کاربر ناشناس
میر محمدصالح خاتون‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
(( در حال تکمیل)) | (( در حال تکمیل)) | ||
'''مير محمدصالح خاتون آبادى'''(1058ق ـ 1126ق)؛ | '''مير محمدصالح خاتون آبادى'''(1058ق ـ 1126ق)؛ [[فقيه]]، [[محدث|محدّث]] و عالم [[امامیه|امامى]] [[قرن يازدهم]]. | ||
==ولادت و نسب== | ==ولادت و نسب== | ||
میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در 1058ق در خانواده اى مشهور در اصفهان به دنيا آمد. | میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در 1058ق در خانواده اى مشهور در [[اصفهان]] به دنيا آمد. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
===اساتید=== | ===اساتید=== | ||
خاتون آبادی فقه و حديث را نزد محمدبن حسن شِروانى، معروف به ملاميرزا (متوفى | خاتون آبادی [[فقه]] و [[حديث]] را نزد محمدبن حسن شِروانى، معروف به ملاميرزا(متوفى 1098ق) فراگرفت. بيست سال نزد آقا [[حسين خوانسارى]](متوفى 1098ق) درس خواند و [[شرح اشارات]]، [[شفا]] و [[شرح لمعه]] را از او فراگرفت. سى سال نيز نزد [[محمد باقر مجلسی|محمدباقر مجلسى]](متوفى 1110ق) شاگردی و از او اجازه نقل حديث داشت.(رجوع کنید به محمدصالح خاتونآبادى، گ (232ـ 234)؛ حسينى اشكورى، ص 111) | ||
وی ابتدا به [[حكمت]] و علوم عقلى گرايش داشت، اما بعدها با تأثيرپذيرى از محمدباقر مجلسى، بيشتر به تحصيل و تحقيق در فقه و حديث روى آورد(رجوع کنید به محمدصالح خاتون آبادى، گ (233ـ 234)) و در كلام و [[تفسير]] قرآن نيز تبحر يافت.(موسوعة طبقات الفقهاء، ج 12، ص 384) | |||
===شاگردان=== | ===شاگردان=== | ||
*فرزندش ميرمحمدحسين | *فرزندش ميرمحمدحسين خاتون آبادى | ||
*خواهرزاده اش ابوالحسن بن محمدطاهر فتونى(متوفى | *خواهرزاده اش ابوالحسن بن محمدطاهر فتونى(متوفى 1138ق يا 1139ق) | ||
*احمدبن اسماعيل جزائرى(متوفى | *احمدبن اسماعيل جزائرى(متوفى 1151ق) | ||
*نورالدين بن نعمت اللّه جزائرى(متوفى | *نورالدين بن نعمت اللّه جزائرى(متوفى 1158ق) | ||
*احمد علوى خاتون آبادى(متوفى | *احمد علوى خاتون آبادى(متوفى 1161ق) (امين، ج 2، ص480؛ حسينى اشكورى، ص 12ـ13، 111؛ موسوعة طبقات الفقهاء، همانجا). | ||
===آثار علمی=== | ===آثار علمی=== | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
====آثار حديثى و فقهى==== | ====آثار حديثى و فقهى==== | ||
*شرح كتاب مَن لايَحضُرُه الفقيه | *شرح [[کتاب من لایحضره الفقیه|كتاب مَن لايَحضُرُه الفقيه]] | ||
*شرح الاستبصار | *شرح [[الاستبصار]] | ||
*رساله اسرار الصلوة | *رساله اسرار الصلوة | ||
*رساله التهليلية | *رساله التهليلية | ||
*چندين رساله درباره رؤيت هلال(رجوع کنید به آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 2، ص 48، ج 4، ص 516، ج 6، ص 272، ج 11، ص160، 230، 309، ج 13، ص 84، ج 14، ص 94، ج 25، ص 239) | *چندين رساله درباره [[رؤيت هلال]](رجوع کنید به آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 2، ص 48، ج 4، ص 516، ج 6، ص 272، ج 11، ص160، 230، 309، ج 13، ص 84، ج 14، ص 94، ج 25، ص 239) | ||
====آثار تفسيرى==== | ====آثار تفسيرى==== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
====متفرقه==== | ====متفرقه==== | ||
*حدائق المقرّبين را درباره ملائكه و سرگذشت انبيا | *حدائق المقرّبين را درباره [[ملائكه]] و سرگذشت [[انبيا]] | ||
*ائمه و علما | *[[ائمه اطهار|ائمه]] و علما | ||
*رَوادع النفوس در علم اخلاق | *رَوادع النفوس در [[علم اخلاق]] | ||
*ذريعةالنجاح درباره ادعيه(رجوع کنید به همان، ج 6، ص 289، ج10، ص 32ـ33، ج 11، ص 256) | *ذريعةالنجاح درباره ادعيه(رجوع کنید به همان، ج 6، ص 289، ج10، ص 32ـ33، ج 11، ص 256) | ||
*التقويم الشرعى يا منتخب تقويم المؤمنين؛ كه يكى از مباحث آن، روزهاى خوش يُمن و بد يُمن سال است.(رجوع کنید به همان، ج 4، ص 397، 403، ج 22، ص 387ـ 388؛ براى ديگر آثار او رجوع کنید به همان، ج 1، ص 306، ج 2، ص 440، ج 3، ص 447، ج 7، ص 107، 242، ج 11، ص 41ـ42، ج 20، ص 319). | *التقويم الشرعى يا منتخب تقويم المؤمنين؛ كه يكى از مباحث آن، روزهاى خوش يُمن و بد يُمن سال است.(رجوع کنید به همان، ج 4، ص 397، 403، ج 22، ص 387ـ 388؛ براى ديگر آثار او رجوع کنید به همان، ج 1، ص 306، ج 2، ص 440، ج 3، ص 447، ج 7، ص 107، 242، ج 11، ص 41ـ42، ج 20، ص 319). | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
==داماد علامه مجلسی== | ==داماد علامه مجلسی== | ||
خاتون آبادى، داماد محمدباقر مجلسى و بسيار مورد احترام و اعتماد او بود.(خوانسارى، ج 2، ص 364؛ نورى، ص 148) چنانچه هنگام وفات مجلسى، هشت مجلد از بحارالانوار به صورت مُسَوَّده و بدون توضيح باقى مانده بود، و مجلسى، اتمام آن را به ميرمحمدصالح وصيت كرد. همچنين مجلسى از وى خواسته بود شرح ناتمام او بر | خاتون آبادى، داماد محمدباقر مجلسى و بسيار مورد احترام و اعتماد او بود.(خوانسارى، ج 2، ص 364؛ نورى، ص 148) چنانچه هنگام وفات مجلسى، هشت مجلد از [[بحارالانوار]] به صورت مُسَوَّده و بدون توضيح باقى مانده بود، و مجلسى، اتمام آن را به ميرمحمدصالح وصيت كرد. همچنين مجلسى از وى خواسته بود شرح ناتمام او بر [[کافی|كافى]]، با نام [[مرآةالعقول]] را به پايان رساند. (رجوع کنید به محمدصالح خاتونآبادى، گ ( 233)؛ آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 4، ص 415). | ||
==مناصب== | ==مناصب== | ||
خاتون آبادى پس از درگذشت مجلسى، با وجود عالمان بزرگى مانند فاضل هندى (متوفى | خاتون آبادى پس از درگذشت مجلسى، با وجود عالمان بزرگى مانند [[فاضل هندى]](متوفى 1137ق) و آقا [[جمال الدين خوانسارى]](متوفى 1122ق)، [[امام جمعه]] و سرپرست حوزه علمى [[اصفهان]] شد(خوانسارى، ج 2، ص 364؛ حبيب آبادى، ج 2، ص 315، 318ـ319؛ قس امين، ج 9، ص 253 كه پسر او محمدحسين را نخستين امام جمعه اصفهان از خاندان خاتون آبادى دانسته است) و پس از وفات جعفر بن عبداللّه كَمَرِه اى(شيخ الاسلام اصفهان) در 1115ق، شيخ الاسلام شهر شد.(عبدالحسين خاتون آبادى، تتميم، ص 553ـ555) | ||
پس از مدتى مناسبات او با شاه سلطان حسين(حك : 1105ـ1135ق)، كه از ابتدا نيز رغبت چندانى به انتصاب او در اين سِمَت نداشت، تيره گشت و در [[ربیع الاخر|ربيع الآخر]] 1124ق عزل شد ولى بار ديگر در 1125ق، با وساطت مريم بيگم عمه شاه، به اين سمت منصوب شد.(همان، تتميم، ص 565) | |||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادى، در پاره اى منابع (براى نمونه رجوع کنید به نورى، همانجا؛ آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 2، ص 48) 1116ق ذكر شده، اما در تتميم وقايع السنين و الاعوام، در ذكر رويدادهاى سالهاى 1124ق تا 1126ق از او نام برده شده(رجوع کنید به عبدالحسين خاتون آبادى، ص 565ـ567) و بنابراين به نظر مى رسد كه تاريخ وفات او 1126ق است و سال فوت ميراسماعيل خاتون آبادى، از عموزادگان او، 1116ق بوده است. (رجوع کنید به خاتونآبادى*، خاندان). ميرمحمدصالح در اصفهان درگذشت و در نجفاشرف به خاك سپرده شد (آقابزرگ طهرانى، 1372ش، ص 368؛ حسينى اشكورى، ص 111). | سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادى، در پاره اى منابع(براى نمونه رجوع کنید به نورى، همانجا؛ آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 2، ص 48) 1116ق ذكر شده، اما در تتميم وقايع السنين و الاعوام، در ذكر رويدادهاى سالهاى 1124ق تا 1126ق از او نام برده شده(رجوع کنید به عبدالحسين خاتون آبادى، ص 565ـ567) و بنابراين به نظر مى رسد كه تاريخ وفات او 1126ق است و سال فوت ميراسماعيل خاتون آبادى، از عموزادگان او، 1116ق بوده است. (رجوع کنید به خاتونآبادى*، خاندان). ميرمحمدصالح در اصفهان درگذشت و در نجفاشرف به خاك سپرده شد (آقابزرگ طهرانى، 1372ش، ص 368؛ حسينى اشكورى، ص 111). | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۸: | ||
*آقابزرگ طهرانى، ''الذريعة الى تصانيف الشيعة''، چاپ على نقى منزوى و احمدمنزوى، بيروت 1403/1983 | *آقابزرگ طهرانى، ''الذريعة الى تصانيف الشيعة''، چاپ على نقى منزوى و احمدمنزوى، بيروت 1403/1983 | ||
*آقابزرگ طهرانى، ''طبقات اعلام الشيعة'': الكواكب المنتشرة فى القرن الثانى بعدالعشرة، چاپ على نقى منزوى، تهران 1372ش | *آقابزرگ طهرانى، ''طبقات اعلام الشيعة'': الكواكب المنتشرة فى القرن الثانى بعدالعشرة، چاپ على نقى منزوى، تهران 1372ش | ||
*امین، محسن، ''اعیان الشیعة''، بیروت، 1403ق | *امین، محسن، ''اعیان الشیعة''، بیروت، 1403ق | ||
*حبيب آبادى، محمدعلی، ''مكارم الآثار''، اصفهان 1362ش | *حبيب آبادى، محمدعلی، ''مكارم الآثار''، اصفهان 1362ش | ||
*حسينى اشكورى، احمد، ''تلامذةالعلامة المجلسى و المجازون منه''، چاپ محمود مرعشى، قم 1410 | *حسينى اشكورى، احمد، ''تلامذةالعلامة المجلسى و المجازون منه''، چاپ محمود مرعشى، قم 1410 | ||
*خاتون آبادى، عبدالحسين بن محمدباقر، ''وقايع السنين و الاعوام''، يا، گزارشهاى ساليانه از ابتداى خلقت تا سال 1195 هجرى، چاپ محمدباقر بهبودى، تهران 1352ش | *خاتون آبادى، عبدالحسين بن محمدباقر، ''وقايع السنين و الاعوام''، يا، گزارشهاى ساليانه از ابتداى خلقت تا سال 1195 هجرى، چاپ محمدباقر بهبودى، تهران 1352ش | ||
*خاتون آبادى، محمدصالح، ''حدائق المقربين''، نسخه خطى كتابخانه مجلس شوراى اسلامى، ش 3/5501 | *خاتون آبادى، محمدصالح، ''حدائق المقربين''، نسخه خطى كتابخانه مجلس شوراى اسلامى، ش 3/5501 | ||
*خوانساری، محمدباقر، ''روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات''، چاپ اسداللّه اسماعیلیان، قم، 1392ق | *خوانساری، محمدباقر، ''روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات''، چاپ اسداللّه اسماعیلیان، قم، 1392ق | ||
*''موسوعة طبقات الفقهاء''، اشراف جعفر سبحانى، قم: مؤسسة الامام الصادق، 1418ـ1424 | *''موسوعة طبقات الفقهاء''، اشراف جعفر سبحانى، قم: مؤسسة الامام الصادق، 1418ـ1424 | ||
*نورى، حسین، ''فيض قدسى'': زندگينامه علامه محمدباقر مجلسى (1037ـ1110ه .ق)، ترجمه جعفر نبوى، تهران 1374ش | *نورى، حسین، ''فيض قدسى'': زندگينامه علامه محمدباقر مجلسى (1037ـ1110ه .ق)، ترجمه جعفر نبوى، تهران 1374ش | ||