کاربر ناشناس
میر محمدصالح خاتونآبادی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
(( در حال تکمیل)) | (( در حال تکمیل)) | ||
خاتون | '''مير محمدصالح خاتون آبادى'''(1058ق ـ 1126ق)؛ فقيه، محدّث و عالم امامى قرن يازدهم. | ||
==ولادت و نسب== | |||
میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در 1058ق در خانواده اى مشهور در اصفهان به دنيا آمد. | |||
==مقام علمی== | |||
===اساتید=== | |||
خاتون آبادی فقه و حديث را نزد محمدبن حسن شِروانى، معروف به ملاميرزا (متوفى 1098) فراگرفت. بيست سال نزد آقاحسين خوانسارى(متوفى 1098) درس خواند و شرح اشارات، شفا و شرح لمعه را از او فراگرفت. سى سال نيز نزد محمدباقر مجلسى(متوفى 1110ق) شاگردی و از او اجازه نقل حديث داشت.(رجوع کنید به محمدصالح خاتونآبادى، گ (232ـ 234)؛ حسينى اشكورى، ص 111) | |||
خاتون آبادى به گفته خود ابتدا به حكمت و علوم عقلى گرايش داشت، اما بعدها با تأثيرپذيرى از علامه محمدباقر مجلسى، بيشتر به تحصيل و تحقيق در فقه و حديث روى آورد(رجوع کنید به محمدصالح خاتون آبادى، گ (233ـ 234)) و در كلام و تفسير قرآن نيز تبحر يافت.(موسوعة طبقات الفقهاء، ج 12، ص 384) | خاتون آبادى به گفته خود ابتدا به حكمت و علوم عقلى گرايش داشت، اما بعدها با تأثيرپذيرى از علامه محمدباقر مجلسى، بيشتر به تحصيل و تحقيق در فقه و حديث روى آورد(رجوع کنید به محمدصالح خاتون آبادى، گ (233ـ 234)) و در كلام و تفسير قرآن نيز تبحر يافت.(موسوعة طبقات الفقهاء، ج 12، ص 384) | ||
===شاگردان=== | |||
*فرزندش ميرمحمدحسين خاتونآبادى | *فرزندش ميرمحمدحسين خاتونآبادى | ||
*خواهرزاده اش ابوالحسن بن محمدطاهر فتونى(متوفى 1138 يا 1139) | *خواهرزاده اش ابوالحسن بن محمدطاهر فتونى(متوفى 1138 يا 1139) | ||
خط ۱۲: | خط ۲۵: | ||
*احمد علوى خاتون آبادى(متوفى 1161؛ امين، ج 2، ص480؛ حسينى اشكورى، ص 12ـ13، 111؛ موسوعة طبقات الفقهاء، همانجا). | *احمد علوى خاتون آبادى(متوفى 1161؛ امين، ج 2، ص480؛ حسينى اشكورى، ص 12ـ13، 111؛ موسوعة طبقات الفقهاء، همانجا). | ||
===آثار علمی=== | |||
آثار حديثى و فقهى | ====آثار حديثى و فقهى==== | ||
*شرح كتاب مَن لايَحضُرُه الفقيه | *شرح كتاب مَن لايَحضُرُه الفقيه | ||
خط ۲۸: | خط ۳۵: | ||
*چندين رساله درباره رؤيت هلال(رجوع کنید به آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 2، ص 48، ج 4، ص 516، ج 6، ص 272، ج 11، ص160، 230، 309، ج 13، ص 84، ج 14، ص 94، ج 25، ص 239) | *چندين رساله درباره رؤيت هلال(رجوع کنید به آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 2، ص 48، ج 4، ص 516، ج 6، ص 272، ج 11، ص160، 230، 309، ج 13، ص 84، ج 14، ص 94، ج 25، ص 239) | ||
آثار تفسيرى | ====آثار تفسيرى==== | ||
*تفسير سورةالاخلاص | *تفسير سورةالاخلاص | ||
*تفسير سورةالفاتحه(رجوع کنید به همان، ج 4، ص 335، 339) | *تفسير سورةالفاتحه(رجوع کنید به همان، ج 4، ص 335، 339) | ||
آثار كلامى | ====آثار كلامى==== | ||
*الايمان و الكفر | *الايمان و الكفر | ||
خط ۳۹: | خط ۴۶: | ||
*رسالةٌ فى عصمة الانبياء(رجوع کنید به همان، ج 2، ص 197ـ198، 515ـ516، ج 5، ص28، ج 15، ص 273). | *رسالةٌ فى عصمة الانبياء(رجوع کنید به همان، ج 2، ص 197ـ198، 515ـ516، ج 5، ص28، ج 15، ص 273). | ||
متفرقه | ====متفرقه==== | ||
*حدائق المقرّبين را درباره ملائكه و سرگذشت انبيا | *حدائق المقرّبين را درباره ملائكه و سرگذشت انبيا | ||
خط ۴۶: | خط ۵۳: | ||
*ذريعةالنجاح درباره ادعيه(رجوع کنید به همان، ج 6، ص 289، ج10، ص 32ـ33، ج 11، ص 256) | *ذريعةالنجاح درباره ادعيه(رجوع کنید به همان، ج 6، ص 289، ج10، ص 32ـ33، ج 11، ص 256) | ||
*التقويم الشرعى يا منتخب تقويم المؤمنين؛ كه يكى از مباحث آن، روزهاى خوش يُمن و بد يُمن سال است.(رجوع کنید به همان، ج 4، ص 397، 403، ج 22، ص 387ـ 388؛ براى ديگر آثار او رجوع کنید به همان، ج 1، ص 306، ج 2، ص 440، ج 3، ص 447، ج 7، ص 107، 242، ج 11، ص 41ـ42، ج 20، ص 319). | *التقويم الشرعى يا منتخب تقويم المؤمنين؛ كه يكى از مباحث آن، روزهاى خوش يُمن و بد يُمن سال است.(رجوع کنید به همان، ج 4، ص 397، 403، ج 22، ص 387ـ 388؛ براى ديگر آثار او رجوع کنید به همان، ج 1، ص 306، ج 2، ص 440، ج 3، ص 447، ج 7، ص 107، 242، ج 11، ص 41ـ42، ج 20، ص 319). | ||
==داماد علامه مجلسی== | |||
خاتون آبادى، داماد محمدباقر مجلسى و بسيار مورد احترام و اعتماد او بود.(خوانسارى، ج 2، ص 364؛ نورى، ص 148) چنانچه هنگام وفات مجلسى، هشت مجلد از بحارالانوار به صورت مُسَوَّده و بدون توضيح باقى مانده بود، و مجلسى، اتمام آن را به ميرمحمدصالح وصيت كرد. همچنين مجلسى از وى خواسته بود شرح ناتمام او بر كافى، با نام مرآةالعقول را به پايان رساند (رجوع کنید به محمدصالح خاتونآبادى، گ ( 233)؛ آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 4، ص 415). | |||
==مناصب== | |||
خاتون آبادى پس از درگذشت مجلسى، با وجود عالمان بزرگى مانند فاضل هندى (متوفى 1137) و آقاجمال الدين خوانسارى(متوفى 1122)، امام جمعه و سرپرست حوزه علمى اصفهان شد(خوانسارى، ج 2، ص 364؛ حبيب آبادى، ج 2، ص 315، 318ـ319؛ قس امين، ج 9، ص 253 كه پسر او محمدحسين را نخستين امام جمعه اصفهان از خاندان خاتون آبادى دانسته است) و پس از وفات جعفربن عبداللّه كَمَرِه اى(شيخ الاسلام اصفهان) در 1115ق، شيخ الاسلام شهر شد(عبدالحسين خاتونآبادى، تتميم، ص 553ـ555)؛ اما پس از مدتى مناسبات او با شاه سلطان حسين (حك : 1105ـ1135)، كه از ابتدا نيز رغبت چندانى به انتصاب او در اين سِمَت نداشت، تيره گشت و در ربيع الآخر 1124ق عزل شد ولى بار ديگر در 1125، با وساطت مريم بيگم عمه شاه، به اين سمت منصوب شد.(همان، تتميم، ص 565) | |||
==درگذشت== | |||
سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادى، در پاره اى منابع (براى نمونه رجوع کنید به نورى، همانجا؛ آقابزرگ طهرانى، 1403، ج 2، ص 48) 1116ق ذكر شده، اما در تتميم وقايع السنين و الاعوام، در ذكر رويدادهاى سالهاى 1124ق تا 1126ق از او نام برده شده(رجوع کنید به عبدالحسين خاتون آبادى، ص 565ـ567) و بنابراين به نظر مى رسد كه تاريخ وفات او 1126ق است و سال فوت ميراسماعيل خاتون آبادى، از عموزادگان او، 1116ق بوده است. (رجوع کنید به خاتونآبادى*، خاندان). ميرمحمدصالح در اصفهان درگذشت و در نجفاشرف به خاك سپرده شد (آقابزرگ طهرانى، 1372ش، ص 368؛ حسينى اشكورى، ص 111). | |||
خط ۶۲: | خط ۸۴: | ||
{{راستچین}} | {{راستچین}} | ||
*محمدمحسن آقابزرگ طهرانى، الذريعة الى تصانيفالشيعة، چاپ علىنقى منزوى و احمدمنزوى، بيروت 1403/1983؛ | |||
*همو، طبقات اعلامالشيعة: الكواكب المنتشرة فىالقرن الثانى بعدالعشرة، چاپ علىنقى منزوى، تهران 1372ش؛ | |||
*امين؛ | |||
(4) محمدعلى حبيبآبادى، مكارم الآثار، ج 2، اصفهان 1362ش؛ | (4) محمدعلى حبيبآبادى، مكارم الآثار، ج 2، اصفهان 1362ش؛ | ||
(5) احمد حسينىاشكورى، تلامذةالعلامة المجلسى و المجازون منه، چاپ محمود مرعشى، قم 1410؛ | (5) احمد حسينىاشكورى، تلامذةالعلامة المجلسى و المجازون منه، چاپ محمود مرعشى، قم 1410؛ |