Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷
ویرایش
محور مقاومت: تفاوت میان نسخه‌ها
←شکل‌گیری و نام‌گذاری
P.motahari (بحث | مشارکتها) (←جایگاه) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==شکل‌گیری و نام‌گذاری== | ==شکل‌گیری و نام‌گذاری== | ||
محور مقاومت یا جبهه مقاومت را یک ائتلاف ژئوپلتیک منطقه‌ای (اتحاد نظامی و سیاسی) می‌دانند که از چند بازیگر دولتی ([[ایران]] و [[سوریه]]) و تعدادی بازیگر غیردولتی ([[حزب‌الله لبنان]] و [[حماس]] و [[جنبش جهاد اسلامی فلسطین]]) تشکیل شده است<ref>رضاخواه، «بیداری اسلامی و آینده محور مقاومت»، ص۳۲.</ref> که البته گفته شده رهبری آن با [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] است.<ref>جعفری‌فر و احرامی، «تأثیرات منطقه‌ای دخالت حزب‌الله و اسرائیل در بحران سوریه»، ص۷۸.</ref> این ائتلاف را حاصل رخدادهای تاریخی‌ای می‌دانند که در اواخر قرن ۲۰ و | محور مقاومت یا جبهه مقاومت را یک ائتلاف ژئوپلتیک منطقه‌ای (اتحاد نظامی و سیاسی) می‌دانند که از چند بازیگر دولتی ([[ایران]] و [[سوریه]]) و تعدادی بازیگر غیردولتی ([[حزب‌الله لبنان]] و [[حماس]] و [[جنبش جهاد اسلامی فلسطین]]) تشکیل شده است<ref>رضاخواه، «بیداری اسلامی و آینده محور مقاومت»، ص۳۲.</ref> که البته گفته شده رهبری آن با [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] است.<ref>جعفری‌فر و احرامی، «تأثیرات منطقه‌ای دخالت حزب‌الله و اسرائیل در بحران سوریه»، ص۷۸.</ref> این ائتلاف را حاصل رخدادهای تاریخی‌ای می‌دانند که در اواخر قرن ۲۰ و اوایل قرن ۲۱ میلادی در مواجهه با اقدامات رژیم صهیونیستی در [[فلسطین]] و [[لبنان]]، گسترش نفوذ [[داعش]] در سوریه و عراق، و سلطه ایالات متحده آمریکا بر منطقه خاورمیانه شکل گرفت.<ref>خامنه‌ای، «بیانات در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی»، مندرج در سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای؛ بصیری، «واکاوی تهدیدات امنیتی داعش بر محور مقاومت و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، ص۷ و ۱۱ و ۱۳-۱۴ و ۲۰؛ کریمی، «نقش ج.ا.ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۱۲-۱۳.</ref> | ||
به باور پژوهشگران سیاسی، اعضای محور مقاومت منافع مشترک ملی و ایدئولوژیک دارند و تلاش می‌کنند با سیاست‌های مستقلانه و مقاومت‌محور خود، با نظام سلطه با محوریت آمریکا در منطقه غرب آسیا مقابله کنند<ref>رضاخواه، «بیداری اسلامی و آینده محور مقاومت»، ص۳۲؛ هاشم‌پور و همکاران، «هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به محور مقاومت اسلامی»، ص۳۳؛ سلیمی و شریعتی، «منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، تداوم یا انقطاع حمایت از نظام کنونی سوریه»، ص ۷۷.</ref> و همچنین به مبارزه با [[اسرائیل|رژیم صهیونیستی]] و دفاع از فلسطین بپردازند.<ref>کریمی، «نقش ج.ا.ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۳ و ۵.</ref> محور مقاومت با وقوع برخی تحولات جدید در منطقه غرب آسیا، ازجمله شکل‌گیری داعش و حمله برخی کشورهای عربی به یمن در سال‌های ابتدایی قرن ۲۱ میلادی، گسترش یافت و بازیگران دیگری چون شبه‌نظامیان شیعه در [[عراق]] و [[جنبش انصارالله یمن|انصارالله یمن]] نیز به محور مقاومت پیوستند.<ref>باقری، «تبین منافع ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران در اتحاد موسوم به محور مقاومت» ص۸؛ مرادی و شهرام‌نیا، «بحران سوریه و امنیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۲۹-۱۳۰.</ref> | به باور پژوهشگران سیاسی، اعضای محور مقاومت منافع مشترک ملی و ایدئولوژیک دارند و تلاش می‌کنند با سیاست‌های مستقلانه و مقاومت‌محور خود، با نظام سلطه با محوریت آمریکا در منطقه غرب آسیا مقابله کنند<ref>رضاخواه، «بیداری اسلامی و آینده محور مقاومت»، ص۳۲؛ هاشم‌پور و همکاران، «هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به محور مقاومت اسلامی»، ص۳۳؛ سلیمی و شریعتی، «منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، تداوم یا انقطاع حمایت از نظام کنونی سوریه»، ص ۷۷.</ref> و همچنین به مبارزه با [[اسرائیل|رژیم صهیونیستی]] و دفاع از فلسطین بپردازند.<ref>کریمی، «نقش ج.ا.ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۳ و ۵.</ref> محور مقاومت با وقوع برخی تحولات جدید در منطقه غرب آسیا، ازجمله شکل‌گیری داعش و حمله برخی کشورهای عربی به یمن در سال‌های ابتدایی قرن ۲۱ میلادی، گسترش یافت و بازیگران دیگری چون شبه‌نظامیان شیعه در [[عراق]] و [[جنبش انصارالله یمن|انصارالله یمن]] نیز به محور مقاومت پیوستند.<ref>باقری، «تبین منافع ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران در اتحاد موسوم به محور مقاومت» ص۸؛ مرادی و شهرام‌نیا، «بحران سوریه و امنیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۲۹-۱۳۰.</ref> | ||
اصطلاح سیاسیِ محور مقاومت نخستین بار توسط روزنامه لبیایی الزحف الاخضر در مقابل اصطلاح محور شرارت | اصطلاح سیاسیِ محور مقاومت نخستین بار توسط روزنامه لبیایی الزحف الاخضر در مقابل اصطلاح محور شرارت به کار رفت که توسط جورج دبلیو بوش، رئیس‌جمهور وقت آمریکا و جان بولتون، برای اشاره به کشورهای غیرهمسو با سیاست‌های ایالات متحده استفاده شد و در آن کشورهای ایران، سوریه، عراق، [[لیبی]]، کوبا و کره شمالی محور شرارت خوانده شدند.<ref>کریمی، «نقش ج.ا.ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت»، ص۲.</ref> | ||
پیش از این نام‌گذاری، [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران، اولین بار در مرداد [[سال ۱۳۷۲ هجری شمسی|۱۳۷۲ش]] در دیدار با [[سید حسن نصرالله]]، دبیرکل حزب‌الله لبنان، از اصطلاح جبهه مقاومت اسلامی سخن گفته و شکل‌گیری آن را | پیش از این نام‌گذاری، [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران، اولین بار در مرداد [[سال ۱۳۷۲ هجری شمسی|۱۳۷۲ش]] در دیدار با [[سید حسن نصرالله]]، دبیرکل حزب‌الله لبنان، از اصطلاح جبهه مقاومت اسلامی سخن گفته و شکل‌گیری آن را نتیجه تجاوزات اسرائیل دانسته بود.<ref>خامنه‌ای، «دیدار دبیرکل جنبش حزب‌الله لبنان با رهبر انقلاب»، مندرج در سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای.</ref> | ||
===زیرشاخه‌ها=== | ===زیرشاخه‌ها=== | ||
نیروها و جریان‌های تشکیل‌دهنده محور مقاومت در کشورهای مختلفی فعالیت می‌کنند: | نیروها و جریان‌های تشکیل‌دهنده محور مقاومت در کشورهای مختلفی فعالیت می‌کنند: | ||
*ایران: [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه قدس]] و زیر شاخه‌های آن [[لشکر زینبیون|لشکرهای زینبیون]] و [[لشکر فاطمیون|فاطمیون]] | *ایران: [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه قدس]] و زیر شاخه‌های آن [[لشکر زینبیون|لشکرهای زینبیون]] و [[لشکر فاطمیون|فاطمیون]]؛ | ||
*عراق: [[حشد شعبی| | *عراق: [[حشد شعبی|حشدالشعبی]]، [[سازمان بدر|سپاه بدر]]، [[کتائب حزب‌الله عراق|کتائب حزب‌الله]]، [[حزب الدعوة الاسلامیة]]، [[مجلس اعلای اسلامی عراق|مجلس اعلای اسلامی]] و [[جریان صدر عراق|جریان صدر]]؛ | ||
*سوریه: نیروهای دولتی و | *سوریه: نیروهای دولتی و دفاع‌الوطنی؛ | ||
*یمن: | *یمن: انصارالله؛ | ||
*لبنان: | *لبنان: حزب‌الله؛ | ||
*فلسطین: جهاد اسلامی فلسطین و حماس<ref>عیوضی و نوازنی، «محور مقاومت به‌مثابه هویت منطقه‌ای»، ص۱۳.</ref> | *فلسطین: جهاد اسلامی فلسطین و حماس.<ref>عیوضی و نوازنی، «محور مقاومت به‌مثابه هویت منطقه‌ای»، ص۱۳.</ref> | ||
==راهبردها و ویژگی‌ها== | ==راهبردها و ویژگی‌ها== | ||