Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۱۵۴
ویرایش
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←منابع) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
منظور از آن این است که خداوند قدرت تصرف در همهچیز و تدبیر امور همه موجودات جهان را دارد<ref>علامه طباطبایی، تفسیر المیزان،۱۳۷۰ش، ج۶،ص ۱۵</ref> یا انسانی که به کمال معنوی رسیده است، بهاذن او، میتواند در هستی تغییری خارقالعاده انجام دهد.<ref>سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۲۶</ref> | منظور از آن این است که خداوند قدرت تصرف در همهچیز و تدبیر امور همه موجودات جهان را دارد<ref>علامه طباطبایی، تفسیر المیزان،۱۳۷۰ش، ج۶،ص ۱۵</ref> یا انسانی که به کمال معنوی رسیده است، بهاذن او، میتواند در هستی تغییری خارقالعاده انجام دهد.<ref>سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۲۶</ref> | ||
بهباور طرفداران ولایت تکوینی، برخی نمونههای ولایت تکوینی عبارتاند از: معجزات و کرامات پیامبران و امامان، کارهای خارقالعادهای چون طیالارض،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> راهرفتن روی آب،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> آگاهی از باطن دیگران،<ref>مطهری، مجموعهآثار، | بهباور طرفداران ولایت تکوینی، برخی نمونههای ولایت تکوینی عبارتاند از: معجزات و کرامات پیامبران و امامان، کارهای خارقالعادهای چون طیالارض،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> راهرفتن روی آب،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> آگاهی از باطن دیگران،<ref>مطهری، مجموعهآثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۵-۲۸۶.</ref> سخن گفتن با حیوانات،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> تخلیه بدن از روح،<ref>سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۴۹، ۵۰.</ref> تصرف در طبیعت بهوسیله قدرت روحی.<ref>سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۴۹، ۵۰.</ref> | ||
==مسئله ولایت تکوینی چیست؟== | ==مسئله ولایت تکوینی چیست؟== | ||
در منابع اسلامی، مسئله ولایت تکوینی بیشتر درباره انسان مطرح است و در آن پرسش این است که آیا انسان میتواند ولایت تکوینی داشته باشد یا خیر و اگر بله، گسترهٔ آن چقدر است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مطهری، مجموعهآثار، | در منابع اسلامی، مسئله ولایت تکوینی بیشتر درباره انسان مطرح است و در آن پرسش این است که آیا انسان میتواند ولایت تکوینی داشته باشد یا خیر و اگر بله، گسترهٔ آن چقدر است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مطهری، مجموعهآثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۵-۲۸۶؛ صافی گلپایگانی، ولایت تکوینی و ولایت تشریعی، ۱۳۹۳ش، ص۸۲، ۹۹-۱۰۰؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۲۶.</ref> | ||
همچنین منظور از آن این نیست که انسان دعا کند و خدا امور خارقالعاده را در استجابت دعای او انجام دهد.<ref>صافی گلپایگانی، سلسلهمباحث امامت و مهدویت، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۴۳.</ref> چنین مفهومی مورداتفاق همه علمای اسلام است. منظور از ولایت تکوینی این است که انسان، بر اثر عبودیت خداوند، به قدرت روحیای برسد که با آن بتواند خود در طبیعت تصرف کند. البته این تصرف، بهاذن خدا صورت میگیرد.<ref>ref>برای نمونه نگاه کنید به مطهری، مجموعهآثار، ۳، ص۲۸۵؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۲۶.</ref> | همچنین منظور از آن این نیست که انسان دعا کند و خدا امور خارقالعاده را در استجابت دعای او انجام دهد.<ref>صافی گلپایگانی، سلسلهمباحث امامت و مهدویت، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۴۳.</ref> چنین مفهومی مورداتفاق همه علمای اسلام است. منظور از ولایت تکوینی این است که انسان، بر اثر عبودیت خداوند، به قدرت روحیای برسد که با آن بتواند خود در طبیعت تصرف کند. البته این تصرف، بهاذن خدا صورت میگیرد.<ref>ref>برای نمونه نگاه کنید به مطهری، مجموعهآثار، ۳، ص۲۸۵؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۲۶.</ref> | ||
==خاستگاه مسئله== | ==خاستگاه مسئله== | ||
بهگفته مرتضی مطهری و برخی پژوهشگران، مسئله ولایت تکوینی خاستگاه عرفانی دارد.<ref>مطهری، مجموعهآثار، | بهگفته مرتضی مطهری و برخی پژوهشگران، مسئله ولایت تکوینی خاستگاه عرفانی دارد.<ref>مطهری، مجموعهآثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۹؛ رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۷۲.</ref> گفتهاند این مسئله در قرون نخستین اسلامی مطرح نبوده است و نخستین بار، عارفی سنیمذهب بهنام حکیم ترمذی که در قرن سوم قمری میزیسته آن را مطرح کرده و از توانایی عارف در تصرف در برخی امور هستی سخن گفته است.<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۷۲.</ref> | ||
پس از آن، برخی دیگر از عارفان از این مسئله سخن گفتهاند و برخی تصرفاتی را که ولی خدا میتواند به انها دست یابد بیان کردهاند ازجمله: راه رفتن روی آب، طیالارض و سخن گفتن با حیوانات.<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۰-.۸۴.</ref> | پس از آن، برخی دیگر از عارفان از این مسئله سخن گفتهاند و برخی تصرفاتی را که ولی خدا میتواند به انها دست یابد بیان کردهاند ازجمله: راه رفتن روی آب، طیالارض و سخن گفتن با حیوانات.<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابنعربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۰-.۸۴.</ref> | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
علمای شیعه پذیرفتهاند که معصومان از ولایت تکوینی برخوردارند؛ اما درباره گستره آن اختلافنظر دارند: | علمای شیعه پذیرفتهاند که معصومان از ولایت تکوینی برخوردارند؛ اما درباره گستره آن اختلافنظر دارند: | ||
گروهی بر این باورند که معصومان میتوانند تصرفاتی در طبیعت داشته باشند؛ ولی این تصرفات فراگیر نیست و در مواردی استثنایی روی میدهد. مرتضی مطهری، صافی گلپایگانی، محمدباقر مجلسی و جعفر سبحانی از این دستهاند.<ref>مطهری، مجموعهآثار، | گروهی بر این باورند که معصومان میتوانند تصرفاتی در طبیعت داشته باشند؛ ولی این تصرفات فراگیر نیست و در مواردی استثنایی روی میدهد. مرتضی مطهری، صافی گلپایگانی، محمدباقر مجلسی و جعفر سبحانی از این دستهاند.<ref>مطهری، مجموعهآثار، ج۳، ص۲۸۵-۲۸۶؛ صافی گلپایگانی، ولایت تکوینی و ولایت تشریعی، ۱۳۹۳ش، ص۹۹-۱۰۰؛ مجلسی، مرآةالعقول، ج۳، ص۱۴۳؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۵۱.</ref> | ||
مطهری میگوید: «از نظر شیعه در هر زمان یک «انسان کامل» که نفوذ غیبی دارد بر جهان و انسان، و ناظر بر ارواح و نفوس و قلوب است و دارای نوعی تسلّط تکوینی بر جهان و انسان است.»<ref>مطهری، مجموعهآثار، | مطهری میگوید: «از نظر شیعه در هر زمان یک «انسان کامل» که نفوذ غیبی دارد بر جهان و انسان، و ناظر بر ارواح و نفوس و قلوب است و دارای نوعی تسلّط تکوینی بر جهان و انسان است.»<ref>مطهری، مجموعهآثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۶.</ref> | ||
از نظر اینان ولایت تکوینی به این معنا نیست که همهچیز به معصومان تفویض شده است و آنان سرپرستی کل جهان را در اختیار دارند و از جانب خدا، خلق میکنند، زنده میکنند و میمیرانند.<ref>مطهری، مجموعهآثار، | از نظر اینان ولایت تکوینی به این معنا نیست که همهچیز به معصومان تفویض شده است و آنان سرپرستی کل جهان را در اختیار دارند و از جانب خدا، خلق میکنند، زنده میکنند و میمیرانند.<ref>مطهری، مجموعهآثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۶؛ صافی گلپایگانی، ولایت تکوینی و ولایت تشریعی، ۱۳۹۳ش، ص۹۸؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۵۱.</ref> | ||
در مقابل، جمعی همچون [[محقق اصفهانی]] معتقدند [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]]، ولایت تکوینی بر همه امور عالم دارند و واسطه فیض خدا در هستیاند.<ref>محقق اصفهانی، حاشیةالمکاسب، ۱۴۱۸ق ج۲، ص۳۷۸-۳۸۰؛ ربانی گلپایگانی، «نقش فاعلی امام در نظام آفرینش»، ص۹.</ref> | در مقابل، جمعی همچون [[محقق اصفهانی]] معتقدند [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]]، ولایت تکوینی بر همه امور عالم دارند و واسطه فیض خدا در هستیاند.<ref>محقق اصفهانی، حاشیةالمکاسب، ۱۴۱۸ق ج۲، ص۳۷۸-۳۸۰؛ ربانی گلپایگانی، «نقش فاعلی امام در نظام آفرینش»، ص۹.</ref> |