پرش به محتوا

فحاشی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
جز (ویکی سازی)
 
خط ۶۷: خط ۶۷:
ناسزا ممکن است با رفتارهای ناپسند دیگری چون [[غیبت]]، [[تمسخر]] و اهانت و [[تهمت]] یا [[بهتان]] و [[دروغ|افترا]] و... همراه شود؛ مثلا اگر شخصی کلمات ناپسندی را اولا به قصد اهانت و ثانیا در غیاب او به کار برد، این کار علاوه بر ناسزاگویی، غیبت نیز محسوب می‌شود.<ref>الروحانی، منهاج الفقاهة، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۷۷؛ خویی، کتاب المساقاة، ۱۳۷۴ق، ج۱، ص۲۸۱.</ref> به‌‌اعتقاد [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]]، معیار تشخیص ناسزا از غیرش را [[عرف]] مشخص می‌کند.<ref>انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۵.</ref>
ناسزا ممکن است با رفتارهای ناپسند دیگری چون [[غیبت]]، [[تمسخر]] و اهانت و [[تهمت]] یا [[بهتان]] و [[دروغ|افترا]] و... همراه شود؛ مثلا اگر شخصی کلمات ناپسندی را اولا به قصد اهانت و ثانیا در غیاب او به کار برد، این کار علاوه بر ناسزاگویی، غیبت نیز محسوب می‌شود.<ref>الروحانی، منهاج الفقاهة، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۷۷؛ خویی، کتاب المساقاة، ۱۳۷۴ق، ج۱، ص۲۸۱.</ref> به‌‌اعتقاد [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]]، معیار تشخیص ناسزا از غیرش را [[عرف]] مشخص می‌کند.<ref>انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۵.</ref>


مطابق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، ناسزاگو به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و ۵ هزار تا ۱ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود. در صورتی که شخصی به یکی از مقامات دولتی این کشور حین انجام وظیفه توهین کند علاوه بر مجازات فوق ممکن است به سه تا شش ماه حبس نیز محکوم شود.<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/4264401/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA «مجازات فحاشی چیست؟»]، خبرگزاری میزان.</ref>
مطابق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، ناسزاگو به مجازات [[تازیانه|شلاق]] تا ۷۴ ضربه و ۵ هزار تا ۱ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود. در صورتی که شخصی به یکی از مقامات دولتی این کشور حین انجام وظیفه توهین کند علاوه بر مجازات فوق ممکن است به سه تا شش ماه حبس نیز محکوم شود.<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/4264401/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA «مجازات فحاشی چیست؟»]، خبرگزاری میزان.</ref>


=== استثناها ===
=== استثناها ===
فقیهان مواردی را از حکم حرمت ناسزا،‌ استثنا کرده‌اند:<ref>روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۹.</ref>   
فقیهان مواردی را از حکم [[حرام|حرمت]] ناسزا،‌ استثنا کرده‌اند:<ref>روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۹.</ref>   


* کلمات ناپسندی که موجب اهانت، هتک و بیان نقصی در شخص مقابل نشود؛ مثل کلماتی چون «پدر سوخته» یا ... که پدر به طفل خود به جهت ابراز علاقه می‌گوید؛<ref>.انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۶؛ روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۷.</ref>  برخی فقیهان با استناد به روایاتی فحش و ناسزا به قصد شوخی را نیز حرام دانسته‌اند.<ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۹۱ و ۱۹۲؛ صدوق، خصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۳۳۱.</ref>
* کلمات ناپسندی که موجب اهانت، هتک و بیان نقصی در شخص مقابل نشود؛ مثل کلماتی چون «پدر سوخته» یا ... که پدر به طفل خود به جهت ابراز علاقه می‌گوید؛<ref>.انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۶؛ روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۷.</ref>  برخی فقیهان با استناد به روایاتی فحش و ناسزا به قصد شوخی را نیز حرام دانسته‌اند.<ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۹۱ و ۱۹۲؛ صدوق، خصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۳۳۱.</ref>
* ناسزا گفتن به کسی که در فقه مستحق آن شمرده شده است: مثل بدعت‌گذار، و اظهار کننده گناه و... .<ref>روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۷.</ref>
* ناسزا گفتن به کسی که در [[فقه]] مستحق آن شمرده شده است: مثل [[بدعت]]گذار، و اظهار کننده [[گناه]] و... .<ref>روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۷.</ref>
* [[مقابله به مثل|مقابله‌به‌مثل]]: عده‌ای مقابله‌به‌مثل در ناسزگویی را با استناد به آیه [[آیه اعتداء|اعتدا]]،<ref>سوره بقره، آیه۱۹۴.</ref> [[آیه انتصار|انتصار]]،<ref>سوره شوری، آیه۴۱.</ref> مجازات و [[آیه معاقبه|معاقبه‌]]،<ref>سوره نحل، آیه۱۹۶.</ref> همچنین نارسایی دلایلِ اثبات کنندهٰ حرمت، فی‌الجمله پذیرفته‌اند. مشروط به آنکه ناسزا از الفاظ ممنوعه‌ای چون قذف و... نباشد.<ref>روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۷.</ref> بنابر فرمایش پیامبر(ص) کسی که در مواجهه با ناسزای شخصی، مقابله‌به‌مثل کند، گناهش بر شروع‌کننده ناسزاگویی است.<ref>الکلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۶۰.</ref> تعداد زیادی از فقیهان مقابله‌به‌مثل در ناسزاگویی را جایز ندانسته‌اند.<ref>واکاوی فقهی مقابله به مثل در ناسزا، ص۵۵.</ref>
* [[مقابله به مثل|مقابله‌به‌مثل]]: عده‌ای مقابله‌به‌مثل در ناسزگویی را با استناد به آیه [[آیه اعتداء|اعتدا]]،<ref>سوره بقره، آیه۱۹۴.</ref> [[آیه انتصار|انتصار]]،<ref>سوره شوری، آیه۴۱.</ref> مجازات و [[آیه معاقبه|معاقبه‌]]،<ref>سوره نحل، آیه۱۹۶.</ref> همچنین نارسایی دلایلِ اثبات کنندهٰ [[حرام|حرمت]]، فی‌الجمله پذیرفته‌اند. مشروط به آنکه ناسزا از الفاظ ممنوعه‌ای چون قذف و... نباشد.<ref>روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۷.</ref> بنابر فرمایش پیامبر(ص) کسی که در مواجهه با ناسزای شخصی، مقابله‌به‌مثل کند، گناهش بر شروع‌کننده ناسزاگویی است.<ref>الکلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۶۰.</ref> تعداد زیادی از فقیهان مقابله‌به‌مثل در ناسزاگویی را جایز ندانسته‌اند.<ref>واکاوی فقهی مقابله به مثل در ناسزا، ص۵۵.</ref>


=== سبّ النبی ===
=== سبّ النبی ===
{{اصلی|ساب النبی}}
{{اصلی|ساب النبی}}
سبّ النبی، دشنام به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] یا یکی از [[امامان شیعه]] است. بنا بر نظر همه فقیهان [[شیعه]]، اگر کسی پیامبر(ص) یا یکی از أئمّه(ع) را عامدا و بنابر عقیده (و نه از روی عصبانیت یا شوخی یا بدون اراده جدی) سب کند مستحق قتل است؛ و دراین‌باره نیازی به اذن شارع نیست.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۴۳۲-۴۳۹.</ref>


سبّ النبی، دشنام به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] یا یکی از [[امامان شیعه|أئمه(ع)]] است. بنا بر نظر همه فقیهان [[شیعه]]، اگر کسی پیامبر(ص) یا یکی از أئمّه(ع) را عامدا و بنابر عقیده (و نه از روی عصبانیت یا شوخی یا بدون اراده جدی) سب کند مستحق قتل است؛ و دراین‌باره نیازی به اذن شارع نیست.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۴۳۲-۴۳۹.</ref>
مطابق ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی کسی که به مقدسات [[اسلام]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، سایر [[پیامبران|انبیا]]، [[امامان شیعه]] یا [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] اهانت کند یا ناسزا بگوید، مشمول حکم [[ساب النبی|سابّ النبی]] است و [[اعدام]] می‌شود، در غیر این‌صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.<ref>مرجانی، «بررسی جرم اهانت به مقدسات مذهبی در قوانین موضوعه و متون فقهی»، ص۵.</ref>
 
مطابق ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی کسی که به مقدسات [[اسلام]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، سایر [[پیامبران|انبیا]]، [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] یا [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] اهانت کند یا ناسزا بگوید، مشمول حکم [[ساب النبی|سابّ النبی]] است و [[اعدام]] می‌شود، در غیر این‌صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.<ref>مرجانی، «بررسی جرم اهانت به مقدسات مذهبی در قوانین موضوعه و متون فقهی»، ص۵.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۴۴

ویرایش