پرش به محتوا

همسران امام حسن(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
'''همسران امام حسن(ع)''' زنانی که در منابع از آنها به عنوان همسر [[امام حسن(ع)]] یاد شده است.  
'''همسران امام حسن(ع)''' زنانی که در منابع از آنها به عنوان همسر [[امام حسن(ع)]] یاد شده است.  


درباره تعداد همسران امام حسن(ع) گزارش‌های مختلفی وجود دارد. در برخی از منابع به سبب نسبت کثرتِ طلاق زنان به امام حسن(ع)، او را مِطْلاق(زیاد طلاق‌دهنده) خوانده‌اند. گفته شده این اتهامی است که عباسیان برای مقابله با [[سادات حسنی]] مطرح کرده‌اند و اگر چنین چیزی صحت داشت [[معاویة بن ابی‌سفیان]] آن را دستاویزی علیه امام حسن(ع) قرار می‌داد. همچنین گزارش‌های تاریخی در این زمینه، از سه نفر نقل شده که از نظر رجالیان، قابل اعتماد نیستند.
هرچند در منابع از حدود ۱۸ زن برای امام حسن(ع) یاد شده است اما درباره تعداد همسران او گزارش‌های مختلفی وجود دارد. در برخی از منابع با نسبت دادن ازدواج‌ها و طلاق‌های زیاد به امام حسن(ع)، او را مِطْلاق(زیاد طلاق‌دهنده) خوانده‌اند. [[باقر شریف قرشی]] محقق و نویسنده شیعه، مطلاق را اتهامی به امام حسن(ع) دانسته دانسته که [[عباسیان]] برای مقابله با [[سادات حسنی]] مطرح کرده‌اند و اگر چنین چیزی صحت داشت [[معاویة بن ابی‌سفیان]] آن را دستاویزی علیه او قرار می‌داد. همچنین نقل‌کننده گزارش‌های مذکور از نظر رجالیان، قابل اعتماد نیستند.


==نام همسران==
==نام همسران==
خط ۲۸: خط ۲۸:
برخی منابع با نسبت دادن ازدواج‌ها و طلاق‌های زیاد به امام حسن(ع)، او را «مِطلاق» (بسیار طلاق‌دهنده) خوانده‌اند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبرى، ۱۴۱۴ق، الطبقة الخامسه۱، ص۲۹۰؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۲۵.</ref> در این منابع تعداد همسران وی ۷۰،<ref> ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۸.</ref>۹۰ <ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۲۵؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دارالفکر، ج۱۳، ص۲۴۹.</ref>۲۰۰<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۷۴.</ref>و ۲۵۰<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۰.</ref> مورد ذکر شده است. بر پایه گزارش‌های این منابع، امام علی(ع) از ازدواج‌ها و طلاق‌های‌ مکرّر‌ امام‌ حسن(ع)، اظهار نگرانی کرده<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۲۵.</ref> و به همین علت از مردم [[کوفه]] خواست که به او‌ زن ندهند.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دارالفکر، ج۱۳، ص۲۴۹.</ref>  
برخی منابع با نسبت دادن ازدواج‌ها و طلاق‌های زیاد به امام حسن(ع)، او را «مِطلاق» (بسیار طلاق‌دهنده) خوانده‌اند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبرى، ۱۴۱۴ق، الطبقة الخامسه۱، ص۲۹۰؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۲۵.</ref> در این منابع تعداد همسران وی ۷۰،<ref> ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۸.</ref>۹۰ <ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۲۵؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دارالفکر، ج۱۳، ص۲۴۹.</ref>۲۰۰<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۷۴.</ref>و ۲۵۰<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۰.</ref> مورد ذکر شده است. بر پایه گزارش‌های این منابع، امام علی(ع) از ازدواج‌ها و طلاق‌های‌ مکرّر‌ امام‌ حسن(ع)، اظهار نگرانی کرده<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۲۵.</ref> و به همین علت از مردم [[کوفه]] خواست که به او‌ زن ندهند.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دارالفکر، ج۱۳، ص۲۴۹.</ref>  


[[باقر شریف قرشی]] محقق شیعه، این اخبار را برساخته [[عباسیان]] با هدف مقابله با [[سادات حسنی]] دانسته است.<ref>قرشی‏، حیاة الامام الحسن بن على، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۵۳-۴۵۴.</ref> همچنین به گفته برخی از نویسندگان روای اصلی گزارش‌های مذکور، ابوالحسن مدائنی، ابوعبدالله واقدی، ابوطالب مکی و... از مورخان اهل سنت در [[عباسیان|دوره عباسیان]] هستند که این گزارش‌ها را از روی دشمنی یا خوش‌باوری نقل کرده‌اند و از طریق آنها به منابع شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به:‌ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۵۶.</ref> نیز راه یافت با اینکه به گفته عالمان اهل سنت این افراد به نقل [[حدیث ضعیف|احادیث ضعیف]] متهم‌اند.<ref> واردی، پاسخ به شبهه مطلاق بودن امام حسن، ج۳، ص۴۲۴-۴۳۱.</ref>
[[باقر شریف قرشی]] محقق شیعه، این اخبار را برساخته [[عباسیان]] با هدف مقابله با [[سادات حسنی]] دانسته است.<ref>قرشی‏، حیاة الامام الحسن بن على، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۵۳-۴۵۴.</ref> و به گفته نخستین بار [[منصور عباسی]] برای تحقیر [[سادات حسنی]] این اتهام را مطرح کرده است.<ref>تقی‌زاده داوری، تصویر امامان شیعه در دائره المعارف اسلام(ترجمه و نقد)، ۱۳۸۵ش، ص۱۳۳.</ref> همچنین به گفته برخی از نویسندگان روای اصلی گزارش‌های مذکور، ابوالحسن مدائنی، ابوعبدالله واقدی، ابوطالب مکی و... از مورخان اهل سنت در [[عباسیان|دوره عباسیان]] هستند که این گزارش‌ها را از روی دشمنی یا خوش‌باوری نقل کرده‌اند و از طریق آنها به منابع شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به:‌ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۵۶.</ref> نیز راه یافت با اینکه به گفته عالمان اهل سنت این افراد به نقل [[حدیث ضعیف|احادیث ضعیف]] متهم‌اند.<ref> واردی، پاسخ به شبهه مطلاق بودن امام حسن، ج۳، ص۴۲۴-۴۳۱.</ref>


به گفته [[مادلونگ]] نخستین کسی که شایع کرد امام حسن(ع) ۹۰ همسر داشته، «محمد بن کلبی» بوده و این عدد را «مدائنی» (درگذشته ۲۲۵ق) ساخته است. با این حال کلبی تنها از یازده زن نام برده که ازدواج پنج تن از آنان با امام حسن(ع) مشکوک است.<ref>مادلونگ، جانشینى محمد، ۱۳۷۷ش، ص۵۱۴-۵۱۵.</ref>  
به گفته [[مادلونگ]] نخستین کسی که شایع کرد امام حسن(ع) ۹۰ همسر داشته، «محمد بن کلبی» بوده و این عدد را «مدائنی» (درگذشته ۲۲۵ق) ساخته است. با این حال کلبی تنها از یازده زن نام برده که ازدواج پنج تن از آنان با امام حسن(ع) مشکوک است.<ref>مادلونگ، جانشینى محمد، ۱۳۷۷ش، ص۵۱۴-۵۱۵.</ref>  
خط ۳۴: خط ۳۴:
همچنین از نظر محتوایی نیز اشکالاتی بر این گزارش‌ها وارد شده است از جمله: عدم تناسب میان تعداد همسران و تعداد فرزندان امام حسن(ع) {{یادداشت|مورخان برای امام حسن(ع)، از هفت تا ۳۱ فرزند نقل کرده‌اند(نگاه کنید به: مقدسی، البدء و التاریخ، ج۵، ص۷۴؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۲۸.)}} و اشتغال امام حسن(ع) به فعالیت‌های اجتماعی و امور دینی از جمله آنها است که با کثرت ازدواج‌های امام حسن نمی‌سازد.<ref>واردی، پاسخ به شبهه مطلاق بودن امام حسن، ج۳، ص۴۳۹-۴۴۰.</ref>
همچنین از نظر محتوایی نیز اشکالاتی بر این گزارش‌ها وارد شده است از جمله: عدم تناسب میان تعداد همسران و تعداد فرزندان امام حسن(ع) {{یادداشت|مورخان برای امام حسن(ع)، از هفت تا ۳۱ فرزند نقل کرده‌اند(نگاه کنید به: مقدسی، البدء و التاریخ، ج۵، ص۷۴؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۲۸.)}} و اشتغال امام حسن(ع) به فعالیت‌های اجتماعی و امور دینی از جمله آنها است که با کثرت ازدواج‌های امام حسن نمی‌سازد.<ref>واردی، پاسخ به شبهه مطلاق بودن امام حسن، ج۳، ص۴۳۹-۴۴۰.</ref>


==منشأ اتهام==
گویا نخستین بار [[منصور عباسی]] برای تحقیر [[سادات حسنی]] این اتهام را مطرح کرده است.<ref>واردی، پاسخ به شبهه مطلاق بودن امام حسن، ج۳، ص۴۱۹-۴۲۰؛ تصویر امامان شیعه در دائره المعارف اسلام، هدایت‌پناه، ص۱۳۳؛ حقایق پنهان، زمانی، ص۳۳۳-۳۳۴</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
خط ۵۰: خط ۴۸:
*مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، بورسعید، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا.
*مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، بورسعید، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا.
*واردی، سید تقی، پاسخ به شبهه مطلاق بودن امام حسن(ع)، مجموعه مقالات همایش بین‌المللی سبط النبی، قم، مجمع جهانی اهل‌بیت، ۱۳۹۳ش.
*واردی، سید تقی، پاسخ به شبهه مطلاق بودن امام حسن(ع)، مجموعه مقالات همایش بین‌المللی سبط النبی، قم، مجمع جهانی اهل‌بیت، ۱۳۹۳ش.
*هدایت‌پناه، نقد و بررسی، تصویر امامان شیعه در دائره المعارف اسلام، انتشارات شیعه‌شناسی، ۱۳۸۵ش.
*تقی‌زاده داوری، محمود، تصویر امامان شیعه در دائره المعارف اسلام(ترجمه و نقد)، انتشارات شیعه‌شناسی، ۱۳۸۵ش.
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
*[http://ensani.ir/fa/article/261084  نقد و بررسی روایات مربوط به مطلاق بودن امام حسن(ع)]
*[http://ensani.ir/fa/article/261084  نقد و بررسی روایات مربوط به مطلاق بودن امام حسن(ع)]
خط ۷۴: خط ۷۲:
  | توضیحات =  
  | توضیحات =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>
[[Category:امام حسن مجتبی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:همسران امامان شیعه]]


[[رده:امام حسن مجتبی]]
[[رده:امام حسن مجتبی]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:همسران امامان شیعه]]
[[رده:همسران امامان شیعه]]