۱۶٬۵۸۰
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
درباره زمان ورود شهربانو به مدینه و همسری او با امام حسین(ع) چند نظر وجود دارد: | درباره زمان ورود شهربانو به مدینه و همسری او با امام حسین(ع) چند نظر وجود دارد: | ||
*در [[حکومت حضرت علی(ع)]]: بر پایه روایتی که در [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الاِرشاد]]،<ref> شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۳۷.</ref> [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]]،<ref> طبرسی، اعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۴۸۰.</ref> [[روضة الواعظین و بصیرة المتعظین (کتاب)|روضة الواعظین]]،<ref> فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۲۰۱.</ref> [[تاج الموالید (کتاب)|تاج الموالید]]<ref> طبرسی، تاج الموالید، ۱۴۲۲ق، ص۸۹.</ref> و [[کشف الغمة فی معرفة الائمة (کتاب)|کشف الغمه]]<ref> اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۸۳.</ref> نقل شده کارگزار امام علی(ع) در مشرق دو دختر یزدگرد را به سوی او فرستاد امام علی(ع) شهربانو را به حسین(ع) و دیگری را [[محمد بن ابیبکر]] بخشید. | *در [[حکومت حضرت علی(ع)]]: بر پایه روایتی که در [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الاِرشاد]]،<ref> شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۳۷.</ref> [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]]،<ref> طبرسی، اعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۴۸۰.</ref> [[روضة الواعظین و بصیرة المتعظین (کتاب)|روضة الواعظین]]،<ref> فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۲۰۱.</ref> [[تاج الموالید (کتاب)|تاج الموالید]]<ref> طبرسی، تاج الموالید، ۱۴۲۲ق، ص۸۹.</ref> و [[کشف الغمة فی معرفة الائمة (کتاب)|کشف الغمه]]<ref> اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۸۳.</ref> نقل شده کارگزار امام علی(ع) در مشرق دو دختر یزدگرد را به سوی او فرستاد امام علی(ع) شهربانو را به حسین(ع) و دیگری را [[محمد بن ابیبکر]] بخشید. | ||
*در حکومت [[عمر بن خطاب]]:<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۰؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۳.</ref> بنا به روایتی که در [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامة]] (نوشته شده در قرن سوم قمری) نقل شده شهربانو کینز بود، عمر بن خطاب میخواست دختر یزدگرد را بفروشد اما امام علی(ع) با استناد به روایت «افراد کریم هر قومی را گرامی بدارید اگرچه با شما مخالفت کنند» از پیامبر(ص) مانع او شد. سپس سهم خود را از او در راه خدا آزاد کرد و پس از او [[بنیهاشم]] و دیگر مسلمانان چنین کردند از اینرو او را مخیّر گذاشتند که فردی را به همسری برگزیند و او امام حسین(ع) را برگزید به ازدواج او درآمد.<ref>طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۹۴-۱۹۶.</ref> بنا به روایتی که در [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نقل شده عمر بن خطاب میخواست او را برای خود اختیار کند اما امام علی(ع) مانع او شد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۶۷.</ref> البته [[مرتضی مطهری]] (درگذشته ۱۳۵۸ش) | *در حکومت [[عمر بن خطاب]]:<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۰؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۳.</ref> بنا به روایتی که در [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامة]] (نوشته شده در قرن سوم قمری) نقل شده شهربانو کینز بود، عمر بن خطاب میخواست دختر یزدگرد را بفروشد اما امام علی(ع) با استناد به روایت «افراد کریم هر قومی را گرامی بدارید اگرچه با شما مخالفت کنند» از پیامبر(ص) مانع او شد. سپس سهم خود را از او در راه خدا آزاد کرد و پس از او [[بنیهاشم]] و دیگر مسلمانان چنین کردند از اینرو او را مخیّر گذاشتند که فردی را به همسری برگزیند و او امام حسین(ع) را برگزید به ازدواج او درآمد.<ref>طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۹۴-۱۹۶.</ref> بنا به روایتی که در [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نقل شده عمر بن خطاب میخواست او را برای خود اختیار کند اما امام علی(ع) مانع او شد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۶۷.</ref> البته [[مرتضی مطهری]] (درگذشته ۱۳۵۸ش) نظریهپراز شیعه، روایت الکافی را معتبر ندانسته است چراکه دو تن از راویان آن از نظر رجالیان قابل اعتماد نیستند.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۱۷.</ref> | ||
*در خلافت عثمان: بنا به روایتی که در [[عیون اخبار الرضا (کتاب)|عیون اخبار الرضا]] نقل شده این ماجرا در زمان خلافت عثمان رخ داده و [[عثمان بن عفان|عثمان]] او را به امام حسین(ع) بخشیده است.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۲۸، ح۶.</ref> محمدهادی یوسفی غروی (متولد ۱۳۲۷ش) در کتاب الموسوعة التاریخ الاسلامی نیز همین نقل را پذیرفته است.<ref> یوسفی غروی، الموسوعة التاریخ الاسلامی، ج۶، ص۳۵۷ و ۶۵۲</ref> | *در خلافت عثمان: بنا به روایتی که در [[عیون اخبار الرضا (کتاب)|عیون اخبار الرضا]] نقل شده این ماجرا در زمان خلافت عثمان رخ داده و [[عثمان بن عفان|عثمان]] او را به امام حسین(ع) بخشیده است.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۲۸، ح۶.</ref> محمدهادی یوسفی غروی (متولد ۱۳۲۷ش) در کتاب الموسوعة التاریخ الاسلامی نیز همین نقل را پذیرفته است.<ref> یوسفی غروی، الموسوعة التاریخ الاسلامی، ج۶، ص۳۵۷ و ۶۵۲</ref> | ||
==تردیدها== | ==تردیدها== | ||
به گفته مرتضی مطهری در کتاب [[خدمات متقابل اسلام و ایران (کتاب)|خدمات متقابل اسلام و ایران]] ازدواج دختر شهربانو با امام حسین(ع) از نظر مدارک تاریخی مشکوک است و برخی از محققان نسبت به آن تردید کرده و داستان را ساختگی میدانند.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۱۶-۱۱۷.</ref> [[سید جعفر شهیدی]] (درگذشته ۱۳۸۶ش) در کتاب زندگانی علی بن حسین(ع) ناشناخته بودن شهربانو را در قرن دوم نزد [[بنیهاشم]] از شواهد این تردید ذکر کرده است. او برای اثبات این ادعا، به گزارشی تاریخی استناد کرده است بر اساس این گزارش [[منصور عباسی|منصور دوانیقی]] (حکومت:۱۳۶-۱۵۸ق) از خلفای عباسی در پاسخ نامه محمد بن عبدالله مشهور به [[نفس زکیه]] که فضیلت خاندان خود را برشمرده بود، مادر امام سجاد(ع) را [[ام ولد|اُم وَلد]] (کنیز) ذکر کرده بود.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۱۰۱.</ref> به گفته سید جعفر شهیدی، او واژه ام ولد را برای تحقیر نفس زکیه بهکار برده است و اگر داستان شهربانو واقعیت داشت منصور این تعبیر را به کار نمیبرد و اگر دروغ نوشته بود، نفس زکیه پاسخ او را میداد که مادر امام سجاد(ع) کنیز نبوده است.<ref> شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، ۱۳۶۵ش، ص۲۴.</ref> | به گفته مرتضی مطهری در کتاب [[خدمات متقابل اسلام و ایران (کتاب)|خدمات متقابل اسلام و ایران]]، ازدواج دختر شهربانو با امام حسین(ع) از نظر مدارک تاریخی مشکوک است و برخی از محققان نسبت به آن تردید کرده و داستان را ساختگی میدانند.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۱۶-۱۱۷.</ref> [[سید جعفر شهیدی]] (درگذشته ۱۳۸۶ش) در کتاب زندگانی علی بن حسین(ع) ناشناخته بودن شهربانو را در قرن دوم نزد [[بنیهاشم]] از شواهد این تردید ذکر کرده است. او برای اثبات این ادعا، به گزارشی تاریخی استناد کرده است بر اساس این گزارش [[منصور عباسی|منصور دوانیقی]] (حکومت:۱۳۶-۱۵۸ق) از خلفای عباسی در پاسخ نامه محمد بن عبدالله مشهور به [[نفس زکیه]] که فضیلت خاندان خود را برشمرده بود، مادر امام سجاد(ع) را [[ام ولد|اُم وَلد]] (کنیز) ذکر کرده بود.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۱۰۱.</ref> به گفته سید جعفر شهیدی، او واژه ام ولد را برای تحقیر نفس زکیه بهکار برده است و اگر داستان شهربانو واقعیت داشت منصور این تعبیر را به کار نمیبرد و اگر دروغ نوشته بود، نفس زکیه پاسخ او را میداد که مادر امام سجاد(ع) کنیز نبوده است.<ref> شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، ۱۳۶۵ش، ص۲۴.</ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
== نظریه آرتور دو گوبینو == | == نظریه آرتور دو گوبینو == | ||
به گفته [[مرتضی مطهری]] (درگذشته ۱۳۵۸ش) آرتور دو گوبینو (درگذشته ۱۸۸۲م) خاورشناس فرانسوی در کتاب «فلسفه و ادیان آسیای مرکزی»، عقاید قدیمی ایرانیان را درباره جنبه آسمانی و الهی داشتن سلاطین ساسانی، ریشه اصلی عقاید شیعه درباره امامت و [[عصمت امامان|عصمت ائمه]] دانسته است و ازدواج امام حسین(ع) با شهربانو را عامل سرایت آن عقیده ایرانی در شیعه به شمار آورده است. ادوارد براون نیز نظریه گوبینو را تأیید کرده است.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۰۸.</ref> البته مطهری هفت پاسخ به این ادعا داده و آن را بیاساس خوانده است.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۰۹-۱۱۹.</ref> از جمله اینکه اگر این ادعا درست بود میبایست نخسیتن شیعیان ایرانی باشند همچنین اکثر ایرانیانی که شیعه شدند [[مذهب شیعه|مذهب تشیع]] را اختیار میکردند اما نه شیعیان اولیه (به جز [[سلمان فارسی]]) ایرانی بودند و نه ایرانیان مسلمانشده شیعه. بلکه تا [[صفویه|دوره صفویه]] بیشتر عالمان ایرانینژاد [[اهل سنت و جماعت|سنیمذهب]] بودند.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۱۸.</ref> | به گفته [[مرتضی مطهری]] (درگذشته ۱۳۵۸ش)، آرتور دو گوبینو (درگذشته ۱۸۸۲م) خاورشناس فرانسوی در کتاب «فلسفه و ادیان آسیای مرکزی»، عقاید قدیمی ایرانیان را درباره جنبه آسمانی و الهی داشتن سلاطین ساسانی، ریشه اصلی عقاید شیعه درباره امامت و [[عصمت امامان|عصمت ائمه]] دانسته است و ازدواج امام حسین(ع) با شهربانو را عامل سرایت آن عقیده ایرانی در شیعه به شمار آورده است. ادوارد براون نیز نظریه گوبینو را تأیید کرده است.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۰۸.</ref> البته مطهری هفت پاسخ به این ادعا داده و آن را بیاساس خوانده است.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۰۹-۱۱۹.</ref> از جمله اینکه اگر این ادعا درست بود میبایست نخسیتن شیعیان ایرانی باشند همچنین اکثر ایرانیانی که شیعه شدند [[مذهب شیعه|مذهب تشیع]] را اختیار میکردند اما نه شیعیان اولیه (به جز [[سلمان فارسی]]) ایرانی بودند و نه ایرانیان مسلمانشده شیعه. بلکه تا [[صفویه|دوره صفویه]] بیشتر عالمان ایرانینژاد [[اهل سنت و جماعت|سنیمذهب]] بودند.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۱۸.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[بقعه بیبی شهربانو]] | * [[بقعه بیبی شهربانو]] |
ویرایش