پرش به محتوا

وضو: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ اکتبر ۲۰۱۷
جز
تمیزکاری
جز (خوبیدگی)
جز (تمیزکاری)
خط ۱۴: خط ۱۴:
==احکام==
==احکام==
{{اصلی|آیه وضو}}
{{اصلی|آیه وضو}}
شیوه انجام وضو و همچنین اهمیت آن در [[قرآن]] و [[احادیث]] ذکر شده است.<ref>سبحانی، «وضو در کتاب و سنت»، ص۴.</ref> حکم وضو در آیه ششم [[سوره مائده]] آمده و از همین رو، [[آیه وضو]] خوانده می‌شود:<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ص۴۰۷-۴۰۸.</ref> «یا أَیُّها الَّذینَ آمَنوا إِذا قُمتُم إِلَی الصَّلاةِ فَاغسِلوا وُجوهَكُم وَ أَیدیَكُم إِلَی الْمَرافِقِ وَ امسَحوا بِرُءُوسِكُم وَ أَرجُلَكُم إِلَی الكَعبَینِ»<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>؛ ‌اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، چون به نماز برخاستيد، صورت و دستهايتان را با آرنج بشوييد و سر و پاهايتان را تا قوزک مسح كنيد.<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>
شیوه انجام وضو و همچنین اهمیت آن در [[قرآن]] و [[احادیث]] ذکر شده است.<ref>سبحانی، «وضو در کتاب و سنت»، ص۴.</ref> حکم وضو در آیه ششم [[سوره مائده]] آمده و از همین رو، [[آیه وضو]] خوانده می‌شود:<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ص۴۰۷-۴۰۸.</ref> «یا أَیُّها الَّذینَ آمَنوا إِذا قُمتُم إِلَی الصَّلاةِ فَاغسِلوا وُجوهَكُم وَ أَیدیَكُم إِلَی الْمَرافِقِ وَ امسَحوا بِرُءُوسِكُم وَ أَرجُلَكُم إِلَی الكَعبَینِ»<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>؛ ‌اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، چون به نماز برخاستيد، صورت و دست‌هايتان را با آرنج بشوييد و سر و پاهايتان را تا قوزک مسح كنيد.<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>


وضو گرفتن به خودی خود [[مستحب]] است<ref>شیخ انصاری، کتاب الطهاره، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۸۲.</ref> و برای خواندن [[نماز]] (جز [[نماز میت]])، انجام [[طواف]]، لمس خط [[قرآن]]، و لمس نام [[خدا]] [[واجب]] می‌شود.<ref>فیض کاشانی، معتصم الشیعه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۴۱.</ref> بنابر [[احتیاط واجب]]، دست زدن به نام [[پیامبر]]، [[ائمه]] و [[حضرت زهرا (س)]] هم باید با وضو باشد.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref> وضو گرفتن در مواردی [[مستحب]] است؛ از جمله رفتن به [[مسجد]] و [[حرم|حرم امامان]]، خواندن و همراه داشتن [[قرآن]]، رساندن جایی از بدن به جلد یا حاشیه [[قرآن]] و همچنین [[زیارت]] اهل قبور.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref>
وضو گرفتن به خودی خود [[مستحب]] است<ref>شیخ انصاری، کتاب الطهاره، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۸۲.</ref> و برای خواندن [[نماز]] (جز [[نماز میت]])، انجام [[طواف]]، لمس خط [[قرآن]]، و لمس نام [[خدا]] [[واجب]] می‌شود.<ref>فیض کاشانی، معتصم الشیعه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۴۱.</ref> بنابر [[احتیاط واجب]]، دست زدن به نام [[پیامبر]]، [[ائمه]] و [[حضرت زهرا (س)]] هم باید با وضو باشد.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref> وضو گرفتن در مواردی [[مستحب]] است؛ از جمله رفتن به [[مسجد]] و [[حرم|حرم امامان]]، خواندن و همراه داشتن [[قرآن]]، رساندن جایی از بدن به جلد یا حاشیه [[قرآن]] و همچنین [[زیارت]] اهل قبور.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref>
خط ۳۷: خط ۳۷:
*چیزهایی که سبب [[غسل]] می‌شوند؛ مانند [[جنابت]] و لمس کردن مُرده.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.</ref>
*چیزهایی که سبب [[غسل]] می‌شوند؛ مانند [[جنابت]] و لمس کردن مُرده.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.</ref>


به گفته [[فاضل مقداد]] برخی از فقیهان اهل سنت بر این باورند که تماس پوست بدن مرد و زن نامحرم وضو را باطل می‌کند. مستند آنان قرائت کسایی است که لامستم را در آیه «أَوْ لامَسْتُمُ النِّسا»<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref> «لمستم» قرائت کرده اما به باور فقیهان شیعه «لامستم» کنایه از [[آمیزش]] است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۵.</ref>
به گفته [[فاضل مقداد]] برخی از فقیهان اهل سنت بر این باورند که تماس پوست بدن مرد و زن نامحرم وضو را باطل می‌کند. مستند آنان [[قرائت کسایی]] است که لامستم را در آیه «أَوْ لامَسْتُمُ النِّسا»<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref> «لمَسْتم» قرائت کرده اما به باور فقیهان شیعه «لامَسْتم» کنایه از [[آمیزش]] است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۵.</ref>


==تفاوت وضوی شیعیان و اهل سنت==
==تفاوت وضوی شیعیان و اهل سنت==
خط ۴۹: خط ۴۹:
مذاهب چهارگانه اهل سنت شستن پاها به همراه قوزک را در وضو واجب می‌دانند،<ref>سید سابق، فقه السّنّة، ۱۳۹۷ق، ج۱، ص۴۴.</ref> شیعیان قائل به مسح پاها از سر انگشت‌ها تا برآمدگی روی پا هستند.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۱و۱۲.</ref> این مسح هم بر اساس [[فقه شیعه]]، مانند مسح سر باید از رطوبت وضو باشد.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۱و۱۲.</ref> همچنین مالکیه و حنفیه [[ترتیب]] و حنفیه و شافعیه [[موالات]] را در وضو واجب نمی‌دانند. اما شیعیان و دیگر فرق اهل سنت رعایت آنها را واجب می‌دانند.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۲.</ref>
مذاهب چهارگانه اهل سنت شستن پاها به همراه قوزک را در وضو واجب می‌دانند،<ref>سید سابق، فقه السّنّة، ۱۳۹۷ق، ج۱، ص۴۴.</ref> شیعیان قائل به مسح پاها از سر انگشت‌ها تا برآمدگی روی پا هستند.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۱و۱۲.</ref> این مسح هم بر اساس [[فقه شیعه]]، مانند مسح سر باید از رطوبت وضو باشد.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۱و۱۲.</ref> همچنین مالکیه و حنفیه [[ترتیب]] و حنفیه و شافعیه [[موالات]] را در وضو واجب نمی‌دانند. اما شیعیان و دیگر فرق اهل سنت رعایت آنها را واجب می‌دانند.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۲.</ref>


وضو در مواردی با [[تقیه]] همراه بوده است. [[امام کاظم(ع)]]، در پاسخ به نامه [[علی بن یقطین]] که در دستگاه [[خلافت عباسی]] جایگاه ویژه‌ای داشت، او را مکلف کرد مانند [[اهل سنت]] وضو بگیرد تا [[هارون الرشید]] از شیعه بودن وی مطلع نشود.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ۲۲۷-۲۲۸.</ref> موسی بن جعفر(ع)، پیشتر از علی بن یقطین خواسته بود در حکومت عباسی بماند و به شیعیان خدمت کند.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۴۱.</ref> در حالی‌که دیگر شیعیان را از همکاری با عباسیان منع می‌کرد.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۴۱.</ref>
وضو در مواردی با [[تقیه]] همراه بوده است: [[امام کاظم(ع)]]، در پاسخ به نامه [[علی بن یقطین]] که در دستگاه [[خلافت عباسی]] جایگاه ویژه‌ای داشت، او را مکلف کرد مانند [[اهل سنت]] وضو بگیرد تا [[هارون الرشید]] از شیعه بودن وی مطلع نشود.<ref>ر. ک. شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ۲۲۷-۲۲۸.</ref> موسی بن جعفر(ع)، پیشتر از علی بن یقطین خواسته بود در حکومت عباسی بماند و به شیعیان خدمت کند.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۴۱.</ref> در حالی‌که دیگر شیعیان را از همکاری با عباسیان منع می‌کرد.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۴۱.</ref>


===آغاز اختلاف در وضو از عصر عثمان===
===آغاز اختلاف در وضو از عصر عثمان===