confirmed، templateeditor
۱۱٬۰۹۴
ویرایش
سید احمد خوانساری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
خوانساری مقدمات علوم دین و دروس میانی را در [[خوانسار]]، نزد برادرش و [[سید علی اکبر بیدهندی]] (همسر خواهرش) فرا گرفت. در ۱۳۲۵ برای ادامه تحصیل به [[اصفهان]]<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۲، ص۱۰؛ ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۷۷.</ref> و سپس به [[نجف]]،<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۲، ص۱۱-۱۰؛ «شخصیت آیت الله سید احمد خوانساری»، ص۲۳۳-۲۳۴؛ آیت الله سید احمد خوانساری به روایت اسناد، مقدمه متولی، ص۱۵ ۱۶؛ ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۷۷۳۷۵.</ref> [[دزفول]]،<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۲، ص۱۱؛ شیخ آقا بزرگ طهرانی، قسم۱، ص۴۶۲، ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۷۷، که به ترتیب سال بازگشت وی را ۱۳۳۵ و ۱۳۳۳دانسته‌اند.</ref> سلطان آباد ([[اراک]])<ref>حسینی یزدی و همکاران، ص۳۱۷؛ آیت الله سید احمد خوانساری، همان مقدمه، ص۱۶.</ref> و [[قم]]<ref>آیت الله سید احمد خوانساری، همان، مقدمه، ص۱۷.</ref> رفت و در [[درس خارج|دروس خارج]] [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] و همچنین [[علم رجال]]، [[حکمت]] و دیگر دروس حوزوی بزرگان آن عصر، شرکت کرد؛ از جمله: | خوانساری مقدمات علوم دین و دروس میانی را در [[خوانسار]]، نزد برادرش و [[سید علی اکبر بیدهندی]] (همسر خواهرش) فرا گرفت. در ۱۳۲۵ برای ادامه تحصیل به [[اصفهان]]<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۲، ص۱۰؛ ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۷۷.</ref> و سپس به [[نجف]]،<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۲، ص۱۱-۱۰؛ «شخصیت آیت الله سید احمد خوانساری»، ص۲۳۳-۲۳۴؛ آیت الله سید احمد خوانساری به روایت اسناد، مقدمه متولی، ص۱۵ ۱۶؛ ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۷۷۳۷۵.</ref> [[دزفول]]،<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۲، ص۱۱؛ شیخ آقا بزرگ طهرانی، قسم۱، ص۴۶۲، ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۷۷، که به ترتیب سال بازگشت وی را ۱۳۳۵ و ۱۳۳۳دانسته‌اند.</ref> سلطان آباد ([[اراک]])<ref>حسینی یزدی و همکاران، ص۳۱۷؛ آیت الله سید احمد خوانساری، همان مقدمه، ص۱۶.</ref> و [[قم]]<ref>آیت الله سید احمد خوانساری، همان، مقدمه، ص۱۷.</ref> رفت و در [[درس خارج|دروس خارج]] [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] و همچنین [[علم رجال]]، [[حکمت]] و دیگر دروس حوزوی بزرگان آن عصر، شرکت کرد؛ از جمله: | ||
{{ستون-شروع|۴}} | {{ستون-شروع|۴}} | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۵: | ||
==از مراجع تقلید== | ==از مراجع تقلید== | ||
خوانساری تا زمان درگذشت [[بروجردی]] در ۱۳۴۰ش/۱۳۸۰ق به تدریس و اداره امور دینی مردم [[تهران]] می‌پرداخت و پس از درگذشت ایشان، هر چند برخی از علمای طراز اول از وی خواستند به [[نجف]] یا [[قم]] برود و مرجعیت عامه [[شیعیان]] را بپذیرد، وی تهران را ترک نکرد.<ref>ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۸۰.</ref> اما مرجعیت را پذیرفت و برخی از شیعیان [[پاکستان]]، [[عراق]] و [[ایران]] وی را به عنوان [[مرجع تقلید]] خویش برگزیدند.<ref>شریف رازی، همانجا؛ آیت الله سید احمد خونساری، همان، مقدمه، ص۱۸.</ref> | خوانساری تا زمان درگذشت [[بروجردی]] در [[۱۳۴۰ش]]/۱۳۸۰ق به تدریس و اداره امور دینی مردم [[تهران]] می‌پرداخت و پس از درگذشت ایشان، هر چند برخی از علمای طراز اول از وی خواستند به [[نجف]] یا [[قم]] برود و مرجعیت عامه [[شیعیان]] را بپذیرد، وی تهران را ترک نکرد.<ref>ابن‌الرضا، ضیاء الأبصار، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۸۰.</ref> اما مرجعیت را پذیرفت و برخی از شیعیان [[پاکستان]]، [[عراق]] و [[ایران]] وی را به عنوان [[مرجع تقلید]] خویش برگزیدند.<ref>شریف رازی، همانجا؛ آیت الله سید احمد خونساری، همان، مقدمه، ص۱۸.</ref> | ||
===نظریات خاص=== | ===نظریات خاص=== | ||
* آیت الله خوانساری معتقد است که اثبات حرمت بازی با آلات قمار بدون برد و باخت مشکل است. از گفته‌های ایشان در کتاب [[جامع المدارک]] می‌توان برداشت کرد که طبق نظر ایشان، بازی با آلات قمار حتی اگر عنوان قمار بودن هم بر آن صدق کند بدون برد و باخت جایز است.<ref>جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ج۳، ص: ۲۷.</ref> | * آیت الله خوانساری معتقد است که اثبات حرمت بازی با آلات قمار بدون برد و باخت مشکل است. از گفته‌های ایشان در کتاب [[جامع المدارک]] می‌توان برداشت کرد که طبق نظر ایشان، بازی با آلات قمار حتی اگر عنوان قمار بودن هم بر آن صدق کند بدون برد و باخت جایز است.<ref>جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ج۳، ص: ۲۷.</ref> | ||
* آیت الله خوانساری از معدود علمایی است که در [[شطرنج]] نظری متفاوت دارد، وی در کتاب [[جامع المدارک]] گفته است: هرگاه شطرنج به عنوان یکی از [[آلات قمار]] شناخته نشود، بازی با آن [[حلال]] است. [[امام خمینی]] نیز حکم به حلیت شطرنج با این شرط داد و در مقابل اعتراض یکی از شاگردان خود، به سابقه این حکم توسط مرحوم خوانساری اشاره کرد. | * آیت الله خوانساری از معدود علمایی است که در [[شطرنج]] نظری متفاوت دارد، وی در کتاب [[جامع المدارک]] گفته است: هرگاه شطرنج به عنوان یکی از [[آلات قمار]] شناخته نشود، بازی با آن [[حلال]] است. [[امام خمینی]] نیز حکم به حلیت شطرنج با این شرط داد و در مقابل اعتراض یکی از شاگردان خود، به سابقه این حکم توسط مرحوم خوانساری اشاره کرد. | ||
*وی در باب [[ولایت فقیه]] نیز قائل است که هیچ مرحله از ولایت برای فقیه نمی‌باشد و حتی حق تصرف در [[خمس]] را ندارد تا چه رسد به اجرای [[حدود]] و [[قصاص]] و [[قضاوت]] و دیگر امور اجتماعی.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/88202/?ParentID=79311 مصاحبه با آیت الله مرتضی لنگرودی]</ref> | * وی در باب [[ولایت فقیه]] نیز قائل است که هیچ مرحله از ولایت برای فقیه نمی‌باشد و حتی حق تصرف در [[خمس]] را ندارد تا چه رسد به اجرای [[حدود]] و [[قصاص]] و [[قضاوت]] و دیگر امور اجتماعی.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/88202/?ParentID=79311 مصاحبه با آیت الله مرتضی لنگرودی]</ref> | ||
==سیره سیاسی== | ==سیره سیاسی== | ||
خوانساری از ابتدا در شمار مخالفان تند و صریح حکومت و به ویژه شخص [[محمدرضا شاه]] نبود.<ref>رجوع کنید به: آیت الله سید احمد خوانساری، ص۸۹، ۹۴.</ref> او که از ناکامی علمای نجف در جریان [[مشروطه]] خاطرات ناخوشایندی داشت منش مداراگرایانه [[عبدالکریم حائری|حائری یزدی]] و [[بروجردی]] با حکومت را باور داشت، هرچند به نزدیکی با حکومت روی خوش نشان نمی‌داد.<ref> برای نمونه:رجوع کنید به: آیت الله سید احمد خوانساری؛ ص۱۷۹، ۱۸۱ نیز رجوع کنید به: رجبی، ج۱، سند۵۵.</ref> | خوانساری از ابتدا در شمار مخالفان تند و صریح حکومت و به ویژه شخص [[محمدرضا شاه]] نبود.<ref>رجوع کنید به: آیت الله سید احمد خوانساری، ص۸۹، ۹۴.</ref> او که از ناکامی علمای نجف در جریان [[مشروطه]] خاطرات ناخوشایندی داشت منش مداراگرایانه [[عبدالکریم حائری|حائری یزدی]] و [[بروجردی]] با حکومت را باور داشت، هرچند به نزدیکی با حکومت روی خوش نشان نمی‌داد.<ref> برای نمونه:رجوع کنید به: آیت الله سید احمد خوانساری؛ ص۱۷۹، ۱۸۱ نیز رجوع کنید به: رجبی، ج۱، سند۵۵.</ref> | ||
مناسبات خوانساری با حکومت پهلوی با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود و گاه این مناسبات به تیرگی می‌گرایید. چنان که در قضایایی مانند [[قیام پانزده خرداد|قیام پانزدهم خرداد]] ۱۳۴۲ و جشن‌های دوهزار و پانصد ساله شاهنشاهی در | مناسبات خوانساری با حکومت پهلوی با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود و گاه این مناسبات به تیرگی می‌گرایید. چنان که در قضایایی مانند [[قیام پانزده خرداد|قیام پانزدهم خرداد]] ۱۳۴۲ و جشن‌های دوهزار و پانصد ساله شاهنشاهی در [[۱۳۵۰ش]]، موضع وی با صدور اعلامیه و اظهار مخالفت صریح به جبهه مخالفان جدی رژیم نزدیک شد.<ref>رجوع کنید به: دوانی، ج۴، ص۱۱۱-۱۱۰؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۱، ص۱۲۰۱۲۱؛ آیت الله سید احمد خوانساری، همان، مقدمه، ص۳۰۳۱.</ref> او همچنین در مقاطع مختلف تذکراتی به حکومت وقت می‌داد و خواست‌هایی را مطرح می‌کرد مانند برحذر داشتن رژیم از بی‌حرمتی به عالمان دینی در رادیو، جلوگیری از پخش بعضی برنامه‌های نامناسب از تلویزیون، ساماندهی معافیت طلاب علوم دینی از خدمت سربازی، پیگیری برای آزادی علما و زندانیان دیگر و رفع ممنوعیت از سخنرانی وعاظ ممنوع المنبر.<ref>رجوع کنید به: اسناد انقلاب اسلامی، ج۱، ص۳۸۸، آیت الله سید احمد خوانساری، ص۱۳۸، ۱۸۰؛ مقدمه متولی، ص۳۲، ۳۴، ۳۵، ۳۹.</ref> | ||
برخی گفته‌اند که علت اینکه آیت الله خوانساری در مباحث سیاسی ورود نیافت، ماجرای اهانت وی در بازار تهران در مسئله [[اصلاحات ارضی]] بود.<ref>خاطرات آیت الله منتظری، ج۱، ص۲۰۷</ref> | برخی گفته‌اند که علت اینکه آیت الله خوانساری در مباحث سیاسی ورود نیافت، ماجرای اهانت وی در بازار تهران در مسئله [[اصلاحات ارضی]] بود.<ref>خاطرات آیت الله منتظری، ج۱، ص۲۰۷</ref> | ||
==فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی== | ==فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی== | ||
خوانساری علاوه بر رسیدگی به [[:رده:حوزه‌های علمیه شیعه|حوزه‌های علمیه]] [[حوزه علمیه قم|قم]]، [[حوزه علمیه تهران|تهران]]، [[حوزه علمیه نجف|نجف]] و دیگر شهرها به احداث و تعمیر بسیاری از مساجد و بناهای عمومی کمک می‌کرد. هنگام وقوع [[زلزله]] [[خراسان]] در ۱۳۴۷ش کمک‌هایی به زلزله‌زدگان اختصاص داد و در [[معاودين|ماجرای اخراج ایرانیان از عراق]] در | خوانساری علاوه بر رسیدگی به [[:رده:حوزه‌های علمیه شیعه|حوزه‌های علمیه]] [[حوزه علمیه قم|قم]]، [[حوزه علمیه تهران|تهران]]، [[حوزه علمیه نجف|نجف]] و دیگر شهرها به احداث و تعمیر بسیاری از مساجد و بناهای عمومی کمک می‌کرد. هنگام وقوع [[زلزله]] [[خراسان]] در [[۱۳۴۷ش]] کمک‌هایی به زلزله‌زدگان اختصاص داد و در [[معاودين|ماجرای اخراج ایرانیان از عراق]] در [[۱۳۴۸ش]]، به همت او مجلسی بزرگ در اعتراض به این رفتار حاکمان عراق تشکیل گردید.<ref>رجوع کنید به: فلسفی، ص۳۱۸۳۱۷؛ آیت الله سید احمد خوانساری، همان، مقدمه، ص۴۹۴۷؛ طاهری خرم آبادی، ج۱، ص۳۵۷.</ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =پیام تسلیت [[امام خمینی]] به مناسبت رحلت سید احمد خوانساری:| نقل‌قول ={{سخ}}بسم اللّه الرحمن الرحیم انا للّه وانا الیه راجعون خبر رحلت مرحوم مغفور آیة الله خوانساری رحمه اللّه علیه موجب تأسف و تأثر گردید این عالم جلیل بزرگوار و مرجع معظم که پیوسته در حوزه‌های علمیه و مجامع متدینه مقام رفیع و بلندی داشت و عمر شریف خود را در راه تدریس، و تربیت و علم و عمل به پایان رساند، حق بزرگی بر حوزه‌ها دارد، چه که با رفتار و اعمال خود و تقوا و سیره خویش، پیوسته در نفوس مستعده، مؤثر و موجب تربیت بود. | {{جعبه نقل قول| عنوان =پیام تسلیت [[امام خمینی]] به مناسبت رحلت سید احمد خوانساری:| نقل‌قول ={{سخ}}بسم اللّه الرحمن الرحیم انا للّه وانا الیه راجعون خبر رحلت مرحوم مغفور آیة الله خوانساری رحمه اللّه علیه موجب تأسف و تأثر گردید این عالم جلیل بزرگوار و مرجع معظم که پیوسته در حوزه‌های علمیه و مجامع متدینه مقام رفیع و بلندی داشت و عمر شریف خود را در راه تدریس، و تربیت و علم و عمل به پایان رساند، حق بزرگی بر حوزه‌ها دارد، چه که با رفتار و اعمال خود و تقوا و سیره خویش، پیوسته در نفوس مستعده، مؤثر و موجب تربیت بود. | ||
از خداوند تعالی برای ایشان رحمت و مغفرت و برای علمای اعلام وحوزه‌های علمیه صبر و اجر خواستارم والسلام علی عباد اللّه الصالحین. روح‌الله الموسوی الخمینی|تاریخ بایگانی|منبع =<small>[[صحیفه امام]]، ج۱۹، ص۱۲۸</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | از خداوند تعالی برای ایشان رحمت و مغفرت و برای علمای اعلام وحوزه‌های علمیه صبر و اجر خواستارم والسلام علی عباد اللّه الصالحین. روح‌الله الموسوی الخمینی|تاریخ بایگانی|منبع =<small>[[صحیفه امام]]، ج۱۹، ص۱۲۸</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
خوانساری در ۱۳۶۳ش (۱۴۰۵) در [[تهران]] درگذشت به مناسبت وفات او [[امام خمینی]] پیام تسلیتی صادر کرد<ref>صحیفه امام، ج۱۹، ص۱۲۸</ref> و بازار تهران و حوزه‌های علمیه تعطیل و از سوی دولت یک هفته عزای عمومی اعلام شد. پیکر وی را پس از [[تشییع]] در تهران به [[قم]] منتقل و در مسجد بالاسر [[حرم حضرت معصومه]] به خاک سپردند.<ref>امام خمینی، همانجا، آیت الله سید احمد خوانساری، همان، مقدمه، ص۵۶، امینی، ج۲، ص۵۴۶؛ ابن الرضا، ج۱، ص۳۸۸.</ref> | خوانساری در [[۱۳۶۳ش]] (۱۴۰۵) در [[تهران]] درگذشت به مناسبت وفات او [[امام خمینی]] پیام تسلیتی صادر کرد<ref>صحیفه امام، ج۱۹، ص۱۲۸</ref> و بازار تهران و حوزه‌های علمیه تعطیل و از سوی دولت یک هفته عزای عمومی اعلام شد. پیکر وی را پس از [[تشییع]] در تهران به [[قم]] منتقل و در مسجد بالاسر [[حرم حضرت معصومه]] به خاک سپردند.<ref>امام خمینی، همانجا، آیت الله سید احمد خوانساری، همان، مقدمه، ص۵۶، امینی، ج۲، ص۵۴۶؛ ابن الرضا، ج۱، ص۳۸۸.</ref> | ||
==فرزندان== | ==فرزندان== | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۷: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آقابزرگ | * [[آقابزرگ طهرانی]]، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، مشهد، قسم۱۴، ۱۴۰۴ق. | ||
* ابن‌الرضا، مهدی، ضیاء الابصار فی ترجمة علماء خوانسار، قم، ۱۳۸۲ش. | * ابن‌الرضا، مهدی، ضیاء الابصار فی ترجمة علماء خوانسار، قم، ۱۳۸۲ش. | ||
* اسناد انقلاب اسلامی، ج۱، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۴ش. | * اسناد انقلاب اسلامی، ج۱، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۴ش. | ||
* امام | * [[امام خمینی]]، [[صحیفه امام]]: مجموعه آثار امام خمینی (بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام اجازات شرعی و نامه‌ها)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۸ش. | ||
* امینی، محمدهادی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلاف الف عام، نجف، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م. | * امینی، محمدهادی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلاف الف عام، نجف، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م. | ||
*حسینی یزدی، محمدعلی و رسول علوی و علی‌اکبر زمانی نژاد، دانشمندان خوانسار، قم، ۱۳۷۸ش. | *حسینی یزدی، محمدعلی و رسول علوی و علی‌اکبر زمانی نژاد، دانشمندان خوانسار، قم، ۱۳۷۸ش. | ||
| خط ۱۶۱: | خط ۱۵۹: | ||
* هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، چاپ غلامرضا کرباسچی، تهران، بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۷۱ش. | * هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، چاپ غلامرضا کرباسچی، تهران، بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۷۱ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||