توقیعات امام مهدی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

در منابع حدیثی حدود صد توقیع از امام مهدی موجود است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۴، ص۱۱۷.</ref> بیشتر آن‌ها مربوط به دوره غیبت صغری است و در کتاب‌های کمال‌الدین شیخ صدوق و الغیبه شیخ طوسی نقل شده است. در کتاب کمال‌الدین در باب مربوط به توقیع‌ها، ۴۹ توقیع و یک [[دعا]] نقل شده است. همچنین در کتاب الغیبة، ۴۳ توقیع و [[روایت]] نقل شده که دوازده تایشان از کمال‌الدین شیخ صدوق روایت شده است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۴، ص۱۱۷، پانویس۲.</ref>  

نکته دیگر این است که در نوشته‌های شیخ مفید و کتاب الغیبه شیخ طوسی (شاگرد شیخ مفید) که درباره [[غیبت]] نوشته شده به آن‌ها اشاره نشده است. همچنین در کتاب الاحتجاج که بیش از یک قرن پس از درگذشت شیخ مفید نوشته شده به سند این دو توقیع اشاره نشده است.<ref> محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۴، ص۴۴۵.</ref> البته با استناد به جمله پایانی توقیع (آن را از همه پنهان بدار)،<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۹.</ref> احتمال داده‌اند که شیخ مفید آن را مخفی نگه داشته و از این رو به دست شیخ طوسی نرسیده است.<ref> محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۴، ص۴۴۵.</ref>