Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۱۲۷
ویرایش
استدراج: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←معنا
جز (←معنا) |
جز (←معنا) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اِسْتِدْراج'''، دور شدن بنده از توفیق [[استغفار]] است که با افزودن نعمت‌ها توسط خداوند رخ می‌دهد. برخی از مفسران، استدراج را به معنای انجام کارهای خارق‌العاده نیز دانسته‌اند. آیات [[قرآن]] و روایات [[امامان شیعه]]، استدراج را پس از مهلتهایی می‌دانند که بندگان برای استغفار داشته‌اند، اما از آن استفاده نکرده‌اند. | '''اِسْتِدْراج'''، دور شدن بنده از توفیق [[استغفار]] است که با افزودن نعمت‌ها توسط خداوند رخ می‌دهد. برخی از مفسران، استدراج را به معنای انجام کارهای خارق‌العاده نیز دانسته‌اند. آیات [[قرآن]] و روایات [[امامان شیعه]]، استدراج را پس از مهلتهایی می‌دانند که بندگان برای استغفار داشته‌اند، اما از آن استفاده نکرده‌اند. | ||
== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان= '''توضیح استدراج توسط امام صادق(ع)'''| نقل‌قول= «هرگاه بنده‌ای گناه کند، اما در مقابل، نعمت او زیاد گردد و این نعمت، او را از استغفار باز دارد، (این استدراج است) و از آن‌جا که احتمالش را نمی‌دهد، غافلگیر می‌شود».{{سخ}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۵۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۰۰px| اندازه خط = ۱۴px| رنگ پس‌زمینه = #C9FFE5| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان= '''توضیح استدراج توسط امام صادق(ع)'''| نقل‌قول= «هرگاه بنده‌ای گناه کند، اما در مقابل، نعمت او زیاد گردد و این نعمت، او را از استغفار باز دارد، (این استدراج است) و از آن‌جا که احتمالش را نمی‌دهد، غافلگیر می‌شود».{{سخ}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۵۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۰۰px| اندازه خط = ۱۴px| رنگ پس‌زمینه = #C9FFE5| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
واژه استدراج به نزدیک‌شدن تدریجی به سوی چیزی اشاره دارد. لغت‌شناسان در توضیح مفهوم استدراج بر این نکته تاکید می‌کنند که [[خداوند]] اندک اندک بنده‌اش را به خشم و غضب خود نزدیک می‌گرداند.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، واژه استدراج.</ref> | |||
[[قرآن|قرآن کریم]] در دو [[آیه]]، از مشتقات کلمه استدراج استفاده کرده<ref>سوره قلم، آیه۴۴؛ سوره اعراف، آیه۱۸۲.</ref> و معنایی شبیه به همین معنای لغوی را از آن قصد کرده است: «وَ الَّذینَ کذَّبُوا بِآیاتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیثُ لا یعْلَمُونَ؛ و آنها که آیات ما را تکذیب کردند، به تدریج از جایی که نمی‌دانند، گرفتار مجازاتشان خواهیم کرد».<ref>سوره اعراف، آیه۱۸۲.</ref> معنای مذکور، در آیات دیگری از قرآن کریم نیز وجود دارد.<ref>سوره انعام، آیه ۴۴.</ref> | [[قرآن|قرآن کریم]] در دو [[آیه]]، از مشتقات کلمه استدراج استفاده کرده<ref>سوره قلم، آیه۴۴؛ سوره اعراف، آیه۱۸۲.</ref> و معنایی شبیه به همین معنای لغوی را از آن قصد کرده است: «وَ الَّذینَ کذَّبُوا بِآیاتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیثُ لا یعْلَمُونَ؛ و آنها که آیات ما را تکذیب کردند، به تدریج از جایی که نمی‌دانند، گرفتار مجازاتشان خواهیم کرد».<ref>سوره اعراف، آیه۱۸۲.</ref> معنای مذکور، در آیات دیگری از قرآن کریم نیز وجود دارد.<ref>سوره انعام، آیه ۴۴.</ref> | ||
استدراج از سنت‌های الهی است و بر طبق آن خداوند گناه‌کاران را سریع، گرفتار مجازات نمی‌کند، بلکه گاه درهای نعمت را به سوی آنها می‌گشاید، تا با غوطه‌ور شدن هرچه بیشتر در نعمت‌های خداوند، بیشتر در مسیر طغیان گام بردارند و در انتها مجازات شدیدتری شامل حال آنان گردد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۳.</ref> | |||
برخی [[مفسران]] از مفهوم استدراج درباره [[گناه|گناه‌کاران]] چنین برداشت کرده‌اند که تأخیر کیفر الهی، دلیل بر درستی خود و یا ناتوانی پروردگار نیست و فراوانی نعمت‌ها نشانه تقرب به خداوند نمی‌باشد؛ بلکه پیروزی‌ها و [[نعمت|نعمت‌ها]]، مقدمه مجازات استدراجی پروردگار می‌باشد؛ خدا آنها را غرق در نعمت می‌کند و به آنها مهلت می‌دهد، اما سرانجام آنها را به [[عذاب|عذابی خوار کننده]] مبتلا می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۴.</ref> | |||
بعضی از محققان در فلسفه استدراج به این نکته اشاره دارند که به وسیله استدراج، حقیقت اخلاق و درون مشرکان و کافران بر مردم آشکار می‌شود.<ref>مصطفی بن حسنی، هکذا علمتنی الحیاة، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۲۶۱.</ref> | |||
بعضی از محققان | |||
== علت‌ها == | == علت‌ها == | ||