پرش به محتوا

معجزه: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح نویسه‌های عربی
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۵۲: خط ۵۲:


==اقسام معجزه==
==اقسام معجزه==
معجزه را بنابه جهات مختلف، به اقسام متعددی تقسیم کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به خواجه نصیر، شرح الاشارات و التنبیهات، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۳۷۲.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسی]] در شرح الاشارات و التنبیهات، آن را به دو قسم معجزه قولی و معجزه فعلی تقسیم کرده‌ و معجزه قولی را برای خواص اهل معرفت مناسب‌تر دانسته و معجزه فعلی را برای عوام.<ref>خواجه نصیر، شرح الاشارات و التنبیهات، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۳۷۲.</ref> قرآن کریم معجزه قولی پیامبر اسلام(ص) بود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۲۱۱؛ باقلانی، اعجازالقرآن، ۱۴۲۱ق، ص۹.</ref> البته معجزه‌های عملی نیز برای او نقل کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۵، ص۱۲۹.</ref> به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، پیامبر(ص) با معجز‌ه‌های فعلی‌اش عوام مردم را اقناع می‌کرد و خواص اصحاب وی به همان قرآن که معجزه قولی او بود بسنده می‌کردند و از او معجزه فعلی طلب نمی‌کردند.<ref>جوادی آملی، تبیین براهین اثبات خدا، ۱۳۸۴ش، ص۲۶۴.</ref>
معجزه را بنابه جهات مختلف، به اقسام متعددی تقسیم کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به خواجه نصیر، شرح الاشارات و التنبیهات، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۳۷۲.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسی]] در شرح الاشارات و التنبیهات، آن را به دو قسم معجزه قولی و معجزه فعلی تقسیم کرده و معجزه قولی را برای خواص اهل معرفت مناسب‌تر دانسته و معجزه فعلی را برای عوام.<ref>خواجه نصیر، شرح الاشارات و التنبیهات، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۳۷۲.</ref> قرآن کریم معجزه قولی پیامبر اسلام(ص) بود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۲۱۱؛ باقلانی، اعجازالقرآن، ۱۴۲۱ق، ص۹.</ref> البته معجزه‌های عملی نیز برای او نقل کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۵، ص۱۲۹.</ref> به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، پیامبر(ص) با معجزه‌های فعلی‌اش عوام مردم را اقناع می‌کرد و خواص اصحاب وی به همان قرآن که معجزه قولی او بود بسنده می‌کردند و از او معجزه فعلی طلب نمی‌کردند.<ref>جوادی آملی، تبیین براهین اثبات خدا، ۱۳۸۴ش، ص۲۶۴.</ref>


برخی نیز معجزات را به حسی و عقلی تقسیم کرده‌اند.<ref>سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۳۹۴ق، ج۴، ص۳.</ref> [[جلال‌الدین سیوطی]] (درگذشت: ۹۱۱ق)، مفسر و فقیه اشعری، در کتاب [[الاتقان فی علوم القرآن (کتاب)|الاتقان فی علوم القرآن]]، معجزاتی که از سوی پیامبران بنی‌اسرائیل برای قوم خودشان ارائه شده را به‌سبب عدم کمال فکری آنان، از معجزات حسی دانسته و معجزاتی که پیامبر(ص) برای مسلمانان ارائه کرده را به‌سبب رشد و کمال فکری‌شان، از نوع معجزات عقلی دانسته است.<ref>سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۳۹۴ق، ج۴، ص۳.</ref>  
برخی نیز معجزات را به حسی و عقلی تقسیم کرده‌اند.<ref>سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۳۹۴ق، ج۴، ص۳.</ref> [[جلال‌الدین سیوطی]] (درگذشت: ۹۱۱ق)، مفسر و فقیه اشعری، در کتاب [[الاتقان فی علوم القرآن (کتاب)|الاتقان فی علوم القرآن]]، معجزاتی که از سوی پیامبران بنی‌اسرائیل برای قوم خودشان ارائه شده را به‌سبب عدم کمال فکری آنان، از معجزات حسی دانسته و معجزاتی که پیامبر(ص) برای مسلمانان ارائه کرده را به‌سبب رشد و کمال فکری‌شان، از نوع معجزات عقلی دانسته است.<ref>سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۳۹۴ق، ج۴، ص۳.</ref>  
خط ۶۶: خط ۶۶:
به‌گزارش قرآن، زندگی برخی پیامبران مقرون به معجزات و اعمال خارق‌العاده‌ای بوده است که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:
به‌گزارش قرآن، زندگی برخی پیامبران مقرون به معجزات و اعمال خارق‌العاده‌ای بوده است که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:
*[[سرد شدن آتش بر ابراهیم|سردشدن آتش بر ابراهیم]] برپایه [[آیه ۶۹ سوره انبیاء]] و [[آیه ۲۴ سوره عنکبوت]] و [[چهار مرغ ابراهیم|زنده‌کردن پرندگان تکه‌تکه‌شده]]، با استناد به [[آیه ۲۶۰ سوره بقره]]، از معجزات و حوادث خارق‌العاده در زندگی [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم]] بوده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۴، ص۳۰۳ و ج۲، ص۳۷۶-۳۷۷.</ref>
*[[سرد شدن آتش بر ابراهیم|سردشدن آتش بر ابراهیم]] برپایه [[آیه ۶۹ سوره انبیاء]] و [[آیه ۲۴ سوره عنکبوت]] و [[چهار مرغ ابراهیم|زنده‌کردن پرندگان تکه‌تکه‌شده]]، با استناد به [[آیه ۲۶۰ سوره بقره]]، از معجزات و حوادث خارق‌العاده در زندگی [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم]] بوده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۴، ص۳۰۳ و ج۲، ص۳۷۶-۳۷۷.</ref>
*برپایه آیه[[آیه ۱۰۱ سوره اسراء| «وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَىٰ تِسْعَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ»]]، خداوند نُه معجزه روشن به حضرت موسی عنایت کرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> برخی از این معجزات و معجزه‌های دیگری که در قرآن برای حضرت موسی گزارش شده است، عبارت‌اند از: [[عصای حضرت موسی|مارشدن عصا]]،<ref>سوره طه، آیات ۱۹-۲۰؛ سوره قصص، آیه ۳۱، سوره نمل، آیه ۱۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> [[ید بیضاء]]،<ref>سوره قصص، آیه ۳۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> طوفان، بارش ملخ و خون، قحطی و کمبود میوه­‌ها،<ref>سوره اعراف، آیه۱۳۳.</ref> شکافته‌شدن دریا و [[عبور بنی‌اسرائیل از دریا|عبور بنی‌‌اسرائیل]]،<ref>سوره اعراف، آیه۱۱۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> جوشیدن دوازده چشمه،<ref>سوره بقره، آیه۶۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> زنده‌شدن مقتول بنی­ اسرائیل،<ref>سوره بقره، آیه۶۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> ابرهای سایبان<ref>سوره بقره، آیه۵۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> و قرارگرفتن کوه طور بالای سر بنی‌اسرائیل.<ref>سوره بقره، آیه۶۳؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref>
*برپایه آیه[[آیه ۱۰۱ سوره اسراء| «وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَیٰ تِسْعَ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ»]]، خداوند نُه معجزه روشن به حضرت موسی عنایت کرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> برخی از این معجزات و معجزه‌های دیگری که در قرآن برای حضرت موسی گزارش شده است، عبارت‌اند از: [[عصای حضرت موسی|مارشدن عصا]]،<ref>سوره طه، آیات ۱۹-۲۰؛ سوره قصص، آیه ۳۱، سوره نمل، آیه ۱۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> [[ید بیضاء]]،<ref>سوره قصص، آیه ۳۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> طوفان، بارش ملخ و خون، قحطی و کمبود میوه­‌ها،<ref>سوره اعراف، آیه۱۳۳.</ref> شکافته‌شدن دریا و [[عبور بنی‌اسرائیل از دریا|عبور بنی‌اسرائیل]]،<ref>سوره اعراف، آیه۱۱۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> جوشیدن دوازده چشمه،<ref>سوره بقره، آیه۶۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> زنده‌شدن مقتول بنی­ اسرائیل،<ref>سوره بقره، آیه۶۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> ابرهای سایبان<ref>سوره بقره، آیه۵۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref> و قرارگرفتن کوه طور بالای سر بنی‌اسرائیل.<ref>سوره بقره، آیه۶۳؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۱۳، ص۲۱۸.</ref>
*در [[آیه ۴۹ سوره آل‌عمران|آیه ۴۹ سوره آل‌عِمران]] معجزه‌هایی همچون زنده‌کردن مردگان، شفادادن کور و کر و ابرَص مادرزاد، خبردادن از اخبار غیبی، جان‌بخشیدن به مجسمهٔ پرنده معجزه و کارهای خارق العاده حضرت عیسی بوده است.<ref>سوره آل عمران، آیه۴۹.</ref>
*در [[آیه ۴۹ سوره آل‌عمران|آیه ۴۹ سوره آل‌عِمران]] معجزه‌هایی همچون زنده‌کردن مردگان، شفادادن کور و کر و ابرَص مادرزاد، خبردادن از اخبار غیبی، جان‌بخشیدن به مجسمهٔ پرنده معجزه و کارهای خارق العاده حضرت عیسی بوده است.<ref>سوره آل عمران، آیه۴۹.</ref>
*قرآن را معجزه جاویدان [[حضرت محمد(ص)]] دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به باقلانی، اعجاز القرآن، ۱۹۹۷م، ص۹-۱۰؛ ابن‌کثیر، معجزات النبی، المکتبة التوفیقیة، ص۹؛ خوئی، البیان فی تفسیر القرآن، ص۴۳.</ref> برخی آن را تنهامعجزه پیامبر اسلام(ص) به شمار آورده‌اند.<ref>مطهری، وحی و نبوت، ۱۳۸۸ش، ص۶۵-۶۶.</ref> در مقابل، بیشتر عالمان<ref>شیخ طوسی، التبیان، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۴۴۳؛ ابن‌کثیر، معجزات النبی، المکتبة التوفیقیة، ص۲۷.</ref> با استناد به آیات ۱ تا ۵ سوره قمر، [[شق القمر|شق‌القمر]] را به پیامبر(ص) نسبت داده‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۴۴۳؛ راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۱؛ ابن‌کثیر، معجزات النبی، المکتبة التوفیقیة، ص۲۷.</ref> مرتضی مطهری داستان معراج پیامبر(ص) را معجزه و عملی خارق‌العاده معرفی کرده است.<ref>مطهری، وحی و نبوت، ۱۳۸۸ش، ص۶۷.</ref>
*قرآن را معجزه جاویدان [[حضرت محمد(ص)]] دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به باقلانی، اعجاز القرآن، ۱۹۹۷م، ص۹-۱۰؛ ابن‌کثیر، معجزات النبی، المکتبة التوفیقیة، ص۹؛ خوئی، البیان فی تفسیر القرآن، ص۴۳.</ref> برخی آن را تنهامعجزه پیامبر اسلام(ص) به شمار آورده‌اند.<ref>مطهری، وحی و نبوت، ۱۳۸۸ش، ص۶۵-۶۶.</ref> در مقابل، بیشتر عالمان<ref>شیخ طوسی، التبیان، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۴۴۳؛ ابن‌کثیر، معجزات النبی، المکتبة التوفیقیة، ص۲۷.</ref> با استناد به آیات ۱ تا ۵ سوره قمر، [[شق القمر|شق‌القمر]] را به پیامبر(ص) نسبت داده‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۴۴۳؛ راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۱؛ ابن‌کثیر، معجزات النبی، المکتبة التوفیقیة، ص۲۷.</ref> مرتضی مطهری داستان معراج پیامبر(ص) را معجزه و عملی خارق‌العاده معرفی کرده است.<ref>مطهری، وحی و نبوت، ۱۳۸۸ش، ص۶۷.</ref>
خط ۷۳: خط ۷۳:
برخی محققان گفته‌اند تفاوت معجزات [[پیامبران]] به‌علت تفاوت زمانه و زمینه ظهور پیامبران بوده تا از این طریق، حجت بر مردم تمام شود و متخصصانِ هر دوره اذعان کنند که این کار خارق‌العاده نمی‌تواند ناشی از قدرت بشری باشد.<ref>قدردان قراملکی، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۸۱-۸۳؛ طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۱، ص۴۱-۴۲.</ref>  
برخی محققان گفته‌اند تفاوت معجزات [[پیامبران]] به‌علت تفاوت زمانه و زمینه ظهور پیامبران بوده تا از این طریق، حجت بر مردم تمام شود و متخصصانِ هر دوره اذعان کنند که این کار خارق‌العاده نمی‌تواند ناشی از قدرت بشری باشد.<ref>قدردان قراملکی، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۸۱-۸۳؛ طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۱، ص۴۱-۴۲.</ref>  


در تاریخ یعقوبی، روایتی از [[امام صادق(ع)]] نقل شده است که خداوند متعال پیامبری را مبعوث نکرد، مگر با آنچه بر اهل زمان او غلبه داشت: [[موسی بن عمران]] را بر قومی برانگیخت که بیشتر آنها اهل سحر بودند؛ ازاین‌رو، پیامبرش را با آنچه سحرشان را نابود کند، مانند [[عصای حضرت موسی|عصا]] و [[ید بیضاء]] و شکافتن دریا، فرستاد. [[داود(ع)|داود]] را در زمانی که بیشتر مردمش اهل صنعت بودند مبعوث کرد؛ در نتیجه آهن را برای او نرم کرد. [[سلیمان(ع)|سلیمان]] را در زمانی برانگیخت که مردمش اهل ساختمان‌سازی و طلسمات و عجایب بودند؛ ازاین‌رو، باد و [[جن]] را به تسخیر او درآورد. [[عیسی(ع)|عیسی]] را در زمانی فرستاد که مردمش بیشتر به طبابت می‌پرداختند؛ در نتیجه، او را با زنده‌کردن مردگان و شفای کوری و پیسی مبعوث نمود. [[محمد(ص)]] را در زمانی که مردمش اهل کلام و سَجْع (سخن با قافیه) بودند، با معجزهٔ [[قرآن]] برانگیخت.<ref>یعقوبی،‌دار صادر، ج۲، ص۳۴-۳۵.</ref>
در تاریخ یعقوبی، روایتی از [[امام صادق(ع)]] نقل شده است که خداوند متعال پیامبری را مبعوث نکرد، مگر با آنچه بر اهل زمان او غلبه داشت: [[موسی بن عمران]] را بر قومی برانگیخت که بیشتر آنها اهل سحر بودند؛ ازاین‌رو، پیامبرش را با آنچه سحرشان را نابود کند، مانند [[عصای حضرت موسی|عصا]] و [[ید بیضاء]] و شکافتن دریا، فرستاد. [[داود(ع)|داود]] را در زمانی که بیشتر مردمش اهل صنعت بودند مبعوث کرد؛ در نتیجه آهن را برای او نرم کرد. [[سلیمان(ع)|سلیمان]] را در زمانی برانگیخت که مردمش اهل ساختمان‌سازی و طلسمات و عجایب بودند؛ ازاین‌رو، باد و [[جن]] را به تسخیر او درآورد. [[عیسی(ع)|عیسی]] را در زمانی فرستاد که مردمش بیشتر به طبابت می‌پرداختند؛ در نتیجه، او را با زنده‌کردن مردگان و شفای کوری و پیسی مبعوث نمود. [[محمد(ص)]] را در زمانی که مردمش اهل کلام و سَجْع (سخن با قافیه) بودند، با معجزهٔ [[قرآن]] برانگیخت.<ref>یعقوبی،دار صادر، ج۲، ص۳۴-۳۵.</ref>


==معجزات امامان معصوم(ع)==
==معجزات امامان معصوم(ع)==
در متون روایی شیعه، کارهای خارق‌العاده‌ای به [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] نسبت داده‌ شده که برخی عالمان این روایات را [[حدیث متواتر|متواتر]] می‌دانند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حر عاملی، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۱۸؛ بحرانی، مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر، ج۱، ص۲۸ و ۴۱.</ref> [[شیخ حر عاملی]] در کتاب [[اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات (کتاب)|اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات]]، برخی از این معجزات را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را دلیل بر اثبات [[امامت امامان شیعه|امامت امامان(ع)]] به شمار آورده‌ است.<ref>حر عاملی، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲-۳.</ref> [[سید هاشم بحرانی]] نیز در کتابی با عنوان [[مدینة معاجز الائمة الاثنی عشر (کتاب)|مدینة معاجز الائمة الاِثنی عشر]]، حدود ۲۰۶۶ معجزه را در ۱۲ باب برای امامان معصوم گردآوری کرده است.<ref>فارس حصون و دیگران، «مقدمه»، در کتاب مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر، تألیف سید هاشم بحرانی، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۰.</ref>
در متون روایی شیعه، کارهای خارق‌العاده‌ای به [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] نسبت داده شده که برخی عالمان این روایات را [[حدیث متواتر|متواتر]] می‌دانند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حر عاملی، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۱۸؛ بحرانی، مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر، ج۱، ص۲۸ و ۴۱.</ref> [[شیخ حر عاملی]] در کتاب [[اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات (کتاب)|اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات]]، برخی از این معجزات را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را دلیل بر اثبات [[امامت امامان شیعه|امامت امامان(ع)]] به شمار آورده است.<ref>حر عاملی، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲-۳.</ref> [[سید هاشم بحرانی]] نیز در کتابی با عنوان [[مدینة معاجز الائمة الاثنی عشر (کتاب)|مدینة معاجز الائمة الاِثنی عشر]]، حدود ۲۰۶۶ معجزه را در ۱۲ باب برای امامان معصوم گردآوری کرده است.<ref>فارس حصون و دیگران، «مقدمه»، در کتاب مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر، تألیف سید هاشم بحرانی، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۰.</ref>


حر عاملی، [[علم غیب|آگاهی و اخبار آنان از غیب]] را نیز از معجزات و کرامات آنان به حساب آورده است.<ref>حر عاملی، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۱۲ و ۱۶.</ref> برخی عالمان شیعه در تعریف معجزه گفته‌اند: امر خارق‌العاده‌ای است که به عنایت و اذن خاص الهی صورت می‌گیرد و هدف از آن اثبات منصبی الهی همچون [[نبوت]] و [[امامت]] است.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۴۴؛ سید مرتضی، الذخیره فی علم الکلام، ۱۴۱۱ق، ص۳۳۲؛ خویی، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، ص۳۵.</ref> همچنین بنابه روایتی که از امام صادق(ع) در کتاب [[علل الشرائع (کتاب)|علل‌الشرایع]] نقل شده، خدا معجزه را  به انبیا و حُجج خود اعطا کرده تا به‌وسیله آن، صدق منصب الهی که ادعا کرده‌اند، ثابت شود<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، مکتبة داوری، ج۱، ص۱۲۲.</ref> و بر همین اساس کارهای خارق‌العاده‌ای که از سوی [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] در جهت اثبات امامتشان صادر شده را معجزه می‌دانند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به بحرانی، مدینة المعاجز، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱ و ۴۳.</ref> به‌عنوان نمونه، گواهی‌دادن [[حجرالاسود|حجرالاسود]] به امامت [[امام سجاد علیه‌السلام|حضرت سجاد(ع)]] را یکی از معجزات او و دلیل بر اثبات امامتش دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به بحرانی، مدینة المعاجز، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۲۸۰-۲۸۱.</ref> برپایه روایتی از کتاب [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامة]]، [[محمد بن حنفیه]] با امام سجاد(ع) بر سر امام‌بودن به نزاع برخاست. امام سجاد(ع) با او سخن گفت؛ ولی او نپذیرفت. در نهایت، آن‌دو حجرالاسود را حَکَم قرار دادند. به اذن خدا، حجرالاسود به امامت امام سجاد(ع) شهادت داد.<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۰۳.</ref>
حر عاملی، [[علم غیب|آگاهی و اخبار آنان از غیب]] را نیز از معجزات و کرامات آنان به حساب آورده است.<ref>حر عاملی، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۱۲ و ۱۶.</ref> برخی عالمان شیعه در تعریف معجزه گفته‌اند: امر خارق‌العاده‌ای است که به عنایت و اذن خاص الهی صورت می‌گیرد و هدف از آن اثبات منصبی الهی همچون [[نبوت]] و [[امامت]] است.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۴۴؛ سید مرتضی، الذخیره فی علم الکلام، ۱۴۱۱ق، ص۳۳۲؛ خویی، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، ص۳۵.</ref> همچنین بنابه روایتی که از امام صادق(ع) در کتاب [[علل الشرائع (کتاب)|علل‌الشرایع]] نقل شده، خدا معجزه را  به انبیا و حُجج خود اعطا کرده تا به‌وسیله آن، صدق منصب الهی که ادعا کرده‌اند، ثابت شود<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، مکتبة داوری، ج۱، ص۱۲۲.</ref> و بر همین اساس کارهای خارق‌العاده‌ای که از سوی [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] در جهت اثبات امامتشان صادر شده را معجزه می‌دانند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به بحرانی، مدینة المعاجز، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱ و ۴۳.</ref> به‌عنوان نمونه، گواهی‌دادن [[حجرالاسود|حجرالاسود]] به امامت [[امام سجاد علیه‌السلام|حضرت سجاد(ع)]] را یکی از معجزات او و دلیل بر اثبات امامتش دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به بحرانی، مدینة المعاجز، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۲۸۰-۲۸۱.</ref> برپایه روایتی از کتاب [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامة]]، [[محمد بن حنفیه]] با امام سجاد(ع) بر سر امام‌بودن به نزاع برخاست. امام سجاد(ع) با او سخن گفت؛ ولی او نپذیرفت. در نهایت، آن‌دو حجرالاسود را حَکَم قرار دادند. به اذن خدا، حجرالاسود به امامت امام سجاد(ع) شهادت داد.<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۰۳.</ref>
خط ۸۴: خط ۸۴:
==کتاب‌شناسی==
==کتاب‌شناسی==
مباحث درباره معجزه، بیشتر در آثار و متون کلامی و تفسیری مطرح شده است؛ ولی برخی عالمان و محققان مسلمان، آثار مستقلی درباره این موضوع تألیف کرده‌اند که برخی از آن‌ها به قرار زیر است:
مباحث درباره معجزه، بیشتر در آثار و متون کلامی و تفسیری مطرح شده است؛ ولی برخی عالمان و محققان مسلمان، آثار مستقلی درباره این موضوع تألیف کرده‌اند که برخی از آن‌ها به قرار زیر است:
*کتاب تناقض‌نما یا غیب‌نمون؛ نگرشی نو به معجزه»، تألیف محمدامین احمدی: نویسنده در این کتاب به بررسی تطبیقی مسئله معجزه در فلسفه اسلامی و فلسفه غرب پرداخته و دیدگاه‌های برخی متفکران مسلمان و غربی را گزارش و بررسی کرده است. مسائلی مانند تعریف معجزه، امکان وقوع معجزه و وجه دلالت معجزه از مباحث این کتاب است.<ref>[http://eform.dte.ir/portal/home/?news/147931/126184/122087/تناقض-نما-يا-غيب-نمون-نگرشي-نو-به-معجزه «تناقض‌نما یا غیب‌نمون: نگرشی نو به معجزه»]، سایت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.</ref>
*کتاب تناقض‌نما یا غیب‌نمون؛ نگرشی نو به معجزه»، تألیف محمدامین احمدی: نویسنده در این کتاب به بررسی تطبیقی مسئله معجزه در فلسفه اسلامی و فلسفه غرب پرداخته و دیدگاه‌های برخی متفکران مسلمان و غربی را گزارش و بررسی کرده است. مسائلی مانند تعریف معجزه، امکان وقوع معجزه و وجه دلالت معجزه از مباحث این کتاب است.<ref>[http://eform.dte.ir/portal/home/?news/147931/126184/122087/تناقض-نما-یا-غیب-نمون-نگرشی-نو-به-معجزه «تناقض‌نما یا غیب‌نمون: نگرشی نو به معجزه»]، سایت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.</ref>
*کتاب معجزه در قلمرو عقل و دین، نوشته محمدحسن قدردان قراملکی؛ نویسنده در این کتاب مسائلی مانند تعریف معجزه و اقسام آن، تفاوت معجزه با سحر و کرامت، ارتباط آن با قاعده علیت، بررسی شبهات منکران و پاسخ به آن‌ها و...را مورد بحث قرار داده است.
*کتاب معجزه در قلمرو عقل و دین، نوشته محمدحسن قدردان قراملکی؛ نویسنده در این کتاب مسائلی مانند تعریف معجزه و اقسام آن، تفاوت معجزه با سحر و کرامت، ارتباط آن با قاعده علیت، بررسی شبهات منکران و پاسخ به آن‌ها و...را مورد بحث قرار داده است.
*کتاب [[اعجاز قرآن (کتاب)|اعجاز قرآن]]، ترجمه مباحث اعجاز قرآن از کتاب [[البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|البیان فی تفسیر القرآن]]، تألیف [[سید ابوالقاسم خویی]] است که به قلم [[جعفر سبحانی]] به رشته تحریر درآمده است.<ref>سبحانی، اعجاز قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۱۵-۱۶.</ref>
*کتاب [[اعجاز قرآن (کتاب)|اعجاز قرآن]]، ترجمه مباحث اعجاز قرآن از کتاب [[البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|البیان فی تفسیر القرآن]]، تألیف [[سید ابوالقاسم خویی]] است که به قلم [[جعفر سبحانی]] به رشته تحریر درآمده است.<ref>سبحانی، اعجاز قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۱۵-۱۶.</ref>
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:
* مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش.
* مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش.
* یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، [بی‌تا].
* یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، [بی‌تا].
*[http://eform.dte.ir/portal/home/?news/147931/126184/122087/تناقض-نما-يا-غيب-نمون-نگرشي-نو-به-معجزه «تناقض‌نما یا غیب‌نمون: نگرشی نو به معجزه»]، سایت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۵ آبان ۱۴۰۳ش.
*[http://eform.dte.ir/portal/home/?news/147931/126184/122087/تناقض-نما-یا-غیب-نمون-نگرشی-نو-به-معجزه «تناقض‌نما یا غیب‌نمون: نگرشی نو به معجزه»]، سایت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۵ آبان ۱۴۰۳ش.
*ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاريخ الملوک و الأمم، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۲ق.
*ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الأمم، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۲ق.
*ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغة، بی‌تا.
*ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغة، بی‌تا.
*ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، معجزات النبی، کربلا، المکتبة التوفیقیة، بی‌تا.
*ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، معجزات النبی، کربلا، المکتبة التوفیقیة، بی‌تا.
خط ۱۲۹: خط ۱۲۹:
*سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، بی‌تا.
*سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، بی‌تا.
*سبحانی، جفر، محاضرات فی الالهیات، قم، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۴۲۸ق.
*سبحانی، جفر، محاضرات فی الالهیات، قم، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۴۲۸ق.
*سیوطی، عبد الرحمن بن أبی بكر، الاتقان فی علوم القرآن، مصر، الهیئة المصریة العامة للكتاب، ۱۳۹۴ق.
*سیوطی، عبد الرحمن بن أبی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، مصر، الهیئة المصریة العامة للکتاب، ۱۳۹۴ق.
*شیخ صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، قم، مکتبة داوری، بی‌تا.
*شیخ صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، قم، مکتبة داوری، بی‌تا.
*شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، احیاء التراث العربی، ۱۴۱۵ق.
*شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، احیاء التراث العربی، ۱۴۱۵ق.
خط ۱۳۷: خط ۱۳۷:
*غزالی، ابوحامد، الاقتصاد فی الاعتقاد، بیروت، دار الکتب العامیة، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
*غزالی، ابوحامد، الاقتصاد فی الاعتقاد، بیروت، دار الکتب العامیة، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
*قدردان قراملکی، محمدحسن، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، قم، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش.
*قدردان قراملکی، محمدحسن، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، قم، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش.
*قطب الدین راوندی، سعید بن هبة‌الله، الخرائج و الجرائح، قم، مؤسسة الإمام المهدی علیه السلام‌، ۱۴۰۹ق.
*قطب الدین راوندی، سعید بن هبةالله، الخرائج و الجرائح، قم، مؤسسة الإمام المهدی علیه السلام، ۱۴۰۹ق.
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش.
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش.
*مطهری، مرتضی، وحی و نبوت، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۸۸ش.
*مطهری، مرتضی، وحی و نبوت، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۸۸ش.
*مکی عاملی، حسن، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة (تقریرات درس آیت‌الله جعفر سبحانی)، قم، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۴۱۳ق.
*مکی عاملی، حسن، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة (تقریرات درس آیت‌الله جعفر سبحانی)، قم، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۴۱۳ق.
*ملاصدرا، محمد بن ابراهیم، المبدأ و المعاد، تهران، انجمن حكمت و فلسفه ایران، چاپ اول، ۱۳۵۴ش.
*ملاصدرا، محمد بن ابراهیم، المبدأ و المعاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران، چاپ اول، ۱۳۵۴ش.
*نراقی، ملامحمدمهدی، انیس الموحدین، تهران، الزهرا، ۱۳۶۹ش.
*نراقی، ملامحمدمهدی، انیس الموحدین، تهران، الزهرا، ۱۳۶۹ش.
*هیک، جان، فلسفه دین، ترجمه بهزاد سالکی، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، ۱۳۹۰ش.
*هیک، جان، فلسفه دین، ترجمه بهزاد سالکی، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، ۱۳۹۰ش.
*یعقوبی،‌ احمد بن اسحاق، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
*یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{نبوت}}
{{نبوت}}
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۹۳۹

ویرایش