confirmed، movedable، protected، templateeditor
۴٬۹۳۸
ویرایش
خطبه شقشقیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←معرفی و جایگاه
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
خطبه شِقشِقیّه از مهم‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه است؛ چرا که در آن مسائل مربوط به خلافت پیامبر(ص)، به صورت صریح بیان شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> از آنجا که امام علی(ع) از خلیفه شدن خلفای پیش از خود شکایت می‌کند این خطبه از خطبه‌های بحث‌برانگیز نهج البلاغه شده است؛<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> چون موضع‌گیری صریح امام علی(ع) درباره مسئله خلافت پیامبر(ص)، برخی شبهات اهل سنت درباره این خطبه را پدید آورده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> | خطبه شِقشِقیّه از مهم‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه است؛ چرا که در آن مسائل مربوط به خلافت پیامبر(ص)، به صورت صریح بیان شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> از آنجا که امام علی(ع) از خلیفه شدن خلفای پیش از خود شکایت می‌کند این خطبه از خطبه‌های بحث‌برانگیز نهج البلاغه شده است؛<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> چون موضع‌گیری صریح امام علی(ع) درباره مسئله خلافت پیامبر(ص)، برخی شبهات اهل سنت درباره این خطبه را پدید آورده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> | ||
این خطبه را به اعتبار بخشی از کلام امام (تِلْکَ شِقْشِقَةٌ هَدَرَتْ ثُمَّ قَرَّتْ) «شِقشِقیّه» (شعله غم)<ref> | این خطبه را به اعتبار بخشی از کلام امام (تِلْکَ شِقْشِقَةٌ هَدَرَتْ ثُمَّ قَرَّتْ) «شِقشِقیّه» (شعله غم)<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> و به اعتبار جمله نخستین آن (واللّهِ لَقَدْ تَقَمَّصَها فلان) «مُقَمّصه» (یعنی: لباس پوشیدن) نامیده‌اند.<ref>بیهقی، معارج نهج البلاغه، ۱۴۰۹ق، بخش۲، ص۸۰.</ref> بر اساس نقل ابن‌عباس، امام(ع) این خطبه را با آمدن نامه‌ای از کوفه قطع کرد و دیگر آن را ادامه نداد. مطابق این نقل، ابن‌عباس در طول عمر خود بر قطع هیچ کلامی مانند این خطبه، متأسف نشده است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۳، ص۵۰.</ref> عبدالزهرا حسینی، مؤلف [[مصادر نهج البلاغه و اسانیده (کتاب)|مصادر نهج البلاغه و اسانیده]] معتقد است فردی که سخنان امام علی(ع) را قطع کرد، فردی جاهل یا فردی منافق بود که مانع از ادامه افشاگری‌های امام شد.<ref>حسینی، مصادر نهج البلاغه و اسانیده، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۳۵.</ref> | ||
{{جدول واکنش‌گرا/شروع}} | {{جدول واکنش‌گرا/شروع}} | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
|} | |} | ||
{{جدول واکنش‌گرا/پایان}} | {{جدول واکنش‌گرا/پایان}} | ||
== زمان و مکان خطبه == | == زمان و مکان خطبه == | ||
به گفته محققان امام(ع) این خطبه را در اواخر عمر خود (اواخر [[سال ۳۸ هجری قمری|سال ۳۸]] یا اوایل [[سال ۳۹ هجری قمری|سال ۳۹ق]]) بیان کرده است؛<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۲۸.</ref> چون در این خطبه، خلافت سه خلیفه پیشین نقد شده و به جنگ با [[ناکثین]] (واقع شده در سال ۳۶ق<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۸۲.</ref>)، [[قاسطین]] (واقع شده در سال ۳۷ق<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص۲۰۲.</ref>) و [[مارقین]] (واقع شده در سال ۳۸ق<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۳۶۲.</ref>) اشاره شده است.<ref>خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ج۳، ص۳۲.</ref> | به گفته محققان امام(ع) این خطبه را در اواخر عمر خود (اواخر [[سال ۳۸ هجری قمری|سال ۳۸]] یا اوایل [[سال ۳۹ هجری قمری|سال ۳۹ق]]) بیان کرده است؛<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۲۸.</ref> چون در این خطبه، خلافت سه خلیفه پیشین نقد شده و به جنگ با [[ناکثین]] (واقع شده در سال ۳۶ق<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۸۲.</ref>)، [[قاسطین]] (واقع شده در سال ۳۷ق<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص۲۰۲.</ref>) و [[مارقین]] (واقع شده در سال ۳۸ق<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۳۶۲.</ref>) اشاره شده است.<ref>خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ج۳، ص۳۲.</ref> | ||