Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۱۷
ویرایش
جری و انطباق: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←در تفسیر قرآن
جز (←مفهومشناسی) |
جز (←در تفسیر قرآن) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
== در تفسیر قرآن == | == در تفسیر قرآن == | ||
جری به عنوان اصطلاحی قرآنی نخستین بار در [[تفسیر المیزان]] توسط [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] بکار رفته است.<ref>بهاردوست، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۰، ص۲۲۷.</ref> | جری و انطباق به عنوان اصطلاحی قرآنی نخستین بار به طور صریح در [[تفسیر المیزان]] توسط [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] بکار رفته است.<ref>بهاردوست، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۰، ص۲۲۷.</ref> | ||
[[سیدمحمدحسین طباطبایی|طباطبایی]] در توضیح این واژه می‌نویسد: | [[سیدمحمدحسین طباطبایی|طباطبایی]] در توضیح این واژه می‌نویسد: | ||
:::«با توجه به اینکه قرآن مجید کتابی است همگانی و همیشگی، در [مورد افراد] غایب نیز مانند حاضر جاری است و به آینده و گذشته مانند حال منطبق می‌شود، مثلا آیاتی که در شرائط خاصی برای مؤمنین زمان نزول [[تکلیف|تکالیفی]] معین می‌کنند [[مؤمن|مؤمنینی]] که پس از عصر نزول دارای همان شرایط هستند بی‌کم و کاست همان تکالیف را دارند و آیاتی که صاحبان صفاتی را ستایش یا سرزنش می‌کنند یا مژده می‌دهند یا می‌ترسانند کسانی را که با آن صفات متصفند در هر زمان و در هر مکان باشند شامل هستند. | :::«با توجه به اینکه قرآن مجید کتابی است همگانی و همیشگی، در [مورد افراد] غایب نیز مانند حاضر جاری است و به آینده و گذشته مانند حال منطبق می‌شود، مثلا آیاتی که در شرائط خاصی برای مؤمنین زمان نزول [[تکلیف|تکالیفی]] معین می‌کنند [[مؤمن|مؤمنینی]] که پس از عصر نزول دارای همان شرایط هستند بی‌کم و کاست همان تکالیف را دارند و آیاتی که صاحبان صفاتی را ستایش یا سرزنش می‌کنند یا مژده می‌دهند یا می‌ترسانند کسانی را که با آن صفات متصفند در هر زمان و در هر مکان باشند شامل هستند. | ||
:::بنابراین هرگز مورد نزول آیهای مخصص آن آیه نخواهد بود. یعنی | :::بنابراین هرگز مورد نزول آیهای مخصص آن آیه نخواهد بود. یعنی آیهای که درباره شخصی یا اشخاص معینی نازل شده در مورد نزول خود منجمد نشده به هر موردی که در صفات و خصوصیات با مورد نزول آیه شریک است سرایت خواهد نمود و این خاصه همان است که در عرف روایات بنام «جری» نامیده می‌شود. | ||
:::[[امام پنجم]] در روایتی می‌فرماید: «و اگر این طور باشد که وقتی آیهای در قومی نازل شد پس از آن همان قوم مردند آن آیه نیز بمیرد از قرآن چیزی باقی نمی‌ماند و لیکن همه قرآن تا آسمان‌ها و زمین هست جاری است و برای هر قوم آیهای است که آن‌را می‌خوانند و از آن بهره نیک یا بد دارند.» | :::[[امام پنجم]] در روایتی می‌فرماید: «و اگر این طور باشد که وقتی آیهای در قومی نازل شد پس از آن همان قوم مردند آن آیه نیز بمیرد از قرآن چیزی باقی نمی‌ماند و لیکن همه قرآن تا آسمان‌ها و زمین هست جاری است و برای هر قوم آیهای است که آن‌را می‌خوانند و از آن بهره نیک یا بد دارند.» | ||
:::و در بعضی از روایات بطن قرآن یعنی انطباق قرآن را به مواردی که بواسطه تحلیل بوجود آمده از قبیل جری می‌شمارد.»<ref>طباطبائی، قرآن در اسلام، ص۴۲.</ref> | :::و در بعضی از روایات بطن قرآن یعنی انطباق قرآن را به مواردی که بواسطه تحلیل بوجود آمده از قبیل جری می‌شمارد.»<ref>طباطبائی، قرآن در اسلام، ص۴۲.</ref> | ||
=== پیشینه === | === پیشینه === | ||
پیشینه این اصطلاح را می‌توان در تعبیر [[ | پیشینه این اصطلاح را می‌توان در تعبیر [[مفسران]] و [[:رده:اصولیان|اصولیان]] [[شیعه]] و [[سنی]] یافت که عمومیت الفاظ را بر سبب خاص نزول آیه مقدم می‌دانند. بر این اساس، جری همانند کاربرد متداول مثل‌ها، منطبق ساختن آیه بر بعضی از مصادیق خارج از مورد نزول است. و ظاهراً ذکر عنوان «انطباق»، یا «تطبیق» در کنار این اصطلاح، به همین سبب است.<ref>بهاردوست، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۰، ص۲۲۸.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||