پرش به محتوا

میر محمدصالح خاتون‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Safaei
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{دیگر کاربردها|خاتون آبادی}}
{{دیگر کاربردها|خاتون آبادی}}
'''میر محمدصالح خاتون آبادی''' (۱۰۵۸ق ـ ۱۱۲۶ق) [[فقیه]]، [[:رده:محدثان شیعه|محدّث امامی]] [[قرن یازدهم]] و دوازدهم، شاگرد و داماد [[محمد باقر مجلسی]] است.
'''میر محمد صالح خاتون آبادی''' (۱۰۵۸ق ـ ۱۱۲۶ق) [[فقیه]]، [[:رده:محدثان شیعه|محدّث امامی]] [[قرن یازدهم]] و [[قرن دوازدهم|دوازدهم]]، شاگرد و داماد [[محمد باقر مجلسی]] است. پس از درگذشت مجلسی [[امام جمعه]] و شیخ الاسلام [[اصفهان]] شد .


==ولادت و نسب==
==ولادت ودرگذشت==
میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در ۱۰۵۸ق در خانواده‌ای مشهور در [[اصفهان]] به دنیا آمد.
میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در ۱۰۵۸ق در خانواده‌ای مشهور در [[اصفهان]] به دنیا آمد.  
 
سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادی، در پاره ای منابع<ref> آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص ۴۸</ref>۱۱۱۶ ق ذكر شده، اما در تتمیم وقایع السنین و الاعوام، در ذكر رویدادهای سال‌های ۱۱۲۴ق تا ۱۱۲۶ق از او نام برده شده<ref>خاتون آبادی، عبدالحسین ص ۵۶۵ـ۵۶۷</ref> و بنابراین به نظر می‌رسد كه تاریخ وفات او ۱۱۲۶ق است و سال فوت میر اسماعیل خاتون آبادی، از عموزادگان او، ۱۱۱۶ق بوده است. میرمحمدصالح در [[اصفهان]] درگذشت و در [[نجف]] به خاك سپرده شد.<ref> آقابزرگ طهرانی، طبقات، ص ۳۶۸؛ حسینی اشكوری، ص ۱۱۱</ref>


==مقام علمی==
===اساتید===
===اساتید===
خاتون آبادی [[فقه]] و [[حدیث]] را نزد محمدبن حسن شِروانی، معروف به ملامیرزا (متوفی ۱۰۹۸ق) فراگرفت. بیست سال نزد [[آقا حسین خوانساری]] (متوفی ۱۰۹۸ق) درس خواند و [[شرح اشارات]]، [[شفا]] و [[شرح لمعه]] را از او فراگرفت. سی سال نیز نزد [[محمد باقر مجلسی|محمدباقر مجلسی]] (متوفی ۱۱۱۰ق) شاگردی و از او اجازه نقل حدیث داشت.<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۲ـ ۲۳۴؛ حسینی اشكوری، ص ۱۱۱</ref>
خاتون آبادی [[فقه]] و [[حدیث]] را نزد محمدبن حسن شِروانی، معروف به ملامیرزا (متوفی ۱۰۹۸ق) فراگرفت. بیست سال نزد [[آقا حسین خوانساری]] (متوفی ۱۰۹۸ق) درس خواند و [[شرح اشارات]]، [[شفا]] و [[شرح لمعه]] را از او فراگرفت. سی سال نیز نزد [[محمد باقر مجلسی|محمدباقر مجلسی]] (متوفی ۱۱۱۰ق) شاگردی و از او اجازه نقل حدیث داشت.<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۲ـ ۲۳۴؛ حسینی اشكوری، ص ۱۱۱</ref>


وی ابتدا به [[حكمت]] و علوم عقلی گرایش داشت، اما بعدها با تأثیرپذیری از محمدباقر مجلسی، بیشتر به تحصیل و تحقیق در فقه و [[حدیث]] روی آورد<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۳ـ ۲۳۴</ref> و در كلام و [[تفسیر]] قرآن نیز تبحر یافت.<ref>موسوعة طبقات الفقهاء، ج ۱۲، ص ۳۸۴</ref>
وی ابتدا به [[حكمت]] و علوم عقلی گرایش داشت، اما بعدها با تأثیرپذیری از محمدباقر مجلسی، بیشتر به تحصیل و تحقیق در فقه و [[حدیث]] روی آورد<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۳ـ ۲۳۴</ref> و در [[کلام]] و ''[[تفسیر]]'' [[قرآن]] نیز تبحر یافت.<ref>موسوعة طبقات الفقهاء، ج ۱۲، ص ۳۸۴</ref>


===شاگردان===
===شاگردان===
خط ۲۰: خط ۲۱:
===آثار علمی===
===آثار علمی===
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
'''آثار حدیثی و فقهی'''
آثار حدیثی و فقهی
# شرح [[کتاب من لایحضره الفقیه|كتاب مَن لایحضُرُه الفقیه]]
# شرح [[کتاب من لایحضره الفقیه|كتاب مَن لایحضُرُه الفقیه]]
# شرح [[الاستبصار]]
# شرح [[الاستبصار]]
# رساله اسرار الصلوة
# رساله اسرار الصلوة
# رساله التهلیلیة
# رساله التهلیلیة
# چندین رساله درباره [[رؤیت هلال]]<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص ۴۸، ج ۴، ص ۵۱۶، ج ۶، ص ۲۷۲، ج ۱۱، ص۱۶۰، ۲۳۰، ۳۰۹، ج ۱۳، ص ۸۴، ج ۱۴، ص ۹۴، ج ۲۵، ص ۲۳۹</ref>
# چندین رساله درباره [[رؤیت هلال]] <ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص ۴۸، ج ۴، ص ۵۱۶، ج ۶، ص ۲۷۲، ج ۱۱، ص۱۶۰، ۲۳۰، ۳۰۹، ج ۱۳، ص ۸۴، ج ۱۴، ص ۹۴، ج ۲۵، ص ۲۳۹</ref>
'''آثار تفسیری'''
آثار تفسیری
# تفسیر سورةالاخلاص
# تفسیر سورةالاخلاص
# تفسیر سورةالفاتحه<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص ۳۳۵، ۳۳۹</ref>
# تفسیر سورةالفاتحه<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص ۳۳۵، ۳۳۹</ref>
'''آثار كلامی'''
آثار كلامی
# الایمان و الكفر
# الایمان و الكفر
# الجامع فی الاصول و العقاید یا اصول العقاید
# الجامع فی الاصول و العقاید یا اصول العقاید
# رسالةٌ فی عصمة الانبیاء<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص ۱۹۷ـ۱۹۸، ۵۱۵ـ۵۱۶، ج ۵، ص۲۸، ج ۱۵، ص ۲۷۳</ref>
# رسالةٌ فی عصمة الانبیاء<ref> آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص ۱۹۷ـ۱۹۸، ۵۱۵ـ۵۱۶، ج ۵، ص۲۸، ج ۱۵، ص ۲۷۳</ref>
'''متفرقه'''
متفرقه
# حدائق المقرّبین را درباره [[ملائكه]] و سرگذشت [[انبیا]]
# حدائق المقرّبین را درباره [[ملائكه]] و سرگذشت [[انبیا]]
# [[ائمه اطهار|ائمه]] و علما
# [[ائمه اطهار|ائمه]] و علما
خط ۴۲: خط ۴۳:


==داماد علامه مجلسی==
==داماد علامه مجلسی==
خاتون آبادی، داماد [[محمدباقر مجلسی]] و بسیار مورد احترام و اعتماد او بود.<ref>خوانساری، ج ۲، ص ۳۶۴؛ نوری، ص ۱۴۸</ref> چنانچه هنگام وفات مجلسی، هشت مجلد از [[بحارالانوار]] به صورت مُسَوَّده و پیش‌ نویس و بدون توضیح باقی مانده بود، و مجلسی، اتمام آن را به میرمحمدصالح وصیت كرد. همچنین مجلسی از وی خواسته بود شرح ناتمام او بر [[کافی|كافی]]، با نام [[مرآةالعقول]] را به پایان رساند.<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ص ۲۳۳ ؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص ۴۱۵</ref>
خاتون آبادی، داماد [[محمدباقر مجلسی]] و بسیار مورد احترام و اعتماد او بود.<ref>خوانساری، ج ۲، ص ۳۶۴؛ نوری، ص ۱۴۸</ref> چنانچه هنگام وفات مجلسی، هشت مجلد از [[بحارالانوار]] به صورت مُسَوَّده و پیش‌ نویس و بدون توضیح باقی مانده بود، و مجلسی، اتمام آن را به میرمحمدصالح وصیت كرد. همچنین مجلسی از وی خواسته بود شرح ناتمام او بر [[کافی|كافی]]، با نام [[مرآة العقول]] را به پایان رساند.<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ص ۲۳۳ ؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص ۴۱۵</ref>


==مناصب==
==مناصب==
خط ۴۸: خط ۴۹:


پس از مدتی مناسبات او با شاه سلطان حسین (حك: ۱۱۰۵ـ۱۱۳۵ق)، كه از ابتدا نیز رغبت چندانی به انتصاب او در این سِمَت نداشت، تیره گشت و در [[ربیع الاخر|ربیع الآخر]] ۱۱۲۴ق عزل شد ولی بار دیگر در ۱۱۲۵ق، با وساطت مریم بیگم عمه شاه، به این سمت منصوب شد.<ref>خاتون آبادی، عبدالحسین، ص ۵۶۵</ref>
پس از مدتی مناسبات او با شاه سلطان حسین (حك: ۱۱۰۵ـ۱۱۳۵ق)، كه از ابتدا نیز رغبت چندانی به انتصاب او در این سِمَت نداشت، تیره گشت و در [[ربیع الاخر|ربیع الآخر]] ۱۱۲۴ق عزل شد ولی بار دیگر در ۱۱۲۵ق، با وساطت مریم بیگم عمه شاه، به این سمت منصوب شد.<ref>خاتون آبادی، عبدالحسین، ص ۵۶۵</ref>
==درگذشت==
سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادی، در پاره ای منابع<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص ۴۸</ref> ۱۱۱۶ق ذكر شده، اما در تتمیم وقایع السنین و الاعوام، در ذكر رویدادهای سال‌های ۱۱۲۴ق تا ۱۱۲۶ق از او نام برده شده<ref>خاتون آبادی، عبدالحسین ص ۵۶۵ـ۵۶۷</ref> و بنابراین به نظر می‌رسد كه تاریخ وفات او ۱۱۲۶ق است و سال فوت میر اسماعیل خاتون آبادی، از عموزادگان او، ۱۱۱۶ق بوده است. میرمحمدصالح در [[اصفهان]] درگذشت و در [[نجف]] به خاك سپرده شد.<ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات، ص ۳۶۸؛ حسینی اشكوری، ص ۱۱۱</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|2}}
{{پانویس|اندازه=ریز|3}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۶۸: خط ۶۶:
*نوری، حسین، ''فیض قدسی'': زندگینامه علامه محمدباقر مجلسی (۱۰۳۷ـ۱۱۱۰ه.ق) ، ترجمه جعفر نبوی، تهران ۱۳۷۴ش
*نوری، حسین، ''فیض قدسی'': زندگینامه علامه محمدباقر مجلسی (۱۰۳۷ـ۱۱۱۰ه.ق) ، ترجمه جعفر نبوی، تهران ۱۳۷۴ش
{{پایان}}
{{پایان}}


==پیوند به بیرون ==
==پیوند به بیرون ==
منبع مقاله: [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6722 دانشنامه جهان اسلام]
منبع مقاله: [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6722 دانشنامه جهان اسلام]
{{فقیهان شیعه}}
{{متکلمان شیعه}}


[[رده:فقهای شیعه قرن11(قمری)]]
[[رده:فقهای شیعه قرن11(قمری)]]