پرش به محتوا

معراج السعادة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(پیوند میان ویکی در ویکی داده و حذف از مبدا ویرایش)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''مِعْراجُ السَّعاده''' کتابی درباره [[اخلاق اسلامی]] با رویکردی عقلی و نقلی است که توسط [[ملا احمد نراقی]] به زبان فارسی تألیف شد. این کتاب در پنج بابِ مقدمات نافعه، اسباب بدی اخلاق، محافظت از اخلاق حسنه، تفصیل اخلاق حسنه و ذمیمه و بیان مراتب اطاعت و [[عبادت]] به بررسی مباحث اخلاقی پرداخته است.  
'''مِعْراجُ السَّعاده''' کتابی درباره [[اخلاق اسلامی]] است که توسط [[ملا احمد نراقی]] به زبان فارسی تألیف شده است. معراج السعاده را تلخیص فارسی کتاب [[جامع السعادات]] نوشته [[ملا مهدی نراقی]] دانسته‌اند؛ اگرچه در روش و شیوه بیان تفاوت‌هایی میان آن دو وجود دارد. [[شیخ عباس قمی]] معراج السعاده را تحت عنوان [[المقامات العلیة فی موجبات السعادة الابدیة|المقالات العلیه در علم اخلاق]] خلاصه کرد.
 
معراج السعاده را تلخیص فارسی کتاب [[جامع السعادات]] نوشته [[ملا مهدی نراقی]] دانسته‌اند؛ اگرچه در روش و شیوه بیان تفاوت‌هایی میان آن دو وجود دارد. [[شیخ عباس قمی]] معراج السعاده را تحت عنوان [[المقامات العلیة فی موجبات السعادة الابدیة|المقالات العلیه در علم اخلاق]] خلاصه کرد.


==نویسنده==
==نویسنده==
{{اصلی|ملا احمد نراقی}}
{{اصلی|ملا احمد نراقی}}
احمد بن محمد مهدی بن ابی ذر نراقی، معروف به [[فاضل نراقی]] فرزند [[ملا مهدی نراقی]] از عالمان شیعه در قرن سیزدهم هجری است. در [[نراق]] به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی را نزد پدر گذراند، سپس به [[عتبات عالیات]] سفر کرده و نزد اساتیدی مانند [[سید محمد مهدی بحرالعلوم]]، [[میرزا مهدی شهرستانی]]، [[شیخ جعفر کاشف الغطا]] و [[سید علی بن محمد علی طباطبایی|صاحب ریاض]] تحصیل علم کرد<ref>معراج السعادة، ص۱۶.</ref> و پس از وفات پدر، مرجعیت عامه مردم را در زادگاه خویش عهده‌دار شد.<ref>معراج السعادة، ص۲۱.</ref> ملا احمد تألیفات بسیاری در علوم مختلف اسلامی دارد. از معروف‌ترین آثار او می‌توان به دو اثر فقهی مستند الشیعة و [[عوائد الایام]] و کتاب اخلاقی معراج السعادة اشاره کرد.<ref>معراج السعادة، ص۱۸.</ref> وی در سال ۱۲۴۵ق در کاشان درگذشت و بدنش به [[نجف]] منتقل شده و در [[حرم امیرالمؤمنین(ع)]] به خاک سپردند.
احمد بن محمد مهدی بن ابی‌ذر نراقی، معروف به فاضل نراقی (درگذشت ۱۲۴۵ق) فرزند [[ملا مهدی نراقی]] از عالمان شیعه در قرن سیزدهم هجری است. او نزد [[سید محمد مهدی بحرالعلوم]]، [[میرزا مهدی شهرستانی]]، [[شیخ جعفر کاشف الغطا]]، [[سید علی بن محمد علی طباطبایی|صاحب ریاض]] و... شاگردی کرد<ref>معراج السعادة، ص۱۶.</ref> او پس از وفات پدرش، مرجعیت عامه مردم را در زادگاه خویش عهده‌دار شد.<ref>معراج السعادة، ص۲۱.</ref> ملا احمد تألیفات بسیاری در علوم مختلف اسلامی دارد. مستند الشیعة و [[عوائد الایام]] و کتاب معراج السعادة از مهمترین آثار او به شمار می‌آیند.<ref>معراج السعادة، ص۱۸.</ref>  
 
==تفاوت معراج السعاده و جامع السعادات==
==تفاوت معراج السعاده و جامع السعادات==
کتاب معراج السعاده را می‌توان تلخیص فارسی کتاب [[جامع السعادات]] دانست که در آن مباحث اخلاقی با روش عقلی بیان شده است.<ref> معراج السعاده، ص۶.</ref> با این حال، معراج السعاده فقط ترجمه و تلخیص جامع السعادات نیست، بلکه در بیان و روش، تفاوت‌هایی با آن دارد و در بسیاری از موارد، مباحث اجمالی جامع السعادات، به تفصیل در معراج السعاده آمده است.<ref> برای نمونه رجوع کنید به جامع السعادات، ۱۳۸۷، ج۱، ص۳۷؛ معراج السعاده، ص۷ـ ۸.</ref>
کتاب معراج السعاده را می‌توان تلخیص فارسی کتاب [[جامع السعادات]] دانست که در آن مباحث اخلاقی با روش عقلی بیان شده است.<ref> معراج السعاده، ص۶.</ref> با این حال، معراج السعاده فقط ترجمه و تلخیص جامع السعادات نیست، بلکه در بیان و روش، تفاوت‌هایی با آن دارد و در مواردی، مباحث اجمالی جامع السعادات، به تفصیل در معراج السعاده آمده است.<ref> برای نمونه رجوع کنید به جامع السعادات، ۱۳۸۷، ج۱، ص۳۷؛ معراج السعاده، ص۷ـ ۸.</ref>


تفاوت عمده جامع السعادات و معراج السعاده آن است که استدلال، برهان و رویکرد عقلی در جامع السعادات پررنگ‌تر است.<ref> مثلاً رجوع کنید به جامع السعادات، ج۱، ص۳۷ـ۳۹.</ref> اما معراج السعاده بر وجهه نقلی و خطابی مباحث افزده است.<ref> مثلاً رجوع کنید جامع السعادات، ص۶ـ۲۶.</ref> از آنجا که مخاطب معراج السعاده عموم مردم است، نویسنده کوشیده تا مطالب با ارائه شواهد نقلی و روایی یا آمیزه‌ای از نقل و دلیل، با ذکر اشعار و با زبانی روان و جذاب و به دور از پیچیدگی‌های مباحث علمی بیان گردد<ref> مثلاً رجوع کنید جامع السعادات، ص۸.</ref> از این رو استفاده از آیات و روایات در معراج السعاده بیشتر از جامع السعادات است.
تفاوت عمده جامع السعادات و معراج السعاده آن است که استدلال، برهان و رویکرد عقلی در جامع السعادات پررنگ‌تر است.<ref> مثلاً رجوع کنید به جامع السعادات، ج۱، ص۳۷ـ۳۹.</ref> اما معراج السعاده بر وجهه نقلی و خطابی مباحث افزده است.<ref> مثلاً رجوع کنید جامع السعادات، ص۶ـ۲۶.</ref> از آنجا که مخاطب معراج السعاده عموم مردم است، نویسنده کوشیده تا مطالب با ارائه شواهد نقلی و روایی یا آمیزه‌ای از نقل و دلیل، با ذکر اشعار و با زبانی روان و جذاب و به دور از پیچیدگی‌های مباحث علمی بیان گردد<ref> مثلاً رجوع کنید جامع السعادات، ص۸.</ref> از این رو استفاده از آیات و روایات در معراج السعاده بیشتر از جامع السعادات است.


ترتیب و عنوان باب ها و فصل های این دو کتاب هم تا حدودی تفاوت دارند، مثلاً باب اول جامع السعادات<ref> جامع السعادات، ج۱، ص۳۷ـ۸۲.</ref> دارای شانزده فصل است اما باب اول معراج السعاده<ref> جامع السعادات، ص۶ـ۱۹.</ref> ده فصل دارد که در سه فصل، عنوان مشترک و در دو فصل محتوای مشترک دارند؛ بنابراین، در معراج السعاده برخی از فصول جامع السعادات یافت نمی‌شود و همچنین برخی از فصولی که در آن یافت می‌شود در جامع السعادات موجود نیست.<ref> برای موارد دیگر از این قبیل رجوع کنید جامع السعادات، ۱۳۸۷، باب  اول، فصل ۴ـ ۵؛ معراج السعاده، باب اول، فصل ۷.</ref>
ترتیب و عنوان باب‌ها و فصل‌های این دو کتاب هم تا حدودی تفاوت دارند، مثلاً باب اول جامع السعادات<ref> جامع السعادات، ج۱، ص۳۷ـ۸۲.</ref> دارای شانزده فصل است اما باب اول معراج السعاده<ref> جامع السعادات، ص۶ـ۱۹.</ref> ده فصل دارد که در سه فصل، عنوان مشترک و در دو فصل محتوای مشترک دارند. از این رو در معراج السعاده برخی از فصول جامع السعادات یافت نمی‌شود همچنین برخی از فصولی که در آن یافت می‌شود در جامع السعادات موجود نیست.<ref> برای موارد دیگر از این قبیل رجوع کنید جامع السعادات، ۱۳۸۷، باب  اول، فصل ۴ـ ۵؛ معراج السعاده، باب اول، فصل ۷.</ref>


== ابواب کتاب ==
== ابواب کتاب ==
کتاب در پنج باب شکل یافته که هر کدام دارای فصول متعددی است:
کتاب در پنج باب شکل‌یافته که هر کدام دارای فصول متعددی است:
* '''باب اول''': در بیان مقدمات نافعه و مشتمل بر ده فصل است.
* '''باب اول''': در بیان مقدمات نافعه و مشتمل بر ده فصل است.
* '''باب دوم''': در سبب بدی اخلاق و بیان قوای نفس و در آن هشت فصل است.  
* '''باب دوم''': در سبب بدی اخلاق و بیان قوای نفس و در آن هشت فصل است.  
* '''باب سوم''': در بیان محافظت اخلاق حسنه از انحراف و معالجات کلیه اخلاق رذیله و مشتمل بر سه فصل است.  
* '''باب سوم''': در بیان محافظت اخلاق حسنه از انحراف و معالجات کلیه اخلاق رذیله و مشتمل بر سه فصل است.  
*'''باب چهارم''': در تفصیل اخلاق حسنه و ذمیمه و فواید و مفاسد آن‌ها و کیفیت کسب اخلاق حسنه و معالجه اخلاق رذیله.  
*'''باب چهارم''': در تفصیل اخلاق حسنه و ذمیمه و فواید و مفاسد آن‌ها و کیفیت کسب اخلاق حسنه و معالجه اخلاق رذیله.  
* '''باب پنجم.''': بیان مراتب اطاعت و عبادت و کیفیت و آداب و شرایط آن و در آن هفت مقصد است.<ref>جلالی، محمد رضا، معراج السعادة در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، اسفند ۱۳۸۰ و فروردين ۱۳۸۱، ص۱۴۷.</ref>
* '''باب پنجم.''': بیان مراتب اطاعت و عبادت و کیفیت و آداب و شرایط آن و در آن هفت مقصد است.<ref>جلالی، «معراج السعادة در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت»، ص۱۴۷.</ref>


== تلخیص و چاپ ==
== تلخیص و چاپ ==
[[شیخ عباس قمی]]، خلاصه معراج السعاده را نوشت و نام آن را [[المقامات العلیة فی موجبات السعادة الابدیة|المقالات العلیه در علم اخلاق]] نهاد.<ref>تهرانی، الذریعه، ج۲۲، ص۱۳.</ref> کتاب معراج السعاده دارای چاپ‌های متعددی است.
[[شیخ عباس قمی]]، خلاصه معراج السعاده را نوشت و نام آن را [[المقامات العلیة فی موجبات السعادة الابدیة|المقالات العلیه در علم اخلاق]] نهاد.<ref> تهرانی، الذریعه، ج۲۲، ص۱۳.</ref> کتاب معراج السعاده دارای چاپ‌های متعددی است.


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۶۲: خط ۵۹:
*تهرانی، آقابزرگ، الذریعه، بیروت، دارالاضواء.
*تهرانی، آقابزرگ، الذریعه، بیروت، دارالاضواء.
* دَرّاز، محمد عبداللّه، دستور الاخلاق فی القرآن: دراسة مقارنة للاخلاق.
* دَرّاز، محمد عبداللّه، دستور الاخلاق فی القرآن: دراسة مقارنة للاخلاق.
*[http://ensani.ir/fa/article/53854/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D8%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%88-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%85-%D9%88-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA جلالی، محمدرضا، معراج السعادة در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، مجله: کتاب ماه دین، اسفند ۱۳۸۰ و فروردين ۱۳۸۱، ، شماره ۵۳و ۵۴.]
*جلالی، محمدرضا، [http://ensani.ir/fa/article/53854 «معراج السعادة در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت»]، کتاب ماه دین، اسفند ۱۳۸۰ و فروردين ۱۳۸۱، ، شماره ۵۳و ۵۴.
* النظریة فی القرآن، کویت: چاپ عبدالصبور شاهین، ۱۹۷۳م.
* النظریة فی القرآن، کویت: چاپ عبدالصبور شاهین، ۱۹۷۳م.
*نراقی، احمد، معراج السعادة، قم، هجرت، ۱۳۷۷ ش.
*نراقی، احمد، معراج السعادة، قم، هجرت، ۱۳۷۷ ش.
* احمدبن محمدمهدی نراقی، کتاب معراج السعاده، تهران: جاویدان، بی تا.
* احمدبن محمدمهدی نراقی، کتاب معراج السعاده، تهران: جاویدان، بی تا.
* نراقی، مهدی بن ابی ذر، جامع السعادات، بیروت: چاپ محمد کلانتر، نجف ۱۹۶۷م، چاپ افست، بی تا.
* نراقی، مهدی بن ابی‌ذر، جامع السعادات، بیروت: چاپ محمد کلانتر، نجف ۱۹۶۷م، چاپ افست، بی تا.
* نراقی، مهدی بن ابی ذر، علم اخلاق اسلامی: ترجمة کتاب جامع السعادات، ترجمة جلال الدین مجتبوی، تهران، ۱۳۸۱ش.
* نراقی، مهدی بن ابی‌ذر، علم اخلاق اسلامی: ترجمة کتاب جامع السعادات، ترجمة جلال الدین مجتبوی، تهران، ۱۳۸۱ش.
* نراقی، مهدی بن ابی ذر، شرح الالهیات من کتاب الشفاء، تهران: چاپ حامد ناجی اصفهانی، ۱۳۸۰ ش.
* نراقی، مهدی بن ابی‌ذر، شرح الالهیات من کتاب الشفاء، تهران: چاپ حامد ناجی اصفهانی، ۱۳۸۰ ش.
* نراقی، مهدی بن ابی ذر، اللمعة الالهیة و الکلمات الوجیزه، تهران: چاپ جلال الدین آشتیانی، ۱۳۵۷ ش.
* نراقی، مهدی بن ابی‌ذر، اللمعة الالهیة و الکلمات الوجیزه، تهران: چاپ جلال الدین آشتیانی، ۱۳۵۷ ش.
* [[نصیرالدین طوسی]]، محمدبن محمد، اخلاق ناصری، تهران: چاپ ادیب تهرانی، ۱۳۴۶ ش.
* نصیرالدین طوسی، محمدبن محمد، اخلاق ناصری، تهران: چاپ ادیب تهرانی، ۱۳۴۶ ش.
{{پایان}}
{{پایان}}


{{کتاب های اخلاقی شیعه}}
{{کتاب های اخلاقی شیعه}}
{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن سیزدهم)}}
{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن سیزدهم)}}


<onlyinclude>{{درجه‌بندی
<onlyinclude>{{درجه‌بندی