پرش به محتوا

حدیث طیر مشوی: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ اوت ۲۰۱۸
منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع
(اصلاح پانویس بر اساس شیوه‌نامه)
imported>M.r.seifi
(منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۱۱: خط ۱۱:
|تراز=وسط
|تراز=وسط
|عنوان={{عربی|اندازه=90%|إنَّ النَّبِی(ص) کانَ عِندَهُ طائِرٌ، فَقالَ: اللَّهُمَ ائتِنی بِأَحَبِّ خَلقِک إلَیک؛ یأکلُ مَعی مِن هذَا الطَّیرِ. فَجاءَ أبو بَکرٍ، فَرَدَّهُ، ثُمَّ جاءَ عُمَرُ، فَرَدَّهُ، ثُمَّ جاءَ عَلِی، فَأَذِنَ لَهُ.}}
|عنوان={{عربی|اندازه=90%|إنَّ النَّبِی(ص) کانَ عِندَهُ طائِرٌ، فَقالَ: اللَّهُمَ ائتِنی بِأَحَبِّ خَلقِک إلَیک؛ یأکلُ مَعی مِن هذَا الطَّیرِ. فَجاءَ أبو بَکرٍ، فَرَدَّهُ، ثُمَّ جاءَ عُمَرُ، فَرَدَّهُ، ثُمَّ جاءَ عَلِی، فَأَذِنَ لَهُ.}}
|برای پیامبر(ص) مرغی آورده شده بود. پیامبر فرمود: خدایا! محبوب‌ترین خلق خود را نزد من بفرست تا از این مرغ بخورد. پس ابوبکر آمد، ولی پیامبر او را نپذیرفت. بعد عمر آمد، او را هم نپذیرفت، ولی وقتی علی آمد، اجازه فرمود داخل شود.<ref>نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰؛ مسند ابی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.</ref>}}{{پاک کن}}
|برای پیامبر(ص) مرغی آورده شده بود. پیامبر فرمود: خدایا! محبوب‌ترین خلق خود را نزد من بفرست تا از این مرغ بخورد. پس ابوبکر آمد، ولی پیامبر او را نپذیرفت. بعد عمر آمد، او را هم نپذیرفت، ولی وقتی علی آمد، اجازه فرمود داخل شود.<ref>نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰؛ تمیمی موصلی، مسند ابی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.</ref>}}{{پاک کن}}


==اعتبار حدیث ==
==اعتبار حدیث ==
حدیث طیر را نه‌ تنها علمای [[شیعه اثنا عشری|شیعه]] [[حدیث متواتر|متواتر]] و [[حدیث قطعی الصدور|قطعی الصدور]] دانسته‌اند، بلکه گروهی از محدثین [[اهل‌سنت]] نیز صحت و اعتبار آن را تأیید نموده<ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> و تصریح کرده‌اند که حدیث مذکور به روشنی حاکی از این است که علی(ع) محبوب‌ترین آفریدگان در نزد خداست.<ref>گنجی الشافعی، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۱.</ref>
حدیث طیر را نه‌ تنها علمای [[شیعه اثنا عشری|شیعه]] [[حدیث متواتر|متواتر]] و [[حدیث قطعی الصدور|قطعی الصدور]] دانسته‌اند، بلکه گروهی از محدثین [[اهل‌سنت]] نیز صحت و اعتبار آن را تأیید نموده<ref>الحسنی المغربی، فتح الملک العلی، ۱۴۰۳ق، ص۲۰.</ref> و تصریح کرده‌اند که حدیث مذکور به روشنی حاکی از این است که علی(ع) محبوب‌ترین آفریدگان در نزد خداست.<ref>گنجی الشافعی، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۱.</ref>


حدیث طیر از سوی چند تن از صحابه و با مضامین نزدیک به هم نقل شده است؛ [[سفینه خادم حضرت محمد(ص)|سفینه، خادم حضرت محمد(ص)]]،<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۸۲، ح۶۴۳۷.</ref> سدی کبیر به نقل از انس بن مالک،<ref>مسند أبی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵؛ نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰.</ref> یحیی بن کثیر از انس بن مالک،<ref>طبرانی، المعجم الأوسط، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۰۷.</ref> عثمان بن طویل از انس بن مالک،<ref>بخاری، التاریخ الکیبر، دار الفکر، ج۶، ص۲۵۸.</ref> عبدالله بن انس بن مالک از پدرش،<ref>ابن كثير، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۱؛ ابن حجر عسقلانی، المطالب العالية بزوائد المسانيد الثمانية، ۱۴۱۹ق، ج۱۶، ص۱۰۸.</ref> و [[علی بن عبدالله بن عباس]] از پدرش<ref>ذهبی، میزان الإعتدال فی نقد الرجال، ۱۹۹۵م، ج۳، ص۲۳۲.</ref> این حدیث را نقل کرده‌اند.
حدیث طیر از سوی چند تن از صحابه و با مضامین نزدیک به هم نقل شده است؛ [[سفینه خادم حضرت محمد(ص)|سفینه، خادم حضرت محمد(ص)]]،<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۸۲، ح۶۴۳۷.</ref> سدی کبیر به نقل از انس بن مالک،<ref>تمیمی موصلی، مسند ابی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵؛ نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰.</ref> یحیی بن کثیر از انس بن مالک،<ref>طبرانی، المعجم الأوسط، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۰۷.</ref> عثمان بن طویل از انس بن مالک،<ref>بخاری، التاریخ الکیبر، دار الفکر، ج۶، ص۲۵۸.</ref> عبدالله بن انس بن مالک از پدرش،<ref>ابن كثير، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۱؛ ابن حجر عسقلانی، المطالب العالية بزوائد المسانيد الثمانية، ۱۴۱۹ق، ج۱۶، ص۱۰۸.</ref> و [[علی بن عبدالله بن عباس]] از پدرش<ref>ذهبی، میزان الإعتدال فی نقد الرجال، ۱۹۹۵م، ج۳، ص۲۳۲.</ref> این حدیث را نقل کرده‌اند.


بنابر نقل ابن کثیر، علاوه بر راویانی که حدیث طیر را از کسانی جز انس بن مالک نقل کرده‌اند، ۹۰ تن حدیث را تنها از طریق انس بن مالک روایت کرده‌اند.<ref>ابن کثیر، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۳.</ref> با این حال ابن کثیر صحت روایت را دچار اشکال می‌داند، گرچه به گفته خودی وی از طرف افراد بسیاری نقل شده است.<ref>ابن کثیر، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۴.</ref> [[علامه امینی]] در پاسخ به سخن ابن کثیر، قلب وی را مهر زده از سوی خدا می‌داند و معتقد است انکار حدیث طیر با وجود ادله مذکور، معنایی ندارد.<ref>امینی، الغدیر، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۳۰۸و۳۰۹.</ref>
بنابر نقل ابن کثیر، علاوه بر راویانی که حدیث طیر را از کسانی جز انس بن مالک نقل کرده‌اند، ۹۰ تن حدیث را تنها از طریق انس بن مالک روایت کرده‌اند.<ref>ابن کثیر، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۳.</ref> با این حال ابن کثیر صحت روایت را دچار اشکال می‌داند، گرچه به گفته خودی وی از طرف افراد بسیاری نقل شده است.<ref>ابن کثیر، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۴.</ref> [[علامه امینی]] در پاسخ به سخن ابن کثیر، قلب وی را مهر زده از سوی خدا می‌داند و معتقد است انکار حدیث طیر با وجود ادله مذکور، معنایی ندارد.<ref>امینی، الغدیر، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۳۰۸و۳۰۹.</ref>


==آثار مرتبط==
==آثار مرتبط==
برخی عالمان شیعه و سنی، کتاب‌هایی در شرح الفاظ و اسناد حدیث طیر تألیف کرده‌اند؛ برخی از این عالمان عبارتند از: ابوجعفر جریر طبری، مورخ و محدث مشهور،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۲۱۸.</ref> حافظ ابوالعباس عقده کوفی،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۲۱۸.</ref> [[حاکم نیشابوری]] شافعی، مفسر، محدث و مورخ،<ref>المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۰.</ref> حافظ ابوطاهر حمدان از شاگردان حاکم نیشابوری،<ref>فتح الملک العلی، مقدمه.</ref> ابوبکر مردویه اصفهانی، محدث، مفسر و مورخ،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۵.</ref> [[ابونعیم اصفهانی]] جدّ علامه مجلسی،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۵.</ref> و [[میرحامد حسین|میرحامد حسین لکهنویی]] کنتوری نیشابوری که اختصاصاً درباره این حدیث کتابی تألیف کرده و اسناد صحت و تواتر آن را از طرق اهل‌سنت با ذکر نام روات و نقد هر حدیث به تفصیل ذکر کرده است.{{مدرک}}
برخی عالمان شیعه و سنی، کتاب‌هایی در شرح الفاظ و اسناد حدیث طیر تألیف کرده‌اند؛ برخی از این عالمان عبارتند از: ابوجعفر جریر طبری، مورخ و محدث مشهور،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۲۱۸.</ref> حافظ ابوالعباس عقده کوفی،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۲۱۸.</ref> [[حاکم نیشابوری]] شافعی، مفسر، محدث و مورخ،<ref>المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۰.</ref> حافظ ابوطاهر حمدان از شاگردان حاکم نیشابوری،<ref>الحسنی المغربی، فتح الملک العلی، ۱۴۰۳ق، ص۲۰.</ref> ابوبکر مردویه اصفهانی، محدث، مفسر و مورخ،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۵.</ref> [[ابونعیم اصفهانی]] جدّ علامه مجلسی،<ref>عبقات الانوار، ج۴، ص۵.</ref> و [[میرحامد حسین|میرحامد حسین لکهنویی]] کنتوری نیشابوری که اختصاصاً درباره این حدیث کتابی تألیف کرده و اسناد صحت و تواتر آن را از طرق اهل‌سنت با ذکر نام روات و نقد هر حدیث به تفصیل ذکر کرده است.{{مدرک}}


برخی از شعرا از جمله [[سید حمیری]] این حدیث را به نظم در آورده‌اند.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۱۱۶.</ref>
برخی از شعرا از جمله [[سید حمیری]] این حدیث را به نظم در آورده‌اند.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۱۱۶.</ref>


==جایگاه حدیث در مباحث کلامی==
==جایگاه حدیث در مباحث کلامی==
متکلمان شیعه از جمله شیخ مفید،<ref>شیخ مفید، ص۳۳.</ref> سید مرتضی<ref>سید مرتضی، ص۹۶.</ref> و علامه مجلسی،<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج۳۸، ص۳۵۹.</ref> از این حدیث برای اثبات اولویت حضرت علی(ع) استفاده کرده‌اند. برخی از این موارد عبارتند از:
متکلمان شیعه از جمله شیخ مفید،<ref>شیخ مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳.</ref> سید مرتضی<ref>سید مرتضی، الفصول المختارة، ۱۴۱۴ق، ص۹۶.</ref> و علامه مجلسی،<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۸، ص۳۵۹.</ref> از این حدیث برای اثبات اولویت حضرت علی(ع) استفاده کرده‌اند. برخی از این موارد عبارتند از:
   
   
*  [[شیخ مفید]] با اتکا به دلالت روایت طیر بر محبوب‌ترین مخلوق بودن امام علی(ع) در نزد خداوند، لازمه آن را برترین بودن امام علی می‌داند؛ چرا که به باور او، سرچشمه محبت خداوند در حق است، نه از روی هوای نفس و خواهش طبع و از همین رو وقتی علی(ع) محبوب‌ترین و در نتیجه برترین مخلوق خداوند باشد، ثابت می‌شود که او امام است؛ چرا که [[تقدیم مفضول بر فاضل]] در [[نبوت]] و [[خلافت عامه]] از سوی خداوند جایز نیست.<ref>شیخ مفید، ص۳۳.</ref>
*  [[شیخ مفید]] با اتکا به دلالت روایت طیر بر محبوب‌ترین مخلوق بودن امام علی(ع) در نزد خداوند، لازمه آن را برترین بودن امام علی می‌داند؛ چرا که به باور او، سرچشمه محبت خداوند در حق است، نه از روی هوای نفس و خواهش طبع و از همین رو وقتی علی(ع) محبوب‌ترین و در نتیجه برترین مخلوق خداوند باشد، ثابت می‌شود که او امام است؛ چرا که [[تقدیم مفضول بر فاضل]] در [[نبوت]] و [[خلافت عامه]] از سوی خداوند جایز نیست.<ref>شیخ مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳.</ref>
*[[سید مرتضی]] در [[الفصول المختاره]] سخن شیخ مفید را تقریر کرده و تاکید کرده که محبوب‌ترین مخلوق نزد خداوند، ثوابی بیشتر از همه دارد و چنین کسی بدون شک از همه مخلوقات عمل بیشتر و برتر، و عبادت فراوان‌تری دارد. به باور سید مرتضی، همین دلیلی است بر فضیلت امام علی(ع) نسبت به تمام مردم به جز پیامبر اکرم(ص).<ref>سید مرتضی، ص۹۶.</ref>
*[[سید مرتضی]] در [[الفصول المختاره]] سخن شیخ مفید را تقریر کرده و تاکید کرده که محبوب‌ترین مخلوق نزد خداوند، ثوابی بیشتر از همه دارد و چنین کسی بدون شک از همه مخلوقات عمل بیشتر و برتر، و عبادت فراوان‌تری دارد. به باور سید مرتضی، همین دلیلی است بر فضیلت امام علی(ع) نسبت به تمام مردم به جز پیامبر اکرم(ص).<ref>سید مرتضی، الفصول المختارة، ۱۴۱۴ق، ص۹۶.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس|۲}}


==منابع==
==منابع==
خط ۳۸: خط ۳۸:
* ابن حجر عسقلانی، أحمد بن علی، المطالب العالیة بزوائد المسانید الثمانیة، تحقیق سعد بن ناصر،‌ ریاض، ‌دار العاصمة و دار الغیث، ۱۴۱۹ق/۱۹۹۸م.
* ابن حجر عسقلانی، أحمد بن علی، المطالب العالیة بزوائد المسانید الثمانیة، تحقیق سعد بن ناصر،‌ ریاض، ‌دار العاصمة و دار الغیث، ۱۴۱۹ق/۱۹۹۸م.
* ابن کثیر، إسماعیل بن عمر، البدایة والنهایة، بیروت، ناشر مکتبة المعارف، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* ابن کثیر، إسماعیل بن عمر، البدایة والنهایة، بیروت، ناشر مکتبة المعارف، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* الحسنی المغربی، احمد بن محمد، فتح الملک العلی بصحة حدیث باب مدینة العلم علی، تحقیق محمدهادی امینی، تهران، مکتبة الامام امیر المؤمنین علی،‌ چاپ سوم، ۱۴۰۳ق.
* امینی، عبدالحسین، موسوعة الغدير في الكتاب والسنة والأدب، تحقیق مرکز الغدير للدراسات الإسلامية: زیر نظر محمود هاشمی شاهرودی، قم، موسسه دائرة معارف الفقه الإسلامي، ۱۳۸۸ش/۱۴۳۰ق/۲۰۰۹م.
* امینی، عبدالحسین، موسوعة الغدير في الكتاب والسنة والأدب، تحقیق مرکز الغدير للدراسات الإسلامية: زیر نظر محمود هاشمی شاهرودی، قم، موسسه دائرة معارف الفقه الإسلامي، ۱۳۸۸ش/۱۴۳۰ق/۲۰۰۹م.
* بخاری، محمد بن إسماعیل، التاریخ الکبیر، تحقیق السید هاشم الندوی، دار الفکر، بی‌تا.
* بخاری، محمد بن إسماعیل، التاریخ الکبیر، تحقیق السید هاشم الندوی، دار الفکر، بی‌تا.
خط ۴۶: خط ۴۷:
* طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الأوسط، تحقیق طارق بن عوض الله و عبد المحسن بن إبراهیم الحسینی، القاهرة، ناشر‌ دار الحرمین، ۱۴۱۵ق.
* طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الأوسط، تحقیق طارق بن عوض الله و عبد المحسن بن إبراهیم الحسینی، القاهرة، ناشر‌ دار الحرمین، ۱۴۱۵ق.
* طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی بن عبدالمجید السلفی، الموصل، مکتبة الزهراء، ۱۴۰۴ق.
* طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی بن عبدالمجید السلفی، الموصل، مکتبة الزهراء، ۱۴۰۴ق.
* گنجی الشافعی، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، تصحیح محمدهادی امینی،‌ طهران، دار إحیاء تراث اهل البیت(ع)، ۱۴۰۴ق.
* گنجی الشافعی، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، تصحیح محمدهادی امینی،‌ تهران، دار إحیاء تراث اهل البیت(ع)، ۱۴۰۴ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار لجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تحقیق محمد الباقر البهبودی، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار لجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تحقیق محمد الباقر البهبودی، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
* نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیرالمؤمنین علی بن أبی طالب، تحقیق أحمد میرین البلوشی، کویت، مکتبة المعلا، ۱۴۰۶ق.
* نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیرالمؤمنین علی بن أبی طالب، تحقیق أحمد میرین البلوشی، کویت، مکتبة المعلا، ۱۴۰۶ق.
خط ۶۶: خط ۶۷:
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
کاربر ناشناس