پرش به محتوا

حضرت زینب سلام الله علیها: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:
زینب دختر [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]]<ref>ابن اثیر، أسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۲.</ref> و خواهرِ [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن]](ع) و [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]]<ref>شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۲۹-۳۳.</ref> و [[ام‌کلثوم دختر امام علی(ع)|ام‌کلثوم]]<ref>دخیل، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹.</ref> است. درباره تاریخ ولادت او اختلاف وجود دارد: برخی منابع، ولادتش را در [[۵ جمادی‌الاول]]،<ref>دخیل، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹؛  قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۳۱.</ref> [[سال ۵ هجری قمری|سال پنجم]]<ref>دخیل، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹.</ref> و برخی دیگر [[سال ۶ هجری قمری|سال ۶ قمری]]<ref>ابوالحسن العلوی، اخبار الزینبیات، ۱۴۱۰ق، ص۲۳؛ شرف‌الدین، عقیلة الوحی، ص۴۱؛ قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۳۱.</ref> در [[مدینه]] گفته‌اند. در برخی منابع، ولادت وی را پنج سال پیش از [[رحلت پیامبر(ص)]] ذکر کرده‌اند.<ref>کحّاله، أعلام النساء، ۲۰۰۸،‌ ج۲، ص۹۱؛ حسّون، اعلام النساء المؤمنات،‌ ۱۴۲۱ق، ص۴۳۶.</ref>  
زینب دختر [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]]<ref>ابن اثیر، أسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۲.</ref> و خواهرِ [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن]](ع) و [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]]<ref>شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۲۹-۳۳.</ref> و [[ام‌کلثوم دختر امام علی(ع)|ام‌کلثوم]]<ref>دخیل، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹.</ref> است. درباره تاریخ ولادت او اختلاف وجود دارد: برخی منابع، ولادتش را در [[۵ جمادی‌الاول]]،<ref>دخیل، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹؛  قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۳۱.</ref> [[سال ۵ هجری قمری|سال پنجم]]<ref>دخیل، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹.</ref> و برخی دیگر [[سال ۶ هجری قمری|سال ۶ قمری]]<ref>ابوالحسن العلوی، اخبار الزینبیات، ۱۴۱۰ق، ص۲۳؛ شرف‌الدین، عقیلة الوحی، ص۴۱؛ قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۳۱.</ref> در [[مدینه]] گفته‌اند. در برخی منابع، ولادت وی را پنج سال پیش از [[رحلت پیامبر(ص)]] ذکر کرده‌اند.<ref>کحّاله، أعلام النساء، ۲۰۰۸،‌ ج۲، ص۹۱؛ حسّون، اعلام النساء المؤمنات،‌ ۱۴۲۱ق، ص۴۳۶.</ref>  


نام‌گذاری حضرت زینب(س)، توسط [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] صورت گرفت؛ گفته شده است که [[جبرئیل]] از سوی [[خدا|خداوند]] این نام را به پیامبر(ص) رسانده است.<ref>نقدی، زینب الکبری، ۱۳۶۲ش، ص۱۷؛‌ شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۳۹.</ref> در کتاب «[[الخصائص الزینبیة (کتاب)|الخصائص الزینبیة]]» آمده است پیامبر(ص) او را بوسید و فرمود: «حاضران امّتم، غایبان را از کرامت این دخترم زینب آگاه کنند؛ همانا او مانند جده‌اش [[حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها|خدیجه]] است.»<ref>جزائری، الخصائص الزینبیة، ۱۴۲۵ق، ص۴۴.</ref> زینب در لغت به معنای «درخت نیکو منظر و خوشبو»<ref> ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ‌ج۱، ص۴۵۳، ‌ذیل واژه «زنب»؛ فیروزآبادی، القاموس المحیط، ۱۴۲۶ق، ص۹۵.</ref> یا «زینت پدر»<ref>فیروزآبادی، القاموس المحیط، ۱۴۲۶ق، ص۹۵؛ حسینی زبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۰.</ref> آمده است.
نام‌گذاری حضرت زینب(س)، توسط [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] صورت گرفت؛ گفته شده است که [[جبرئیل]] از سوی [[خدا|خداوند]] این نام را به پیامبر(ص) رسانده است.<ref>نقدی، حیاة السیدة زینب، ۱۴۲۱ق، ص۲۱؛‌ شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۳۹.</ref> در کتاب «[[الخصائص الزینبیة (کتاب)|الخصائص الزینبیة]]» آمده است پیامبر(ص) او را بوسید و فرمود: «حاضران امّتم، غایبان را از کرامت این دخترم زینب آگاه کنند؛ همانا او مانند جده‌اش [[حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها|خدیجه]] است.»<ref>جزائری، الخصائص الزینبیة، ۱۴۲۵ق، ص۴۴.</ref> زینب در لغت به معنای «درخت نیکو منظر و خوشبو»<ref> ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ‌ج۱، ص۴۵۳، ‌ذیل واژه «زنب»؛ فیروزآبادی، القاموس المحیط، ۱۴۲۶ق، ص۹۵.</ref> یا «زینت پدر»<ref>فیروزآبادی، القاموس المحیط، ۱۴۲۶ق، ص۹۵؛ حسینی زبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۰.</ref> آمده است.


کنیه او را ام‌کلثوم و ام‌الحسن گفته‌اند.<ref>شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۳۹؛ قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۳۸.</ref> القاب فراوانی نیز برای وی نقل شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به:‌ جزائری، الخصائص الزینبیة، ۱۴۲۵ق، ص۵۲-۵۳؛ ربانی خلخالی، چهره درخشان عقیله بنی‌هاشم زینب کبری، ۱۳۸۷ش، ص۱۶-۱۹.</ref> برخی بیش از ۶۰ لقب برای او ذکر کرده‌اند<ref>نگاه کنید به: ربانی خلخالی، چهره درخشان عقیله بنی‌هاشم زینب کبری، ۱۳۸۷ش، ص۱۶-۱۹.</ref> که بعضی از آنها عبارتند از: زینب کبری، [[عقیله بنی‌هاشم (لقب)|عَقیله بنی‌هاشم]]، [[عالمة غیر معلمة|عالمة غیر مُعَلَّمَة]]، فَهِمَةٌ غَيْرُ مُفَهَّمَة،{{یاد|امام سجاد(ع) پس از سخنرانی حضرت زینب(س)در کوفه به او فرمود: «أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ '''عَالِمَةٌ غَيْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَيْرُ مُفَهَّمَةٍ؛ خدای را سپاس که تو عالمی هستی که نزد کسی نیاموخته‌ای و فهیم و دانایی هستی که نیاز به فراگرفتن از دیگران نداشته‌ای.» (طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۰۵.)}} عارفه، موثّقه، فاضله، کامله، عابده آل علی، صدیقه صغری، معصومه صغری، امینةالله، نائبةالزهرا، نائبةالحسین، عقیلة النساء، شریکة الشهداء، بلیغه، فصیحه، شریکةالحسین، محبوبة المصطفی.<ref> جزائری، الخصائص الزینبیة، ۱۴۲۵ق، ص۵۲-۵۳؛ ربانی خلخالی، چهره درخشان عقیله بنی‌هاشم زینب کبری، ۱۳۸۷ش، ص۱۶-۱۹.</ref>
کنیه او را ام‌کلثوم و ام‌الحسن گفته‌اند.<ref>شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۳۹؛ قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۳۸.</ref> القاب فراوانی نیز برای وی نقل شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به:‌ جزائری، الخصائص الزینبیة، ۱۴۲۵ق، ص۵۲-۵۳؛ ربانی خلخالی، چهره درخشان عقیله بنی‌هاشم زینب کبری، ۱۳۸۷ش، ص۱۶-۱۹.</ref> برخی بیش از ۶۰ لقب برای او ذکر کرده‌اند<ref>نگاه کنید به: ربانی خلخالی، چهره درخشان عقیله بنی‌هاشم زینب کبری، ۱۳۸۷ش، ص۱۶-۱۹.</ref> که بعضی از آنها عبارتند از: زینب کبری، [[عقیله بنی‌هاشم (لقب)|عَقیله بنی‌هاشم]]، [[عالمة غیر معلمة|عالمة غیر مُعَلَّمَة]]، فَهِمَةٌ غَيْرُ مُفَهَّمَة،{{یاد|امام سجاد(ع) پس از سخنرانی حضرت زینب(س)در کوفه به او فرمود: «أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ '''عَالِمَةٌ غَيْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَيْرُ مُفَهَّمَةٍ؛ خدای را سپاس که تو عالمی هستی که نزد کسی نیاموخته‌ای و فهیم و دانایی هستی که نیاز به فراگرفتن از دیگران نداشته‌ای.» (طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۰۵.)}} عارفه، موثّقه، فاضله، کامله، عابده آل علی، صدیقه صغری، معصومه صغری، امینةالله، نائبةالزهرا، نائبةالحسین، عقیلة النساء، شریکة الشهداء، بلیغه، فصیحه، شریکةالحسین، محبوبة المصطفی.<ref> جزائری، الخصائص الزینبیة، ۱۴۲۵ق، ص۵۲-۵۳؛ ربانی خلخالی، چهره درخشان عقیله بنی‌هاشم زینب کبری، ۱۳۸۷ش، ص۱۶-۱۹.</ref>
خط ۶۰: خط ۶۰:


===عبادت===
===عبادت===
حضرت زینب(س) شب‌ها به [[عبادت]] می‌پرداخت و در دوران زندگی، هیچ‌گاه [[تهجد|تهجّد]] را ترک نکرد. آنچنان به عبادت اشتغال ورزید که ملقّب به «عابده آل علی» شد.<ref> جعفر النقدی، زینب الکبری بنت الامام، ۱۳۶۱ق، ص۶۱.</ref> [[احیا|شب زنده‌داری]] وی حتی در [[شب عاشورا|شب دهم]] و [[شام غریبان|یازدهم]] [[محرم]] ترک نشد. [[فاطمه دختر امام حسین (ع)]] می‌گوید: «عمه‌ام زینب در تمام [[شب عاشورا]] در محل عبادتش ایستاده بود و به پروردگار خویش [[استغاثه]] می‌کرد و در آن شب چشم هیچ یک از ما به خواب نرفت و هیچ صدای ناله‌ای از ما قطع نشد.»<ref>محلاتی، ریاحین الشریعة، ۱۳۴۹ش، ج۳، ص۶۲.</ref>{{یاد|و اما عمّتی زینب، فانها لم تزل قائمة فی تلک اللیلة - ای عاشرة من المحرم - فی محرابها تستغیث الی ربها، و ما هدأت لنا عین و لا سکنت لنا زفرة}}
حضرت زینب(س) شب‌ها به [[عبادت]] می‌پرداخت و در دوران زندگی، هیچ‌گاه [[تهجد|تهجّد]] را ترک نکرد. آنچنان به عبادت اشتغال ورزید که ملقّب به «عابده آل علی» شد.{{مدرک}} با وجود مصائب فراوان در واقعه عاشورا، [[احیا|شب زنده‌داری]] و نماز شب وی حتی در [[شب عاشورا|شب دهم]] و [[شام غریبان|یازدهم]] [[محرم]] ترک نشد.<ref>نقدی، حیاة السیدة زينب، ۱۴۱۹ق، ص۷۵.</ref> [[فاطمه دختر امام حسین (ع)]] می‌گوید: «عمه‌ام زینب در تمام [[شب عاشورا]] در محل عبادتش ایستاده بود و به پروردگار خویش [[استغاثه]] می‌کرد و در آن شب چشم هیچ یک از ما به خواب نرفت و هیچ صدای ناله‌ای از ما قطع نشد.»<ref>محلاتی، ریاحین الشریعة، ۱۳۴۹ش، ج۳، ص۶۲.</ref>{{یاد|و اما عمّتی زینب، فانها لم تزل قائمة فی تلک اللیلة - ای عاشرة من المحرم - فی محرابها تستغیث الی ربها، و ما هدأت لنا عین و لا سکنت لنا زفرة}}


ارتباط حضرت زینب (س) با [[خدا]] آن‌گونه بود که [[امام حسین(ع)]] در [[روز عاشورا]] هنگام وداع، به خواهرش فرمود: «خواهرم! مرا در [[نماز شب]] فراموش نکن.»<ref>محلاتی، ریاحین الشریعة، ۱۳۴۹ش، ج۳، ص۶۲.</ref>{{یاد|یا اختاه لاتنسینی فی نافلة اللیل نقدی، زينب الكبري، منشورات مكتبة المفيد، ص۲۶.}}
ارتباط حضرت زینب (س) با [[خدا]] آن‌گونه بود که [[امام حسین(ع)]] در [[روز عاشورا]] هنگام وداع، به خواهرش فرمود: «خواهرم! مرا در [[نماز شب]] فراموش نکن.»<ref>نقدی، حیاة السیدة زينب، ۱۴۱۹ق، ص۷۵؛ محلاتی، ریاحین الشریعة، ۱۳۴۹ش، ج۳، ص۶۲.</ref>{{یاد|یا اختاه لاتنسینی فی نافلة اللیل. (نقدی، حیاة السیدة زينب، ۱۴۱۹ق، ص۷۵).}}


===صبر و استقامت===
===صبر و استقامت===
خط ۷۳: خط ۷۳:




برخی با توجه به فضایل و عبادت حضرت زینب، قائل به [[عصمت]] او شده‌اند.<ref>نقدی، زینب الکبری، ۱۳۶۲ش، ص۶۳.</ref>
برخی با توجه به فضایل و عبادت حضرت زینب، قائل به [[عصمت]] او شده‌اند.<ref>نقدی، حیاة السیدة زينب، ۱۴۱۹ق، ص۷۵ و ۷۶.</ref>


==در واقعه کربلا==
==در واقعه کربلا==
خط ۲۲۲: خط ۲۲۲:
*مرتضی زبيدی، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۴ق.
*مرتضی زبيدی، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۴ق.
*[https://hawzah.net/fa/Article/View/95497 مهدیزاده، زهرا، «صبر و پایداری حضرت زینب(س)»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه،] تاریخ درج مطلب: ۱۰ مهر ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۳۹۹ش.
*[https://hawzah.net/fa/Article/View/95497 مهدیزاده، زهرا، «صبر و پایداری حضرت زینب(س)»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه،] تاریخ درج مطلب: ۱۰ مهر ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۳۹۹ش.
* '''نقدی، جعفر، زینب الکبری بنت الامام، نجف اشرف، مکتبة الحیدریه، ۱۳۶۱ق.'''
*نقدی، جعفر، حیاة السیدة زينب بنت الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب(ع)، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، ۱۴۱۹ق/۱۹۹۸م.
*نقدی، جعفر، زینب الکبری بنت الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب(ع)، قم، شریف رضی، ۱۳۶۲ش.
*هاشمی نژاد، سید عبدالکریم، درسی که حسین به انسانها آموخت، مشهد، هاشمی‌نژاد، چاپ یازدهم، ۱۳۶۹ش.
*هاشمی نژاد، سید عبدالکریم، درسی که حسین به انسانها آموخت، مشهد، هاشمی‌نژاد، چاپ یازدهم، ۱۳۶۹ش.
* [https://hr3.ir/ویژگی‌ها،-فضایل-و-مناقب-حضرت-زینب-س/ ویژگی‌ها، فضایل و مناقب حضرت زینب (س)]، گروه خادمین رقیه بنت الحسین،‌ تاریخ درج مطلب:۲۰۲۰/۱۲/۱۹،  تاریخ بازدید: ۱ خرداد ۱۴۰۲ش.
* [https://hr3.ir/ویژگی‌ها،-فضایل-و-مناقب-حضرت-زینب-س/ ویژگی‌ها، فضایل و مناقب حضرت زینب (س)]، گروه خادمین رقیه بنت الحسین،‌ تاریخ درج مطلب:۲۰۲۰/۱۲/۱۹،  تاریخ بازدید: ۱ خرداد ۱۴۰۲ش.
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۰۴۷

ویرایش