۱۷٬۱۸۷
ویرایش
واقعه سقیفه بنی‌ساعده: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
مستندسازی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←پیامدهای واقعه سقیفه: افزایش پیامد (حمله به خانه فاطمه و شهادت او)) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (مستندسازی) |
||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
به نظر برخی دیگر، [[ابوبکر]] در مسجد خبر مرگ پیامبر(ص) را رسماً اعلام کرد و اجتماعی از عامه مردم مدینه اطرافش را گرفته و با او بیعت کردند. این جریان موجب شبهه‌ای در ذهن گروه انصار حاضر در مدینه مبنی بر جایز بودن تعیین خلیفه‌ای از انصار، ایجاد کرد و در پی این تفکر اجتماع سقیفه واقع شد.<ref>ابن کثیر، البدایه والنهایه، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۲۶۵.</ref> | به نظر برخی دیگر، [[ابوبکر]] در مسجد خبر مرگ پیامبر(ص) را رسماً اعلام کرد و اجتماعی از عامه مردم مدینه اطرافش را گرفته و با او بیعت کردند. این جریان موجب شبهه‌ای در ذهن گروه انصار حاضر در مدینه مبنی بر جایز بودن تعیین خلیفه‌ای از انصار، ایجاد کرد و در پی این تفکر اجتماع سقیفه واقع شد.<ref>ابن کثیر، البدایه والنهایه، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۲۶۵.</ref> | ||
==موضع‌گیری | ==موضع‌گیری صحابه و بزرگان قریش== | ||
علی(ع)، [[اهل‌بیت]] پیامبر به همراه برخی از [[مهاجران]] و [[انصار]] با [[بیعت]] با ابوبکر مخالفت کردند که بنابر نقل‌های تاریخی برخی از آنها عبارتند از: [[عباس بن عبدالمطلب]]، [[فضل بن عباس]]، [[زبیر بن عوام]]، [[خالد بن سعید]]، [[مقداد بن عمرو]]، [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[عمار یاسر]]، [[براء بن عازب]]، [[ابی بن کعب]].<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۲۴.</ref> | علی(ع)، [[اهل‌بیت]] پیامبر به همراه برخی از [[مهاجران]] و [[انصار]] با [[بیعت]] با ابوبکر مخالفت کردند که بنابر نقل‌های تاریخی برخی از آنها عبارتند از: [[عباس بن عبدالمطلب]]، [[فضل بن عباس]]، [[زبیر بن عوام]]، [[خالد بن سعید]]، [[مقداد بن عمرو]]، [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[عمار یاسر]]، [[براء بن عازب]]، [[ابی بن کعب]].<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۲۴.</ref> | ||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
===پیامدها=== | ===پیامدها=== | ||
برخی از محققان، بسیاری از وقایع تاریخی پس از رحلت رسول‌الله را نتیجه واقعه سقیفه می‌دانند. برخی از این وقایع عبارتند از: | برخی از محققان، بسیاری از وقایع تاریخی پس از رحلت رسول‌الله را نتیجه واقعه سقیفه می‌دانند. برخی از این وقایع عبارتند از: | ||
*[[واقعه هجوم به خانه فاطمه(س)|هجوم به خانه فاطمه(س)]]: بنا به | *[[واقعه هجوم به خانه فاطمه(س)|هجوم به خانه فاطمه(س)]]: بنا به گزارش‌ها طرفداران خلافت ابوبکر، پس از ماجرای سقیفه و خودداری برخی از صحابه از جمله امام علی(ع) از بیعت با ابوبکر برای بیعت گرفتن از علی(ع) به خانه فاطمه هجوم بردند.<ref> نگاه کنید به ابن‌عبدربه، العقد الفرید، دارالکتب العلمیة، ج۵، ص۱۳.</ref> به باور شیعیان، حضرت فاطمه در اثر جراحاتی که بر او در این ماجرا وارد شده بود، به شهادت رسید.<ref>طبری امامی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۴.</ref> | ||
*[[ماجرای فدک|مصادره فدک]]: بعضی تحلیلگران تاریخ، معتقدند گرفتن فدک از فاطمه(س) پس از سقیفه در جهت مبارزه اقتصادی با اهل‌بیت بوده است. این اقدام، هم پایههای حکومت [[خلیفه اول]] را محکم می‌کرد و هم مانع خاندان [[رسول الله(ص)]] از مبارزه و مخالفت می‌شد.<ref>عسکری، سقیفه: بررسی نحوه شکل‌گیری حکومت پس از رحلت پیامبر، ۱۳۸۷، ص۱۱۵.</ref> | *[[ماجرای فدک|مصادره فدک]]: بعضی تحلیلگران تاریخ، معتقدند گرفتن فدک از فاطمه(س) پس از سقیفه در جهت مبارزه اقتصادی با اهل‌بیت بوده است. این اقدام، هم پایههای حکومت [[خلیفه اول]] را محکم می‌کرد و هم مانع خاندان [[رسول الله(ص)]] از مبارزه و مخالفت می‌شد.<ref>عسکری، سقیفه: بررسی نحوه شکل‌گیری حکومت پس از رحلت پیامبر، ۱۳۸۷، ص۱۱۵.</ref> | ||
*[[واقعه کربلا]]: به اعتقاد برخی تغییرِ مسیر جانشینی پیامبر در سقیفه موجب شد انتخاب خلیفه از هیچ قانونی پیروی نکند. ازاین‌رو خلیفه مسلمانان روزی در بین مشاجره انصار و چند نفر از قریش، روزی با وصیت خلیفه اول، روزی با [[شورای شش‌نفره|شورای شش‌نفری]] و روزی هم معاویه برای یزید بیعت گرفت. یزید نیز عامل واقعه کربلا گردید.<ref>داودی و رستم‌نژاد، عاشورا، ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها، ۱۳۸۸ش، ص۱۱۵-۱۲۶.</ref> [[محمدحسین غروی اصفهانی]]، (۱۲۹۶-۱۳۶۱ق)، از عالمان شیعه نیز در شعری این مضمون را بیان کرده است: | *[[واقعه کربلا]]: به اعتقاد برخی تغییرِ مسیر جانشینی پیامبر در سقیفه موجب شد انتخاب خلیفه از هیچ قانونی پیروی نکند. ازاین‌رو خلیفه مسلمانان روزی در بین مشاجره انصار و چند نفر از قریش، روزی با وصیت خلیفه اول، روزی با [[شورای شش‌نفره|شورای شش‌نفری]] و روزی هم معاویه برای یزید بیعت گرفت. یزید نیز عامل واقعه کربلا گردید.<ref>داودی و رستم‌نژاد، عاشورا، ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها، ۱۳۸۸ش، ص۱۱۵-۱۲۶.</ref> [[محمدحسین غروی اصفهانی]]، (۱۲۹۶-۱۳۶۱ق)، از عالمان شیعه نیز در شعری این مضمون را بیان کرده است: | ||
| خط ۲۲۱: | خط ۲۲۱: | ||
* ابنابیالحدید، عبدالحمید بن هبه‌الله، شرح نهج‌البلاغه، محقق:ابراهیم، محمد ابوالفضل، قم، مکتبه آیة‌الله العظمی المرعشی النجفی(ره). | * ابنابیالحدید، عبدالحمید بن هبه‌الله، شرح نهج‌البلاغه، محقق:ابراهیم، محمد ابوالفضل، قم، مکتبه آیة‌الله العظمی المرعشی النجفی(ره). | ||
* ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر. | * ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر. | ||
* ابن‌‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، الإمامة و السیاسة، محقق: علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۰ق. | * ابن‌‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، الإمامة و السیاسة، محقق: علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۰ق. | ||
* ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه والنهایه، تحقیق علی شیری، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | * ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه والنهایه، تحقیق علی شیری، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | ||
* ابن‌عبدربه، احمد، العقد الفرید، بی‌جا، دار الکتب العلمیة، بی‌تا. | |||
* اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی، تبریز، مکتبة بنی‌هاشمی، ۱۳۸۱ق. | * اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی، تبریز، مکتبة بنی‌هاشمی، ۱۳۸۱ق. | ||
* آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، گردآورنده: احمد بن محمد حسینی، بیروت، دار الاضواء. | * آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، گردآورنده: احمد بن محمد حسینی، بیروت، دار الاضواء. | ||
| خط ۲۳۳: | خط ۲۳۳: | ||
* زمخشری، محمود بن عمر، الفائق فی غریب الحدیث، دار الکتب العلمیة، بیروت، منشورات محمد علی بیضون. | * زمخشری، محمود بن عمر، الفائق فی غریب الحدیث، دار الکتب العلمیة، بیروت، منشورات محمد علی بیضون. | ||
* طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، مصحح: موسوی خرسان، محمدباقر، مشهد، نشر المرتضی. | * طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، مصحح: موسوی خرسان، محمدباقر، مشهد، نشر المرتضی. | ||
* طبری امامی، محمدبن جریر، دلائل الامامة، قم، مؤسسة البعثة، ۱۴۱۳ق. | |||
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، محقق: ابراهیم، محمد ابوالفضل، بیروت، دار التراث، ۱۳۸۷ق. | * طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، محقق: ابراهیم، محمد ابوالفضل، بیروت، دار التراث، ۱۳۸۷ق. | ||
* عبدالمقصود، عبدالفتاح، السقیفه و الخلافه، بیروت، دار المحجه البیضاء،، ۱۴۲۷ق. | * عبدالمقصود، عبدالفتاح، السقیفه و الخلافه، بیروت، دار المحجه البیضاء،، ۱۴۲۷ق. | ||