فیض الدموع (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

انگیزه مؤلف به گفته خودش، برطرف کردن مشکل عدم دسترسی عموم مردم به کتابی موثق و صحیح به فارسی شیوا و بلیغ بوده است. وی تلویحاً گویندگان و راویانی را که در بیان حوادث زندگانی امام حسین(ع) صداقت را ارج نمی‌نهند، به نقد کشیده و سخنوران کم‌اطلاع و ناآشنا به آیین فصاحت و بلاغت را که به گفته او عوام‌پروری می‌کنند، نکوهش می‌کند. او کوشیده تا مقتلی بنگارد که هم خالی از نقایص یادشده و هم دربرگیرنده نثری فصیح، صناعات سخن و علم معانی باشد.<ref>جلالی‌زاده، نگاهی به آثار مذهبی بدایع‌نگار با تکیه بر کتاب «فیض الدموع»، ۱۳۷۹ش.</ref>

بدایع‌نگار در پایان کتاب، علت تسمیه آن را چنین می‌نویسد:

::«و چون این حدیث مولم و واقعه جانسوز بدین جای رسید و با نازکی بیان و طراز صدق این مایه لطف سیاقت و جمال بلاغت یافت و از فیوضات قدس و سبحات انوار، گویی رشحی بدان درآمیخت؛ زبان و بنان را دیگر باز طاقت تقریر و توان تحریر نماند و دمع فائض و خاطر هائم آن را «فیض الدموع و عبرة المستهام» (ریزش اشک‌ها و اشک محزون و دل‌شکسته) خواند و حقّا که مطالعت آن از دیده خارا اشک زاید و آشفتگان پریشان را غیرت و حیرت افزاید.»<ref>بدایع‌نگار، فیض الدموع، ۱۳۸۴ش، ص۲۰.</ref>

صنایع لفظی و معنوی بدیع به خوبی در کتاب فیض الدموع بکار رفته است و در انشای فارسی به بلاغت، سرآمد سخنان عصر اخیر است.<ref>بدایع‌نگار، فیض الدموع، ۱۳۸۴ش، ص۶۹.</ref>

مقدمه این کتاب، دارای سه بخش است.

* '''نخست''': بررسی زمینه‌های نهضت حسینی.

{{پایان}}

فیض الدموع یک متن ادبی به زبان فارسی فاخر است. اثری است حماسی و مستند به اسناد معتبر تاریخی. بر اساس تحقیقاتی که شده تاکنون کتابی فارسی با ویژگی‌های یاد شده، چنین شیوا و مستند به منابع دست اول تألیف نشده است. سیف‌اللّه نواب در مقدمه چاپ دوم می‌نویسد:

::«به‌طوری‌که مشاهده می‌شود، مورّخین اسلامی و متتبّعین غربی، وقایع عاشورا را هریک با سبکی مخصوص تقریر و انتشار داده‌اند و یادداشت‌های مورّخین خارجی هم که بعضی تفصیل داده‌اند، مراتبی را متذکر می‌شوند که در نظر مطالعه کننده تاریخ، قابل بحث و تحقیق است، لکن مرحوم محمدابراهیم نوّاب در فحص و تحقیق اخبار مراقبت نموده است که در کلیات واقعه صرف وقت شده و جریانات از روی صحت تقسیم‌بندی شده باشد.»<ref>بدایع‌نگار، فیض الدموع، ۱۳۸۴ش، ص۲۳.</ref>

اصل خطی نسخه اول در کتابخانه سلطنتی (کاخ گلستان) به شماره ۱۰۸۰ نگهداری می‌شود ولی نسخه خطی دوم یافت نشد.{{سخ}}

کاتب در مقدمه خود که بر تحریر دوم فیض الدموع نوشته و نیز در پایان کتاب، پس از فراغت از آن به سال ۱۲۸۶ش تصریح می‌کند که گویا همان سال، توسط خود مؤلف و به تشویق اعتضاد السلطنه در دارالطباعه [[تهران]] به زینت طبع در قطع رقعی آراسته شد.<ref>بدایع‌نگار، فیض الدموع، ۱۳۸۴ش، ص۲۱.</ref>

این کتاب توسط اکبر ایرانی قمی تصحیح و تحقیق شده و همراه با مقدمه‌ای در انتشارات هجرت [[قم]] به چاپ رسیده است.

== پانویس ==