پرش به محتوا

مسجدالاقصی: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۳۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۱۹
جز
تمیزکاری
جز (افزایش منبع)
جز (تمیزکاری)
خط ۴: خط ۴:
{{جعبه نقل قول|عنوان =| نقل‌قول = {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَ‌یٰ بِعَبْدِهِ لَیلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَ‌امِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بَارَ‌کنَا حَوْلَهُ لِنُرِ‌یهُ مِنْ آیاتِنَا ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ‌﴿۱﴾|ترجمه= منزّه است آن [خدایی‌] که بنده‌اش را شبانگاهی از [[مسجد الحرام]] به سوی [[مسجد الاقصی]]-که پیرامون آن را [[برکت]] داده‌ایم- سیر داد، تا از نشانه‌های خود به او بنمایانیم، که او همان شنوای بیناست﴿۱﴾|سوره=۱۷|آیه=۱}}|تاریخ بایگانی| منبع =  [[سوره اسراء|اسراء]]، آیه۱.| تراز =چپ | عرض = ۱۸۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = }}
{{جعبه نقل قول|عنوان =| نقل‌قول = {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَ‌یٰ بِعَبْدِهِ لَیلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَ‌امِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بَارَ‌کنَا حَوْلَهُ لِنُرِ‌یهُ مِنْ آیاتِنَا ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ‌﴿۱﴾|ترجمه= منزّه است آن [خدایی‌] که بنده‌اش را شبانگاهی از [[مسجد الحرام]] به سوی [[مسجد الاقصی]]-که پیرامون آن را [[برکت]] داده‌ایم- سیر داد، تا از نشانه‌های خود به او بنمایانیم، که او همان شنوای بیناست﴿۱﴾|سوره=۱۷|آیه=۱}}|تاریخ بایگانی| منبع =  [[سوره اسراء|اسراء]]، آیه۱.| تراز =چپ | عرض = ۱۸۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = }}


مسجد الاقصی به معنای دورترین مسجد، مسجد مشهور بیت المقدس در کشور فلسطین است{{مدرک}}  این مسجد در فاصله ۵۰۰ متری [[مسجد صخره]]، قرار دارد<ref>حمیدی، تارخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> و محل عروج پیامبر اکرم(ص)به آسمان بوده است.<ref> سوره اسراء، آیه۱.</ref> درباره نامگذاری آن گفته‌اند که مسافتش تا [[مکه]] و مسجدالحرام، محل استقرار پیامبر و مسلمانان، مورد توجه بوده است.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۱۱.</ref>
مسجد الاقصی به معنای دورترین مسجد، مسجد مشهور بیت المقدس در کشور فلسطین است{{مدرک}}  این مسجد در فاصله ۵۰۰ متری [[مسجد صخره]]، قرار دارد<ref>حمیدی، تارخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> درباره نامگذاری آن گفته‌اند که مسافتش تا [[مکه]] و مسجدالحرام، محل استقرار پیامبر و مسلمانان، مورد توجه بوده است.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۱۱.</ref>
== فضیلت ==
== فضیلت ==
مسجد الاقصی مورد توجه مسلمانان، مسیحیان و یهودیان است.{{مدرک}} این مسجد تا پیش از [[تغییر قبله|تغییر قبله مسلمانان]] در سال دوم قمری، نخستین قبله مسلمانان بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> در احادیث، مسجد الاقصی در کنار مسجد الحرام، مسجد النبی و مسجد کوفه یکی از چهار مساجد بافضیلت دانسته شده است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۹.</ref> و در برخی روایات مانند حدیث [[حدیث شد رحال|شد رحال]]، پس از مسجد الحرام و مسجد النبی سومین مسجد بافضلیت است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۹۸؛ مسلم، صحیح مسلم، بیروت، ج۲، ص۱۰۱۴‌.</ref> با این حال در برخی منابع روایی شیعه، حدیثی درباره برتری [[مسجد کوفه]] بر مسجد الاقصی وجود دارد.<ref>عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۷۹؛ محدث نوری، مستدرک وسائل الشیعه،‌ ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۴۰۹.</ref> همچنین مسجد الاقصی از [[اماکن تخییر]] به شمار نیامده در حالی‌که از نظر فقیهان شیعه، در مسجد الحرام، مسجد النبی و مسجد کوفه [[مسافر]] مخیر است که [[نماز]] را تمام یا [[نماز مسافر|شکسته]] بخواند.<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴؛ علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۳۶۶.</ref>
مسجد الاقصی مورد توجه مسلمانان، مسیحیان و یهودیان است.{{مدرک}} این مسجد محل [[معراج|عروج پیامبر اکرم(ص)]] به آسمان بوده است.<ref> سوره اسراء، آیه۱.</ref> همچنین تا پیش از [[تغییر قبله|تغییر قبله مسلمانان]] در سال دوم قمری، نخستین قبله مسلمانان بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref>  


== ساختمان==
در احادیث، مسجد الاقصی در کنار [[مسجد الحرام]]، [[مسجد النبی]] و [[مسجد کوفه]] یکی از چهار مساجد بافضیلت دانسته شده است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۹.</ref> و در برخی منابع روایی شیعه، حدیثی درباره برتری [[مسجد کوفه]] بر مسجد الاقصی وجود دارد.<ref>عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۷۹؛ محدث نوری، مستدرک وسائل الشیعه،‌ ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۴۰۹.</ref> همچنین مسجد الاقصی از [[اماکن تخییر]] به شمار نیامده در حالی‌که از نظر فقیهان شیعه، در مسجد الحرام، مسجد النبی و مسجد کوفه [[مسافر]] مخیر است که [[نماز]] را تمام یا [[نماز مسافر|شکسته]] بخواند.<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴؛ علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۳۶۶.</ref>
ساختمان مسجد الاقصی دارای ۸۸ متر طول و ۳۵ متر عرض است و در سال ۷۰۵ میلادی ساخت آن به پایان رسیده است. ساختمان مسجد بر روی ۵۳ ستون مرمری و ۴۹ پایه مربعی شکل بنا گردیده است.<ref>حمیدی، ص۱۸۳.</ref>


گفته شده اطلاق نام مسجد الاقصی به مسجدی كه امروزه به این نام مشهور است، اصطلاح جدیدی است و منظور مورخان قدیم هنگامی كه از مسجد الاقصی نام می‌بردند، تمام و یا قسمتی از صحنی است كه حصارها و برجها و باروها بر مبنای آن استوار است و در آن باب‌هایی قرار دارد كه به هنگام اسراء و معراج معروف و مشهور بوده است.<ref>حمیدی، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref>
بر اساس روایات منابع اهل سنت مسجد الاقصی در کنار مسجد الحرام و مسجد النبی از مساجد سه‌گانه دارای فضیلت است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۹۸؛ مسلم، صحیح مسلم، بیروت، ج۲، ص۱۰۱۴‌.</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
علامه طباطبایی در المیزان مسجد الاقصی را همان بیت‌المقدس دانسته است که حضرت داود و سلیمان آن را بنا کرده‌اند.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۶.</ref>
اطلاق نام مسجد الاقصی به مسجدی كه امروزه به این نام مشهور است، اصطلاح جدیدی است و منظور مورخان قدیم هنگامی كه از مسجد الاقصی نام می‌بردند، تمام و یا قسمتی از صحنی است كه حصارها و برج‌ها و باروها بر مبنای آن استوار است و در آن باب‌هایی قرار دارد كه به هنگام اسراء و معراج معروف و مشهور بوده است.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلم، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref>


[[عبدالملک بن مروان]] خلیفه اموی (۲۶- ۸۶ق) دو مسجد معروف در حرم بنا کرد که یکی از آنها مسجدالاقصی بود. درهای این مسجد با ورقه‌های طلا و نقره پوشانده شد. در زمان عبدالملک، [[عبدالله بن زبیر]] از موسم [[حج]] برای تبلیغ علیه او و بیعت گرفتن از حاجیان برای خود سود جست و در خطبه‌هایش در [[روز عرفه]] و ایام [[منا]] در [[مکه]]، با یاد‌کردن از لعنت پیامبر بر حَکم بن عاص، جد عبدالملک، و دودمانش، شامیان را به خود متمایل می‌کرد.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج۱، ص۳۵۶؛ البدایة و النهایه، ج۸، ص۲۸۰.</ref> عبدالملک شامیان را از رفتن به حج بازداشت و با فتوای یکی از عالمان درباری به نام زُهری، آنان را به حج‌ در بیت‌ المقدس و طواف پیرامون صخره مسجدالاقصی واداشت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۶۱؛ البدایة و النهایه، ج۸، ص۲۸۰؛ حیاة الحیوان، ج۲، ص۵۸.</ref>
علامه طباطبایی در المیزان مسجد الاقصی را که در آیه نخست سوره اسراء به کار رفته، همان بیت‌المقدس دانسته است که حضرت داود و سلیمان آن را بنا کرده‌اند.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۶.</ref>  


صلیبی‌ها در سال ۱۰۹۹م که بیت المقدس را تصرف کردند، در قسمتی از محل مسجد الاقصی، کلیسا ساختند و قسمت دیگر آن را به عنوان استراحتگاهی برای سواران و انبار ذخایر خود قرار دادند. ولی [[صلاح الدین ایوبی]] بیت المقدس را از آنها باز پس گرفت و [[محراب]] مسجد را تجدید بنا نمود و گنبد آن را کاشی‌کاری کرد و منبر چوبی معروف خود را در آن قرار داد.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref>
گفته شده ساخت ساختمان مسجد الاقصی در سال ۷۰۵ میلادی به پایان رسیده است.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> [[عبدالملک بن مروان]] خلیفه اموی (۲۶-۸۶ق) مسجدالاقصی را در محدوده حرم بنا کرد و درهای این مسجد با ورقه‌های طلا و نقره پوشانده شد. در زمان عبدالملک، [[عبدالله بن زبیر]] از موسم [[حج]] برای تبلیغ علیه او و بیعت گرفتن از حاجیان برای خود سود جست و در خطبه‌هایش در [[روز عرفه]] و ایام [[منا]] در [[مکه]]، با یاد‌کردن از لعنت پیامبر بر حَکم بن عاص، جد عبدالملک، و دودمانش، شامیان را به خود متمایل می‌کرد.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج۱، ص۳۵۶؛ البدایة و النهایه، ج۸، ص۲۸۰.</ref> عبدالملک شامیان را از رفتن به حج بازداشت و با فتوای یکی از عالمان درباری به نام زُهری، آنان را به حج‌ در بیت‌ المقدس و طواف پیرامون صخره مسجدالاقصی واداشت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۶۱؛ البدایة و النهایه، ج۸، ص۲۸۰؛ حیاة الحیوان، ج۲، ص۵۸.</ref> گفته شده منصور دوانیقی دومین خلیفه عباسی، ورقه‌های طلا و نقره درهای مسجدالاقصی را جدا کرد و برای تعمیر مسجد که بر اثر زلزله ویران شده بود، خرج کرد.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref>
 
صلیبی‌ها در سال ۱۰۹۹م برابر با ۵۸۳ق که بیت المقدس را تصرف کردند، در قسمتی از محل مسجد الاقصی، کلیسا ساختند و قسمت دیگر آن را به عنوان استراحتگاهی برای سواران و انبار ذخایر خود قرار دادند. ولی [[صلاح الدین ایوبی]] بیت المقدس را از آنها باز پس گرفت و [[محراب]] مسجد را تجدید بنا نمود و گنبد آن را کاشی‌کاری کرد و منبر چوبی معروف خود را در آن قرار داد.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref>
 
==ساختمان==
ساختمان مسجد الاقصی دارای ۸۸ متر طول و ۳۵ متر عرض است. ساختمان مسجد بر روی ۵۳ ستون مرمری و ۴۹ پایه مربعی شکل بنا گردیده است.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref>
== جستارهای وابسته==
{{ستون-شروع|۴}}
* [[مسجد صخره]]
* [[مسجد الحرام]]
* [[مسجد النبی]]
* [[مسجد کوفه]]
{{پایان}}
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}