پرش به محتوا

جری و انطباق: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:


== معنای لغوی ==
== معنای لغوی ==
جری به معناهای ذیل بکار رفته است: روان شدن آب و مانند آن، به وقوع پیوستن، به حرکت آمدن، به راه افتادن.<ref>حسینی دشتی، معارف و معاریف، ج۴، ص۱۲۸.</ref>
جری به معناهای ذیل بکار رفته است: روان‌شدن آب و مانند آن، به وقوع پیوستن، به حرکت آمدن، به راه افتادن.<ref>حسینی دشتی، معارف و معاریف، ج۴، ص۱۲۸.</ref>


== در تفسیر قرآن ==
== در تفسیر قرآن ==
جری به عنوان اصطلاحی قرآنی نخستین بار در [[تفسیر المیزان]] توسط [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] بکار رفته است.<ref>بهاردوست، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۰، ص۲۲۷.</ref>
جری به عنوان اصطلاحی قرآنی نخستین بار در [[تفسیر المیزان]] توسط [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] بکار رفته است.<ref>بهاردوست، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۰، ص۲۲۷.</ref>


[[سیدمحمدحسین طباطبایی|طباطبایی]] در توضیح این واژه می نویسد:
[[سیدمحمدحسین طباطبایی|طباطبایی]] در توضیح این واژه می‌نویسد:
:::«با توجه به اينكه قرآن مجيد كتابى است همگانى و هميشگى، در [مورد افراد] غايب نیز مانند حاضر جارى است و به آينده و گذشته مانند حال منطبق می‌شود، مثلا آياتى كه در شرائط خاصى براى مؤمنين زمان نزول [[تکلیف|تكاليفى]] معین مى‏‌كنند [[مؤمن|مؤمنينى]] كه پس از عصر نزول داراى همان شرایط هستند بى كم و كاست همان تكاليف را دارند و آياتى كه صاحبان صفاتى را ستايش يا سرزنش مى‌‏كنند يا مژده می‌دهند يا می‌ترسانند كسانى را كه با آن صفات متصفند در هر زمان و در هر مكان باشند شامل هستند.
:::«با توجه به اینکه قرآن مجید کتابی است همگانی و همیشگی، در [مورد افراد] غایب نیز مانند حاضر جاری است و به آینده و گذشته مانند حال منطبق می‌شود، مثلا آیاتی که در شرائط خاصی برای مؤمنین زمان نزول [[تکلیف|تکالیفی]] معین می‌کنند [[مؤمن|مؤمنینی]] که پس از عصر نزول دارای همان شرایط هستند بی‌کم و کاست همان تکالیف را دارند و آیاتی که صاحبان صفاتی را ستایش یا سرزنش می‌کنند یا مژده می‌دهند یا می‌ترسانند کسانی را که با آن صفات متصفند در هر زمان و در هر مکان باشند شامل هستند.
:::بنابراين هرگز مورد نزول آيه‌‏اى مخصص آن آيه نخواهد بود. يعنى آيه‌‏اى كه درباره شخصى يا اشخاص معينى‏ نازل شده در مورد نزول خود منجمد نشده بهر موردى كه در صفات و خصوصيات با مورد نزول آيه شريك است سرايت خواهد نمود و اين خاصه همان است كه در عرف روايات بنام «جرى» ناميده می‌شود.
:::بنابراین هرگز مورد نزول آیه‌ای مخصص آن آیه نخواهد بود. یعنی آیهای که درباره شخصی یا اشخاص معینی نازل شده در مورد نزول خود منجمد نشده بهر موردی که در صفات و خصوصیات با مورد نزول آیه شریک است سرایت خواهد نمود و این خاصه همان است که در عرف روایات بنام «جری» نامیده می‌شود.
:::[[امام پنجم]] در روايتى می‌فرمايد: «و اگر اين طور باشد كه وقتى آيه‌‏اى در قومى نازل شد پس از آن همان قوم مردند آن آيه نيز بميرد از قرآن چيزى باقى نمی‌ماند و ليكن همه قرآن تا آسمان‌ها و زمين هست جارى است و براى هر قوم آيه‌ای است كه آن‌را می‌خوانند و از آن بهره نيك يا بد دارند.»
:::[[امام پنجم]] در روایتی می‌فرماید: «و اگر این طور باشد که وقتی آیه‌ای در قومی نازل شد پس از آن همان قوم مردند آن آیه نیز بمیرد از قرآن چیزی باقی نمی‌ماند و لیکن همه قرآن تا آسمان‌ها و زمین هست جاری است و برای هر قوم آیه‌ای است که آن‌را می‌خوانند و از آن بهره نیک یا بد دارند.»
:::و در بعضى از روايات بطن قرآن يعنى انطباق قرآن را به مواردى كه بواسطه تحليل بوجود آمده از قبيل جرى می‌شمارد.»<ref>طباطبائی، قرآن در اسلام، ص۴۲.</ref>
:::و در بعضی از روایات بطن قرآن یعنی انطباق قرآن را به مواردی که بواسطه تحلیل بوجود آمده از قبیل جری می‌شمارد.»<ref>طباطبائی، قرآن در اسلام، ص۴۲.</ref>


=== پیشینه ===
=== پیشینه ===
خط ۲۳: خط ۲۳:
* بهاردوست، علیرضا، جری و انطباق (تطبیق)، در دانشنامه جهان اسلام، ج ۱۰، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران: بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۸۵ش.
* بهاردوست، علیرضا، جری و انطباق (تطبیق)، در دانشنامه جهان اسلام، ج ۱۰، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران: بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۸۵ش.
* حسینی دشتی، سیدمصطفی، معارف و معاریف، تهران: مؤسسه فرهنگی آرایه، ۱۳۷۹ش.
* حسینی دشتی، سیدمصطفی، معارف و معاریف، تهران: مؤسسه فرهنگی آرایه، ۱۳۷۹ش.
* طباطبائی، سیدمحمدحسین، قرآن در اسلام، مصحح: محمدباقر بهبودی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۶ش.
* طباطبائی، سیدمحمدحسین، قرآن در اسلام، مصحح: محمدباقر بهبودی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۶ش.
{{قرآن کریم}}
{{قرآن کریم}}


[[رده:اصطلاحات علوم قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات علوم قرآنی]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۷۱

ویرایش