صلوات: تفاوت میان نسخه‌ها

ختم صلوات، عملی است که برخی افراد برای برآورده‌شدن حاجاتشان،<ref>قضاوی، «ختم صلوات»، ص۳۷۱.</ref> به تعداد خاصی (مثلاً ۱۰۰، ۱۰۰۰ یا ۱۴۰۰۰) و به نیت معصومان صلوات ختم می‌کنند.<ref>نساجی، «رایحه روح‌افزاری صلوات»، ص۵۹.</ref>  این عمل معمولاً به سبب نذرکردن انجام می‌شود.<ref>قضاوی، «ختم صلوات»، ص۳۷۱.</ref> اگرچه انجام ختم صلوات در روایات نیامده و نزد مردم مرسوم است، اما از نظر فقهی آن را جایز شمرده‌اند.<ref>فیاض، الاستفتائات الشرعیه، ۱۴۳۵ق، ج۲، ص۲۴۲.</ref> در برخی کتاب‌ها ختم صلوات‌های مختلفی بر اساس تجربه نقل شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: خمسه‌ای قزوینی، الصلوات مفتاح حل المشکلات، دار کمیل، ص۴۹-۵۹؛ شفیعی، گوهرهای منثور، ۱۳۹۸ش، ج۱، ص۴۰۲-۴۰۳.</ref> ختم صلوات گاهی به صورت یک مراسم به صورت دسته‌جمعی انجام می‌شود و افراد تعداد مشخص‌شده صلوات‌ها را ختم می‌کنند.<ref>قضاوی، «ختم صلوات»، ص۳۷۱.</ref>

اگر چه معروف‌ترین صلوات، گفتن آن به صورت «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد» است، اما در برخی روایت‌ها گونه‌های دیگری برای ذکر صلوات نقل شده است.<ref>فیاض، «فقه فریقین و جایگاه اهل‌بیت(ع) در صلوات» ص۱۶۸-۱۶۹.</ref> به گفته برخی محققان در [[صحیفه سجادیه]] با ۲۱۰ عبارت مختلف، ذکر صلوات را بیان کرده است.<ref>صمدانیان، و صبوری، «صلوات و پیامبر(ص) در صحیفه سجادیه»، ص۷۶-۷۷.</ref>  

بر اساس حدیثی مشهور، پیامبر ذکر صحیحِ صلوات را «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد» دانست و از گفتن «اللهم صلّ علی محمد و '''علی''' آل محمد» نهی کرد.<ref>مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۶۴۷.</ref> [[سید علی‌خان مدنی|سید علیخان کبیر]] این حدیث را معتبر ندانسته،<ref>مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۲۷.</ref> اما [[محمدتقی مجلسی]] معتقد است، سیره بر درستی این حدیث دلالت دارد.<ref>مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۶۴۷.</ref>

در برخی منابع حدیثی، علاوه بر صلوات بر پیامبر و آل او، صلوات‌های مخصوصی هم برای حضرت زهرا و امامان دیگر (مانند [[صلوات خاصه امام رضا(ع)|صلوات خاصه امام رضا]]) نقل شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۹-۴۰۶.</ref>

برخی [[شیعیان]] بعد از ذکر صلوات، عبارت «و عَجِّل فَرَجَهُم» (یعنی: فرج آنان را نزدیک بگردان) را می‌گویند.<ref>«[https://article.tebyan.net/190746اهمیت فرستادن صلوات با عجل فرجهم]»، سایت تبیان.</ref> در برخی روایات شیعه، به گفتن این دعا پس از صلوات توصیه و برای آن خواصی ذکر شده است؛ از جمله، مطابق روایتی که از امام صادق نقل شده، هر که بعد از نماز صبح و نماز ظهر صلوات را همراه با تعبیر «و عجّل فرجهم» بیان کند، قبل از آنکه بمیرد، امام زمان(عج) را می‌بیند.<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۶۸.</ref> بر اساس روایت دیگری از امام صادق، هر که بعد از نماز ظهر روز جمعه هفت مرتبه صلوات را همراه با تعبیر «و عجّل فرجهم» بیان کند، از یاران امام زمان خواهد شد.<ref>دیلمی، اعلام الدین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۷.</ref> همچنین آمده است، کسی که بعد از نماز عصر روز جمعه صد مرتبه صلوات را با ذکر و عجل فرجهم بگوید، در روز قیامت شفاعت می‌شود.<ref>سید ابن‌طاووس، جماع الاسبوع، ۱۳۳۰ق، ص۴۵۰.</ref>

در آیه ۵۶ سوره احزاب (آیه صلوات) به مؤمنان دستور داده شده بر پیامبر(ص) درود بفرستند. در [[مصباح المتهجد (کتاب)|کتاب مصباح المتهجد]] اثر [[شیخ طوسی]]، توصیه شده، بعد از نماز مغرب و گفتن [[تسبیحات حضرت زهرا(س)]]، آیۀ صلوات به عنوان [[تعقیبات|تعقیبات نماز مغرب]]، خوانده شود.<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۸ق، ص۸۵.</ref> بر اساس روایتی که از [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام موسی کاظم(ع)]] نقل شده، هر کس پس از [[نماز صبح]] و [[نماز مغرب]] پیش از آنکه برخیزد یا با کسی صحبت کند، آیه صلوات را بخواند، خدا هفتاد حاجت دنیایی و سی حاجت او در آخرت را برآورده می‌کند.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ۱۴۰۶ق، ص۱۵۶.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه، بر اساسا این آیه، یک‌بار صلوات فرستادن بر پیامبر(ص) در تمام عمر، واجب است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمومنین، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۲۰۰.</ref>

* الصلوات مفتاح حل المشکلات، به تألیف علی خسمه‌ای قزوینی؛ این کتاب را انتشارات دار کمیل بیروت، در ۱۲۸ صفحه منتشر کرده است.<ref>خمسه‌ای قزوینی، الصلوات مفتاح حل المشکلات، دار کمیل، صفحه شناسنامه کتاب.</ref>