چله‌نشینی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''چِلّه‌نشینی''' یا '''اربعینیه'''، خلوت چهل‌روزه برای [[ریاضت]] و [[عبادت]]. سنت چله‌نشینی میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است. این کار با هدف به دست آوردن توانایی‌های لازم برای [[سیر و سلوک]] انجام می‌شود. کسانی که به چله‌نشینی باور دارند، غالباً به روایتی از [[پیامبر (ص)]] استناد می‌کنند که «هر کس چهل روز، خود را برای خدا [[اخلاص|خالص]] کند خدا چشمه‌های [[حکمت]] را از قلب وی بر زبانش جاری می‌کند». البته برخی چله‌نشینی‌ را [[بدعت]] می‌دانند.

چله‌نشینی، خلوت‌گزینی چهل‌روزه‌ای است که برای انجام ریاضت و عبادت صورت می‌گیرد.<ref>دهخدا، فرهنگ دهخدا، ذیل واژه چله‌نشستن.</ref> این سنت میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است<ref>دهخدا، فرهنگ دهخدا، ذیل واژه چله‌نشستن.</ref> و به آن اربعین یا اربعینیه هم می‌گویند.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چله‌نشینی»، ص۱۰۲.</ref>

آیه۵۱ [[سوره بقره]] و آیه۱۴۲ [[سوره اعراف]] که از میقات چهل روزه خدا با [[حضرت موسی (ع)]] سخن می‌گویند، از دیگر مستندات چله‌نشینی است؛<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چله‌نشینی»، ص۱۰۲.</ref> با این حال برخی بر این باورند که چله‌نشینی در زمان پیامبر اسلام وجود نداشته است.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چله‌نشینی»، ص۱۰۲.</ref>

در کتاب‌های صوفیه، شرایطی برای چله‌نشینی بیان شده است. اجازه و نظارت استاد، [[طهارت]] بدن، دائم الوضو بودن، سکوت، [[روزه]] یا کم‌خوری، خلوص [[نیت]]، مداومت بر ذکر، [[حضور قلب]] و آمادگی جسمی و روحی، از آن جمله است. برخی از صوفیان، آدابی چون رو به [[قبله]] نشستن به حالت چهارزانو یا دوزانو، نخوردن خوارک حیوانی، بیداری در شب، پوشاندن سر هنگام خروج از چله‌خانه، تکیه ندادن هنگام نشستن و بستن چشم را نیز توصیه کرده‌اند.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چله‌نشینی»، ص۱۰۲.</ref>

برخی از صوفیان، چله‌نشینی را [[سنت]] مسلمانان ندانسته و آن را [[بدعت]] شمرده‌اند. به عقیده اینان، کمک به مستمندان و مظلومان بسیار سودمندتر از چله‌نشینی است.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چله‌نشینی»، ص۱۰۳.</ref>

در برخی از اشعار فارسی، از جمله این سروده [[حافظ]]، به سنت چله‌نشینی اشاره شده است:

*بحر العلوم( طباطبایی نجفی)، سیدمهدی، رساله سیر و سلوک منسوب به بحر العلوم، شرح سیدمحمدحسین حسینی طهرانی، مشهد، نور ملکوت قرآن، ۱۴۲۲ق.

*فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه‌مرتضى‏، الوافی، اصفهان، كتابخانه امام أمير المؤمنين على(ع)، ۱۴۰۶ق.

*کاشانی بیدخی، حسینعلی، «چله/چله‌نشینی»، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۲، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامی، ۱۳۸۷.