بهلول: تفاوت میان نسخه‌ها

بهلول (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۶:۴۲

۹۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۱۵

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Mahboobi

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 بُهلول، ابووُهَیْب بهلول‌بن‌عمر صیرفی یا صوفی(د 190ق/806م)، مشهور به دانا، عاقل یا مجنون، نام شخصیتی نیمه افسانه‌ای که در ادبیات عامیانۀ ایران نیز شهرت بسیار دارد.
 ==شخصیت بهلول==
 نخستین گزارشهایی که از بهلول به دست رسیده، متعلق به نیمۀ اول قرن 3ق است که وی را در زمان مهدی عباسی(حک‌ 158-169/775-785م)قرار می‌دهد. جاحظ(د255ق/869م)در نخستین روایت خود(1/182)، او را در گفت و گویی نکته‌آمیز، مقابل اسحاق بن صبّاح(والی حجاز در زمان مهدی)قرارداده است و تشیع او را به روشنی باز می‌نماید. در دو روایت دیگر(همانجا)، بهلول مردی گول و حتیٰ خالی از ظرافت جلوه می‌کند (به یک قیراط آواز می‌خواند و یک دانق می‌ستاند تا ساکت شود). در آغاز سدۀ 4ق/10م، دو روایت دیگر از همان نوع بر روایات جاحظ افزوده می‌شود که باز بر بی‌پروایی او در تشیع دلالت دارد(ابن‌عبدربه، 6/151). این خود نشان می‌دهد که در آن زمان حکایات متعددی دربارۀ او نقل شده است، به خصوص که در پایان همین قرن، نیشابوری(د406ق/1015م)کتابی با عنوان عقلاءالمجانین نگاشت و در آن بابی را(ص100-109)به بهلول اختصاص داد. در این باب 20 روایت ـ که گاه با شعر همراه‌اند ـ و نیز 80 قطعه شعر مستقل آمده است:
@@ خط ۵۷: / خط ۵۷: @@
 == منابع ==
   {{ستون-شروع}}
+* آبی، منصور، الدر، به کوشش محمدعلی قرنه و علی محمد بجاوی، قاهره، 1983م.
+* ابن تغزی بردی، النجوم.
+* ابن جوزی، عبدالرحمان، صفةالصفوة، به کوشش محمود فاخوری و محمد رواس قلعه‌جی، بیروت، 1405ق/1985م.
+* ابن حجر عسقلانی، احمد، لسان المیزان، بیروت، 1406ق/1986م.
+* ابن دمیاطی، احمد، المستفاد من ذیل تاریخ بغداد، به کوشش قیصر ابوفرح، بیروت، 1399ق/1978م.
+* ابن شاکر کتبی، محمد، فوات الوفیات، به کوشش احسان عباس، بیروت، 1973م.
+* ابن عبدربه، احمد، العقد الفرید، بیروت، 1402ق/1982م.
+* ابن عربی، محیی‌الدین، الفتوحات المکیة، قاهره، 1329ق.
+* جاحظ، عمرو، البیان و التبیین، به کوشش حسن سندوبی، قاهره، 1351ق/1932م.
+* جزایری، نعمت‌الله، الانوارالنعمانیة، بیروت، 1404ق/1984م.
+* حبله رودی، محمد، جامع‌التمثیل، بمبئی، 1329ق.
+* حسینی موسوی مکی، عباس، نزهةالجلیس، نجف، 1387ق/1967م.
+* حمدالله مستوفی، تاریخ گزیده، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، 1362ش.
+* خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، تهران، 1390ق.
+* راغب اصفهانی، حسین، محاظرات‌الادباء، بیروت، 1961م.
+* شمس تبریزی، مقالات، به کوشش محمدعلی موحد، تهران، 1356ش.
+* شوشتری، نورالله، مجالس المؤمنین، تهران، 1376ق.
+* طوسی، محمد، رجال، نجف، 1380ق/1961م.
+* مستملی بخاری، اسماعیل، شرح التعرف، به کوشش محمدروشن، تهران، 1366ش.
+* مولوی، مثنوی، به کوشش نیکلسن، تهران، 1363ش.
+* نیشابوری، حسن، عقلاءالمجانین، به کوشش مصطفیٰ عاشور، قاهره، 1989م.
+* وطواط، محمد، غررالخصائص الواضحة، بیروت، دارصعب، یافعی، عبدالله، روض‌الریاحین، قبرس، مؤسسۀ عمادالدین.
+{{پایان}}
+===منبع انگلیسی===
-مآخذ: آبی، منصور، الدر، به کوشش محمدعلی قرنه و علی محمد بجاوی، قاهره، 1983م؛ ابن تغزی بردی، النجوم؛ ابن جوزی، عبدالرحمان، صفةالصفوة، به کوشش محمود فاخوری و محمد رواس قلعه‌جی، بیروت، 1405ق/1985م؛ ابن حجر عسقلانی، احمد، لسان المیزان، بیروت، 1406ق/1986م؛ ابن دمیاطی، احمد، المستفاد من ذیل تاریخ بغداد، به کوشش قیصر ابوفرح، بیروت، 1399ق/1978م؛ ابن شاکر کتبی، محمد، فوات الوفیات، به کوشش احسان عباس، بیروت، 1973م؛ ابن عبدربه، احمد، العقد الفرید، بیروت، 1402ق/1982م؛ ابن عربی، محیی‌الدین، الفتوحات المکیة، قاهره، 1329ق؛ جاحظ، عمرو، البیان و التبیین، به کوشش حسن سندوبی، قاهره، 1351ق/1932م؛ جزایری، نعمت‌الله، الانوارالنعمانیة، بیروت، 1404ق/1984م؛ حبله رودی، محمد، جامع‌التمثیل، بمبئی، 1329ق؛ حسینی موسوی مکی، عباس، نزهةالجلیس، نجف، 1387ق/1967م؛ حمدالله مستوفی، تاریخ گزیده، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، 1362ش؛ خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، تهران، 1390ق؛ راغب اصفهانی، حسین، محاظرات‌الادباء، بیروت، 1961م؛ شمس تبریزی، مقالات، به کوشش محمدعلی موحد، تهران، 1356ش؛ شوشتری، نورالله، مجالس المؤمنین، تهران، 1376ق؛ طوسی، محمد، رجال، نجف، 1380ق/1961م؛ مستملی بخاری، اسماعیل، شرح التعرف، به کوشش محمدروشن، تهران، 1366ش؛ مولوی، مثنوی، به کوشش نیکلسن، تهران، 1363ش؛ نیشابوری، حسن، عقلاءالمجانین، به کوشش مصطفیٰ عاشور، قاهره، 1989م؛ وطواط، محمد، غررالخصائص الواضحة، بیروت، دارصعب، یافعی، عبدالله، روض‌الریاحین، قبرس، مؤسسۀ عمادالدین؛ نیز:
+{{چپ‏چین}}
-GAS; Iranica; Meydan Larouse.
+* GAS.
+* Iranica; Meydan Larouse.
+{{پایان چپ‏چین}}
 {{ستون-شروع}}