قنبر: تفاوت میان نسخه‌ها

قنبر از اصحاب خاص، غلام و دربان(حاجب) حضرت علی(ع) بود.<ref> التنبیه و الاشراف، ص۲۵۸</ref> نام او در کنار [[اویس قرنی]]، [[میثم تمار]]، [[کمیل]]، [[حبیب بن مظاهر]]، [[مالک اشتر]] و… در [[شرطة الخمیس]] آمده است.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۲۵; کشی، ج۱؛ خویی، ج۵،۶</ref> وی همچنین دربان [[امام حسن مجتبی(ع)]] بوده است.<ref> تنبیه والاشراف، ص261</ref>

درباره قنبر در دوران امام علی (ع) اطلاعاتی و گزارش‌هایی در منابع تاریخی آمده است؛ از جمله اینکه [[شیخ طوسی]]، او را در شمار اصحاب امام علی (ع) یاد می‌کند.<ref> طوسی، ص۷۹</ref>، به گفته ابن قتیبه و ذهبی او در شورش بر علیه [[عثمان]]، در کنار امام حسن (ع) و در دفاع از خلیفه زخمی شد.<ref> ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۳، ص۴۵۹؛ ابن قتیبه، ج۱، ص۶۲</ref><ref> مسعودی، مروج‌الذهب، ج۲، ص۳۴۵</ref>

پس از آنکه امام علی (ع) زره خود را ب ر تن مردی یهودی دید، به دادخواهی نزد [[شریح قاضی]] رفت، قاضی از او گواه خواست، حضرت [[امام حسن]](ع) و قنبر را با خود برد.<ref> شذرات الذهب، ج۱، ص۳۲۰؛ الغارات، ج۲، ص۷۲۲</ref>

قنبر مقداری از [[بیت المال]] که کیسه‌هایی پر از ظروف طلا و نقره بود را پنهان نمود تا حضرت علی (ع) آنها را تقسیم نکند. پس از پایان تقسیم، حضرت علی(ع) را آگاه کرد، وقتی حضرت علی(ع) علت این کار را از او جویا شد قنبر گفت: یا امیرالمومنین شما همه را تقسیم کردید و چیزی برای خود بر نداشتید. من اینها را برای شما ذخیره کرده‌ام. حضرت علی(ع) آنها را به بیت‌المال برگرداند و تقسیم کرد.<ref>الغارات، ترجمه، ص45</ref>

قنبر، به دستور [[حجاج بن یوسف ثقفی]] کشته شد، اما در چگونگی قتل او اختلاف وجود دارد.<ref> کشی، رجال، ص۷۲؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۲، ص۱۳۲؛ مفید، اختصاص، ص۷۲</ref><ref> مفید، ارشاد، ج۱، ص۳۲۸</ref> در یکی از روایات درباره نحوه کشته‌شدن او چنین است:

:::وقتی وی را نزد حجاج بردند، حجاج گفت: شما نزد على چكار می‌كردى. قنبر گفت: من آب وضوء براى او فراهم می‌كردم. حجاج گفت: او در هنگام وضوء چه می‌گفت؟ قنبر گفت: او هنگامى كه از [[وضو|وضوى]] خود فارغ می‌شد آیه 44 و 45 [[سوره انعام]] را می‌خواند. حجاج گفت: گمان می‌كنم وى اين [[آيه]] را درباره ما تأويل می‌كرد. قنبر گفت: آرى. حجاج گفت: اگر گردنت را بزنم چه خواهى كرد؟ گفت: در اين صورت من خوشبخت می‌شوم و تو بدبخت خواهى شد، حجاج امر كرد گردن او را زدند.<ref> الغارات، ترجمه، ص535</ref> حجاج پسر وی را نیز کشت.<ref> حموی، معجم ‏البلدان، ج‏2، ص303</ref>

* ابی جبیر پسر قنبر که از پدرش روایت نیز نقل کرده است. <ref>الإصابة،ج‏8، ص113</ref>

* سالم بن قنبر <ref> حموی، معجم البدان، ج1، 310</ref>

* ابوالفضل العباس بن الحسن بن خشیش القنبری<ref> انساب، ج۱۰، ص۴۹۲</ref>

در ایامی نه چندان دور، در بیشتر شهرهای ایران به ویژه در خراسان در ایام شهادت حضرت علی(ع)، مراسم «قنبر خوانی» در ظهر و شب 21 رمضان انجام می‌شد.

{{شعر|نستعلیق}}{{ب|علی دیدم علی در خواب دیدم| علی در مسجد و محراب دیدم}}{{ب|علی دیدم سوار دُلدُلَش بود|چو قنبر در کنارش می دویدم<ref> پناهی، ص۷۵؛ بختیاری، ص۳۷۶.</ref>}}

* پناهی سمنانی، محمد-احمد، علی درترانه های عامه، کتاب ماه وهنر، ۱۳۸۳ش.