Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷
ویرایش
توحید افعالی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←نسبت توحید افعالی با اختیار انسان
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
البته توحید افعالی بر خلاف برخی مکاتب کلامی، به معنای نفی قانون علیت و یا نفی تاثیر داشتن اسباب نیست. برخی مذاهب کلامی برای اثبات توحید در فاعلیت یا مانند [[اشاعره]] اصل علیت را انکار کرده‌اند و یا مانند [[معتزله]] برای بعضی مخلوقات استقلال قائل شده‌اند.اما از دیدگاه [[شیعه]]، «توحید افعالی» به این معنا نیست که خداوند به طور مستقیم و بدون واسطۀ سبب و علّتی، پدیده‌ای ایجاد کند و خود جانشین تمام علل و اسباب گردد، بلکه بدین معناست که وقتی ایجاد امری نیازمند سببی باشد آن سبب را نیز خود خدا می‌آفریند و نیازی به امری خارج از ذات خودش ندارد. خداوند از طریق آفریدن اسباب و علل مادّی و غیر مادّی، به اشیا هستی می‌بخشد. و او تنها خالق اصیل، مستقل و قایم به ذات است و علّیت و تأثیر غیر او پیوسته به اذن و فیض مستمرّ او صورت می‌گیرد. | البته توحید افعالی بر خلاف برخی مکاتب کلامی، به معنای نفی قانون علیت و یا نفی تاثیر داشتن اسباب نیست. برخی مذاهب کلامی برای اثبات توحید در فاعلیت یا مانند [[اشاعره]] اصل علیت را انکار کرده‌اند و یا مانند [[معتزله]] برای بعضی مخلوقات استقلال قائل شده‌اند.اما از دیدگاه [[شیعه]]، «توحید افعالی» به این معنا نیست که خداوند به طور مستقیم و بدون واسطۀ سبب و علّتی، پدیده‌ای ایجاد کند و خود جانشین تمام علل و اسباب گردد، بلکه بدین معناست که وقتی ایجاد امری نیازمند سببی باشد آن سبب را نیز خود خدا می‌آفریند و نیازی به امری خارج از ذات خودش ندارد. خداوند از طریق آفریدن اسباب و علل مادّی و غیر مادّی، به اشیا هستی می‌بخشد. و او تنها خالق اصیل، مستقل و قایم به ذات است و علّیت و تأثیر غیر او پیوسته به اذن و فیض مستمرّ او صورت می‌گیرد. | ||
به بیان دیگر، علیت خداوند در طول اسباب و مسبّبات جهان هستی است، نه در عرض آنها.<ref>مصباح یزدی، مجموعه کتب آموزشی معارف قرآن ۱، درس دوازدهم</ref> | به بیان دیگر، علیت خداوند در طول اسباب و مسبّبات جهان هستی است، نه در عرض آنها.<ref>مصباح یزدی، مجموعه کتب آموزشی معارف قرآن ۱، درس دوازدهم</ref> | ||
==دو نتیجه توحید افعالی== | |||
در برخی کتاب‌های کلامی نتایجی برای توحید افعالی بیان شده است که توحید در عبادت و توکل بر خدا از چمله آنها است. به باور محمدتقی مصباح یزدی، کسی که به توحید افعالی اعتقاد دارد، هیچ موجودی را جز خدا شایسته پرستش ننمی‌داند؛ زیرا تنها موجودی می‌تواند پرستش شود که خالق و رب انسان باشد.<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۷۸ش، ج۱، ص۱۳۴.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||