کاربر ناشناس
سوره قلم: تفاوت میان نسخهها
منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←پیوند به بیرون: افزایش رده) |
imported>M.r.seifi (منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع) |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
{{یادداشت|ممتحنات ۱۶ سوره قرآن است که گفته شده سیوطی آنها را به نام ممتحنات ذکر کرده است.رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۵۹۶ این سورهها عبارتند از: فتح، حشر، سجده، طلاق، قلم، حجرات، تبارک، تغابن، منافقون، جمعه، صف، جن، نوح، مجادله، ممتحنه و تحریم (رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۳۶۰.)}} | {{یادداشت|ممتحنات ۱۶ سوره قرآن است که گفته شده سیوطی آنها را به نام ممتحنات ذکر کرده است.رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۵۹۶ این سورهها عبارتند از: فتح، حشر، سجده، طلاق، قلم، حجرات، تبارک، تغابن، منافقون، جمعه، صف، جن، نوح، مجادله، ممتحنه و تحریم (رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۳۶۰.)}} | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
مفاهیم این سوره را میتوان در موضوعات زیر دستهبندی کرد: | مفاهیم این سوره را میتوان در موضوعات زیر دستهبندی کرد:<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۷۷ش، ج۵، ص۲۴۳؛ خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۸-۱۲۵۷</ref> | ||
* ذکر صفات ويژۀ [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و تأکید بر [[اخلاق]] برجستۀ ایشان، | * ذکر صفات ويژۀ [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و تأکید بر [[اخلاق]] برجستۀ ایشان، | ||
* ذکر صفات زشت [[شرک|مشرکان]] و دشمنان پیامبر(ص)، | * ذکر صفات زشت [[شرک|مشرکان]] و دشمنان پیامبر(ص)، | ||
* داستان «اصحاب الجنّة» و هشدار به مشرکان، | * داستان «اصحاب الجنّة» و هشدار به مشرکان، | ||
* یادآوری [[قیامت]] و عذابهای مشرکان، | * یادآوری [[قیامت]] و عذابهای مشرکان، | ||
* دستور به [[صبر]] و استقامت و مقاومت به پیامبر (ص) در برابر مشرکان و نهی از پیروی از مشرکان. | * دستور به [[صبر]] و استقامت و مقاومت به پیامبر (ص) در برابر مشرکان و نهی از پیروی از مشرکان. | ||
{{سوره قلم}} | {{سوره قلم}} | ||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
{{نوشتار اصلی|آیه خلق عظیم}} | {{نوشتار اصلی|آیه خلق عظیم}} | ||
در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] این [[آیه]] آمده است این آیه اگرچه نیکوبودن [[اخلاق]] [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] را میستاید، بیشتر به اخلاق پسندیده اجتماعی او نظر دارد؛ اخلاقی که مربوط به معاشرت است، مثل استواری بر حق، [[صبر]] در مقابل آزارِ مردم و خطاکاریها و عفو و گذشت از آنان، [[سخاوت]]، مدارا، [[تواضع]].<ref>طباطبایی، المیزان، | در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] این [[آیه]] آمده است این آیه اگرچه نیکوبودن [[اخلاق]] [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] را میستاید، بیشتر به اخلاق پسندیده اجتماعی او نظر دارد؛ اخلاقی که مربوط به معاشرت است، مثل استواری بر حق، [[صبر]] در مقابل آزارِ مردم و خطاکاریها و عفو و گذشت از آنان، [[سخاوت]]، مدارا، [[تواضع]] و سایر موارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۴م، ج۱۹، ص۳۶۹.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] در انتهای جلد ششم [[المیزان فی تفسیر القرآن|تفسیر المیزان]]، ۱۸۳ [[حدیث|روایت]] درباره اوصاف جسمی و روحی و اخلاقی پیامبر(ص) نقل میکند و گاه به شرح آنها میپردازد.<ref>رجوع کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۱م، ج۶، ص۳۰۲-۳۳۸.</ref> در این روایات از جمله آمده است هیچ چیز رسول خدا را از [[تلاوت]] قرآن باز نمیداشت مگر [[جنابت]].<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۱م، ج۶، ص۳۳۷.</ref> | ||
==فضیلت و خواص== | ==فضیلت و خواص== | ||
از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] روایت شده است هر کس سوره قلم را در [[نمازهای یومیه|نماز واجب]] یا [[نافلههای روزانه|مستحب]] بخواند، [[خدا|خداوند]] او را از فقر در امان نگه میدارد و از [[عذاب قبر|فشار قبر]] در امان خواهد بود.<ref>شیخ صدوق، ثواب | از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] روایت شده است هر کس سوره قلم را در [[نمازهای یومیه|نماز واجب]] یا [[نافلههای روزانه|مستحب]] بخواند، [[خدا|خداوند]] او را از فقر در امان نگه میدارد و از [[عذاب قبر|فشار قبر]] در امان خواهد بود.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۹.</ref> در روایت دیگری آمده است [[ثواب و عقاب|ثواب]] قرائت آن معادل اجر کسانی است که خداوند صبر (یا خِرَد) آنان را بزرگ داشته است. همچنین گفته شده است اگر این سوره را بر چیزی نوشته و بر دندان آسیبدیده بگذارند، درد دندان در همان لحظه آرام میگیرد.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۵۱.</ref> | ||
== متن و ترجمه == | == متن و ترجمه == | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{ | {{پانویس|۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
* قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۳۷۶ش. | * قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۳۷۶ش. | ||
* بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، به تحقیق بنیاد بعثت، قم، بنیاد بعثت، ۱۴۱۵ق. | * بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، به تحقیق بنیاد بعثت، قم، بنیاد بعثت، ۱۴۱۵ق. | ||
* خرمشاهی، بهاء الدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، انتشارات ناهید، ۱۳۷۷ش. | * خرمشاهی، بهاء الدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، انتشارات ناهید، ۱۳۷۷ش. | ||
* رامیار، محمود، تاریخ قرآن، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۲ش. | * رامیار، محمود، تاریخ قرآن، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۲ش. | ||
* شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، تحقیق: صادق حسن زاده، قم، ارمغان طوبی، ۱۳۸۲ش. | * شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، تحقیق: صادق حسن زاده، قم، ارمغان طوبی، ۱۳۸۲ش. | ||
* طباطبایی، سید | * طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد ۶، بیروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۹۷۱م. | ||
* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد ۱۹، بیروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۹۷۳م. | |||
* فرهنگنامه علوم قرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. | * فرهنگنامه علوم قرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. | ||
* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، انتشارات صدرا، | * مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، انتشارات صدرا، چاپ دهم، ۱۳۸۷ش. | ||
* معرفت، محمدهادی، آموزش علوم قرآن، [بیجا]، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، | * معرفت، محمدهادی، آموزش علوم قرآن، [بیجا]، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۱ش. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، علی بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ۱۳۷۷ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، علی بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ۱۳۷۷ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} |