واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

  |اهداف = بیعت گرفتن از [[علی(ع)]] برای ابوبکر

  |پیامدها = آتش زدن خانه فاطمه، سقط [[محسن بن علی|محسن]] و [[شهادت حضرت فاطمه(س)]]

'''واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)''' به حضور [[عمر بن خطاب]] و همراهانش جلوی خانه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه، دختر پیامبر]] برای فراخواندن [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابیطالب]] و دیگر حاضران در خانه برای [[بیعت]] با [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] اشاره دارد. بنابر نقل منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]]، در این واقعه که پس از رحلت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] ([[۲۸ صفر]] [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]) رخ داد، عمر بن خطاب تهدید کرد که اگر اهل خانه بیرون نروند خانه را آتش خواهد زد.

درباره عوامل بروز این واقعه گفته شده است که ابوبکر نیازمند [[بیعت علی(ع)|بیعت امام علی(ع)]] بود تا جایگاه [[خلافت]] خود را مستحکم سازد. به‌گفته محمدهادی یوسفی غروی (زاده [[سال ۱۳۲۷ هجری شمسی|۱۳۲۷ش]])، پژوهشگر تاریخ اسلام، این واقعه حدود ۵۰ روز پس از رحلت پیامبر(ص) رخ داده است.

در منابع شیعه و اهل‌سنت، [[شأن نزول]] آیاتی از [[قرآن]] مرتبط با اهالی خانه حضرت فاطمه ([[امام علی(ع)]]، [[فاطمه(س)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]]) دانسته شده است، از جمله [[آیه اطعام]]<ref>به‌عنوان نمونه نگاه کنید به: طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۱۰، ص۲۱۱؛ طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفة، ج۱۰، ص۶۱۱و۶۱۲؛ حسکانی،‌ شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۰۳-۴۰۸؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۳۰، ص۷۴۶.</ref> و [[آیه تطهیر]].<ref>نگاه کنید به: ترمذی، سنن الترمذی، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۶۹۹؛ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۰۳؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۲۰ق، ج۲۰، ص۲۶۴-۲۶۷؛ ابن‌ابی‌حاتم، تفسیر القرآن العظیم، مکتبة نزار مصطفی الباز، ج۹، ص۳۴۱-۳۴۳.</ref>

پس از رحلت [[پیامبر(ص)]]، عده‌ای از [[مهاجران]] و [[انصار]] در اجتماعی که در [[سقیفه بنی‌ساعده]] تشکیل شد، بر [[خلافت]] ابوبکر توافق و با او [[بیعت]] کردند.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق ج۳، ص۲۰۶؛ ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، دار صادر، ج۲، ص۳۲۷.</ref> به‌گفته ابن‌کثیر، بیعت با ابوبکر پیش از [[تدفین]] پیامبر انجام شد؛<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۲۶۸.</ref> در ساعاتی که امام علی(ع) مشغول آماده ساختن پیکر پیامبر برای دفن بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۱۲.</ref>  

بنابر نقل [[یعقوبی]]، مورخ قرن سوم، در [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده]] برخی [[صحابه]] همچون [[عباس بن عبدالمطلب]]، [[فضل بن عباس]]، [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[عمار یاسر]] و [[براء بن عازب]] از [[بیعت]] با ابوبکر خودداری کردند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۲۴.</ref> به‌گفته [[سید مرتضی عسکری]]، تاریخ‌پژوه قرن پانزدهم هجری قمری، همان کسانی که با ابوبکر بیعت نکردند، همراه با امام علی(ع) در خانه فاطمه(س) تَحَصُّن کردند.<ref>عسکری، سقیفه: بررسی نحوه شکل‌گیری حکومت پس از پیامبر، ۱۳۸۷ش، ص۹۹.</ref> طبری [[طلحه]] و [[زبیر]] را نیز جزو تحصن‌کنندگان نام برده است.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‏۳، ص۲۰۲.</ref>

[[ابوبکر]] پس از پایان بیعت سراغ برخی از صحابه را گرفت که با او بیعت نکرده بودند.<ref>ابن‌قتیبه، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۰-۳۱.</ref> بنابر نقل [[کتاب الامامة و السیاسة]]، منسوب به ابن‌قتیبه، ابوبکر در چهار نوبت [[عمر]] و [[قنفذ]] را به خانه فاطمه فرستاد تا علی(ع) و متحصنان در خانه او را برای بیعت فراخوانند.<ref>ابن‌قتیبه، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۰-۳۱.</ref> بر اساس این نقل، در نوبت اول، مردانی که در خانه بودند پس از تهدید عمر بیرون آمدند و بیعت کردند، غیر از امام علی(ع) که گفت [[سوگند]] خورده است تا زمانی که [[قرآن]] را جمع‌آوری نکرده از خانه خارج نشود. ابوبکر در نوبت دوم و سوم قنفذ را به خانه فاطمه فرستاد که او نیز پاسخ منفی شنید.{{یاد| بنابر گزارش ابن قتیبه امام علی(ع) به قنفذ خدمتکار ابوبکر که از طرف ابوبکر به امام پیام داد که خلیفه رسول الله تو را می خواند امام به او فرمود چه زود به روسل الله دروغ بستید ووقتی این خبر را قنفذ به ابوبکر  داد او مدتی طولانی گریست. <ref>ابن قتیبه، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ق، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۳۰.</ref>}} در نوبت چهارم عمر با همراهی عده‌ای به خانه فاطمه رفت، علی(ع) را بیرون آورد و نزد ابوبکر برد.<ref>ابن‌قتیبه، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۰-۳۱.</ref> به‌گفته [[محمدهادی یوسفی غروی]]، پژوهشگر تاریخ اسلام و [[تشیع]]، ابوبکر سه بار افرادی را به خانه امام علی(ع) فرستاد و درخواست بیعت کرد؛ در نوبت اول و دوم امام آنها را بازگرداند و بار سوم خلیفه و طرفدارانش شدت عمل به خرج دادند.<ref>یوسفی غروی، «تاریخ هجوم به خانه حضرت زهرا»، ص۱۴.</ref>