پرش به محتوا

تحدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۹۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
افزایش منبع
جز (برگرداندن مطلب)
جز (افزایش منبع)
خط ۴: خط ۴:
تَحَدّی‌ هماوردخواستن و به‌مبارزه‌طلبیدن رقیب برای آشکارشدن ناتوانی او است.<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> تحدی اصطلاحی در علوم قرآنی<ref>جواهری، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، ص۱۱۲.</ref> و [[کلام اسلامی]]<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> و از شرایط [[معجزه]] است<ref>باقلانی، اعجاز القرآن، ۱۴۲۱ق، ص۱۶۱.</ref> که براساس آن، [[پیامبران]] منکران [[نبوت|نبوتشان]] را به‌مبارزه می‌طلبد تا مانندی برای معجزاتش بیاورند.<ref>مؤدب، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت، ۱۳۷۹ش، ص۱۷.</ref>
تَحَدّی‌ هماوردخواستن و به‌مبارزه‌طلبیدن رقیب برای آشکارشدن ناتوانی او است.<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> تحدی اصطلاحی در علوم قرآنی<ref>جواهری، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، ص۱۱۲.</ref> و [[کلام اسلامی]]<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> و از شرایط [[معجزه]] است<ref>باقلانی، اعجاز القرآن، ۱۴۲۱ق، ص۱۶۱.</ref> که براساس آن، [[پیامبران]] منکران [[نبوت|نبوتشان]] را به‌مبارزه می‌طلبد تا مانندی برای معجزاتش بیاورند.<ref>مؤدب، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت، ۱۳۷۹ش، ص۱۷.</ref>


اعتبار تحدی بر این اصل استوار دانسته‌اند که اگر کاری از سوی [[خدا]] نباشد دیگران هم باید بتوانند مثل آن را انجام دهند و اگر نتوانستند معلوم می‌شود آن کار خدایی است.<ref> تفسیر موضوعی، ج۱، ص۱۲۸-۱۲۹، «قرآن در قرآن»؛ تسنیم، ج ۲، ص۴۱۳-۴۱۴.</ref> در فرق [[معجزه]] با کارهای نوابغ، یا کرامات اولیا نیز تحدی را شرط کرده‌اند، چرا که‌گاه ممکن است خدا امکان انجام دادن کاری فرابشری را به کسی بدهد و او ادعای [[نبوت]] نداشته باشد.<ref>نک عضدالدین، ج۳، ص۴۶۵.</ref>
اعتبار تحدی بر این اصل استوار دانسته‌اند که اگر کاری از سوی [[خدا]] نباشد دیگران هم باید بتوانند مثل آن را انجام دهند و اگر نتوانستند معلوم می‌شود آن کار خدایی است.<ref>جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ج۲، ص۴۱۳-۴۱۴.</ref> در فرق [[معجزه]] با کارهای نوابغ، یا کرامات اولیا نیز تحدی را شرط کرده‌اند، چرا که‌گاه ممکن است خدا امکان انجام دادن کاری فرابشری را به کسی بدهد و او ادعای [[نبوت]] نداشته باشد.<ref>نگاه کنید به: عضدالدین، ج۳، ص۴۶۵.</ref>


==تحدی به قرآن==
==تحدی به قرآن==
خط ۱۵: خط ۱۵:
===تحدی به الفاظ یا محتوا؟===
===تحدی به الفاظ یا محتوا؟===
[[سید قطب]]<ref>فی ظلال القران، ج ۴، ص۱۸۶۱-۱۸۶۳.</ref> و [[علامه طباطبایی]] <ref>طباطبایی، المیزان، ج۱، ص۶۲-۶۸.</ref> تحدی و [[اعجاز قرآن]] را عام و در محتوا و الفاظ می‌دانند چراکه اگر تحدی مختص به الفاظ قرآن بود خداوند آن را به عرب منحصر می‌کرد و مطلق نمی‌آورد.<ref> طباطبایی، المیزان، ج۱۰، ص۱۶۳.</ref> برای تحدی به قرآن، وجوهی مانند فصاحت، بلاغت، نظم، نبود باطل و دروغ در آن و معانی بلند ذکر شده است.<ref>اعجاز القرآن، ۱۴-۲۴.</ref> اما برخی از محققان علوم قرآنی، با استناد به توصیف‌های قرآن از خویش و نیز آیه «فَأتوا بِکِتابٍ مِنْ عِندِ اللّهِ هُوَ اَهدی مِنهُما»<ref>سوره قصص، آیه۲۸.</ref> تحدی قرآن را ناظر به محتوا و مضمون کلام الهی و نه الفاظ آن می‌دانند.<ref> مناهج البیان، ج۱، ص۵۸-۶۲؛ التمهید، ج۶، ص۲۷-۲۸.</ref>
[[سید قطب]]<ref>فی ظلال القران، ج ۴، ص۱۸۶۱-۱۸۶۳.</ref> و [[علامه طباطبایی]] <ref>طباطبایی، المیزان، ج۱، ص۶۲-۶۸.</ref> تحدی و [[اعجاز قرآن]] را عام و در محتوا و الفاظ می‌دانند چراکه اگر تحدی مختص به الفاظ قرآن بود خداوند آن را به عرب منحصر می‌کرد و مطلق نمی‌آورد.<ref> طباطبایی، المیزان، ج۱۰، ص۱۶۳.</ref> برای تحدی به قرآن، وجوهی مانند فصاحت، بلاغت، نظم، نبود باطل و دروغ در آن و معانی بلند ذکر شده است.<ref>اعجاز القرآن، ۱۴-۲۴.</ref> اما برخی از محققان علوم قرآنی، با استناد به توصیف‌های قرآن از خویش و نیز آیه «فَأتوا بِکِتابٍ مِنْ عِندِ اللّهِ هُوَ اَهدی مِنهُما»<ref>سوره قصص، آیه۲۸.</ref> تحدی قرآن را ناظر به محتوا و مضمون کلام الهی و نه الفاظ آن می‌دانند.<ref> مناهج البیان، ج۱، ص۵۸-۶۲؛ التمهید، ج۶، ص۲۷-۲۸.</ref>
=== نظریه صرفه===
=== نظریه صرفه===
برخی متکلمان معتقدند اگر فردی قصد معارضه با قرآن کرد، خدا اراده او را سست می‌کند و به او اجازۀ معارضه نمی‌دهد. به این نظریه «[[صرفه|صَرفه]]» می‌گویند.{{مدرک}} با این حال افرادی همچون نضر بن حارث، با نقل داستان‌های رستم و اسفندیار ادعای هماوردی با قرآن کرد، طبق برخی روایات‌ شأن نزول [[آیه]] «لَو نَشاءُ لَقُلنا مِثلَ هذا»<ref>سوره انفال، آیه۳۱.</ref> درباره وی است.<ref> السیرة النبویه، ج۱، ص۱۹۵؛ ابن کثیر، تفسیر القرآ ن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۴۱.</ref>  [[مسیلمه کذاب]]<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج۱، ص۱۱۲؛ ابن کثیر، البدایة والنهایه، ج۵، ص۶۱.</ref> و [[اسود عنسی]] <ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۴۶۱ ۴۶۲؛ البدایة والنهایه، ج۵، ص۶۰- ۶۱.</ref> از دیگر کسانی بودند که با آوردن مطالبی ادعای هماوردی با قرآن کردند. گفته شده [[عبدالله بن مقفع]] درصدد هماوردی با قرآن بود اما پس از مدتی منصرف شد و همه آنچه را گرد آورده بود نابود کرد.<ref> اعجاز القرآن، ص۱۱۹.</ref> البته بنا به روایتی که در الاحتجاج نقل شده، [[ابوشاکر دیصانی]]، [[عبدالملک بصری]] و [[ابن مقفع]] به پیشنهاد ابن ابی‌العوجاء تصمیم گرفته بودند که هر کدام یک ربع از [[قرآن]] را نقض کنند، چرا که با این کار [[نبوت]] [[حضرت محمد(ص)]] و سپس [[اسلام]] باطل می‌شد، ولی نتوانستند.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۷۷.</ref>
برخی متکلمان معتقدند اگر فردی قصد معارضه با قرآن کرد، خدا اراده او را سست می‌کند و به او اجازۀ معارضه نمی‌دهد.<ref> سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ص۳۲۳-۳۲۷؛ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۶۳.</ref> به این نظریه «[[صرفه|صَرفه]]» می‌گویند.<ref>نگاه کنید به: سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref> با این حال افرادی همچون [[مسیلمه کذاب]]<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج۱، ص۱۱۲؛ ابن کثیر، البدایة والنهایه، ج۵، ص۶۱.</ref> و [[اسود عنسی]] <ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۴۶۱ ۴۶۲؛ البدایة والنهایه، ج۵، ص۶۰- ۶۱.</ref> با آوردن مطالبی ادعای هماوردی با قرآن کردند. نضر بن حارث نیز با نقل داستان‌های رستم و اسفندیار ادعای هماوردی با قرآن کرده‌اند و طبق برخی روایات‌ شأن نزول [[آیه]] «لَو نَشاءُ لَقُلنا مِثلَ هذا»<ref>سوره انفال، آیه۳۱.</ref> درباره وی است.<ref> السیرة النبویه، ج۱، ص۱۹۵؛ ابن کثیر، تفسیر القرآ ن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۴۱.</ref> گفته شده [[عبدالله بن مقفع]] درصدد هماوردی با قرآن بود اما پس از مدتی منصرف شد و همه آنچه را گرد آورده بود نابود کرد.<ref> اعجاز القرآن، ص۱۱۹.</ref> البته بنا به روایتی که در الاحتجاج نقل شده، [[ابوشاکر دیصانی]]، [[عبدالملک بصری]] و [[ابن مقفع]] به پیشنهاد ابن ابی‌العوجاء تصمیم گرفته بودند که هر کدام یک ربع از [[قرآن]] را نقض کنند، چرا که با این کار [[نبوت]] [[حضرت محمد(ص)]] و سپس [[اسلام]] باطل می‌شد، ولی نتوانستند.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۷۷.</ref>


همچنین کشیشی [[مسیحیت|مسیحی]] نیز دو سوره به تقلید از سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره کوثر|کوثر]] ساخت. [[آیت الله خویی]]<ref>خویی، البیان، ص۹۳-۹۸.</ref> و [[رشید رضا]]<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ج۱، ص۷۸ ۸۳، ۲۲۵ ۲۲۶.</ref> از مفسران قرآن، این معارضه را نقد کرده‌اند. کتابی نیز با عنوان «الفرقان الحق» در آمریکا منتشر شده که در آن سوره‌هایی با تقلید از قرآن و با آمیختن آن با تعالیم و آموزه‌های [[یهود|یهودی]] و [[مسیحیت|مسیحی]] تدوین شده است. [[صلاح الخالدی]] کتاب [[الانتصار للقرآن تهافت فرقان متنبی الامریکان امام حقائق القرآن|الانتصار للقرآن]] را در نقد آن نگاشته است این کتاب در سال ۱۴۲۶ق توسط مدرسه الفرسان اردن چاپ شده است.
همچنین کشیشی [[مسیحیت|مسیحی]] نیز دو سوره به تقلید از سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره کوثر|کوثر]] ساخت. [[آیت الله خویی]]<ref>خویی، البیان، ص۹۳-۹۸.</ref> و [[رشید رضا]]<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ج۱، ص۷۸ ۸۳، ۲۲۵ ۲۲۶.</ref> از مفسران قرآن، این معارضه را نقد کرده‌اند. کتابی نیز با عنوان «الفرقان الحق» در آمریکا منتشر شده که در آن سوره‌هایی با تقلید از قرآن و با آمیختن آن با تعالیم و آموزه‌های [[یهود|یهودی]] و [[مسیحیت|مسیحی]] تدوین شده است. [[صلاح الخالدی]] کتاب [[الانتصار للقرآن تهافت فرقان متنبی الامریکان امام حقائق القرآن|الانتصار للقرآن]] را در نقد آن نگاشته است این کتاب در سال ۱۴۲۶ق توسط مدرسه الفرسان اردن چاپ شده است.
خط ۲۷: خط ۲۶:


==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
* ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمدحسین شمس الدین، بیروت، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ۱۴۱۹ق.
* ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمدحسین شمس الدین، بیروت، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ۱۴۱۹ق.
* باقلانی، محمد بن طیب، اعجاز القرآن، تصحیح صلاح محمد عویضه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م.
* باقلانی، محمد بن طیب، اعجاز القرآن، تصحیح صلاح محمد عویضه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م.
* مؤدب، سیدرضا، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت عصمت و بیست نفر از علمای بزرگ اسلام، قم، احسن الحدیث، ۱۳۷۹ش.
* طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، تصحیح محمدباقر خرسان، مشهد، نشر مرتضی، ۱۴۰۳ق.
* طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، تصحیح محمدباقر خرسان، مشهد، نشر مرتضی، ۱۴۰۳ق.
* مفید، محمد بن محمد، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات‏، قم، المؤتمر العالمی للشیخ المفید، ۱۴۱۳ق.
جواهری، سیدمحمدحسن، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، پژوهش‌های قرآنی، ش۲، ۱۳۹۵ش.
* اعجازالقرآن، حسین نصار، مصر، مکتبة مصر، ۱۹۹۹م.
* اعجازالقرآن، حسین نصار، مصر، مکتبة مصر، ۱۹۹۹م.
*ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، لبدایة والنهایه، به کوشش علی محمد و عادل احمد، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۸ق.
*ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، لبدایة والنهایه، به کوشش علی محمد و عادل احمد، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۸ق.
خط ۴۳: خط ۴۴:
* شرح المصطلحات الکلامیه، به کوشش مجمع البحوث الاسلامیة، مشهد، آستانه رضویه، ۱۴۱۵ق.
* شرح المصطلحات الکلامیه، به کوشش مجمع البحوث الاسلامیة، مشهد، آستانه رضویه، ۱۴۱۵ق.
*علامه طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، بیروت، اعلمی، ۱۳۹۳ق.
*علامه طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، بیروت، اعلمی، ۱۳۹۳ق.
{{پایان}}
* سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، تحقیق سید مهدی رجائی، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۰۵ق.
{{پایان}}
{{پایان}}