بقیع: تفاوت میان نسخه‌ها
←دوره عباسیان (۱۳۱ تا ۶۵۶ق)
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
با توجه به دفن [[عباس بن عبدالمطلب]]، عموی پیامبر در خانه عقیل<ref>ابن شبه، تاریخ مدینه منوره (ترجمه)،۱۳۸۰ش ، ص۶۷۶.</ref><ref group="یادداشت">ابن‌شبه می‌نویسد: عباس بن عبدالمطلب در کنار قبر فاطمه بنت اسد بن هاشم و در ابتدای قبور بنی‌هاشم که در سرای عقیل است به خاک سپرده شد.</ref> و نیز دفن [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]]،<ref>ابن شبه، تاریخ مدینه منوره (ترجمه)،۱۳۸۰ش، ص۱۱۶.</ref> [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] و [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)در]] آنجا،<ref>ابن نجار، اخبار المدینه، ص۱۶۶.</ref> [[بنی‌عباس|بنی عباس]] با سیاست مخالفت با آثار بنی‌امیه و جلب موافقت [[علویان]] به ویژه [[سادات حسنی|بنی الحسن]]، به ساخت و تعمیر این بنا پرداختند و آن را [[مسجد]] و [[زیارت|زیارت‌گاه]] کردند.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه، ۱۳۸۰ش، ص۸۶.</ref> | با توجه به دفن [[عباس بن عبدالمطلب]]، عموی پیامبر در خانه عقیل<ref>ابن شبه، تاریخ مدینه منوره (ترجمه)،۱۳۸۰ش ، ص۶۷۶.</ref><ref group="یادداشت">ابن‌شبه می‌نویسد: عباس بن عبدالمطلب در کنار قبر فاطمه بنت اسد بن هاشم و در ابتدای قبور بنی‌هاشم که در سرای عقیل است به خاک سپرده شد.</ref> و نیز دفن [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]]،<ref>ابن شبه، تاریخ مدینه منوره (ترجمه)،۱۳۸۰ش، ص۱۱۶.</ref> [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] و [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)در]] آنجا،<ref>ابن نجار، اخبار المدینه، ص۱۶۶.</ref> [[بنی‌عباس|بنی عباس]] با سیاست مخالفت با آثار بنی‌امیه و جلب موافقت [[علویان]] به ویژه [[سادات حسنی|بنی الحسن]]، به ساخت و تعمیر این بنا پرداختند و آن را [[مسجد]] و [[زیارت|زیارت‌گاه]] کردند.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه، ۱۳۸۰ش، ص۸۶.</ref> | ||
این گونه مشهور است که [[هارون الرشید]] (حکومت: ۱۷۰ تا | این گونه مشهور است که [[هارون الرشید]] (حکومت: ۱۷۰ تا ۱۹۳ق) نیز در ساخت و تعمیر این بارگاه، نقش داشته است. <ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه، ۱۳۸۰ش، ص۸۸.</ref> | ||
اما منابع تاریخی از بازسازی مقبره ائمه بقیع در دوره [[سلجوقیان]] خبر می‌دهند. [[مجدالملک ابوالفضل اسعد بن محمد بن موسی البراوستانی القمی]]( | اما منابع تاریخی از بازسازی مقبره ائمه بقیع در دوره [[سلجوقیان]] خبر می‌دهند. [[مجدالملک ابوالفضل اسعد بن محمد بن موسی البراوستانی القمی]](۴۹۲ق)، وزیر شیعه [[برکیارق]] سلجوقی (درگذشت:۴۹۸ق‍ق)، معماری قمی را برای ساخت قبه ائمه بقیع، مأمور می‌کند اما سرانجام این معمار پس از کشته شدن وزیر، با نیرنگ امیر مدینه (درگذشت:۴۹۵ق) به قتل می‌رسد.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۱۰، ص۳۵۲.</ref> <ref group="یادداشت"> بین سال ۴۹۲ تا ۴۹۵ق.</ref> [[عبدالجلیل قزوینی رازی|عبدالجلیل قزوینی]] در حدود سال‌های ۵۵۵ تا ۵۵۹ ق می‌نویسد: «هنوز آثار خیرات او در [[حرمین |حرمین]] [[مکه]] و [[مدینه]] ظاهر است و در مشاهد ائمه علوی و [[سادات]] فاطمی، احسان‌های او متواتر است از اوقاف و شمع سوختن... و قبه حسن بن علی و عباس عبدالمطلب پدر [[فهرست خلفای بنی‌عباس|خلفا]] آنجا مدفون است، مجدالملک فرموده است و چهارطاق [[عثمان بن عفان|عثمان عفان]] به بقیع هم او فرموده است. <ref>عبدالجلیل قزوینی،۱۳۵۸ق، نقض، ص۸۲.</ref> <ref group="یادداشت"> همچنین می‌نویسد: «قبه امام الحسن بن علی و زین العابدین و محمد باقر و جعفر صادق علیهم السلام به بقیع که هر چهار در یک حضرت مدفون‌اند و عباس عبدالمطلب آنجا مدفون است به مدینه رسول به گورستان بقیع... او فرموده است» (نقض ص۲۱۹).</ref> اما [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]]، ضمن تأیید این مطلب، می‌افزاید: «... و چهارطاق عثمان بن مظعون که [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] چنان پندارند که مقام عثمان بن عفان است که او بنا کرده...» <ref>شوشتری، مجالس المؤمنین، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۴۶۰.</ref> | ||
[[ابن جبیر]] ( | [[ابن جبیر]] (درگذشت:۶۱۴ ق) در سال ۵۸۰ ق(در زمان ناصر خلیفه ۳۴ عباسیان و پیش از حمله مغولان) می‌گوید بقیع در شرق مدینه واقع شده و دروازه‌ای از شهر به نام «باب البقیع» به سوی آن گشوده می‌شود و پس از ذکر قبور و مزارات بقیع از روضه [[عباس بن عبدالمطلب]] و [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن بن علی]]، سخن می‌گوید که بارگاهی است برآمده در هوا. او همچنین از محل دفن «[[مقام رأس الحسین|رأس الحسین]]» در پایین پای عباس، گزارش داده و پس از آن به تزئینات داخلی بقعه پرداخته و می‌نویسد: «به لوح‌هایی آراسته به بهترین صورت با قطعات برنجین مُرَصَّع و ستاره نشان و گل‌ْمیخ‌هایی بسیار زیبا و منظری جمیل، پوشانده شده است...». ابن جبیر در ادامه از قُبِّه عباسیه یاد می‌کند که به «[[بیت الاحزان|بیت الحزن]]» معروف است. <ref>سفرنامه ابن جبیر،۱۳۷۰ش، ص۲۴۵.</ref> <ref group="یادداشت"> همچنین می‌نویسد: «نخستین مزاری که هنگام بیرون آمدن از این دروازه در سمت چپ خود می‌بینی، مزار [[صفیه]] عمه پیامبر مادر زبیر بن عوام است و روبروی این تربت، قبر [[مالک بن انس]] امام مدنی واقع شده که بر آن بارگاهی کوچک و مختصر برآورده‌اند. پیش روی آن مزار سلاله پاک، [[ابراهیم پسر پیامبر]] قرار دارد که بر آن بارگاهی سپید نهاده‌اند و در سمت راست آن بارگاه خاک پسر [[عمر بن خطاب]] به نام عبدالرحمن اوسط، معروف به ابی شحمه قرار دارد و هموست که پدرش وی را حد زد و بیمار شد و بمرد. | ||
برابر آن مزار [[عقیل بن ابی طالب]] و [[عبدالله بن جعفر طیار]] و برابر آنها روضه‌ای از آن [[همسران پیامبر]] واقع شد و برابر آن روضه‌ای کوچک قرار دارد که در آن سه تن از فرزندان پیامبر، خفته‌اند به دنبال آن.... مزار ابراهیم، پسر پیامبر نیز به همین شکل است... در آخر بقیع قبر [[عثمان]]، ... قراردارد و بر آن بارگاهی است کوچک و ساده و نزدیک آن مزار فاطمه بنت اسد، مادر علی است.مزارهای بقیع بیش از آن است که به شمار گنجد، زیرا آن گورستان مدفن جمعی عظیم از اصحاب مهاجر و انصار است. بر مزار فاطمه بنت اسد که یاد کردیم مکتوبی است که بر دیگر مزارها بدین سان که بر مزار او دیده می‌شود وجود ندارد. /سفرنامه ابن جنید ص۲۴۵) .</ref> | برابر آن مزار [[عقیل بن ابی طالب]] و [[عبدالله بن جعفر طیار]] و برابر آنها روضه‌ای از آن [[همسران پیامبر]] واقع شد و برابر آن روضه‌ای کوچک قرار دارد که در آن سه تن از فرزندان پیامبر، خفته‌اند به دنبال آن.... مزار ابراهیم، پسر پیامبر نیز به همین شکل است... در آخر بقیع قبر [[عثمان]]، ... قراردارد و بر آن بارگاهی است کوچک و ساده و نزدیک آن مزار فاطمه بنت اسد، مادر علی است.مزارهای بقیع بیش از آن است که به شمار گنجد، زیرا آن گورستان مدفن جمعی عظیم از اصحاب [[مهاجرین|مهاجر]] و انصار است. بر مزار فاطمه بنت اسد که یاد کردیم مکتوبی است که بر دیگر مزارها بدین سان که بر مزار او دیده می‌شود وجود ندارد. /سفرنامه ابن جنید ص۲۴۵) .</ref> | ||