confirmed، templateeditor
۱۰٬۳۱۳
ویرایش
مقتل الحسین (ابومخنف): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
Abbasahmadi (بحث | مشارکتها) (لینکدهی سال) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مَقْتَل‌ُ الْحُسَین''' نخستین مَقتل دربارهٔ [[واقعه عاشورا|واقعۀ عاشورا]] و [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]]، نوشتهٔ [[لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف|ابومِخنف]] <small>(درگذشت [[سال ۱۵۷ هجری قمری|۱۵۷ق]])</small>. این کتاب دو نسل پس از واقعه عاشورا نگاشته شده و به جهت شهرت گردآورندۀ آن، به «مقتل ابی‌مِخنف»، شهرت یافته است. مقتل ابومخنف تا حدود قرن چهارم، موجود بوده، اما بعدها مانند دیگر آثار ابومخنف، از میان رفته است.<br /> | '''مَقْتَل‌ُ الْحُسَین''' نخستین مَقتل دربارهٔ [[واقعه عاشورا|واقعۀ عاشورا]] و [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]]، نوشتهٔ [[لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف|ابومِخنف]] <small>(درگذشت [[سال ۱۵۷ هجری قمری|۱۵۷ق]])</small>. این کتاب دو نسل پس از [[واقعه عاشورا]] نگاشته شده و به جهت شهرت گردآورندۀ آن، به «مقتل ابی‌مِخنف»، شهرت یافته است. مقتل ابومخنف تا حدود قرن چهارم، موجود بوده، اما بعدها مانند دیگر آثار ابومخنف، از میان رفته است.<br /> | ||
کتابی که امروزه با نام «مقتل ابومخنف» شهرت دارد، کتابی مجعول است. محمدهادی یوسفی غروی در کتاب «وقعة الطف لأبی‌مخنف» تلاش کرده است با گردآوری و تدوین نقل‌قول‌های موجود در کتاب «[[تاریخ طبری]]»، مقتل واقعی ابومخنف را بازسازی کند. جواد سلیمانی این کتاب را با عنوان «نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا»، به فارسی ترجمه کرده است. | کتابی که امروزه با نام «مقتل ابومخنف» شهرت دارد، کتابی مجعول است. محمدهادی یوسفی غروی در کتاب «وقعة الطف لأبی‌مخنف» تلاش کرده است با گردآوری و تدوین نقل‌قول‌های موجود در کتاب «[[تاریخ طبری]]»، مقتل واقعی ابومخنف را بازسازی کند. جواد سلیمانی این کتاب را با عنوان «نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا»، به فارسی ترجمه کرده است. | ||
== مؤلف کتاب == | == مؤلف کتاب == | ||
[[لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف|لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف الازدی]] مشهور به ابومخنف، در نیمهٔ دوم قرن اول هجری در [[کوفه]] به دنیا آمد و در سال ۱۵۷ یا ۱۵۸ هجری درگذشت. او کتاب‌های بسیاری نوشته است. نجاشی ۲۸ کتاب و ابن ندیم ۳۰ کتاب برای وی برشمرده است.<ref>صالحی حاجی آبادی، «پژوهشی در هویت تاریخی مقتل ابی مخنف»، ص۵۲.</ref>برخی از آنها عبارت است از: کتاب قتل عثمان، کتاب صفّین، کتاب مقتل محمّد بن أبی بکر، کتاب مقتل أمیر المؤمنین(ع).<ref>ابومخنف، وقعة الطف، ۱۳۶۷ش، ص۱۷.</ref><br /> | [[لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف|لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف الازدی]] مشهور به ابومخنف، در نیمهٔ دوم قرن اول هجری در [[کوفه]] به دنیا آمد و در [[سال ۱۵۷ قمری]] یا [[سال ۱۵۸ هجری قمری|۱۵۸ هجری]] درگذشت. او کتاب‌های بسیاری نوشته است. [[نجاشی]] ۲۸ کتاب و [[ابن ندیم]] ۳۰ کتاب برای وی برشمرده است.<ref>صالحی حاجی آبادی، «پژوهشی در هویت تاریخی مقتل ابی مخنف»، ص۵۲.</ref>برخی از آنها عبارت است از: کتاب قتل عثمان، کتاب صفّین، کتاب مقتل محمّد بن أبی بکر، کتاب مقتل أمیر المؤمنین(ع).<ref>ابومخنف، وقعة الطف، ۱۳۶۷ش، ص۱۷.</ref><br /> | ||
مقتل ابی مخنف، نخستین مقتل درباره [[واقعه عاشورا]] است.<ref>ابومخنف، وقعة الطف، ۱۳۶۷ش، ص۷.</ref> زمانی که وی نگارش مقتل الحسین را آغاز کرد، هنوز برخی از شاهدان مورداعتمادِ [[واقعه کربلا]]، در قید حیات بودند.<ref>اسفندیاری، کتاب‌شناسی تاریخی امام‌حسین، ۱۳۹۱، ص۴۲.</ref> به گفتهٔ محقق «وقعة الطف»، دلیلی بر تشیع ابو مِخنف در دست نیست، اما روشن است که وی متمایل به [[اهل بیت]] بود و به آنان محبت داشته است.<ref>ابومخنف، وقعة الطف، ۱۳۶۷ش، ص۱۹و ۲۰.</ref> | مقتل ابی مخنف، نخستین مقتل درباره [[واقعه عاشورا]] است.<ref>ابومخنف، وقعة الطف، ۱۳۶۷ش، ص۷.</ref> زمانی که وی نگارش مقتل الحسین را آغاز کرد، هنوز برخی از شاهدان مورداعتمادِ [[واقعه کربلا]]، در قید حیات بودند.<ref>اسفندیاری، کتاب‌شناسی تاریخی امام‌حسین، ۱۳۹۱، ص۴۲.</ref> به گفتهٔ محقق «وقعة الطف»، دلیلی بر تشیع ابو مِخنف در دست نیست، اما روشن است که وی متمایل به [[اهل بیت]] بود و به آنان محبت داشته است.<ref>ابومخنف، وقعة الطف، ۱۳۶۷ش، ص۱۹و ۲۰.</ref> | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
# نخستین عبارت این مقتل چنین است: «قال ابومخنف: حدثنا ابوالمنذر هشام عن محمد بن سائب الکلبی» (ص ۵). درحالی‌که هشام شاگرد ابومخنف بوده است. | # نخستین عبارت این مقتل چنین است: «قال ابومخنف: حدثنا ابوالمنذر هشام عن محمد بن سائب الکلبی» (ص ۵). درحالی‌که هشام شاگرد ابومخنف بوده است. | ||
# در صفحۀ دوازده کتاب آمده است: «روی الکلینی فی حدیث...» درحالی‌که [[کلینی]] نزدیک به صد سال پس از مرگ ابومخنف، به دنیا آمده است. | # در صفحۀ دوازده کتاب آمده است: «روی الکلینی فی حدیث...» درحالی‌که [[کلینی]] نزدیک به صد سال پس از مرگ ابومخنف، به دنیا آمده است. | ||
# در صفحۀ ۱۱۳ کتاب آمده است [[طرماح بن عدی|طِرِمّاح بن عَدی]] پس از آنکه هفتاد نفر را از | # در صفحۀ ۱۱۳ کتاب آمده است [[طرماح بن عدی|طِرِمّاح بن عَدی]] پس از آنکه هفتاد نفر را از [[لشکر عمر سعد]] کشت، خود نیز کشته شد؛ حال آنکه طبری در تاریخش از ابومخنف نقل می‌کند که [[طرماح بن عدی|طِرِمّاح بن عَدی]] در [[کربلا]] نبوده است.<ref>اسفندیاری، کتاب‌شناسی تاریخی امام‌حسین، ۱۳۹۱ش، ص۴۳؛ نیز نگاه کنید به: ابومخنف، وقعة الطف، ۱۳۶۷ش، ص۲۴-۲۶.</ref> | ||
[[میرزا حسین نوری]] (محدث نوری) در کتاب [[لؤلؤ و مرجان]]، دربارۀ مقتل منسوب به ابومخنف می‌نویسد: | [[میرزا حسین نوری]] (محدث نوری) در کتاب [[لؤلؤ و مرجان]]، دربارۀ مقتل منسوب به ابومخنف می‌نویسد: | ||
:«ابومخنف لوط بن یحیی از بزرگان محدثین و معتمد ارباب سیر و تواریخ است و مقتل او در نهایت اعتبار.... و لکن افسوس که اصل مقتل بی‌عیب او در دست نیست و این مقتل موجود که به او نسبت می‌دهند، مشتمل است بر بعضی مطالب مُنکَرۀ مخالفِ اصول مذهب و البته آن را اَعادی و جُهّال به جهت پاره‌ای از اغراض فاسده، در آن کتاب داخل کردند و از این جهت از حداعتبار و اعتماد افتاده، بر منفردات آن هیچ وثوقی نیست».<ref>اسفندیاری، کتاب‌شناسی تاریخی امام‌حسین، ۱۳۹۱ش، ص۴۳.</ref> | :«ابومخنف لوط بن یحیی از بزرگان محدثین و معتمد ارباب سیر و تواریخ است و مقتل او در نهایت اعتبار.... و لکن افسوس که اصل مقتل بی‌عیب او در دست نیست و این مقتل موجود که به او نسبت می‌دهند، مشتمل است بر بعضی مطالب مُنکَرۀ مخالفِ اصول مذهب و البته آن را اَعادی و جُهّال به جهت پاره‌ای از اغراض فاسده، در آن کتاب داخل کردند و از این جهت از حداعتبار و اعتماد افتاده، بر منفردات آن هیچ وثوقی نیست».<ref>اسفندیاری، کتاب‌شناسی تاریخی امام‌حسین، ۱۳۹۱ش، ص۴۳.</ref> | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
| توضیحات = | | توضیحات = | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[Category:کتاب‌های مقتل (عربی)]] | |||
[[Category:کتاب‌های مقتل امام حسین]] | |||
[[Category:کتاب‌های درباره امام حسین]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:کتاب‌های تاریخی شیعه قرن ۲ (قمری)]] | |||
[[رده:کتاب‌های مقتل (عربی)]] | [[رده:کتاب‌های مقتل (عربی)]] | ||