[[علی قوچانی]]، [[علی گنابادی]] و [[عبدالله گلپایگانی]] بر آن تقریر زده‌اند.
همچنین [[سید حسن رضوی قمی]]، شیخ علی قوچانی و [[سید حسن اشکوری یزدی]] بر این کتاب شرح و [[ابوتراب ساروی]]،[[علی قوچانی]]، [[علی گنابادی]] و [[عبدالله گلپایگانی]] بر آن تقریر زده‌اند.