پرش به محتوا

جهاد نکاح: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''جهاد نکاح''' اصطلاحی که از سوی روحانیون [[وهابیت|وهابی]] در فتوا به ازدواج کوتاه‌مدت زنان و دختران بدون رعایت شرایطی چون [[عده|عده‌نگه‌داشتن]] با مبارزانی مانند [[داعش]] در زمان جنگ با دولت [[سوریه]] و [[عراق]] رواج یافت. این فتوا در اوایل دهه ۲۰۱۰م اولین بار از توئیتر محمد العریفی، روحانی وهابی [[عربستان سعودی|عربستانی]] منتشر شد که به زنان با عمل به آن وعده [[بهشت]] داد. سپس وی با اشاره به هک‌شدن حساب خود صدور آن را تکذیب کرد. ناصر العُمَر مفتی دیگر وهابی با توسعه جهاد نکاح به ازدواج با [[محارم]] در صورت نبود [[نامحرم]] از مفهوم ازدواج شرعی مسلمانان فاصله گرفت.
'''جهاد نکاح''' اصطلاحی که از سوی برخی روحانیون [[وهابیت|وهابی]] در فتوا به ازدواج کوتاه‌مدت زنان و دختران بدون رعایت شرایطی چون [[عده|عده‌نگه‌داشتن]] با جنگجویان مانند [[داعش]] در زمان جنگ با دولت [[سوریه]] و [[عراق]] رواج یافت. این فتوا در اوایل دهه ۲۰۱۰م اولین بار از توئیتر محمد العریفی، روحانی وهابی [[عربستان سعودی|عربستانی]] منتشر شد که به زنان با عمل به آن وعده [[بهشت]] داد. سپس وی با اشاره به هک‌شدن حساب خود صدور آن را تکذیب کرد. ناصر العُمَر مفتی دیگر وهابی با توسعه جهاد نکاح به ازدواج با [[محارم]] در صورت نبود [[نامحرم]] از مفهوم ازدواج شرعی مسلمانان فاصله گرفت.


برخی علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] جهاد نکاح را نوعی [[زنا]] و ترویج فساد و [[فحشا]] دانسته و با آن مخالفت کردند. [[جعفر سبحانی]] صدور این فتوا از سوی [[تکفیر اهل قبله|تکفیریان]] را لطمه بر آبروی اسلام و [[ناصر مکارم شیرازی]] آن را بر خلاف [[ضروری دین|ضرورت اسلام]] دانستند. به نظر [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] جهاد نکاح و ازدواج با محارم، [[حرام]] و چنین حکمی بی‌مبنا و [[اجتهاد در مقابل نص|اجتهاد در برابر نص]] است.
برخی علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] جهاد نکاح را نوعی [[زنا]] و ترویج فساد و [[فحشا]] دانسته و با آن مخالفت کردند. [[جعفر سبحانی]] صدور این فتوا از سوی [[تکفیر اهل قبله|تکفیریان]] را لطمه بر آبروی اسلام و [[ناصر مکارم شیرازی]] آن را بر خلاف [[ضروری دین|ضرورت اسلام]] دانستند. به نظر [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] جهاد نکاح و ازدواج با محارم، [[حرام]] و چنین حکمی بی‌مبنا و [[اجتهاد در مقابل نص|اجتهاد در برابر نص]] است.
خط ۵: خط ۵:
فتوای جهاد نکاح بازتاب گسترده‌ای در [[فهرست کشورهای اسلامی|کشورهای اسلامی]] و رسانه‌های جهان داشت. سرلشکر منصور ترکی، سخنگوی وزارت کشور عربستان علت ترویج این جهاد جنسی را پیوستن زنان به گروه تروریستی داعش و با هدف تربیت فرزندان به سبک [[خوارج]] یا انجام [[تروریسم|عملیات تروریستی]] بیان کرد. برخی منابع عراقی آمارهای متفاوتی از ربوده‌شدن زنان و دختران زیبای موصلی به وسیله نیروهای داعش و اجبار به جهاد نکاح را در مدت تصرف آن گزارش دادند. لطفی بن جدو، وزیر کشور [[تونس]] در سال ۲۰۱۲م از بازگشت ده‌ها تن از زنان حامله‌ای خبر داد که برای جهاد نکاح به سوریه سفر کرده بودند. روزنامه لوموند [[فرانسه]] با انکار جهاد نکاح آن را ساخته طرفداران حکومت سوریه دانست.
فتوای جهاد نکاح بازتاب گسترده‌ای در [[فهرست کشورهای اسلامی|کشورهای اسلامی]] و رسانه‌های جهان داشت. سرلشکر منصور ترکی، سخنگوی وزارت کشور عربستان علت ترویج این جهاد جنسی را پیوستن زنان به گروه تروریستی داعش و با هدف تربیت فرزندان به سبک [[خوارج]] یا انجام [[تروریسم|عملیات تروریستی]] بیان کرد. برخی منابع عراقی آمارهای متفاوتی از ربوده‌شدن زنان و دختران زیبای موصلی به وسیله نیروهای داعش و اجبار به جهاد نکاح را در مدت تصرف آن گزارش دادند. لطفی بن جدو، وزیر کشور [[تونس]] در سال ۲۰۱۲م از بازگشت ده‌ها تن از زنان حامله‌ای خبر داد که برای جهاد نکاح به سوریه سفر کرده بودند. روزنامه لوموند [[فرانسه]] با انکار جهاد نکاح آن را ساخته طرفداران حکومت سوریه دانست.


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی و تاریخچه ==
فتوا و اصطلاح جهاد نکاح برای ازدواج متعدد کوتاه و ساعتی زنان و دختران با مبارزانی چون [[داعش|داعش]] در زمان جنگ با دولت [[عراق]] و [[سوریه]] در دهه ۲۰۱۰م به کار گرفته شد.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> گفته شده در این نوع از ازدواج برخی شرط‌های ازدواج متعارف مسلمانان مانند شرط [[عده|عده‌نگه‌داشتن زنان]] و .. مراعات نمی‌شود.<ref name=":0">[https://article.tebyan.net/279923/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD جهاد نکاح؛ بدعتی شرم‌آور]، سایت تبیان.</ref> سپس ناصر العُمَر، مفتی وهابی عربستانی انجام جهاد نکاح با [[محارم]] را هم در صورت نبود [[نامحرم]] جایز دانست و از مفهوم ازدواج شرعی فاصله گرفت.<ref>طیبی جبلی و دیگران، «تحلیل ادله قرآنی و فقهی عدم مشروعیت جهاد نکاح در پرتو آثار زیان بار روحی- روانی و آسیب رسانی به سلامت افراد»، ص۱۰۴.</ref>  
فتوا و اصطلاح جهاد نکاح برای ازدواج متعدد کوتاه و ساعتی زنان و دختران با جنگجویانی چون [[داعش|داعش]] در زمان جنگ با دولت [[عراق]] و [[سوریه]] در دهه ۲۰۱۰م به کار گرفته شد.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> گفته شده در این نوع از ازدواج برخی شرط‌های ازدواج متعارف مسلمانان مانند شرط [[عده|عده‌نگه‌داشتن زنان]] و .. مراعات نمی‌شود.<ref name=":0">[https://article.tebyan.net/279923/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD جهاد نکاح؛ بدعتی شرم‌آور]، سایت تبیان.</ref>ناصر العُمَر، مفتی وهابی عربستانی در فتوای خود موارد جهاد نکاح برای نیروهای داعش در سوریه را حتی به [[زنا با محارم|نکاح با محارم]] توسعه داد. وی گفت در هنگام جنگ بر ضد شیعیان هیچ نوع [[حرام|حرامی]] وجود ندارد.<ref>طیبی جبلی و دیگران، «تحلیل ادله قرآنی و فقهی عدم مشروعیت جهاد نکاح در پرتو آثار زیان بار روحی- روانی و آسیب رسانی به سلامت افراد»، ص۱۰۴.</ref> گفته شده خباب مروان الحَمَد، مبلغ مقیم فلسطین جهاد نکاح با زنان متأهل را نیز جایز دانست، اما پس از انتشار خبر، صدور چنین فتوایی را تکذیب کرد.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref>


==تاریخچه==
گفته شده محمد العَریفی، روحانی [[وهابیت|وهابی]] عربستانی بر اساس گزارشات اولین فتوای جهاد نکاح را در شبکه اجتماعی توئیتر منتشر کرد<ref>طیبی جبلی و دیگران، «تحلیل ادله قرآنی و فقهی عدم مشروعیت جهاد نکاح در پرتو آثار زیان‌بار روحی ـ روانی و آسیب‌رسانی به سلامت افراد»، ص۱۰۳، [https://aftabnews.ir/fa/news/189878/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88%D9%87%D8 فتوای روحانی وهابی: ای دختران! برای "جهاد جنسی" به پاخیزید!]، پایگاه خبری آفتاب.</ref> و در قبال عمل به آن به زنان وعده [[بهشت]] داد.<ref>[https://www.afkarnews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84-8/254172-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 «زنان چچنی برای جهاد نکاح به سوریه رفتند»]، سایت افکار نیوز.</ref> عریفی با مخالفت‌ها و حواشی ایجاد شده در محافل عربی و اسلامی درباره جهاد نکاح، صدور آن را تکذیب کرد.<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/335178/%D8%A7%D8%B2-%D9%85 «از مؤسس جهاد نکاح رونمایی شد!»] سایت عصر ایران.</ref> وی بار دیگر در سال ۲۰۱۳م با تکذیب این فتوا از هک‌شدن حساب توئیتر خود و نسبت‌دادن جهاد نکاح به وی خبر داد و آن را بدون رعایت شرایط و احکام ازدواج، [[زنا]] دانست.<ref>[https://www.alrakoba.net/960641/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D9%81%D9%8A-%D9%81%D8%A8%D8%B1 «العریفی: فبرکوا جهاد النکاح و اتیان الرجال»]، سایت صحیفة الراکوبه.</ref> گروه [[داعش]] در نهمین روز تصرف موصل، دومین شهر بزرگ [[عراق]] در بیانیه‌ای از ساکنان آنجا خواست دختران خود را برای جهاد نکاح در اختیار آنان قرار دهند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2315131/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%A7 «بیانیه داعش به زنان موصل: هم اکنون وقت جهاد نکاح است»]، خبرگزاری مهر.</ref>  
گفته شده محمد العَریفی، روحانی [[وهابیت|وهابی]] عربستانی بر اساس گزارشات اولین فتوای جهاد نکاح را در شبکه اجتماعی توئیتر منتشر کرد<ref>طیبی جبلی و دیگران، «تحلیل ادله قرآنی و فقهی عدم مشروعیت جهاد نکاح در پرتو آثار زیان‌بار روحی ـ روانی و آسیب‌رسانی به سلامت افراد»، ص۱۰۳، [https://aftabnews.ir/fa/news/189878/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88%D9%87%D8 فتوای روحانی وهابی: ای دختران! برای "جهاد جنسی" به پاخیزید!]، پایگاه خبری آفتاب.</ref> و در قبال عمل به آن به زنان وعده [[بهشت]] داد.<ref>[https://www.afkarnews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84-8/254172-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 «زنان چچنی برای جهاد نکاح به سوریه رفتند»]، سایت افکار نیوز.</ref> عریفی با مخالفت‌ها و حواشی ایجاد شده در محافل عربی و اسلامی درباره جهاد نکاح، صدور آن را تکذیب کرد.<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/335178/%D8%A7%D8%B2-%D9%85 «از مؤسس جهاد نکاح رونمایی شد!»] سایت عصر ایران.</ref> وی بار دیگر در سال ۲۰۱۳م با تکذیب این فتوا از هک‌شدن حساب توئیتر خود و نسبت‌دادن جهاد نکاح به وی خبر داد و آن را بدون رعایت شرایط و احکام ازدواج، [[زنا]] دانست.<ref>[https://www.alrakoba.net/960641/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D9%81%D9%8A-%D9%81%D8%A8%D8%B1 «العریفی: فبرکوا جهاد النکاح و اتیان الرجال»]، سایت صحیفة الراکوبه.</ref> گروه [[داعش]] در نهمین روز تصرف موصل، دومین شهر بزرگ [[عراق]] در بیانیه‌ای از ساکنان آنجا خواست دختران خود را برای جهاد نکاح در اختیار آنان قرار دهند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2315131/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%A7 «بیانیه داعش به زنان موصل: هم اکنون وقت جهاد نکاح است»]، خبرگزاری مهر.</ref> ناصر العمر، مفتی وهابی عربستانی در فتوای خود موارد جهاد نکاح برای نیروهای داعش در سوریه را حتی به نکاح با محارم توسعه داد. وی گفت در هنگام جنگ بر ضد شیعیان هیچ نوع [[حرام|حرامی]] وجود ندارد.<ref>طیبی جبلی و دیگران، «تحلیل ادله قرآنی و فقهی عدم مشروعیت جهاد نکاح در پرتو آثار زیان بار روحی- روانی و آسیب رسانی به سلامت افراد»، ص۱۰۴.</ref> گفته شده خباب مروان الحَمَد، مبلغ مقیم فلسطین جهاد نکاح با زنان متأهل را نیز جایز دانست، ولی پس از انتشار خبر، صدور چنین فتوایی را تکذیب کرد.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref>
==واکنش فقیهان شیعه==
==واکنش فقیهان شیعه==
برخی علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] جهاد نکاح را نوعی زنا و ترویج فساد و [[فحشا]] دانسته و با آن مخالفت کردند.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> جهاد نکاح را مخالف قواعد، شرایط و ارکان [[ازدواج]] در [[فقه امامیه]] و اهل سنت و باطل دانسته‌اند.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> [[سید موسی شبیری زنجانی]] در پاسخ به پرسشی، با انکار وجود موضوعی به نام جهاد نکاح در [[اسلام]]، مراعات شرایط و احکام ازدواج چون خواندن [[صیغه ازدواج]]، بی‌شوهر‌بودن و در‌عده‌نبودن زن را در حال جهاد نیز لازم دانست.<ref>[https://www.jahannews.com/analysis/315774/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9%DB «فتوای یکی از مراجع تقلید در مورد جهاد نکاح»]، جهان نیوز.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی]] این فتوا را رسوایی بزرگ و بر خلاف [[ضروری دین|ضرورت اسلام]] می‌داند.<ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/95923/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9 «آیت‌الله مکارم شیرازی: جهاد نکاح رسوایی عظیم و بر خلاف ضرورت مسلم اسلام است»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> [[جعفر سبحانی]] جهاد نکاح از سوی [[تکفیر اهل قبله|تکفیریان]] را لطمه بر آبروی اسلام توصیف کرد. او فرزند دخترانی که در اثر این جهاد، حامله به وطن خود برگشتند را مشمول احکام [[ولد شبهه]] قلمداد کرد.<ref>سبحانی، سلفی‌گری در آیینه تاریخ، ۱۳۹۲ش، ۱۲۶ و ۱۲۷.</ref> برخی نیز به سبب باطل‌بودن جهاد نکاح این فرزندان را در حکم [[ولد الزنا]] دانسته‌اند.<ref>[https://magazine.imn.iq/%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9%D8%A9/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A8%D9%83%D8%A9%D8%AA%D9%81%D8%AA «الشبکة تفتح ملف أطفال جهاد النکاح»]، سایت مجلة الشبکة العراقیة.</ref> [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] با حرام‌شمردن جهاد نکاح و ازدواج با محارم چنین حکمی را بی‌مبنا و [[اجتهاد در مقابل نص|اجتهاد در برابر نص]] دانست.<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/45654 «فتوای آیت‌الله موسوی اردبیلی درباره جهاد نکاح»] سایت شفقنا.</ref> بعضی نویسندگان شیعی نیز این فتوا را [[بدعت]]، سوء استفاده از اسلام و ابزار فریب دختران و زنان دانستند.<ref>[https://article.tebyan.net/279923/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD جهاد نکاح؛ بدعتی شرم‌آور]، سایت تبیان.</ref>  
برخی علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] جهاد نکاح را نوعی زنا و ترویج فساد و [[فحشا]] دانسته و با آن مخالفت کردند.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> جهاد نکاح را مخالف قواعد، شرایط و ارکان [[ازدواج]] در [[فقه امامیه]] و اهل سنت و باطل دانسته‌اند.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> [[سید موسی شبیری زنجانی]] در پاسخ به پرسشی، با انکار وجود موضوعی به نام جهاد نکاح در [[اسلام]]، مراعات شرایط و احکام ازدواج چون خواندن [[صیغه ازدواج]]، بی‌شوهر‌بودن و در‌عده‌نبودن زن را در حال جهاد نیز لازم دانست.<ref>[https://www.jahannews.com/analysis/315774/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9%DB «فتوای یکی از مراجع تقلید در مورد جهاد نکاح»]، جهان نیوز.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی]] این فتوا را رسوایی بزرگ و بر خلاف [[ضروری دین|ضرورت اسلام]] می‌داند.<ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/95923/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9 «آیت‌الله مکارم شیرازی: جهاد نکاح رسوایی عظیم و بر خلاف ضرورت مسلم اسلام است»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> [[جعفر سبحانی]] جهاد نکاح از سوی [[تکفیر اهل قبله|تکفیریان]] را لطمه بر آبروی اسلام توصیف کرد. او فرزند دخترانی که در اثر این جهاد، حامله به وطن خود برگشتند را مشمول احکام [[ولد شبهه]] قلمداد کرد.<ref>سبحانی، سلفی‌گری در آیینه تاریخ، ۱۳۹۲ش، ۱۲۶ و ۱۲۷.</ref> برخی نیز به سبب باطل‌بودن جهاد نکاح این فرزندان را در حکم [[ولد الزنا]] دانسته‌اند.<ref>[https://magazine.imn.iq/%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9%D8%A9/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A8%D9%83%D8%A9%D8%AA%D9%81%D8%AA «الشبکة تفتح ملف أطفال جهاد النکاح»]، سایت مجلة الشبکة العراقیة.</ref> [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] با حرام‌شمردن جهاد نکاح و ازدواج با محارم چنین حکمی را بی‌مبنا و [[اجتهاد در مقابل نص|اجتهاد در برابر نص]] دانست.<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/45654 «فتوای آیت‌الله موسوی اردبیلی درباره جهاد نکاح»] سایت شفقنا.</ref> بعضی نویسندگان شیعی نیز این فتوا را [[بدعت]]، سوء استفاده از اسلام و ابزار فریب دختران و زنان دانستند.<ref>[https://article.tebyan.net/279923/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD جهاد نکاح؛ بدعتی شرم‌آور]، سایت تبیان.</ref>