ولایت فقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ولایت فقیه''' نظریه‌ای در [[فقه شیعه]] که طبق آن در زمان [[غیبت امام زمان(عج)]]، حکومت برعهده [[مجتهد|فقیه]] جامع‌الشرایط است. فقیهانی چون [[شیخ مفید]] و [[محقق کرکی]] درباره اختیارات حکومتی فقیهان سخن گفته‌اند ولی [[ملا احمد نراقی]] را نخستین فقیهی شمرده‌اند که همه اختیارات و وظایف فقیه را ذیل عنوان ولایت فقیه جمع کرد.

== تاریخچه==

برخی نویسندگان، [[ملا احمد نراقی]] (درگذشت [[سال ۱۲۴۵ هجری قمری|۱۲۴۵ق]]) را نخستین فقیهی دانسته‌اند که ولایت فقیه را به‌صورت یک مسئله فقهی تبیین و برای اثبات آن از ادله نقلی و عقلی استفاده کرد.<ref>کدیور، نظریه‌های دولت در فقه شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۱۷.</ref> و گفته‌اند همو بود که برای اولین بار تمام وظایف و اختیارات حاکم اسلامی و ولایت فقیه را یکجا در کتاب [[عوائد الایام (کتاب)|عوائد الایام]] جمع‌آوری کرد.<ref>نگاه کنید به نراقی، عوائدالایام، ۱۴۱۷ق، ص۵۲۹.</ref>

البته پیش از [[ملا احمد نراقی]] برخی از علمای شیعه از عهده‌داری بعضی اختیارات [[امامان]] توسط فقیهان سخن گفته بودند. برای مثال [[شیخ مفید]] از علمای قرن‌های چهارم و پنجم قمری، در کتاب [[المقنعة (کتاب)|المُقنِعه]] نوشته بود: [[امامان شیعه(ع)]] اجرای [[حدود]] را به فقهای شیعه تفویض کرده‌اند.<ref>مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۸۱۰.</ref> همچنین به‌گفته [[رسول جعفریان]] تاریخ‌نگار ، [[محقق کرکی|محقق کَرَکی]] از علمای قرن دهم قمری، بر این باور بود که فقیهان اختیارات حکومتی امامان معصوم را برعهده دارند.<ref>جعفریان، دین و سیاست در دوره صفوی، ۱۳۷۰ش، ص۳۲، ص۳۱۲.</ref>