پرش به محتوا

شیخ حیدر صفوی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۸۰۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ نوامبر ۲۰۱۴
imported>Aghaie
(صفحه‌ای جدید حاوی «{{جا:ویرایش}} شیخ حیدر، پنجمین شیخ طریقت صفوی، پدر شاه اسماعیل صفوی|شاه اسماع...» ایجاد کرد)
 
imported>Aghaie
خط ۱۷: خط ۱۷:
او همچنین به سازماندهی مریدانش پرداخت و کلاه مخروطی شکلِ دوازده تَرک سرخ رنگی (تاج حیدری) برای آنان ساخت که مدعی بود [[حضرت علی]] (ع) در عالم رؤیا به وی [[الهام]] کرده است.<ref>رجوع کنید به عالم آرای صفوی، ص۳۰؛ قس اسکندرمنشی، همانجا، که ساخت کلاه را الهام غیبی دانسته است.</ref>
او همچنین به سازماندهی مریدانش پرداخت و کلاه مخروطی شکلِ دوازده تَرک سرخ رنگی (تاج حیدری) برای آنان ساخت که مدعی بود [[حضرت علی]] (ع) در عالم رؤیا به وی [[الهام]] کرده است.<ref>رجوع کنید به عالم آرای صفوی، ص۳۰؛ قس اسکندرمنشی، همانجا، که ساخت کلاه را الهام غیبی دانسته است.</ref>


ساخت و استعمال این کلاه، می‌تواند مبین اعتقاد [[صفویان]] به [[شيعه اثناعشری|تشیع دوازده امامی]]، در آن زمان باشد.<ref>رجوع کنید به بوداق منشی قزوینی، ص۱۱۹؛ حسینی استرآبادی، ص۲۶.</ref> حمایت اوزون حسن و ترغیب اطرافیان خود به استفاده از این کلاه نیز به ترویج آن کمک کرد. به این ترتیب، تشکل مریدان طریقت صفوی، تحت عنوان جدید قزلباش تحکیم و توسعه یافت.<ref>رجوع کنید به عالمآرای صفوی، همانجا؛ واله اصفهانی، ص۵۳.</ref>
ساخت و استعمال این کلاه، می‌تواند مبین اعتقاد [[صفویان]] به [[شيعه اثناعشری|تشیع دوازده امامی]]، در آن زمان باشد.<ref>رجوع کنید به بوداق منشی قزوینی، ص۱۱۹؛ حسینی استرآبادی، ص۲۶.</ref> حمایت اوزون حسن و ترغیب اطرافیان خود به استفاده از این کلاه نیز به ترویج آن کمک کرد. به این ترتیب، تشکل مریدان طریقت صفوی، تحت عنوان جدید قزلباش تحکیم و توسعه یافت.<ref>رجوع کنید به عالم آرای صفوی، همانجا؛ واله اصفهانی، ص۵۳.</ref>
 
==حکومت یعقوب‌بیگ==
با مرگ اوزون حسن در ۸۸۲ق و روی کار آمدن فرزندش یعقوب‌بیگ، ارتباط خانقاه صفوی با دربار آق قوینلو قطع شد و یعقوب‌بیگ کارگزاران دولتی و اطرافیان خود را با جدیت از به کاربردن تاج حیدری منع کرد.<ref>رجوع کنید به عالم آرای صفوی، ص۳۱.</ref>
 
===حمله به چرکس ها===
شیخ حیدر که در ۸۸۸ق نیروهای خود را برای نیل به اهدافش آماده می‌دید، ظاهراً برای آزمودن آمادگی نیروهایش و نیز به منظور کسب غنایم برای تأمین تجهیزات لشکرکشی، به تقلید از پدرش، عازم سرزمین چرکس‌ها در داغستان شد.<ref>رجوع کنید به اسکندرمنشی، همانجا؛ قس روملو، ج۱۱، ص:۶۱۱، ۸۸۹.</ref>
 
از آنجا که راه او ناگزیر از شروان می‌گذشت، کسب موافقت یعقوب‌بیگ، که داماد شروان‌شاه نیز بود و به نوعی بر او ریاست داشت، لازم بود. از اینرو پس از کسب اجازه از دربار آق قوینلو، شیخ حیدر با مریدان خود به چرکس‌ها حمله کرد و غنایم زیادی به دست آورد. در بازگشت، شیخ حیدر برای گرفتن انتقام پدر، قصد کرد به شروان‌شاه حمله کند ولی به علت خستگی مریدان و لزوم تجهیز بیشتر سپاه از این کار صرفنظر کرد. او پس از رسیدن به اردبیل، برای جلوگیری از سوءظن یعقوب‌بیگ، بخشی از غنایم را به دربار او ارسال و مابقی را میان مریدانش پخش کرد و از آنها خواست این غنایم را صرف تهیه وسایل جنگی کنند.<ref>فضل اللّه بن روزبهان، ص۲۹۶ـ۲۹۷؛ روملو، ج۱۱، ص۶۱۱ـ۶۱۲، ۶۱۴.</ref>
 
===هجرت به گیلان===
پس از آن، ظاهراً برای تحکیم نفوذ خود در منطقه [[گیلان]]، به بهانه آنکه [[شیخ زاهد گیلانی]]، مراد و مرشد جدش ([[صفی الدین اردبیلی]])، درعالم رؤیا از وی خواسته تا قبر در حال تخریبش را تعمیر کند، به آن منطقه رفت و به مرمت مقبره شیخ زاهد گیلانی مشغول شد.<ref>رجوع کنید به روملو، ج۱۱، ص۶۱۴ـ۶۱۵.</ref> سندی از شیخ حیدر، ظاهراً مربوط به همین زمان، در دست است که در آن شیخ حیدر حق مالکیت یکی از اعقاب شیخ زاهد گیلانی را بر املاک موروثیشان به رسمیت شناخته و تأیید کرده است. بخشی از این سند نشان می‌دهد که احتمالا شیخ حیدر در آن ناحیه حکومت گونه‌ای تشکیل داده بود یا آنکه کارگزاران دولتی این منطقه از فرمان وی تبعیت می‌کردند.<ref>رجوع کنید به پیرزاده زاهدی، ص۱۰۳ـ۱۰۴؛ قس ساعدی، ص۷۵، که او را والی شرع در خیاو (مشکین شهر کنونی)، برزند و مغان دانسته است.</ref>
 
===حمله مجدد به چرکس ها===
چهار سال پس از لشکرکشی نخست، در ۸۹۲ق شیخ حیدر به همان شیوه قبل با چرکس‌ها جنگید و غنایم زیادی به دست آورد.<ref>فضل اللّه بن روزبهان، ص۲۹۷ـ۲۹۸؛ روملو، ج۱۱، ص۶۱۴.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس|اندازه=ریز|3}}
{{پانویس|اندازه=ریز|3}}
کاربر ناشناس