پرش به محتوا

ابن‌ابجر کنانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''عبدالملك‌ بن‌ سعيد بن‌ حيّان‌ بن‌ ابجر عجلى‌ كنانى‌ همْدانى‌ كوفى‌'''، معروف به '''اِبْن‌ِ اَبْجَرِ كِنانى‌'''، مكنّى‌ به‌ ابوبكر، طبيب‌ و [[محدث‌]] است. وی كتابى‌ به‌ نام‌ [[کتاب الدیات ابن ابجر کنانی|الدّيات‌]] دارد كه‌ آن‌ را بر [[امام رضا(ع)|امام‌ على‌ بن‌ موسى‌الرضا(ع‌)]] عرضه‌ داشته‌ است‌. گفته شده اين‌ نخستين‌ رساله فقهى‌ شيعه‌ در باب‌ ديات‌ است‌. در كتب‌ رجال‌ شيعه‌ از وی به‌ عنوان‌ محّدث [[ثقه‌]] نيز ياد شده‌ است‌.
'''عبدالملك‌ بن‌ سعيد بن‌ حيّان‌ بن‌ ابجر عجلى‌ كنانى‌ همْدانى‌ كوفى‌'''، معروف به '''اِبْن‌ِ اَبْجَرِ كِنانى‌'''، مكنّى‌ به‌ ابوبكر، طبيب‌ و [[محدث‌]] است. وی كتابى‌ به‌ نام‌ [[کتاب الدیات ابن ابجر کنانی|الدّيات‌]] دارد كه‌ آن‌ را بر [[امام رضا(ع)|امام‌ على‌ بن‌ موسى‌الرضا(ع‌)]] عرضه‌ داشته‌ است‌. گفته شده اين‌ نخستين‌ رساله [[فقه|فقهى‌]] [[شیعه]] در باب‌ ديات‌ است‌. در كتب‌ [[رجال‌]] شيعه‌ از وی به‌ عنوان‌ محّدث [[ثقه‌]] نيز ياد شده‌ است‌.




== ولادت و وفات ==
== ولادت و وفات ==


به‌ نوشته ابن‌ حجر<ref>ابن‌ حجر، احمد، تهذيب‌ التهذيب‌، جلد 6، ص 395</ref> وی در 161ق‌/778م‌ حيات‌ داشته‌ است‌. و به‌ گفته نجاشى‌، عبدالملك‌ در 240ق‌/854م‌ حيات‌ داشته‌ است‌.
به‌ نوشته [[ابن‌ حجر]]<ref>ابن‌ حجر، احمد، تهذيب‌ التهذيب‌، جلد 6، ص 395</ref> وی در 161ق‌/778م‌ حيات‌ داشته‌ است‌. و به‌ گفته [[نجاشى‌]]، عبدالملك‌ در 240ق‌/854م‌ حيات‌ داشته‌ است‌.




== نسب ==
== نسب ==


در كتب‌ رجال‌ شيعه‌ از خاندان‌ ابجر به‌ عنوان‌ خاندانى‌ در كوفه‌ كه‌ افراد آن‌ به‌ طور موروثى‌ اهل‌ طبابت‌ بوده‌اند، و از عبدالملك‌ و برادرش‌ [[ابوعمر عبدالله‌]]، به‌ عنوان‌ محّدثين‌ ثقه‌ نيز ياد شده‌ است‌<ref>نجاشى‌، احمد، رجال‌، ص 217</ref>.
در كتب‌ رجال‌ شيعه‌ از خاندان‌ ابجر به‌ عنوان‌ خاندانى‌ در [[کوفه]] كه‌ افراد آن‌ به‌ طور موروثى‌ اهل‌ طبابت‌ بوده‌اند، و از عبدالملك‌ و برادرش‌ [[ابوعمر عبدالله‌]]، به‌ عنوان‌ محّدثين‌ ثقه‌ نيز ياد شده‌ است‌<ref>نجاشى‌، احمد، رجال‌، ص 217</ref>.




خط ۵۴: خط ۵۴:
سزگين‌ برای حل‌ بخشى‌ از اين‌ دشواری (ظاهراً، وی منابع‌ شيعى‌ را نديده‌ است‌) پزشك‌ مدرسه اسكندريه‌ را ابجر و عبدالملك‌ محدث‌ را پسر وی شمرده‌ و تصور كرده‌ است‌ كه‌ خطای ابن‌ ابى‌ اصيبعه‌ تنها خلط ميان‌ پدر و پسر بوده‌ است‌ و واقعاً ممكن‌ است‌ در مدرسه اسكندريه‌ فردی به‌ نام‌ ابجر به‌ تدريس‌ مشغول‌ بوده‌ است‌، <ref>III/205-206 ، GAS, </ref> اما چنانچه‌ ديديم‌، در همه كتب‌ رجال‌، اسلاف‌ عبدالملك‌ به‌ نامهای عربى‌ معرفى‌ شده‌اند و تدريس‌ يك‌ فرد عرب‌ در مدرسه اسكندريه عصر بيزانس‌ قابل‌ قبول‌ نمى‌نمايد<ref>مايرهوف‌، ماكس‌، «من‌ الاسكندريه‌ الى‌ بغداد»، ص 66</ref>.
سزگين‌ برای حل‌ بخشى‌ از اين‌ دشواری (ظاهراً، وی منابع‌ شيعى‌ را نديده‌ است‌) پزشك‌ مدرسه اسكندريه‌ را ابجر و عبدالملك‌ محدث‌ را پسر وی شمرده‌ و تصور كرده‌ است‌ كه‌ خطای ابن‌ ابى‌ اصيبعه‌ تنها خلط ميان‌ پدر و پسر بوده‌ است‌ و واقعاً ممكن‌ است‌ در مدرسه اسكندريه‌ فردی به‌ نام‌ ابجر به‌ تدريس‌ مشغول‌ بوده‌ است‌، <ref>III/205-206 ، GAS, </ref> اما چنانچه‌ ديديم‌، در همه كتب‌ رجال‌، اسلاف‌ عبدالملك‌ به‌ نامهای عربى‌ معرفى‌ شده‌اند و تدريس‌ يك‌ فرد عرب‌ در مدرسه اسكندريه عصر بيزانس‌ قابل‌ قبول‌ نمى‌نمايد<ref>مايرهوف‌، ماكس‌، «من‌ الاسكندريه‌ الى‌ بغداد»، ص 66</ref>.


از سوی ديگر در سده اول‌ ق‌، يك‌ دانشمند مسيحى‌ به‌ نام‌ ادفر، كه‌ از كيميا نيز اطلاعاتى‌ داشته‌، در اسكندريه‌ معروف‌ بوده‌ است‌. به‌ نظر لكلرك‌، ادفر همان‌ است‌ كه‌ ابن‌ ابى‌ اصيبعه‌، وی را ابن‌ ابجر ناميده‌ است‌ <ref>Leclerc, Lucien, Histiere de la m E dicine arabe. ص‌ 62-64</ref>
از سوی ديگر در [[قرن اول‌]] قمری، يك‌ دانشمند [[مسیح|مسيحى‌]] به‌ نام‌ ادفر، كه‌ از كيميا نيز اطلاعاتى‌ داشته‌، در اسكندريه‌ معروف‌ بوده‌ است‌. به‌ نظر لكلرك‌، ادفر همان‌ است‌ كه‌ ابن‌ ابى‌ اصيبعه‌، وی را ابن‌ ابجر ناميده‌ است‌ <ref>Leclerc, Lucien, Histiere de la m E dicine arabe. ص‌ 62-64</ref>


==== نتیجه ====
==== نتیجه ====
خط ۶۰: خط ۶۰:
در عين‌ حال‌، وجود خاندانى‌ به‌ نام‌ ابجر در [[كوفه‌]]، از موالى‌ كنانه‌ يا بنى‌ عجل‌ يا بنى‌ همدان‌ غير قابل‌ ترديد است‌. اشتغال‌ سنتى‌ افراد اين‌ خاندان‌ به‌ طب‌ نيز در برخى‌ منابع‌ آمده‌ است‌.
در عين‌ حال‌، وجود خاندانى‌ به‌ نام‌ ابجر در [[كوفه‌]]، از موالى‌ كنانه‌ يا بنى‌ عجل‌ يا بنى‌ همدان‌ غير قابل‌ ترديد است‌. اشتغال‌ سنتى‌ افراد اين‌ خاندان‌ به‌ طب‌ نيز در برخى‌ منابع‌ آمده‌ است‌.


بدين‌ ترتيب‌، در حقيقت‌ دو محدث‌ به‌ نام‌ عبدالملك‌ كه‌ احتمالاً هر دو طبيب‌ نيز بوده‌اند، وجود داشته‌اند كه‌ يكى‌ از آنها در سده 2ق‌/8م‌ و ديگر در سده 3ق‌/9م‌ درگذشته‌ است‌. اين‌ احتمال‌ را كه‌ درباره نامهای پدران‌ آنان‌ در مآخذ شيعه‌ و سنى‌ اشتباهى‌ رخ‌ داده‌ باشد، ناديده‌ نمى‌توان‌ گرفت‌.
بدين‌ ترتيب‌، در حقيقت‌ دو محدث‌ به‌ نام‌ عبدالملك‌ كه‌ احتمالاً هر دو طبيب‌ نيز بوده‌اند، وجود داشته‌اند كه‌ يكى‌ از آنها در [[قرن دوم]] قمری و ديگر در [[قرن سوم]] قمری درگذشته‌ است‌. اين‌ احتمال‌ را كه‌ درباره نامهای پدران‌ آنان‌ در منابع شيعه‌ و [[اهل سنت|سنى‌]] اشتباهى‌ رخ‌ داده‌ باشد، ناديده‌ نمى‌توان‌ گرفت‌.




کاربر ناشناس