پرش به محتوا

عید غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ آوریل ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (اصلاح نشانی وب)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
== جشن غدیر ==
== جشن غدیر ==
[[پرونده:جشن عید غدیر (۱۴۰۱ تهران).jpg|بندانگشتی|جشن عید غدیر (تهران، خیابان ولیعصر، ۲۷ تیر ۱۴۰۱ش)<ref>[https://www.borna.news/بخش-عکس-10/1352579-مهمانی-کیلومتری-به-مناسبت-عید-غدیر «مهمانی ۱۰ کیلومتری به مناسبت عید غدیر - ۲»]، خبرگزاری برنا.</ref>]]
[[پرونده:جشن عید غدیر (۱۴۰۱ تهران).jpg|بندانگشتی|جشن عید غدیر (تهران، خیابان ولیعصر، ۲۷ تیر ۱۴۰۱ش)<ref>[https://www.borna.news/بخش-عکس-10/1352579-مهمانی-کیلومتری-به-مناسبت-عید-غدیر «مهمانی ۱۰ کیلومتری به مناسبت عید غدیر - ۲»]، خبرگزاری برنا.</ref>]]
[[حسان بن ثابت]] نخستین کسی بود که در حضور [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله| پیامبر اکرم(ص)]] و در [[غدیر خم ]] به گرامیداشت این روز در میان جمعیت مسلمانان حاضر در غدیر خم، با اجازه پیامبر، اشعاری را با صدای بلند خواند<ref>سید رضی، خصائص الائمة، ص۴۲.</ref>
[[حسان بن ثابت]]، در روز عید غدیر در حضور[[حضرت محمد صلی الله علیه و آله| پیامبر اکرم(ص)]] در میان جمعیت مسلمانان حاضر در غدیر خم، اشعاری را با صدای بلند خواند<ref>سید رضی، خصائص الائمة، ص۴۲.</ref>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[غدیریه]] [[حسان بن ثابت]] در توصیف [[واقعه غدیر]]:{{سخ}}{{شعر|ثلث}}{{ب| ینادیهم یوم الغدیر نبیهم| بخم و أسمع بالرسول منادیا}}{{ب|فقال فمن مولاکم و ولیکم؟| فقالوا و لم یبدوا هناک التعادیا}}{{ب| إلهک مولانا و أنت ولینا| و لم‌تر منا فی المقالة عاصیا}}{{ب| فقال له قم یا علی فإننی|رضیتک من بعدی إماما و هادیا}}{{ب| فمن کنت مولاه فهذا ولیه| فکونوا له أنصار صدق موالیا}}{{ب| هناک دعا الّلهم وال ولیه| و کن للذی عادی علیاً مُعادیاً}}{{پایان شعر}}<small> پیامبر خدا(ص) آنان را در روز غدیر ندا داد، چه ندای ارزشمندی. او فرمود: مولای شما و سرپست شما چه کسی است؟ آنان بی درنگ گفتند: خدای تو مولای ماست و تو سرپرست و ولی امر مایی. ما هرگز از فرمان تو سرپیچی نخواهیم کرد. در آن هنگام، پیامبر(ص) به علی فرمود: برخیز من تو را انتخاب کردم تا بعد از من امام و رهبر باشی. بعد فرمود: هر کس من مولا و رهبر اویم این مرد مولا و رهبر او خواهد بود; پس شما همگی، از سر صدق، از او پیروری کنید. بارالها، دوست او را دوست بدار و دشمن او را دشمن بدار.</small>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[غدیریه]] [[حسان بن ثابت]] در توصیف [[واقعه غدیر]]:{{سخ}}{{شعر|ثلث}}{{ب| ینادیهم یوم الغدیر نبیهم| بخم و أسمع بالرسول منادیا}}{{ب|فقال فمن مولاکم و ولیکم؟| فقالوا و لم یبدوا هناک التعادیا}}{{ب| إلهک مولانا و أنت ولینا| و لم‌تر منا فی المقالة عاصیا}}{{ب| فقال له قم یا علی فإننی|رضیتک من بعدی إماما و هادیا}}{{ب| فمن کنت مولاه فهذا ولیه| فکونوا له أنصار صدق موالیا}}{{ب| هناک دعا الّلهم وال ولیه| و کن للذی عادی علیاً مُعادیاً}}{{پایان شعر}}<small> پیامبر خدا(ص) آنان را در روز غدیر ندا داد، چه ندای ارزشمندی. او فرمود: مولای شما و سرپست شما چه کسی است؟ آنان بی درنگ گفتند: خدای تو مولای ماست و تو سرپرست و ولی امر مایی. ما هرگز از فرمان تو سرپیچی نخواهیم کرد. در آن هنگام، پیامبر(ص) به علی فرمود: برخیز من تو را انتخاب کردم تا بعد از من امام و رهبر باشی. بعد فرمود: هر کس من مولا و رهبر اویم این مرد مولا و رهبر او خواهد بود; پس شما همگی، از سر صدق، از او پیروری کنید. بارالها، دوست او را دوست بدار و دشمن او را دشمن بدار.</small>
|تاریخ بایگانی|| منبع = <small>[[سید رضی]]، [[خصائص الائمة (کتاب)|خصائص الائمة]]، ص۴۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۴۰۰px|حاشیه= ۵px| اندازه خط = ۱۰px|رنگ پس‌زمینه =| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
|تاریخ بایگانی|| منبع = <small>[[سید رضی]]، [[خصائص الائمة (کتاب)|خصائص الائمة]]، ص۴۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۴۰۰px|حاشیه= ۵px| اندازه خط = ۱۰px|رنگ پس‌زمینه =| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


بنا بر روایتی که در بحارالانوار نقل شده است [[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]] روز غدیر را عید می‌گرفته است. او گروهی از خواصِ اصحاب خود را برای [[افطار]] نزد خود نگاه داشت و برای خانواده آن‌ها غذا و هدایایی فرستاد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۹۵، ص۳۲۲.</ref> [[علی بن حسین مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری در [[التنبیه و الاشراف (کتاب)| التنبیه و الاشراف]] نوشته است که فرزندان و شیعیان [[امام علی علیه‌السلام| امام علی(ع)]] این روز را بزرگ می‌دارند.<ref>مسعودی، التنبیه و الاِشراف، ص۲۲۱.</ref> [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] (متوفای ۳۲۸ق) محدث قرن چهارم هجری قمری نیز در روایتی جشن‌گرفتن شیعیان را نقل کرده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۴۹.</ref>  
بنا بر روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نقل شده است[[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]] روز غدیر را عید می‌گرفته است. او گروهی از خواصِ اصحاب خود را برای [[افطار]] نزد خود نگاه داشت و برای خانواده آن‌ها غذا و هدایایی فرستاد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۹۵، ص۳۲۲.</ref> [[علی بن حسین مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری در[[التنبیه و الاشراف (کتاب)| التنبیه و الاشراف]] نوشته است که فرزندان و شیعیان[[امام علی علیه‌السلام| امام علی(ع)]] این روز را بزرگ می‌دارند.<ref>مسعودی، التنبیه و الاِشراف، ص۲۲۱.</ref> [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] محدث قرن چهارم هجری قمری نیز در روایتی جشن‌گرفتن شیعیان را نقل کرده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۴۹.</ref>  


[[آل بویه| آل‌بویه]]، نیز عید غدیر را تعطیل و جشن عمومی اعلام کرده و نهادهای حکومتی و مردم را به برگزاری جشن‌ها و آذین‌بندی شهرها ترغیب کرد.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۱۱، ص۲۷۶.</ref> آنان در این جشن‌ خیمه‌ها برمی‌افراشتند و پارچه‌ها (پرچم‌ها) می‌آویختند و شتر قربانی می‌کردند و شب‌هنگام آتش روشن کرده به جشن و شادی می‌پرداختند.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۱۲ق، ج۱۵، ص۱۴.</ref> چنان که گردیزی این روز را جزو روزهای بزرگ اسلامی و اعیاد شیعیان برشمرده است.<ref>گردیزی، زین الاخبار، ۱۳۶۳ش، ص۴۶۶.</ref>
[[آل بویه| آل‌بویه]]، نیز عید غدیر را تعطیل و جشن عمومی اعلام کرده بودند و نهادهای حکومتی و مردم را به برگزاری جشن‌ها و آذین‌بندی شهرها ترغیب کردند.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۱۱، ص۲۷۶.</ref> آنان در این جشن‌ خیمه‌ها برمی‌افراشتند و پارچه‌ها (پرچم‌ها) می‌آویختند و شتر قربانی می‌کردند و شب‌هنگام آتش روشن کرده به جشن و شادی می‌پرداختند.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۱۲ق، ج۱۵، ص۱۴.</ref> چنان که گردیزی این روز را جزو روزهای بزرگ اسلامی و اعیاد شیعیان برشمرده است.<ref>گردیزی، زین الاخبار، ۱۳۶۳ش، ص۴۶۶.</ref>


در [[مصر]] خلفای [[فاطمیان|فاطمی]] عید غدیر را رسمیت دادند و در [[ایران]] از سال ۹۰۷ق که [[اسماعیل اول صفوی| شاه اسماعیل صفوی]] به سلطنت رسید، عید غدیر از اعیاد رسمی است.{{مدرک}} در سال ۴۸۷ق  بیعت با [[مستعلی بن مستنصر]] (از حاکمان مصر) در روز عید غدیر صورت گرفته است.<ref>ابن‌خلکان، وفیات الاعیان، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۱۸۰.</ref>
در [[مصر]] خلفای [[فاطمیان|فاطمی]] عید غدیر را رسمیت دادند و در [[ایران]] از سال ۹۰۷ق که[[اسماعیل اول صفوی| شاه اسماعیل صفوی]] به سلطنت رسید، عید غدیر از اعیاد رسمی است.{{مدرک}}


نصیبی شافعی از علمای اهل‌سنت در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السؤول]] به عید بودن روز هجدهم ذی‌الحجه تصریح کرده اند. <ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۶۴.</ref> به گفته او این روز عید شد، و موسم و محلّ اجتماع مردم قرار گرفت، چون وقتى بود كه رسول خدا على را به این منزلت رفیع تخصیص و تشریف داد، و هیچ یک از مردم را در این منزله و مرتبه با على شریک قرار نداد.<ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۷۹.</ref> ابن‌خلّکان در وفیات الاعیان در تاریخ بیعت با مستعلی پسر مستنصر نوشته است که با او در ۱۸ ذی‌حجه که روز عید غدیر خم است بیعت شد.<ref>ابن‌خلکان، وفيات الأعيان، دار صادر بيروت، ج۱۷ ص۱۸۰.</ref>{{یادداشت| وبويع في يوم عيد غدير خم، وهو الثامن عشر من ذي الحجة}}  
نصیبی شافعی از علمای اهل‌سنت در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السؤول]] به عید بودن روز هجدهم ذی‌الحجه تصریح کرده است. <ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۶۴.</ref> به گفته او این روز عید و موسم و محلّ اجتماع مردم قرار گرفت، چون وقتى بود كه رسول خدا، على را به این منزلت رفیع تخصیص و تشریف داد، هیچ یک از مردم را در این منزله و مرتبه با على شریک قرار نداد.<ref>نصیبی شافعی، مطالب السؤول، ص۷۹.</ref> به گزارش ابن‌خلّکان در وفیات الاعیان، با مستعلی بن مستنصر از حاکمان مصر در ۱۸ ذی‌حجه سال ۴۸۷ق که روز عید غدیر خم است بیعت شد.<ref>ابن‌خلکان، وفيات الأعيان، دار صادر بيروت، ج۱۷ ص۱۸۰.</ref>{{یادداشت| وبويع في يوم عيد غدير خم، وهو الثامن عشر من ذي الحجة}}


در [[ایران]] روز عید غدیر تعطیل رسمی است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/99002 لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور]، وبسایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> روز عید غدیر در برخی استان‌های عراق همچون [[کربلا]]، [[نجف]] و [[ذی‌قار]] نیز تعطیل رسمی است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/04/27/2744595 «حال و هوای نجف اشرف در عید غدیر و تعطیلی ۱۰ استان عراق»]، خبرگزاری تسنیم.</ref>
در [[ایران]] روز عید غدیر تعطیل رسمی است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/99002 لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور]، وبسایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> روز عید غدیر در برخی استان‌های عراق همچون [[کربلا]]، [[نجف]] و [[ذی‌قار]] نیز تعطیل رسمی است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/04/27/2744595 «حال و هوای نجف اشرف در عید غدیر و تعطیلی ۱۰ استان عراق»]، خبرگزاری تسنیم.</ref>
خط ۳۵: خط ۳۵:
==اعمال عید غدیر==
==اعمال عید غدیر==
{{اصلی|اعمال عید غدیر}}
{{اصلی|اعمال عید غدیر}}
*[[روزه]] گرفتن؛ بر پایه روایتی که از پیامبر(ص) در کتب اهل‌سنت نقل شده هر کس روز [[۱۸ ذی‌الحجه]] را [[روزه]] بگیرد، [[خداوند]] [[ثواب]] روزه شش ماه را برای او می‌نویسد.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۸۴.</ref>
*[[روزه]] گرفتن؛ بر پایه روایتی که از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در کتب اهل‌سنت نقل شده هر کس روز [[۱۸ ذی‌الحجه]] را [[روزه]] بگیرد، خداوند [[ثواب و عقاب|ثواب]] روزه شش ماه را برای او می‌نویسد.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۸۴.</ref>
*گفتن این تهنیت در هنگام ملاقات مؤمنان: اَلحمدُ لِلهِ الّذی جَعَلَنا مِنَ المُتَمَسّکینَ بِولایةِ اَمیرِالمؤمنینَ و الائمةِ المَعصومینَ علیهم السلام. ترجمه: سپاس خدا را که ما را از کسانی قرار داد که به ولایت امیرالمومنین علی (ع) و ائمه اطهار (ع) تمسک می‌جویند.
*گفتن عبارت «اَلحمدُ لِلهِ الّذی جَعَلَنا مِنَ المُتَمَسّکینَ بِولایةِ اَمیرِالمؤمنینَ و الائمةِ المَعصومینَ علیهم السلام؛ ترجمه: سپاس خدا را که ما را از کسانی قرار داد که به ولایت امیرالمومنین علی(ع) و ائمه اطهار(ع) تمسک می‌جویند.» در هنگام ملاقات مؤمنان.
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}


خط ۵۰: خط ۵۰:
{{پایان}}
{{پایان}}


* خواندن نماز عید غدیر. وقت خواندن این نماز هنگام ظهر است. این نماز در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دو رکعت است و در هر رکعت [[سوره حمد]] و بعد از آن، ده مرتبه [[سوره اخلاص]]، ده مرتبه [[آیه الکرسی]] و ده مرتبه [[سوره قدر]] خوانده می‌شود. پاداش این نماز معادل ۱۰۰ [[حج]] و ۱۰۰ [[عمره]] و برآورده شدن تمام حوائج دنیوی و اخروی است.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۱۴۳.</ref> درباره جواز یا عدم جواز خواندن این نماز به جماعت میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد.<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، ج‌۱۱، ص۸۷.</ref>
* خواندن نماز عید غدیر. بر پایه روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نماز دو رکعتی است که در هر رکعت [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و بعد از آن، ده مرتبه [[سوره اخلاص]]، ده مرتبه [[آیة الکرسی|آیه الکرسی]] و ده مرتبه [[سوره قدر]] خوانده می‌شود. پاداش این نماز معادل ۱۰۰ [[حج]]، ۱۰۰ [[عمره]] و برآورده‌شدن تمام حوائج دنیوی و اخروی دانسته شده است.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۱۴۳.</ref> وقت خواندن این نماز هنگام ظهر است. درباره جواز یا عدم جواز خواندن آن به [[نماز جماعت|جماعت]] میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد.<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، ج‌۱۱، ص۸۷.</ref>


==کتابشناسی==
==کتابشناسی==
*عيدالغدير بين الثبوت و الإثبات، اثر [[علامه امینی]]  
*عيدالغدير بين الثبوت و الإثبات، اثر [[عبدالحسین امینی|علامه امینی]]
*عیدالغدیر في الإسلام و التتویج و القربات یوم الغدیر، اثر علامه امینی (کتابچه به زبان عربی)
*عیدالغدیر في الإسلام و التتویج و القربات یوم الغدیر، اثر علامه امینی (کتابچه به زبان عربی)
*عیدالغدیر فی عهد الفاطمیین، اثر محمدهادی امینی (فرزند بزرگ علامه امینی)
*عیدالغدیر فی عهد الفاطمیین، اثر [[محمدهادی امینی نجفی|محمدهادی امینی]]
*عيدالغدير بين الثبوت و الإثبات، عيدالغدير بين الثبوت و الإثبات، اثر سید عادل علوی
*عيدالغدير بين الثبوت و الإثبات، عيدالغدير بين الثبوت و الإثبات، اثر سید عادل علوی