پرش به محتوا

عید غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ آوریل ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{درباره۲|عید غدیر |اطلاع از ماجرای غدیر|واقعه غدیر|مطالعه متن خطبه|خطبه غدیر}}
{{درباره۲|عید غدیر |اطلاع از ماجرای غدیر|واقعه غدیر|مطالعه متن خطبه|خطبه غدیر}}
'''عید غدیر''' روز [[۱۸ ذی‌الحجه]] و از بزرگترین اعیاد شیعیان است که در آن [[امام علی علیه‌السلام| امام علی(ع)]] به جانشینی پیامبر(ص) منصوب شده است. روایاتی از پیامبر(ص) و [[امامان شیعه|امامان(ع)]] در فضیلت این روز نقل شده است. همچنین اعمالی مانند روزه‌گرفتن، قرائت [[زیارت غدیریه]]، خواندن نماز غدیر و اطعام مؤمنان در این روز سفارش شده است.
'''عید غدیر''' روز [[۱۸ ذی‌الحجه]] و از بزرگترین اعیاد شیعیان است که در آن [[امام علی علیه‌السلام| امام علی(ع)]] به [[جانشینی پیامبر(ص)]] منصوب شده است. روایاتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه|امامان(ع)]] در فضیلت این روز نقل شده است. همچنین اعمالی مانند روزه‌گرفتن، قرائت [[زیارت غدیریه]]، خواندن نماز غدیر و اطعام مؤمنان در این روز سفارش شده است.
شیعیان این روز را جشن می‌گیرند. روز عید غدیر در [[ایران]] تعطیل رسمی است و مردم این کشور در این روز به دیدار [[سادات]] می‌روند.
شیعیان این روز را جشن می‌گیرند. روز عید غدیر در [[ایران]] تعطیل رسمی است و مردم این کشور در این روز به دیدار [[سادات]] می‌روند.


خط ۱۱: خط ۱۱:
درباره فضلیت عید غدیر احادیثی از [[چهارده معصوم|معصومان]] نقل شده است از جمله:
درباره فضلیت عید غدیر احادیثی از [[چهارده معصوم|معصومان]] نقل شده است از جمله:
*پیامبر(ص): روز غدیرخم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید.<ref>شیخ صدوق، امالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۵.</ref>  
*پیامبر(ص): روز غدیرخم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید.<ref>شیخ صدوق، امالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۵.</ref>  
*امام صادق(ع): عید غدیر عظیم‌ترین و باشرافت‌ترین عید مسلمانان معرفی شده که سزاوار است در هر ساعت آن شکر خدا به جای آورده شود و مردم روزه شکر بگیرند که روزه این روز معادل شصت سال عبادت است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۰، ص۴۴۳.</ref>
*امام صادق(ع): عید غدیر عظیم‌ترین و باشرافت‌ترین عید مسلمانان است و سزاوار است در هر ساعت آن شکر خدا به جای آورده شود و مردم روزه شکر بگیرند که روزه این روز معادل شصت سال عبادت است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۰، ص۴۴۳.</ref>
* [[امام صادق علیه‌السلام| امام صادق(ع)]]: «روز غدیرخم عید بزرگ خداست، خدا [[نبوت|پیامبری]] مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۸، ص۸۹.</ref>
* [[امام صادق علیه‌السلام| امام صادق(ع)]]: «روز غدیرخم عید بزرگ خداست، خدا [[نبوت|پیامبری]] مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان روز عهد و پیمان، و در زمین روز پیمان محکم و حضور همگانی است.<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۸، ص۸۹.</ref>
*[[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]]:«روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین... اگر مردم ارزش حقیقی این روز را می‌دانستند، بی‌تردید [[فرشته|فرشتگان]] در هر روز ده بار با آنان مصافحه می‌‏کردند.»<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۲۴.</ref>
*[[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]]:«روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین... اگر مردم ارزش حقیقی این روز را می‌دانستند، بی‌تردید [[فرشته|فرشتگان]] در هر روز ده بار با آنان مصافحه می‌‏کردند.»<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۲۴.</ref>
*نصیبی شافعی از علمای اهل‌سنت در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السؤول]] به عیدبودن روز هجدهم ذی‌الحجه تصریح کرده است.<ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۶۴.</ref> به گفته او، این روز عید و موسم و محلّ اجتماع مردم قرار گرفت، چون وقتى كه رسول خدا، على را به این منزلت رفیع تخصیص داد، هیچ یک از مردم را در این منزله و مرتبه با على شریک قرار نداد.<ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۷۹.</ref> به گزارش ابن‌خلّکان در وفیات الاعیان، با مستعلی بن مستنصر از حاکمان مصر در ۱۸ ذی‌حجه سال ۴۸۷ق که روز عید غدیر خم است بیعت شد.<ref>ابن‌خلکان، وفيات الأعيان، دار صادر بيروت، ج۱۷ ص۱۸۰.</ref>


== جشن غدیر ==
== جشن غدیر ==
[[پرونده:جشن عید غدیر (۱۴۰۱ تهران).jpg|بندانگشتی|جشن عید غدیر (تهران، خیابان ولیعصر، ۲۷ تیر ۱۴۰۱ش)<ref>[https://www.borna.news/بخش-عکس-10/1352579-مهمانی-کیلومتری-به-مناسبت-عید-غدیر «مهمانی ۱۰ کیلومتری به مناسبت عید غدیر - ۲»]، خبرگزاری برنا.</ref>]]
[[پرونده:جشن عید غدیر (۱۴۰۱ تهران).jpg|بندانگشتی|جشن عید غدیر (تهران، خیابان ولیعصر، ۲۷ تیر ۱۴۰۱ش)<ref>[https://www.borna.news/بخش-عکس-10/1352579-مهمانی-کیلومتری-به-مناسبت-عید-غدیر «مهمانی ۱۰ کیلومتری به مناسبت عید غدیر - ۲»]، خبرگزاری برنا.</ref>]]
[[حسان بن ثابت]]، در روز عید غدیر در حضور [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] در میان جمعیت مسلمانان حاضر در غدیر خم، اشعاری را با صدای بلند خواند.<ref>سید رضی، خصائص الائمة، ۱۴۰۶ق، ص۴۲.</ref>
بنا بر آنچه که در کتاب [[خصائص الائمة (کتاب)|خصائص الائمه]] نقل شده است [[حسان بن ثابت]]، در روز عید غدیر در حضور [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] در میان جمعیت مسلمانان حاضر در غدیر خم، اشعاری را با صدای بلند خواند.<ref>سید رضی، خصائص الائمة، ۱۴۰۶ق، ص۴۲.</ref>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[غدیریه]] [[حسان بن ثابت]] در توصیف [[واقعه غدیر]]:{{سخ}}{{شعر|ثلث}}{{ب| ینادیهم یوم الغدیر نبیهم| بخم و أسمع بالرسول منادیا}}{{ب|فقال فمن مولاکم و ولیکم؟| فقالوا و لم یبدوا هناک التعادیا}}{{ب| إلهک مولانا و أنت ولینا| و لم‌تر منا فی المقالة عاصیا}}{{ب| فقال له قم یا علی فإننی|رضیتک من بعدی إماما و هادیا}}{{ب| فمن کنت مولاه فهذا ولیه| فکونوا له أنصار صدق موالیا}}{{ب| هناک دعا الّلهم وال ولیه| و کن للذی عادی علیاً مُعادیاً}}{{پایان شعر}}<small> پیامبر خدا(ص) آنان را در روز غدیر ندا داد، چه ندای ارزشمندی. او فرمود: مولای شما و سرپست شما چه کسی است؟ آنان بی درنگ گفتند: خدای تو مولای ماست و تو سرپرست و ولی امر مایی. ما هرگز از فرمان تو سرپیچی نخواهیم کرد. در آن هنگام، پیامبر(ص) به علی فرمود: برخیز من تو را انتخاب کردم تا بعد از من امام و رهبر باشی. بعد فرمود: هر کس من مولا و رهبر اویم این مرد مولا و رهبر او خواهد بود; پس شما همگی، از سر صدق، از او پیروری کنید. بارالها، دوست او را دوست بدار و دشمن او را دشمن بدار.</small>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[غدیریه]] [[حسان بن ثابت]] در توصیف [[واقعه غدیر]]:{{سخ}}{{شعر|ثلث}}{{ب| ینادیهم یوم الغدیر نبیهم| بخم و أسمع بالرسول منادیا}}{{ب|فقال فمن مولاکم و ولیکم؟| فقالوا و لم یبدوا هناک التعادیا}}{{ب| إلهک مولانا و أنت ولینا| و لم‌تر منا فی المقالة عاصیا}}{{ب| فقال له قم یا علی فإننی|رضیتک من بعدی إماما و هادیا}}{{ب| فمن کنت مولاه فهذا ولیه| فکونوا له أنصار صدق موالیا}}{{ب| هناک دعا الّلهم وال ولیه| و کن للذی عادی علیاً مُعادیاً}}{{پایان شعر}}<small> پیامبر خدا(ص) آنان را در روز غدیر ندا داد، چه ندای ارزشمندی. او فرمود: مولای شما و سرپست شما چه کسی است؟ آنان بی درنگ گفتند: خدای تو مولای ماست و تو سرپرست و ولی امر مایی. ما هرگز از فرمان تو سرپیچی نخواهیم کرد. در آن هنگام، پیامبر(ص) به علی فرمود: برخیز من تو را انتخاب کردم تا بعد از من امام و رهبر باشی. بعد فرمود: هر کس من مولا و رهبر اویم این مرد مولا و رهبر او خواهد بود; پس شما همگی، از سر صدق، از او پیروری کنید. بارالها، دوست او را دوست بدار و دشمن او را دشمن بدار.</small>
|تاریخ بایگانی|| منبع = <small>[[سید رضی]]، [[خصائص الائمة (کتاب)|خصائص الائمة]]، ۱۴۰۶ق، ص۴۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۴۰۰px|حاشیه= ۵px| اندازه خط = ۱۰px|رنگ پس‌زمینه =| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
|تاریخ بایگانی|| منبع = <small>[[سید رضی]]، [[خصائص الائمة (کتاب)|خصائص الائمة]]، ۱۴۰۶ق، ص۴۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۴۰۰px|حاشیه= ۵px| اندازه خط = ۱۰px|رنگ پس‌زمینه =| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


بنا بر روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نقل شده است[[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]] روز غدیر را مجلس می‌گرفته است. او گروهی از خواصِ اصحاب خود را برای [[افطار]] نزد خود نگاه داشت و برای خانواده آن‌ها غذا و هدایایی فرستاد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۹۵، ص۳۲۲.</ref> [[علی بن حسین مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری در[[التنبیه و الاشراف (کتاب)| التنبیه و الاشراف]] نوشته است که فرزندان و شیعیان [[امام علی علیه‌السلام| امام علی(ع)]] این روز را بزرگ می‌دارند.<ref>مسعودی، التنبیه و الاِشراف، ۱۳۵۷ق، ص۲۲۱.</ref> [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] محدث قرن چهارم هجری قمری نیز در روایتی جشن‌گرفتن شیعیان را نقل کرده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۴۹.</ref>  
همچنین بنا بر روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نقل شده است[[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]] روز غدیر را مجلس می‌گرفته است. او گروهی از خواصِ اصحاب خود را برای [[افطار]] نزد خود نگاه داشت و برای خانواده آن‌ها غذا و هدایایی فرستاد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۹۵، ص۳۲۲.</ref> [[علی بن حسین مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری در[[التنبیه و الاشراف (کتاب)| التنبیه و الاشراف]] نوشته است که فرزندان و شیعیان[[امام علی علیه‌السلام| امام علی(ع)]] این روز را بزرگ می‌دارند.<ref>مسعودی، التنبیه و الاِشراف، ۱۳۵۷ق، ص۲۲۱.</ref> [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] محدث قرن چهارم هجری قمری نیز در روایتی جشن‌گرفتن شیعیان را نقل کرده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۴۹.</ref>  


به گزارش ابن‌کثیر تاریخ‌نگار اهل‌سنت، [[آل بویه|آل‌بویه]]، نیز عید غدیر را تعطیل و جشن عمومی اعلام کرده بودند و نهادهای حکومتی و مردم را به برگزاری جشن‌ها و آذین‌بندی شهرها ترغیب می‌کردند.<ref> ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۱۱، ص۲۷۶.</ref> آنان در این جشن‌ خیمه‌ها برمی‌افراشتند و پارچه‌ها (پرچم‌ها) می‌آویختند و شتر قربانی می‌کردند و شب‌هنگام آتش روشن کرده به جشن و شادی می‌پرداختند.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۱۲ق، ج۱۵، ص۱۴.</ref> چنان که گردیزی این روز را جزو روزهای بزرگ اسلامی و اعیاد شیعیان برشمرده است.<ref>گردیزی، زین الاخبار، ۱۳۶۳ش، ص۴۶۶.</ref>
به گزارش ابن‌کثیر تاریخ‌نگار اهل‌سنت در قرن هشتم قمری، در حکومت [[آل بویه|آل‌بویه]] از حاکمان شیعه، نیز عید غدیر را تعطیل و جشن عمومی اعلام کرده بودند و نهادهای حکومتی و مردم را به برگزاری جشن‌ها و آذین‌بندی شهرها ترغیب می‌کردند.<ref> ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۱۱، ص۲۷۶.</ref> آنان در این جشن‌ خیمه‌ها برمی‌افراشتند و پارچه‌ها (پرچم‌ها) می‌آویختند و شتر قربانی می‌کردند و شب‌هنگام آتش روشن کرده به جشن و شادی می‌پرداختند.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۱۲ق، ج۱۵، ص۱۴.</ref> چنان که گَردیزی تاریخ‌نگار قرن پنجم قمری نیز این روز را جزو روزهای بزرگ اسلامی و اعیاد شیعیان برشمرده است.<ref>گردیزی، زین الاخبار، ۱۳۶۳ش، ص۴۶۶.</ref>


در [[مصر]] خلفای [[فاطمیان|فاطمی]] عید غدیر را رسمیت دادند و در [[ایران]] از سال ۹۰۷ق که[[اسماعیل اول صفوی| شاه اسماعیل صفوی]] به سلطنت رسید، عید غدیر از اعیاد رسمی است.{{مدرک}}
در [[مصر]] خلفای [[فاطمیان|فاطمی]] عید غدیر را رسمیت دادند و در [[ایران]] از سال ۹۰۷ق که[[اسماعیل اول صفوی| شاه اسماعیل صفوی]] به سلطنت رسید، عید غدیر از اعیاد رسمی شد.{{مدرک}}
 
نصیبی شافعی از علمای اهل‌سنت در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السؤول]] به عیدبودن روز هجدهم ذی‌الحجه تصریح کرده است.<ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۶۴.</ref> به گفته او، این روز عید و موسم و محلّ اجتماع مردم قرار گرفت، چون وقتى كه رسول خدا، على را به این منزلت رفیع تخصیص داد، هیچ یک از مردم را در این منزله و مرتبه با على شریک قرار نداد.<ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۷۹.</ref> به گزارش ابن‌خلّکان در وفیات الاعیان، با مستعلی بن مستنصر از حاکمان مصر در ۱۸ ذی‌حجه سال ۴۸۷ق که روز عید غدیر خم است بیعت شد.<ref>ابن‌خلکان، وفيات الأعيان، دار صادر بيروت، ج۱۷ ص۱۸۰.</ref>


در [[ایران]] روز عید غدیر تعطیل رسمی است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/99002 لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور]، وبسایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> روز عید غدیر در برخی استان‌های عراق همچون [[کربلا]]، [[نجف]] و [[ذی‌قار]] نیز تعطیل رسمی است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/04/27/2744595 «حال و هوای نجف اشرف در عید غدیر و تعطیلی ۱۰ استان عراق»]، خبرگزاری تسنیم.</ref>
در [[ایران]] روز عید غدیر تعطیل رسمی است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/99002 لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور]، وبسایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> روز عید غدیر در برخی استان‌های عراق همچون [[کربلا]]، [[نجف]] و [[ذی‌قار]] نیز تعطیل رسمی است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/04/27/2744595 «حال و هوای نجف اشرف در عید غدیر و تعطیلی ۱۰ استان عراق»]، خبرگزاری تسنیم.</ref>