سوره ملک: تفاوت میان نسخه‌ها

دلیل نام‌گذاری این [[سوره]] به نام «ملک» و «تبارک»  را وجود این دو واژه در نخستین [[آیه]] آن دانسته‌اند.<ref>صفوی، «سوره ملک»، ص۸۱۳.</ref> تبارک به معنای صدور [[برکات]] بسیار زیاد از ناحیه خداوند است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۴۸.</ref> نام‌های دیگری از جمله مانعه (جلوگیری کننده)، واقیه (نگه‌دارنده)، منجیه (نجات دهنده) و منّاعه (بسیار بازدارنده) به این سوره داده شده است. علت این نام‌گذاری‌ها را، حفظ قاریان و عاملان به سوره ملک از [[عذاب قبر]] و نجات از [[دوزخ|آتش دوزخ]] دانسته‌اند؛<ref>صفوی، «سوره ملک»، ص۸۱۳.</ref> چنانچه [[پیامبر اسلام(ص)]] درباره این سوره فرموده است: «هى المانعة، هى المنجية تنجيه من عذاب القبر».<ref>میبدی، كشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۱۰، ص۱۷۰؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۳.</ref>

سوره ملک دارای ۳۰ آیه{{یادداشت|به نظر بعضی قاریان [[مکه]] و [[مدینه]] سوره ملک ۳۱ آیه دارد؛ زیرا فراز «بَلی قَدْ جاءَنا نَذِيرٌ» در آیه ۹ را یک آیه دانسته‌اند ولی دیگران آن را جزو آیه قبل می‌دانند. (طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۸۱.)}} ۳۳۰ کلمه و ۱۳۰۰ حرف <ref>صفوی، «سوره ملک»، ص۸۱۳.</ref> و از نظر حجم جزو [[مفصلات|سوره‌های مفصلات]] و در حدود نیم حزب است.<ref>خرمشاهی، «سوره ملک»، ج۲، س۱۲۵۷.</ref> این سوره پس از [[سوره طور]] و پیش از [[سوره حاقه]] و قبل از [[هجرت]] در [[مکه]] نازل شد و هیچ [[آیه]] مدنی ندارد. سوره ملک همانند [[سوره فرقان]]  با واژه «تبارک الذی» آغاز شده و در شمار [[سوره‌های ممتحنات]] آورده شده است،<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۳۶۰و۵۹۶.</ref> که گفته شده با [[سوره ممتحنه]] تناسب محتوایی دارند.<ref>[http://lib.eshia.ir/26683/1/2612 فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ج۱، ص۲۶۱۲.]</ref> {{یادداشت|ممتحنات ۱۶ سوره قرآن است که سیوطی آنها را به نام ممتحنات ذکر کرده است. (رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۵۹۶) این سوره‌ها عبارتند از: فتح، حشر، سجده، طلاق، قلم، حجرات، تبارک، تغابن، منافقون، جمعه، صف، جن، نوح، مجادله، ممتحنه و تحریم. (رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۳۶۰.)}}

در [[تفسیر نمونه]] مطالب سوره ملک را در سه محور زیر خلاصه می‌کند:

علامه طباطبایی واژه «تبارک» که در ابتدای این آیه آمده است را درباره هر چیزی می‌داند که منشا خیرات و برکات زیادی باشد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۴۸.</ref> در این آیه مبارک بودن ذات خداوند را به مالکیت و حاکمیت او بر جهان و قدرت او بر همه چیز مرتبط دانسته و به همین دلیل او را وجودی زوال ناپذیر و پربرکت معرفی کرده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۳۱۶.</ref>

در فضیلت [[تلاوت]] سوره ملک روایات متعددی وارد شده است. از [[پیامبر(ص)]] روايت شده هر كس در شب سوره ملک را قرائت كند، اجری مانند احیای [[شب قدر]] را خواهد داشت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۶۶</ref> در [[سیره]] رسول خدا(ص) آمده است، هر شب پیش از خواب این [[سوره]] را قرائت می‌كردند.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۳۰۶.</ref> در حدیثی دیگر از پیامبر نقل شده، سوره ملک از طرف قاری و صاحب این سوره در روز [[قیامت]] مجادله می‌كند و برای او طلب [[آمرزش طلبی|آمرزش]] و مغفرت می‌كند.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۳۶۶</ref>

از [[امام باقر (ع)]] نیز روایت شده سوره ملک، مانع از [[عذاب قبر]] می‌شود. من پس از [[نماز]] عشاء خود به حالت نشسته آن را قرائت می‌كنم و پدرم [[امام سجاد (ع)]] در شب و روز این سوره را قرائت می‌كرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۳</ref>