۱۷٬۸۴۳
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←نسبت مطلاق به امام حسن: تمیزکاری) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''همسران امام حسن(ع)''' به زنانی اشاره دارد که در منابع از آنها به عنوان همسر [[امام حسن(ع)]] دومین از [[امامان معصوم]] یاد شده است. | '''همسران امام حسن(ع)''' به زنانی اشاره دارد که در منابع از آنها به عنوان همسر [[امام حسن(ع)]] دومین از [[امامان معصوم]] یاد شده است. | ||
درباره تعداد همسران امام حسن(ع) گزارشهای مختلفی وجود دارد، در برخی از منابع به سبب نسبت کثرتِ طلاق زنان به امام حسن(ع)، او را مِطْلاق(زیاد طلاقدهنده) خواندهاند. گفته شده این اتهامی است که عباسیان برای مقابله با [[سادات حسنی]] مطرح کردهاند و اگر چنین چیزی صحت داشت [[معاویة بن ابیسفیان]] آن را دستاویزی علیه امام حسن(ع) قرار میداد. همچنین گزارشهای تاریخی در این زمینه، از سه نفر نقل شده که از نظر | درباره تعداد همسران امام حسن(ع) گزارشهای مختلفی وجود دارد، در برخی از منابع به سبب نسبت کثرتِ طلاق زنان به امام حسن(ع)، او را مِطْلاق(زیاد طلاقدهنده) خواندهاند. گفته شده این اتهامی است که عباسیان برای مقابله با [[سادات حسنی]] مطرح کردهاند و اگر چنین چیزی صحت داشت [[معاویة بن ابیسفیان]] آن را دستاویزی علیه امام حسن(ع) قرار میداد. همچنین گزارشهای تاریخی در این زمینه، از سه نفر نقل شده که از نظر رجالیان، قابل اعتماد نیستند. | ||
==نام همسران== | ==نام همسران== | ||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
#زنی از قبیله عمرو بن ابراهیم منقری | #زنی از قبیله عمرو بن ابراهیم منقری | ||
#زنی از قبیله بنیکلاب | #زنی از قبیله بنیکلاب | ||
#زنی از قبیله بنیشیبان از خاندان همام بن | #زنی از قبیله بنیشیبان از خاندان همام بن مره؛ گفته شده او با خوارج هم عقیده بود و به همین دلیل امام حسن(ع) او را طلاق داد.<ref> بلاذری،انساب الاشراف، ج۳، ص۱۴؛ قرشی، حیاة الامام الحسن بن علی، ج۲، ص۴۶۰، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۳۹.</ref> | ||
#[[خوله دختر منظور فزاری]] | #[[خوله دختر منظور فزاری]] | ||
#[[ام اسحق دختر طلحه بن عبیدالله تیمی]] | #[[ام اسحق دختر طلحه بن عبیدالله تیمی]] | ||
#[[ام بشیر دختر عقبه بن عمرو]] | #[[ام بشیر دختر عقبه بن عمرو]] | ||
#[[جعده | #[[جعده دختر اشعث]] | ||
#ام کلثوم دختر فضل بن | #ام کلثوم دختر فضل بن عباس بن عبدالمطلب. | ||
#نفیله | #نفیله یا رمله: مادر [[قاسم بن حسن]]. | ||
#زینب دختر سُبَیع بن عبدالله ( | #زینب دختر سُبَیع بن عبدالله (برادرزاده [[جریر بن عبدالله بجلی]]) | ||
#عایشه خثعمیه: | #عایشه خثعمیه: گفته شده پس از شهادت امام علی(ع) امام حسن او را طلاق داد.<ref>قرشی، حیاة الامام الحسن بن علی، ج۲، ص۴۵۹؛ تاریخ ابن عساکر، الامام الحسن، ص۱۵۴، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۴۰.</ref> | ||
#ام رباب دختر امرء القیس بن عدی | #ام رباب دختر امرء القیس بن عدی | ||
#صافیه (ام ولد) | #صافیه ([[ام ولد]]) | ||
#شهربانو | #شهربانو | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto " | {| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto " | ||
|- | |- | ||
! همسر !! | ! همسر !! پدر!! فرزندان !! توضیحات | ||
|- | |- | ||
| [[جعده دختر اشعث|جعده]] || | | [[جعده دختر اشعث|جعده]] || [[اشعث بن قیس]] || ... || در منابع آمده است او به تحریک [[معاویه]] امام حسن را مسموم کرد و به شهادت رساند.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۶.</ref> | ||
|- style=background-color:#F6F8DC | |- style=background-color:#F6F8DC | ||
| [[ام بشیر همسر امام حسن مجتبی|ام بشیر]] || | | [[ام بشیر همسر امام حسن مجتبی|ام بشیر]] || ابومسعود عقبة بن عمر انصاری || [[زید بن حسن بن علی علیه السلام|زید]]، [[ام الحسن دختر امام حسن|ام الحسن]] و [[ام الحسین دختر امام حسن|ام الحسین]] || ام الحسن با [[عبدالله بن زبیر]] ازدواج کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۷۳.</ref> | ||
|- | |- | ||
|[[خوله بنت منظور فرازی|خوله]] || | |[[خوله بنت منظور فرازی|خوله]] || منظور بن زیاد فزاری || [[حسن مثنی]] || حسن مثنی در زمان خود عهدهدار صدقات [[امیرمومنان]] بود.<ref>قمى، منتهى الآمال، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۵۷۵.</ref> | ||
|- style=background-color:#F6F8DC | |- style=background-color:#F6F8DC | ||
| [[حفصه دختر عبدالرحمن بن ابی بکر|حفصه]] || | | [[حفصه دختر عبدالرحمن بن ابی بکر|حفصه]] || عبدالرحمن بن ابی بکر || ... || ... | ||
|- | |- | ||
| [[ام اسحاق دختر طلحه بن عبیدالله تیمی|ام اسحاق]] || | | [[ام اسحاق دختر طلحه بن عبیدالله تیمی|ام اسحاق]] || طلحه بن عبیدالله تیمی || [[حسین بن حسن بن علی بن ابی طالب|حسین]]، طلحه و فاطمه || ... | ||
|- style=background-color:#F6F8DC | |- style=background-color:#F6F8DC | ||
| [[هند دختر سهیل بن عمرو|هند]] || | | [[هند دختر سهیل بن عمرو|هند]] || سهیل بن عمرو || ... || در برخی نقلها، مسموم کردن امام حسن(ع) به هند نسبت داده شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۵۹.</ref> | ||
|- | |- | ||
| نَفیله یا رَمله || کنیز || [[عمر بن حسن بن علی|عمر]]، [[قاسم بن الحسن|قاسم]] و [[عبدالله بن حسن بن علی|عبدالله]] ||در [[واقعه کربلا]] قاسم و عبدالله به شهادت رسیدند و عمر به اسارت درآمد. | | نَفیله یا رَمله || کنیز || [[عمر بن حسن بن علی|عمر]]، [[قاسم بن الحسن|قاسم]] و [[عبدالله بن حسن بن علی|عبدالله]] ||در [[واقعه کربلا]] قاسم و عبدالله به شهادت رسیدند و عمر به اسارت درآمد. | ||
|- | |- | ||
| چند همسر دیگر || ... || [[عبدالرحمن بن حسن بن علی بن | | چند همسر دیگر || ... || [[عبدالرحمن بن حسن بن علی بن ابیطالب|عبدالرحمن]]، [[ام عبدالله]]، ام سلمه و رقیه || ام عبدالله، همسر [[امام سجاد]] و مادر [[امام باقر]] و جزو [[اسیران کربلا]] بود. | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
==نسبت مطلاق به امام حسن== | ==نسبت مطلاق به امام حسن== | ||
در منابع تاریخی، حداکثر نام ۱۸ همسر برای امام حسن(ع) آمده است،<ref>شوشتری، رسالة فی تواريخ النبی و الآل، ص۷۱-۷۲؛ حقایق پنهان، پژوهشی در زندگانی سیاسی امام حسن، ص۳۳۹-۳۴۰؛ نیز ببینید: قرشی، حیاة الإمام الحسن بن على،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۵۵-۴۶۰</ref> با این وجود ارقام ۲۵۰،<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۰.</ref>۲۰۰،<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۷۴</ref>،۹۰<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۵</ref>،۷۰<ref>مجلسی، بحار الانوار، | در منابع تاریخی، حداکثر نام ۱۸ همسر برای امام حسن(ع) آمده است،<ref>شوشتری، رسالة فی تواريخ النبی و الآل، ص۷۱-۷۲؛ حقایق پنهان، پژوهشی در زندگانی سیاسی امام حسن، ص۳۳۹-۳۴۰؛ نیز ببینید: قرشی، حیاة الإمام الحسن بن على،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۵۵-۴۶۰</ref> با این وجود ارقام ۲۵۰،<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۰.</ref>۲۰۰،<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۷۴</ref>،۹۰<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۵</ref>،۷۰<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۳۶۳ش، ج۴۴، ص۱۷۳.</ref> و ۷۰۰ یا ۱۰۰۰<ref>ابن کثیر، ج۵، ص۵۰۵</ref>برای تعداد همسران وی ذکر شده است. | ||
برخی منابع با | برخی منابع با نسبت دادن کثرت ازدواج و [[طلاق]] امام حسن(ع)، او را «مِطلاق» (بسیار طلاقدهنده) خواندهاند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبرى، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۲۹۰ و ۳۰۲؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۵؛ کلینی، الکافى، ۱۳۶۲ش، ج۶، ص۵۶.</ref> بر پایه برخی از روایات امام علی(ع) از ازدواجها و طلاقهای مکرّر امام حسن، اظهار نگرانی کرده<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۲۵، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۵۰</ref> و به همین علت از ازدواج با او نهی کرده است<ref>برقی، المحاسن، ج۲، ص۶۰۱.</ref> همچنین از مردم [[کوفه]] خواست که به او زن ندهند.<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۵۶، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۴۲</ref> [[باقر شریف قرشی]] این اخبار را برساخته [[عباسیان]] با هدف مقابله با [[سادات حسنی]] دانسته است.<ref>قرشی، حیاة الامام الحسن بن على، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۵۳-۴۵۴.</ref> | ||
بحث مطلاق بودن امام حسن(ع) در برخی منابع کهن و معاصر مورد نقد تاریخی، سندی و محتوایی قرار گرفته است.<ref>مهدوی دامغانی، «حسن بن علی، امام»، ص۳۰۹.</ref> به گفته [[مادلونگ]] نخستین کسی که شایع کرد امام حسن(ع) ۹۰ همسر داشته، «محمد بن کلبی» بوده و این عدد را «مدائنی» (درگذشته ۲۲۵ق) ساخته است. در عین حال کلبی تنها از یازده زن نام برده که ازدواج پنج تن از آنان با امام حسن(ع) مشکوک است.<ref>مادلونگ، جانشینى محمد، ۱۳۷۷ش، ص۵۱۴-۵۱۵.</ref> | بحث مطلاق بودن امام حسن(ع) در برخی منابع کهن و معاصر مورد نقد تاریخی، سندی و محتوایی قرار گرفته است.<ref>مهدوی دامغانی، «حسن بن علی، امام»، ص۳۰۹.</ref> به گفته [[مادلونگ]] نخستین کسی که شایع کرد امام حسن(ع) ۹۰ همسر داشته، «محمد بن کلبی» بوده و این عدد را «مدائنی» (درگذشته ۲۲۵ق) ساخته است. در عین حال کلبی تنها از یازده زن نام برده که ازدواج پنج تن از آنان با امام حسن(ع) مشکوک است.<ref>مادلونگ، جانشینى محمد، ۱۳۷۷ش، ص۵۱۴-۵۱۵.</ref> | ||
همچنین واقدی <ref>مجموعه مقالات همایش سبط النبی، ج۳، ص۴۲۵-۴۲۶</ref> و مدائنی<ref>ابن عدی، الکامل، ج۵، ص۲۱۳، به نقل از تصویر امامان شیعه در دائره المعارف اسلام، ص۱۳۴</ref> که این | همچنین واقدی <ref>مجموعه مقالات همایش سبط النبی، ج۳، ص۴۲۵-۴۲۶</ref> و مدائنی<ref>ابن عدی، الکامل، ج۵، ص۲۱۳، به نقل از تصویر امامان شیعه در دائره المعارف اسلام، ص۱۳۴</ref> که راوی این گزارشها هستند، در نقل حدیث، ضعیف دانسته شدهاند. روایت برقی نیز با وجود دسترسی [[کلینی]]، [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] به المحاسن، در کتب اربعه ذکر نشده است.<ref>مجموعه مقالات همایش سبط النبی، ج۳، ص۴۰۹-۴۱۵.</ref> | ||
از نظر محتوایی نیز اشکالاتی بر این گزارشها گرفته شده است از جمله: | |||
#عدم تناسب میان تعداد همسران و تعداد فرزندان: مورخان برای امام حسن(ع)، از هفت تا ۳۱ فرزند نقل کردهاند<ref>نگاه کنید به: به البدء و التاریخ، ج۵، ص۷۴؛ کشف الغمه، ج۲، ص۱۵۲؛ ناسخ التواریخ، جلد امام حسن (ع)، ص۲۷۰؛ تذکرة الخواص، ص۲۱۲؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۲۸.</ref> این تعداد با داشتن صدها همسر تناسبی ندارد.{{مدرک}} | |||
از نظر محتوایی نیز اشکالاتی بر این | #امام حسن در زمان [[خلافت امام علی(ع)]] و پس از [[صلح امام حسن|صلح]] با [[معاویه]]، فعالیتهای اجتماعی، عمرانی و کشاورزی داشت. همچنین زمان زیادی را برای عبادت و امور دینی اختصاص میداد، چنین فردی نمیتواند سرگرم این گونه مسائل باشد.<ref>مجموعه مقالات همایش سبط النبی، ج۳، ص۴۳۹-۴۴۰</ref> | ||
#عدم تناسب میان تعداد همسران و تعداد فرزندان: مورخان برای امام حسن (ع)، از هفت تا ۳۱ فرزند نقل کردهاند<ref>نگاه کنید به: به البدء و التاریخ، ج۵، ص۷۴؛ کشف الغمه، ج۲، ص۱۵۲؛ ناسخ التواریخ، جلد امام حسن (ع)، ص۲۷۰؛ تذکرة الخواص، ص۲۱۲؛ | |||
#امام حسن در زمان [[خلافت امام علی(ع)]] و | |||
==منشأ اتهام== | ==منشأ اتهام== | ||
خط ۹۸: | خط ۹۶: | ||
| توضیحات = | | توضیحات = | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[Category:امام حسن مجتبی]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:همسران امامان شیعه]] | |||
[[Category:امام حسن مجتبی]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:همسران امامان شیعه]] | |||
[[رده:امام حسن مجتبی]] | [[رده:امام حسن مجتبی]] | ||
[[رده:مقالههای بدون اولویت]] | [[رده:مقالههای بدون اولویت]] | ||
[[رده:همسران امامان شیعه]] | [[رده:همسران امامان شیعه]] |
ویرایش