خطبه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

حدیث غدیر از همان ابتدا، زمینه‌ساز مباحث گسترده عقیدتی شد. احتجاج‌های [[حضرت علی]] و [[اهل بیت]] با این حدیث از اولین نمونه‌های استفاده از این حدیث بوده است. [[کلام امامیه|متکلمان شیعه]] نیز برای اثبات حقانیت و اولویت حضرت علی (ع) برای [[خلافت]]، به این حدیث استناد داشته‌اند. بر اساس منابع نوشتاری کلام [[امامیه|شیعی]]، [[شیخ مفید]] اولین متکلمی بود که به صورت مفصل با این حدیث استدلال کرده است.<ref>رجوع کنید به: مفید، ''اقسام المولی''، ص۲۸ به بعد.</ref><ref> مفید، ''الافصاح''، ص۳۲.</ref> [[شیخ طوسی|شیخ طوسی]]<ref> طوسی، الاقتصاد، ص۳۴۵.</ref> و [[علامه حلی]]<ref>حلی، ''کشف المراد''، ص۳۶۹.</ref> نیز به صورت مفصل از این حدیث بحث کرده‌اند. در مقابل، متکلمان اهل سنت، از جمله [[فخر رازی]]،<ref> فخر رازی، ''الاربعین فی اصول الدین''، ج‌۲، ص۲۸۳.</ref> [[عضدالدین ایجی|قاضی ایجی]]،<ref>جرجانی، ''شرح المواقف''، ج۸، ص۳۶۰-۳۶۵.</ref> [[سعدالدین تفتازانی|تَفتازانی]]،<ref> تفتازانی، ج۵، ص۲۷۳تا۲۷۵.</ref> [[میر سید شریف جرجانی|جُرجانی]]<ref>جرجانی، ''شرح المواقف''، ج۸، ص۳۶۰تا۳۶۵.</ref> به پاسخ‌گویی به دیدگاه‌های شیعیان پرداخته‌اند.

اولا: خود علمای اهل سنت تصریح کرده‌اند که مولی در معنای اولی در تصرف و صاحب اختیار نیز به کار رفته است.<ref>تفتازانی، ج۵، ص۲۷۳.</ref> ادیبان و واژه‌شناسانی چون غیاث برغوث التغلبی اخطل(۹۰ق)،<ref>شریف مرتضی، ج۲، ص۲۷۰.</ref> أبو الشعثاء بن رؤبه السعدی عجاج(۹۰ق)،<ref>شریف مرتضی، ج۲، ص۲۷۰.</ref> أبو زکریا یحیی بن زیاد فراء(۲۰۷ق)،<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ج۲۹، ص۲۲۷.</ref> ابو عبیده(۲۰۹ق)، اخفش(۲۱۵ق) و زجاج(۳۱۱ق)<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ج۲۹، ص۲۲۷.</ref> این مطلب را بیان کرده‌اند.

تعدادی از مسلمانان این واقعه را به شعر درآورده‌اند. اولین آنها، [[حسان بن ثابت]] بود. او که در آن مکان حضور داشت، از رسول خدا(ص) اجازه گرفت و در وصف این واقعه چند بیت سرود. در این ابیات، از این واقعه به عنوان نصب‌شدن حضرت علی(ع) به عنوان امام و هادی امت، یاد شده است.<ref>طوسی، الاقتصاد، ص۳۵۱.</ref><ref>سید رضی، ص۴۳.</ref>

[[عبدالحسین امینی|علامه امینی]] نام چند شاعر از [[صحابه]] و [[تابعین]] و شاعران مسلمان تا قرن نهم را نقل می‌کند.<ref>امینی، ''الغدیر''، ج۲، ص۵۱تا۴۹۵.</ref> محتوای تمام این ابیات و شعرها نشان می‌دهد فهم آنان از واژه مولی، اولویت و [[خلافت]] بوده است.