confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵
ویرایش
عده: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
'''عِدّه''' مدت معینی است که زن پس از جدایی از شوهر یا وفات او به‌لحاظ شرعی نمی‌تواند [[ازدواج]] کند. عده اقسامی دارد که مدتشان با هم متفاوت است. شرط [[واجب|وجوب]] عده در همه اقسام آن به‌جز عده وفات، این است که [[آمیزش]] صورت گرفته باشد. | '''عِدّه''' مدت معینی است که زن پس از جدایی از شوهر یا وفات او به‌لحاظ شرعی نمی‌تواند [[ازدواج]] کند. عده اقسامی دارد که مدتشان با هم متفاوت است. شرط [[واجب|وجوب]] عده در همه اقسام آن به‌جز عده وفات، این است که [[آمیزش]] صورت گرفته باشد. | ||
عده [[طلاق]]، به‌اندازه سه دوره پاکی از خون [[حیض]] است؛ البته اگر زن باردار باشد، عده او تا زمان وضع‌حمل است. عده طلاق زنی که در سن حیض است، اما حیض نمی‌بیند، سه ماه قمری است. عده وفات شوهر هم چهار ماه و ده روز است و اگر زن باردار باشد، عده او همان چهار ماه و ده روز است مگر اینکه دوره بارداری بیشتر از این زمان باشد. در این صورت وضع حمل، عده آن زن خواهد بود. عده [[ازدواج موقت]] به‌مدت دوبار حیض‌دیدن زن و اگر زن حیض نمی‌بیند ۴۵ روز است. | عده [[طلاق]]، به‌اندازه سه دوره پاکی از خون [[حیض]] است؛ البته اگر زن [[بارداری|باردار]] باشد، عده او تا زمان وضع‌حمل است. عده طلاق زنی که در سن حیض است، اما حیض نمی‌بیند، سه ماه قمری است. عده وفات شوهر هم چهار ماه و ده روز است و اگر زن باردار باشد، عده او همان چهار ماه و ده روز است مگر اینکه دوره بارداری بیشتر از این زمان باشد. در این صورت وضع حمل، عده آن زن خواهد بود. عده [[ازدواج موقت]] به‌مدت دوبار حیض‌دیدن زن و اگر زن حیض نمی‌بیند ۴۵ روز است. | ||
ازجمله [[احکام فقهی]] عده، [[حرام|حرمت]] ازدواج با زنی است که در عده به‌سر می‌برد. اگر مرد با زنی که در عده است، ازدواج کند، آن زن بر او حرام ابدی می‌شود؛ یعنی ازدواج آن دو باطل می‌شود و هیچ‌گاه نمی‌توانند با هم ازدواج کنند. همچنین خواستگاری از زنی که در عده [[طلاق رجعی|طلاق رِجعی]] است، حرام است. حرمت آرایش‌کردن برای زنی که در عده وفات قرار دارد، از دیگر احکام عده است. | ازجمله [[احکام فقهی]] عده، [[حرام|حرمت]] ازدواج با زنی است که در عده به‌سر می‌برد. اگر مرد با زنی که در عده است، ازدواج کند، آن زن بر او حرام ابدی می‌شود؛ یعنی ازدواج آن دو باطل می‌شود و هیچ‌گاه نمی‌توانند با هم ازدواج کنند. همچنین خواستگاری از زنی که در عده [[طلاق رجعی|طلاق رِجعی]] است، حرام است. حرمت آرایش‌کردن برای زنی که در عده وفات قرار دارد، از دیگر احکام عده است. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
عده زنی که به‌وسیله [[طلاق]] یا [[فسخ نکاح]] از شوهرش جدا می‌شود، سه [[طهر|طُهْرْ]] (سه دوره پاک‌شدن از [[خون حیض]]) است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۱۹؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۳.</ref> مستند [[قرآن|قرآنی]] این حکم، [[آیه]] ۲۲۸ [[سوره بقره]] است: «وَالْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلَاثَةَ قُرُوءٍ؛ و زنانِ طلاق‌داده‌شده، باید مدّت سه پاکی انتظار کشند.»<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ مفید احکام‌النساء، ۱۴۱۳ق، ص۴۳؛ شیخ طوسی، تهذیب‌الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۱۶؛ شهید ثانی، مسالک‌الاَفهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۲۱۳.</ref> | عده زنی که به‌وسیله [[طلاق]] یا [[فسخ نکاح]] از شوهرش جدا می‌شود، سه [[طهر|طُهْرْ]] (سه دوره پاک‌شدن از [[خون حیض]]) است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۱۹؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۳.</ref> مستند [[قرآن|قرآنی]] این حکم، [[آیه]] ۲۲۸ [[سوره بقره]] است: «وَالْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلَاثَةَ قُرُوءٍ؛ و زنانِ طلاق‌داده‌شده، باید مدّت سه پاکی انتظار کشند.»<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ مفید احکام‌النساء، ۱۴۱۳ق، ص۴۳؛ شیخ طوسی، تهذیب‌الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۱۶؛ شهید ثانی، مسالک‌الاَفهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۲۱۳.</ref> | ||
البته بنا‌به دیدگاه مشهور میان فقها عده طلاق زن | البته بنا‌به دیدگاه مشهور میان فقها عده طلاق زن [[بارداری|باردار]]، زمان وضع‌حمل پایان می‌یابد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۵۲؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۶.</ref> این [[احکام شرعی|حکم شرعی]] در آیه ۴ [[سوره طلاق]] بیان شده است: «وَ أُوْلَاتُ الْأَحْمَالِ أَجَلُهُنَّ أَن يَضَعْنَ حَمْلَهُن» (و زنان آبستن مدّتشان اين است كه وضع حمل كنند). | ||
زنانی که در سن [[حیض]] قرار دارند، ولی عادت ماهیانه ندارند، باید سه ماه قمری عده نگه دارند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۳۰؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۴.</ref> این [[فتوا]] نیز به آیه ۴ سوره طلاق مستند شده است که می‌گوید: «وَاللَّائِي يَئِسْنَ مِنَ الْمَحِيضِ مِن نِّسَائِكُمْ إِنِ ارْتَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلَاثَةُ أَشْهُرٍ وَاللَّائِي لَمْ يَحِضْنَ» (و از زنانتان، آنان كه از عادت ماهانه مأيوس‌اند، اگر در وضع آنها (از نظر باردارى) شك كنيد، عده آنان سه ماه است، و همچنين است آنها كه عادت ماهانه نديدهاند).<ref>نگاه کنید به مسالک‌الاَفهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۲۲۹؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۳۰.</ref> | زنانی که در سن [[حیض]] قرار دارند، ولی عادت ماهیانه ندارند، باید سه ماه قمری عده نگه دارند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۳۰؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۴.</ref> این [[فتوا]] نیز به آیه ۴ سوره طلاق مستند شده است که می‌گوید: «وَاللَّائِي يَئِسْنَ مِنَ الْمَحِيضِ مِن نِّسَائِكُمْ إِنِ ارْتَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلَاثَةُ أَشْهُرٍ وَاللَّائِي لَمْ يَحِضْنَ» (و از زنانتان، آنان كه از عادت ماهانه مأيوس‌اند، اگر در وضع آنها (از نظر باردارى) شك كنيد، عده آنان سه ماه است، و همچنين است آنها كه عادت ماهانه نديدهاند).<ref>نگاه کنید به مسالک‌الاَفهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۲۲۹؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۳۰.</ref> | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
عده زن در وفات شوهر، چهار ماه و ده روز است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۷۴؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۷.</ref> این حکم شرعی در [[آیه تربص|آیه تَرَبُّص]] آمده است؛<ref>سوره بقره، آیه۲۳۴.</ref> تفاوتی هم ندارد که آمیزش صورت گرفته باشد یا نه و ازدواجْ دائم باشد یا [[ازدواج موقت|موقت]].<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۰، ص۲۰۰ و ج۳۲، ص۲۷۵؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۷ و ج۲، ص۲۵۱.</ref> | عده زن در وفات شوهر، چهار ماه و ده روز است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۷۴؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۷.</ref> این حکم شرعی در [[آیه تربص|آیه تَرَبُّص]] آمده است؛<ref>سوره بقره، آیه۲۳۴.</ref> تفاوتی هم ندارد که آمیزش صورت گرفته باشد یا نه و ازدواجْ دائم باشد یا [[ازدواج موقت|موقت]].<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۰، ص۲۰۰ و ج۳۲، ص۲۷۵؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۷ و ج۲، ص۲۵۱.</ref> | ||
البته اگر زن باردار باشد، هریک از چهار ماه و ده روز و وضع حمل که زمانش طولانی‌تر باشد، مدت عده او است.<ref> نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۰، ص۲۰۰، ج۳۲، ص۲۷۵؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۷.</ref> | البته اگر زن [[بارداری|باردار]] باشد، هریک از چهار ماه و ده روز و وضع حمل که زمانش طولانی‌تر باشد، مدت عده او است.<ref> نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۰، ص۲۰۰، ج۳۲، ص۲۷۵؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۷.</ref> | ||
===عدّه ازدواج موقت=== | ===عدّه ازدواج موقت=== | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
===عده زناکار=== | ===عده زناکار=== | ||
فقیهان می‌گویند زنی که [[زنا]] کرده و از آن باردار شده است، عده ندارد؛ اما درخصوص زن زناکاری که باردار نیست، اختلاف‌نظر دارند. [[فتوا|فتوای]] بیشترشان این است که عده ندارد؛ اما برخی از آنها می‌گویند بنابر احتیاط او باید به‌اندازه یک بار دیدن خون [[حیض]]، عده نگه دارد.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۵۳۲و۵۳۳.</ref> | فقیهان می‌گویند زنی که [[زنا]] کرده و از آن [[بارداری|باردار]] شده است، عده ندارد؛ اما درخصوص زن زناکاری که باردار نیست، اختلاف‌نظر دارند. [[فتوا|فتوای]] بیشترشان این است که عده ندارد؛ اما برخی از آنها می‌گویند بنابر احتیاط او باید به‌اندازه یک بار دیدن خون [[حیض]]، عده نگه دارد.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۵۳۲و۵۳۳.</ref> | ||
===عدّه ارتداد=== | ===عدّه ارتداد=== | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
*اگر مردی باوجود آگاهی از حرام‌بودن ازدواج در عده و و اطلاع از اینکه زن در عده قرار دارد، با او ازدواج کند، آن زن به او حرام ابدی می‌شود؛ هرچند با او آمیزش نکرده باشد.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۷۰.</ref> | *اگر مردی باوجود آگاهی از حرام‌بودن ازدواج در عده و و اطلاع از اینکه زن در عده قرار دارد، با او ازدواج کند، آن زن به او حرام ابدی می‌شود؛ هرچند با او آمیزش نکرده باشد.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۷۰.</ref> | ||
*خواستگاری از زنی که در عدّه [[طلاق رجعی|طلاق رِجعی]] قرار دارد، جایز نیست.<ref>گلپایگانی، مجمع‌المسائل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۵۶؛ فیاض، رساله توضیح‌المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۵۵۲.</ref> ولی خواستگاری با کنایه و اشاره و غیر مستقیم از زنی که در [[طلاق بائن]] است جایز است.<ref>گلپایگانی، مجمع‌المسائل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۵۶.</ref> | *خواستگاری از زنی که در عدّه [[طلاق رجعی|طلاق رِجعی]] قرار دارد، جایز نیست.<ref>گلپایگانی، مجمع‌المسائل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۵۶؛ فیاض، رساله توضیح‌المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۵۵۲.</ref> ولی خواستگاری با کنایه و اشاره و غیر مستقیم از زنی که در [[طلاق بائن]] است جایز است.<ref>گلپایگانی، مجمع‌المسائل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۵۶.</ref> | ||
*[[نفقه]] زنی که در عدّه طلاق رجعی است، برعهده شوهر است؛ اما در عده [[طلاق بائن]]، تنها اگر زن باردار باشد، در دوره بارداری، مرد باید نفقه بدهد.<ref>فیاض، رساله توضیح‌المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۵۶۵؛ بهجت، جامع‌المسائل، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۱۰۸و۱۰۹</ref> | *[[نفقه]] زنی که در عدّه طلاق رجعی است، برعهده شوهر است؛ اما در عده [[طلاق بائن]]، تنها اگر زن [[بارداری|باردار]] باشد، در دوره بارداری، مرد باید نفقه بدهد.<ref>فیاض، رساله توضیح‌المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۵۶۵؛ بهجت، جامع‌المسائل، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۱۰۸و۱۰۹</ref> | ||
*برای مرد جایز نیست زنی را که در عدّه طلاق رجعی است، از منزلی که هنگام [[طلاق]] در آنجا زندگی می‌کرده، بیرون کند. همچنین این زن بدون اجازه شوهرش نمی‌تواند از منزل بیرون برود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۵۳۰.</ref> | *برای مرد جایز نیست زنی را که در عدّه طلاق رجعی است، از منزلی که هنگام [[طلاق]] در آنجا زندگی می‌کرده، بیرون کند. همچنین این زن بدون اجازه شوهرش نمی‌تواند از منزل بیرون برود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۵۳۰.</ref> | ||
*در عدّه وفات، انجام‌دادن کاری که زینت محسوب می‌شود، مثل [[سرمه کشیدن|سرمه‌کشیدن]] و پوشیدن لباس‌های زینتی بر زن [[حرام]] است.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۵۲۷.</ref> | *در عدّه وفات، انجام‌دادن کاری که زینت محسوب می‌شود، مثل [[سرمه کشیدن|سرمه‌کشیدن]] و پوشیدن لباس‌های زینتی بر زن [[حرام]] است.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۵۲۷.</ref> | ||