پرش به محتوا

سید علی حسینی خامنه‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۱۲: خط ۱۱۲:
==زیست‌نامه علمی==
==زیست‌نامه علمی==
===تحصیل===
===تحصیل===
سیدعلی خامنه‌ای تحصیل را در چهار سالگی از مکتب‌خانه و با فراگیری [[قرآن|قرآن کریم]] آغاز کرد و همزمان با دوره دبستان، یادگیری [[تلاوت قرآن|قرائت]] و [[تجوید]] [[قرآن]] را در مشهد شروع نمود.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۹.</ref> در سال‌های پایان دبستان، تحصیلات مقدماتی حوزوی را نیز آغاز کرد. وی پس از اتمام دوره دبستان، تحصیل علوم دینی را در [[مدرسه علمیه سلیمانیه|مدرسه سلیمان‌خان]] ادامه داد و دوره سطح را در [[مدرسه علمیه نواب|مدرسه نواب]] گذراند. وی بخشی از مقدمات و سطح را نیز نزد پدر خود آموخت. همزمان با تحصیلات حوزوی، دبیرستان را نیز تا سال دوم متوسطه ادامه داد.<ref>آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶.</ref>
سیدعلی خامنه‌ای تحصیل را در چهار سالگی از مکتب‌خانه و با فراگیری [[قرآن|قرآن]] آغاز کرد و همزمان با دوره دبستان، یادگیری [[تلاوت قرآن|قرائت]] و [[تجوید|تجوید قرآن]] را در مشهد شروع نمود.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۹.</ref> در سال‌های پایان دبستان، تحصیلات مقدماتی حوزوی را نیز آغاز کرد. وی پس از اتمام دوره دبستان، تحصیل علوم دینی را در [[مدرسه علمیه سلیمانیه|مدرسه سلیمان‌خان]] ادامه داد و دوره سطح را در [[مدرسه علمیه نواب|مدرسه نواب]] گذراند. وی بخشی از مقدمات و سطح را نیز نزد پدر خود آموخت. همزمان با تحصیلات حوزوی، دبیرستان را نیز تا سال دوم متوسطه ادامه داد.<ref>آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶.</ref>


وی در سال ۱۳۳۴ش، در [[درس خارج]] فقه [[سید محمدهادی میلانی]] حاضر شد و در سال [[سال ۱۳۳۶ هجری شمسی|۱۳۳۶ش]] طی سفر کوتاهی همراه خانواده به [[نجف]] رفت و در دروس مدرسان بنام [[حوزه علمیه نجف]] شرکت کرد ولی به دلیل عدم تمایل پدر برای اقامت در آن شهر به [[مشهد]] بازگشت<ref>آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶.</ref> و یک سال دیگر در درس آیت‌الله میلانی حاضر شد و در ۱۳۳۷ش عازم [[حوزه علمیه قم]] شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۷۸.</ref>
وی در سال ۱۳۳۴ش، در درس خارج فقه [[سید محمدهادی میلانی]] حاضر شد و در سال [[سال ۱۳۳۶ هجری شمسی|۱۳۳۶ش]] طی سفر کوتاهی همراه خانواده به [[نجف]] رفت و در دروس [[حوزه علمیه نجف]] شرکت کرد ولی به دلیل عدم تمایل پدر برای اقامت در آن شهر به [[مشهد]] بازگشت<ref>آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶.</ref> و یک سال دیگر در درس آیت‌الله میلانی حاضر شد و در ۱۳۳۷ش عازم [[حوزه علمیه قم]] شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۷۸.</ref>


آیت‌الله خامنه‌ای در [[سال ۱۳۴۳ هجری شمسی|سال ۱۳۴۳ش]] به دلیل عارضه بینایی پدر و برای کمک به وی، از [[قم]] به [[مشهد]] بازگشت و در جلسات درس آیت‌الله میلانی حضور یافت که تا [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]] ادامه داشت.
آیت‌الله خامنه‌ای در [[سال ۱۳۴۳ هجری شمسی|سال ۱۳۴۳ش]] به دلیل عارضه بینایی پدر و برای کمک به وی، از [[قم]] به [[مشهد]] بازگشت و در جلسات درس آیت‌الله میلانی حضور یافت که تا [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]] ادامه داشت.
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
===تدریس===
===تدریس===
[[File:درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای در حسینیه امام خمینی.jpg|thumb|درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای در [[حسینیه امام خمینی (تهران)|حسینیه امام خمینی]] (۲۶ آبان ۱۳۹۸ش)<ref>[https://farsi.khamenei.ir/photo-album?id=44023 «جلسه درس خارج فقه»]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>]]
[[File:درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای در حسینیه امام خمینی.jpg|thumb|درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای در [[حسینیه امام خمینی (تهران)|حسینیه امام خمینی]] (۲۶ آبان ۱۳۹۸ش)<ref>[https://farsi.khamenei.ir/photo-album?id=44023 «جلسه درس خارج فقه»]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>]]
سید علی خامنه‌ای از ابتدای حضور در [[مشهد]]، به تدریس سطوح عالی [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] ([[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]، [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]]) مشغول شد و برای عموم مردم نیز  جلسات [[تفسیر قرآن|تفسیر]] برگزار می‌کرد. از [[سال ۱۳۴۷ هجری شمسی|۱۳۴۷ش]] تدریس درس تخصصی تفسیر را برای طلاب علوم دینی شروع کرد. این دروس و جلسات تفسیر تا سال [[سال ۱۳۵۶ هجری شمسی|۱۳۵۶ش]] و قبل از [[تبعید آیت‌الله خامنه‌ای به ایرانشهر|دستگیری و تبعید به ایرانشهر]] ادامه داشت.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=5467#602 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref> جلسات تفسیر در سالیانی از دوره ریاست‌جمهوری و پس از آن نیز ادامه داشت. پس از رسیدن به رهبری، از سال [[سال ۱۳۶۹ هجری شمسی|۱۳۶۹ش]] تدریس [[درس خارج|خارج فقه]] را در [[حسینیه امام خمینی (تهران)|حسینیه امام خمینی]] آغاز کرد و تاکنون به تدریس ابواب [[جهاد]]، [[قصاص]]، [[مکاسب محرمه]] و [[نماز شکسته|نماز مسافر]] پرداخته است. این درس همچنان ادامه دارد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=5467#602 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>
سید علی خامنه‌ای از ابتدای حضور در [[مشهد]]، به تدریس سطوح عالی [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] ([[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]، [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]]) مشغول شد و برای عموم مردم نیز  جلسات [[تفسیر قرآن|تفسیر]] برگزار می‌کرد. از [[سال ۱۳۴۷ هجری شمسی|۱۳۴۷ش]] تدریس تخصصی تفسیر را برای طلاب علوم دینی شروع کرد. این دروس و جلسات تفسیر تا سال [[سال ۱۳۵۶ هجری شمسی|۱۳۵۶ش]] و قبل از [[تبعید آیت‌الله خامنه‌ای به ایرانشهر|دستگیری و تبعید به ایرانشهر]] ادامه داشت.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=5467#602 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref> جلسات تفسیر در سالیانی از دوره ریاست‌جمهوری و پس از آن نیز ادامه داشت. پس از رسیدن به رهبری، از سال [[سال ۱۳۶۹ هجری شمسی|۱۳۶۹ش]] تدریس [[درس خارج|خارج فقه]] را در [[حسینیه امام خمینی (تهران)|حسینیه امام خمینی]] آغاز کرد و تاکنون به تدریس ابواب [[جهاد]]، [[قصاص]]، [[مکاسب محرمه]] و [[نماز شکسته|نماز مسافر]] پرداخته است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=5467#602 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>


===اساتید===
===اساتید===
{{ستون-شروع|۲}}
برخی از استادان سید علی خامنه‌ای عبارتند از:
برخی از استادان سید علی خامنه‌ای عبارتند از:
*سید جلیل حسینی سیستانی، در [[معالم الاصول]].
*سید جلیل حسینی سیستانی، در [[معالم الاصول]].
خط ۱۲۹: خط ۱۲۸:
*میرزا محمد مدرس یزدی، در شرح لمعه.
*میرزا محمد مدرس یزدی، در شرح لمعه.
*[[هاشم قزوینی]]، در رسائل، مکاسب و کفایه.
*[[هاشم قزوینی]]، در رسائل، مکاسب و کفایه.
* [[سید محمدهادی میلانی]].
[[سید محمدهادی میلانی]]، [[حسین بروجردی]]، [[امام خمینی]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، [[سید محمد محقق داماد]] و [[علامه طباطبایی]] از دیگر استادان او بودند.
*[[حسین بروجردی]].
*[[امام خمینی]]
*[[مرتضی حائری یزدی]].
*[[سید محمد محقق داماد]].
*[[علامه طباطبایی]].
{{پایان}}
[[پرونده:روح توحید نفی عبودیت غیر خدا.jpg|120px|بندانگشتی]]
[[پرونده:روح توحید نفی عبودیت غیر خدا.jpg|120px|بندانگشتی]]


خط ۱۵۵: خط ۱۴۸:
====ترجمه====
====ترجمه====
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
#آینده در قلمرو اسلام، نوشته [[سید قطب]].
*آینده در قلمرو اسلام، نوشته [[سید قطب]].
#[[صلح الحسن (کتاب)|صلح امام حسن(ع): پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ]]، نوشته شیخ [[راضی آل یاسین]].
*جلد اول تفسیر فی ظلال القرآن، نوشته سید قطب.
#جلد اول تفسیر فی ظلال القرآن، نوشته [[سید قطب]].
*مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، نوشته عبدالمنعم النمر.
#مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، نوشته عبدالمنعم النمر.
*ادعانامه علیه تمدن غرب، نوشته سید قطب.
#ادعانامه علیه تمدن غرب، نوشته [[سید قطب]].
{{پایان}}
{{پایان}}
*[[صلح الحسن (کتاب)|صلح امام حسن(ع): پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ]]، نوشته [[راضی آل یاسین]].
====کتاب‌های گردآوری‌شده از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای====
====کتاب‌های گردآوری‌شده از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای====
*[[طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن (کتاب)|طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن]]: مجموعه سخنان آیت‌الله خامنه‌ای است که در [[رمضان]] [[سال ۱۳۵۳ هجری شمسی|سال ۱۳۵۳ش]] در مسجد امام حسن مجتبی(ع) [[مشهد]] ایراد شده است.<ref> خامنه‌ای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ۱۳۹۲ش، بخش اشاره، ص۱۱-۱۵.</ref> در این کتاب، مهم‌ترین پایه‌های فکری [[اسلام]] بر مبنای [[آیه|آیات قرآن]] تبیین شده است.<ref> خامنه‌ای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ۱۳۹۲ش، بخش مقدمه، ص۳۷.</ref>
*[[طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن (کتاب)|طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن]]: مجموعه سخنان آیت‌الله خامنه‌ای است که در [[رمضان]] [[سال ۱۳۵۳ هجری شمسی|سال ۱۳۵۳ش]] در مسجد امام حسن مجتبی(ع) [[مشهد]] ایراد شده است.<ref> خامنه‌ای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ۱۳۹۲ش، بخش اشاره، ص۱۱-۱۵.</ref> در این کتاب، مهم‌ترین پایه‌های فکری [[اسلام]] بر مبنای [[آیه|آیات قرآن]] تبیین شده است.<ref> خامنه‌ای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ۱۳۹۲ش، بخش مقدمه، ص۳۷.</ref>
*[[غناء (کتاب)|غناء]]: این کتاب شامل ۷۶ جلسه درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای درباره [[غناء|غِناء]] است که در سال‌های ۱۳۷۸-۱۳۸۸ش ارائه شده است.<ref>خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، مقدمه.</ref>
*[[غناء (کتاب)|غناء]]: این کتاب شامل ۷۶ جلسه درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای درباره [[غناء|غِناء]] است که در سال‌های ۱۳۷۸-۱۳۸۸ش ارائه شده است.<ref>خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، مقدمه.</ref>
*[[انسان ۲۵۰ ساله (کتاب)|انسان ۲۵۰ ساله]]، کتابی حاوی بخش‌هایی از سخنان پراکنده و برخی از نوشته‌های آیت‌الله خامنه‌ای درباره زندگی سیاسی امامان شیعه.  این کتاب بر اساس [[نظریه انسان ۲۵۰ ساله]] تدوین شده است.
*[[انسان ۲۵۰ ساله (کتاب)|انسان ۲۵۰ ساله]]، کتابی حاوی بخش‌هایی از سخنان پراکنده و برخی از نوشته‌های آیت‌الله خامنه‌ای درباره زندگی سیاسی [[امامان شیعه]].  این کتاب بر اساس [[نظریه انسان ۲۵۰ ساله]] تدوین شده است.
*[[شعاعی از نیر اعظم (کتاب)|شعاعی از نیّر اعظم]]، مجموعه‌ای از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای درباره [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]]. این کتاب را انتشارات سروش در [[سال ۱۳۸۵ هجری شمسی|سال ۱۳۸۵ش]] منتشر کرده است.<ref> دفتر فرهنگی فخر الائمه، شعاعی از نیر اعظم، انتشارات سروش، ص بیست و یک </ref>
*[[شعاعی از نیر اعظم (کتاب)|شعاعی از نیّر اعظم]]، مجموعه‌ای از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای درباره [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]]. این کتاب را انتشارات سروش در [[سال ۱۳۸۵ هجری شمسی|سال ۱۳۸۵ش]] منتشر کرده است.<ref> دفتر فرهنگی فخر الائمه، شعاعی از نیر اعظم، انتشارات سروش، ص بیست و یک </ref>
*[[آفتاب در مصاف (کتاب)|آفتاب در مصاف]]، مجموعه سخنان آیت‌الله خامنه‌ای درباره [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و حوادث قبل و بعد از [[واقعه کربلا]] است. این سخنان از بین بیانات سال‌های ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۰ش او جمع‌آوری شده است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/book-content?id=24339 معرفی کتاب آفتاب در مصاف]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>
*[[آفتاب در مصاف (کتاب)|آفتاب در مصاف]]، مجموعه سخنان آیت‌الله خامنه‌ای درباره [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و حوادث قبل و بعد از [[واقعه کربلا]] است. این سخنان از بین بیانات سال‌های ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۰ش او جمع‌آوری شده است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/book-content?id=24339 معرفی کتاب آفتاب در مصاف]، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>
خط ۱۷۴: خط ۱۶۸:


==فعالیت‌های سیاسی اجتماعی==
==فعالیت‌های سیاسی اجتماعی==
نقطه آغازین ورود سید علی خامنه‌ای به فعالیت‌های سیاسی و مبارزه با نظام سلطنتی پهلوی، دیدار او با [[سید مجتبی نواب صفوی]] در مشهد بوده است. آیت‌الله خامنه‌ای در بهمن ۱۳۴۱ش<ref>جلالی، مشهد در بامداد نهضت اسلامی، ۱۳۷۸ش، ص۱۴۸.</ref> و نیز در ۱۳۴۲ش، واسطه انتقال پیام‌های [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] و [[سید محمدهادی میلانی|آیت‌الله میلانی]] بوده است.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۲۹-۱۲۳۱.</ref>
نقطه آغازین ورود سید علی خامنه‌ای به فعالیت‌های سیاسی و مبارزه با نظام سلطنتی پهلوی، دیدار او با [[سید مجتبی نواب صفوی]] در مشهد بوده است. او در بهمن ۱۳۴۱ش<ref>جلالی، مشهد در بامداد نهضت اسلامی، ۱۳۷۸ش، ص۱۴۸.</ref> و نیز در ۱۳۴۲ش، واسطه انتقال پیام‌های [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] و [[سید محمدهادی میلانی|آیت‌الله میلانی]] بوده است.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۲۹-۱۲۳۱.</ref>


آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۴۲ش، در سفری به بیرجند سخنرانی‌هایی علیه حکومت وقت انجام داد<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۲۹-۱۳۴.</ref> و به همین دلیل در [[۱۲ خرداد]] سال ۱۳۴۲ش/[[۷ محرم]] ۱۳۸۳ق دستگیر و در مشهد زندانی شد.<ref>آرشیو مرکز اسناد، شماره ۶۱۴و۱۲۳۱-۱۲۳۲.</ref> پس از آزادی، آیت‌الله محمدهادی میلانی با او دیدار کرد.<ref>آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۳۳.</ref> او از جمله روحانیونی بود که در ۱۱ دی ۱۳۴۲ش، پیامی به [[سید محمود طالقانی]]، [[مهدی بازرگان]] و [[یدالله سحابی]] که به دلیل حمایت از امام خمینی زندانی شده بودند، فرستاد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش، ج۱، ص۴۶۸.</ref>
آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۴۲ش، در سفری به بیرجند سخنرانی‌هایی علیه حکومت پهلوی انجام داد<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۲۹-۱۳۴.</ref> و به همین دلیل در [[۱۲ خرداد]] سال ۱۳۴۲ش/[[۷ محرم]] ۱۳۸۳ق دستگیر و در مشهد زندانی شد.<ref> آرشیو مرکز اسناد، شماره ۶۱۴و۱۲۳۱-۱۲۳۲.</ref> پس از آزادی، محمدهادی میلانی با او دیدار کرد.<ref>آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۳۳.</ref> او از روحانیانی بود در ۱۱ دی ۱۳۴۲ش، به [[سید محمود طالقانی]]، [[مهدی بازرگان]] و [[یدالله سحابی]] که به دلیل حمایت از امام خمینی زندانی شده بودند، پیام فرستادند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش، ج۱، ص۴۶۸.</ref>


در همان زمان طلاب خراسانی حوزه علمیه قم با هدایت سید علی خامنه‌ای، در اعتراض به ادامه حصر امام خمینی، نامه‌ای به حسنعلی منصور، نخست‌وزیر وقت نوشته و منتشر کردند که از جمله آنها خود وی و [[ابوالقاسم خزعلی]] و [[محمد عبایی خراسانی]] بودند.<ref>امام خمینی در آیینه اسناد به روایت ساواک، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۹۲.</ref>
در همان زمان طلاب خراسانی حوزه علمیه قم با هدایت سید علی خامنه‌ای، در اعتراض به ادامه حصر امام خمینی، نامه‌ای به حسنعلی منصور، نخست‌وزیر وقت نوشتند از جمله آنها خود وی و [[ابوالقاسم خزعلی]] و [[محمد عبایی خراسانی]] بودند.<ref>امام خمینی در آیینه اسناد به روایت ساواک، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۹۲.</ref>


آیت‌الله خامنه‌ای در بهمن ۱۳۴۲ش، مقارن با رمضان۱۳۸۳ق برای تبلیغ و تبیین مسائل نهضت اسلامی راهی [[زاهدان]] شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۲-۱۶۶.</ref> سخنرانی‌های او در مساجد زاهدان باعث دستگیری و انتقال به زندان قزل‌قلعه شد<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۳۴.</ref> که در ۱۴ اسفند ۱۳۴۲ش از زندان آزاد شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۸۷.</ref> در پاییز ۱۳۴۳ش از [[قم]] به [[مشهد]] بازگشت.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۲-۱۹۵.</ref>
آیت‌الله خامنه‌ای در بهمن ۱۳۴۲ش، مقارن با رمضان۱۳۸۳ق برای تبلیغ و تبیین مسائل نهضت اسلامی راهی [[زاهدان]] شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۲-۱۶۶.</ref> سخنرانی‌هایش در مساجد زاهدان باعث دستگیری و انتقال به زندان قزل‌قلعه گردید<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۳۴.</ref> او در ۱۴ اسفند ۱۳۴۲ش از زندان آزاد شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۸۷.</ref> در پاییز ۱۳۴۳ش از [[قم]] به [[مشهد]] بازگشت.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۲-۱۹۵.</ref>


سید علی خامنه‌ای به همراه کسانی چون [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]]، [[سید محمد حسینی بهشتی|سید محمد بهشتی]]، [[علی‌اکبر فیض مشکینی|علی فیض مشکینی]]، [[احمد آذری قمی]]، [[علی قدوسی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[سید محمد خامنه‌ای]] و [[محمدتقی مصباح یزدی]]<ref>هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۱۵۶۶.</ref> اعضای «گروه یازده نفر» بودند که با هدف تقویت و اصلاح [[حوزه علمیه قم]] برای مبارزه با رژیم پهلوی شکل گرفت.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=26142 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>
سید علی خامنه‌ای به همراه کسانی چون [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]]، [[سید محمد حسینی بهشتی|سید محمد بهشتی]]، [[علی‌اکبر فیض مشکینی]]، [[احمد آذری قمی]]، [[علی قدوسی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[سید محمد خامنه‌ای]] و [[محمدتقی مصباح یزدی]]<ref>هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۱۵۶۶.</ref> اعضای «گروه یازده نفر» بودند که با هدف تقویت و اصلاح [[حوزه علمیه قم]] برای مبارزه با [[رژیم پهلوی]] شکل گرفت.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=26142 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>


آیت‌الله خامنه‌ای مدتی در مسجد امیرالمومنین تهران به امامت جماعت پرداخت. در پی دستگیری و تبعید آیت‌الله [[سید حسن طباطبایی قمی|سید حسن قمی]] در فروردین [[سال ۱۳۴۶ هجری شمسی|۱۳۴۶ش]] که به دنبال سخنرانی ضد حکومت او در [[مسجد گوهرشاد]] صورت گرفت، آیت‌الله خامنه‌ای از آیت‌الله میلانی خواست به این اقدام اعتراض کند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله میلانی، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش، ج۳، ص۵-۷.</ref>
آیت‌الله خامنه‌ای مدتی در مسجد امیرالمؤمنین تهران به امامت جماعت پرداخت. در پی دستگیری و تبعید [[سید حسن طباطبایی قمی|سید حسن قمی]] در فروردین [[سال ۱۳۴۶ هجری شمسی|۱۳۴۶ش]] که به دنبال سخنرانی ضد حکومت او در [[مسجد گوهرشاد]] صورت گرفت، آیت‌الله خامنه‌ای از آیت‌الله میلانی خواست به این اقدام اعتراض کند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله میلانی، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش، ج۳، ص۵-۷.</ref>


در [[۱۴ فروردین]] ۱۳۴۶ش، در [[تشییع جنازه]] آیت‌الله [[شیخ مجتبی قزوینی]] دستگیر<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref> و در [[۲۶ تیر]] همان سال آزاد شد.<ref> آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۴.</ref> اندکی بعد در [[تهران]] به ملاقات زندانیان سیاسی رفت.<ref>بازرگان، یادداشت‌های روزانه، ۱۳۷۶ش، ۴۲۲-۴۲۳.</ref>
در [[۱۴ فروردین]] ۱۳۴۶ش، در تشییع جنازه [[شیخ مجتبی قزوینی]] دستگیر<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref> و در [[۲۶ تیر]] همان سال آزاد شد.<ref> آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۴.</ref> اندکی بعد در [[تهران]] به ملاقات زندانیان سیاسی رفت.<ref>بازرگان، یادداشت‌های روزانه، ۱۳۷۶ش، ۴۲۲-۴۲۳.</ref>


در پی وقوع زمین‌لرزه ویرانگر جنوب [[خراسان بزرگ|خراسان]] در [[۹ شهریور]] ۱۳۴۷ش، عده‌ای از روحانیون خراسان به سرپرستی آیت‌الله خامنه‌ای با هدف امداد و ساماندهی کمک‌های مردمی به زلزله‌زدگان، عازم فردوس شدند. او در این مدت در مجالس و منابر و همچنین هیئت‌های مذهبی، به فعالیت سیاسی خود ادامه داد. این فعالیت‌ها باعث شد که به اقامتش در فردوس پایان داده شود.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref>
در پی وقوع زمین‌لرزه بزرگی در جنوب [[خراسان بزرگ|خراسان]] در [[۹ شهریور]] ۱۳۴۷ش، عده‌ای از روحانیون خراسان به سرپرستی آیت‌الله خامنه‌ای با هدف امداد و ساماندهی کمک‌های مردمی به زلزله‌زدگان، عازم فردوس شدند. او در این مدت در مجالس و منابر و همچنین هیئت‌های مذهبی، به فعالیت سیاسی خود ادامه داد. این فعالیت‌ها باعث شد که به اقامتش در فردوس پایان داده شود.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref>


او با آنکه تحت پیگرد بود، با برخی از روحانیون مبارز از جمله [[سید محمود طالقانی]]، [[سید محمدرضا سعیدی]]، [[محمدجواد باهنر]]، [[محمدرضا مهدوی کنی]]، [[مرتضی مطهری]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[فضل‌الله محلاتی|فضل الله محلاتی]] در [[مشهد]] و [[تهران]] ارتباط داشت و به رغم اقامت در [[مشهد]] در بسیاری از جلسات علما و روحانیون مبارز تهران حضور می‌یافت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک:آیت‌الله سعیدی، ص۲۴۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله طالقانی، ج۲، ص۴۹۷؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله مهدوی کنی، ص۱۴.؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله محلاتی، ج۱، ص۵۲۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: محمدجواد باهنر، ص۳۵۵.</ref>
او با آنکه تحت پیگرد بود، با برخی از روحانیان مبارز از جمله [[سید محمود طالقانی]]، [[سید محمدرضا سعیدی]]، [[محمدجواد باهنر]]، [[محمدرضا مهدوی کنی]]، [[مرتضی مطهری]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[فضل‌الله محلاتی]] در [[مشهد]] و [[تهران]] ارتباط داشت و با وجود اقامت در [[مشهد]] در بسیاری از جلسات علما و روحانیان مبارز تهران حضور می‌یافت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک:آیت‌الله سعیدی، ص۲۴۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله طالقانی، ج۲، ص۴۹۷؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله مهدوی کنی، ص۱۴.؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله محلاتی، ج۱، ص۵۲۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: محمدجواد باهنر، ص۳۵۵.</ref>


سید علی خامنه‌ای در [[۱۳۴۸ش]] با هدف تبیین مباحث تأثیرگذار در روند مبارزه، به ایراد سخنرانی‌هایی در برخی مراکز فعال سیاسی اسلامی در تهران از جمله [[حسینیه ارشاد]] و [[مسجد الجواد]] تهران دعوت شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۳۳۱-۳۳۲و۴۷۰-۴۷۱.</ref>
سید علی خامنه‌ای در [[۱۳۴۸ش]] با هدف تبیین مباحث تأثیرگذار در روند مبارزه، به ایراد سخنرانی‌هایی در برخی مراکز فعال سیاسی اسلامی در تهران از جمله [[حسینیه ارشاد]] و [[مسجد الجواد]] تهران دعوت شد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۳۳۱-۳۳۲و۴۷۰-۴۷۱.</ref>


با درگذشت آیت‌الله [[سید محسن طباطبائی حکیم|سید محسن حکیم]] در خرداد [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]]، آیت‌الله خامنه‌ای تلاش مضاعفی برای تحکیم [[مرجع تقلید|مرجعیت]] [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] به عنوان [[مرجع تقلید]] اعلم انجام داد. در [[۲ مهر]] ۱۳۴۹ش دستگیر و مدتی در زندان لشکر خراسان در بازداشت به سر برد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=26142 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>
با درگذشت [[سید محسن طباطبائی حکیم|سید محسن حکیم]] در خرداد [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]]، آیت‌الله خامنه‌ای تلاش مضاعفی برای تحکیم [[مرجع تقلید|مرجعیت]] [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] به عنوان مرجع تقلید اعلم انجام داد. در [[۲ مهر]] ۱۳۴۹ش دستگیر و مدتی در زندان لشکر خراسان در بازداشت به سر برد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=26142 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»]، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>


در مرداد ۱۳۵۰ به ساواک مشهد احضار و مدتی در زندان لشکر خراسان بازداشت شد تا فعالیتی در زمینه جشن‌های ۲۵۰۰ ساله نداشته باشد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۳و۶۱۴.</ref> پس از آزادی، و در همان سال دو بار دیگر نیز بازداشت شد و در بازداشت دوم به اتهام اقدام بر ضد امنیت داخلی به سه ماه حبس محکوم شد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref> وی پس از آزادی، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را گسترش داد. جلسات درس و تفسیر او در [[مدرسه علمیه میرزا جعفر|مدرسه میرزا جعفر]] و مسجد امام حسن و [[مسجد قبله]] و نیز در منزلش در [[مشهد]] ادامه داشت.
در مرداد ۱۳۵۰ به ساواک مشهد احضار و مدتی در زندان لشکر خراسان بازداشت شد تا فعالیتی در زمینه جشن‌های ۲۵۰۰ ساله نداشته باشد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۳و۶۱۴.</ref> پس از آزادی، و در همان سال دو بار دیگر نیز بازداشت شد و در بازداشت دوم به اتهام اقدام بر ضد امنیت داخلی به سه ماه حبس محکوم شد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref> وی پس از آزادی، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را گسترش داد. جلسات درس و تفسیر او در [[مدرسه علمیه میرزا جعفر|مدرسه میرزا جعفر]] و مسجد امام حسن و [[مسجد قبله]] و نیز در منزلش در [[مشهد]] ادامه داشت.


در آذر ۱۳۵۲ش محل اقامه [[نماز جماعت]] و جلسات تفسیر خود را به [[مسجد کرامت]] انتقال داد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref> پس از مدتی سازمان‌های امنیتی وقت مانع اقامه نماز جماعت در آن مسجد شدند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک:آیت‌الله مطهری، ص۴۵۵؛ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۳.</ref>
در آذر ۱۳۵۲ش محل اقامه [[نماز جماعت]] و جلسات تفسیر خود را به [[مسجد کرامت]] انتقال داد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.</ref> پس از مدتی سازمان‌های امنیتی وقت مانع اقامه نماز جماعت در آن مسجد شدند.<ref> یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله مطهری، ص۴۵۵؛ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۳.</ref>


در آبان ۱۳۵۳ش به دعوت آیت‌الله [[محمد مفتح]] در مسجد جاوید [[تهران]] به سخنرانی پرداخت. در دی [[سال ۱۳۵۳ هجری شمسی|۱۳۵۳ش]] دستگیر و به زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری در تهران منتقل شد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۲۷و۵۷۴و۶۱۴.</ref> در این حبس، اجازه ملاقات نداشت و از وضعیت و محل حبس او اطلاعی به خانواده‌اش داده نشده بود.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۵.</ref>
در آبان ۱۳۵۳ش به دعوت [[محمد مفتح]] در [[مسجد جاوید تهران]] به سخنرانی پرداخت. در دی [[سال ۱۳۵۳ هجری شمسی|۱۳۵۳ش]] دستگیر و به زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری در تهران منتقل شد.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۲۷و۵۷۴و۶۱۴.</ref> او در این حبس، اجازه ملاقات نداشت و از وضعیت و محل حبس او اطلاعی به خانواده‌اش داده نشده بود.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۵.</ref>


او در [[۲ شهریور]] ۱۳۵۴ش از زندان آزاد شد، اما تحت مراقبت مأموران امنیتی بود و اقامه نماز جماعت، سخنرانی، تدریس و جلسات تفسیر وی حتی در منزلش ممنوع شده بود<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۰۴و۳۸۹و۵۷۵.</ref>‌اما او جلسات تفسیر و فعالیت‌های خود را به صورت مخفیانه پی گرفت.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۲و۵۷۶.</ref>
او در [[۲ شهریور]] ۱۳۵۴ش از زندان آزاد شد، اما تحت مراقبت مأموران امنیتی بود و اقامه نماز جماعت، سخنرانی، تدریس و جلسات تفسیر وی حتی در منزلش ممنوع شده بود<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۰۴و۳۸۹و۵۷۵.</ref>‌اما او جلسات تفسیر و فعالیت‌های خود را به صورت مخفیانه پی گرفت.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۲و۵۷۶.</ref>


به دنبال درگذشت [[علی شریعتی]] در [[۲۹ خرداد]] ۱۳۵۶ش، آیت‌الله خامنه‌ای در بزرگداشت و مراسم ترحیم وی حضور یافت<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۸۹و۵۷۲.</ref> و در پی درگذشت [[سید مصطفی خمینی]] فرزند [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] به همراه برخی از مبارزان انقلابی، مراسم ختمی در [[۶ آبان]] در [[مسجد ملاهاشم]] برپا کردند.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۸۹و۵۷۲.</ref>
به دنبال درگذشت [[علی شریعتی]] در [[۲۹ خرداد]] ۱۳۵۶ش، آیت‌الله خامنه‌ای در مراسم ترحیم وی حضور یافت<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۸۹و۵۷۲.</ref> و در پی درگذشت [[سید مصطفی خمینی]] فرزند [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] به همراه برخی از مبارزان انقلابی، مراسم ختمی در [[۶ آبان]] در [[مسجد ملاهاشم]] برپا کردند.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۸۹و۵۷۲.</ref>


او از سوی کمیسیون امنیت اجتماعی خراسان به سه سال تبعید در [[ایرانشهر]] محکوم شد<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۶.</ref> و مأموران امنیتی در [[۲۳ آذر]] ۱۳۵۶ش به منزلش یورش برده و او را دستگیر کردند و به ایرانشهر انتقال دادند.<ref>https://lib.eshia.ir/12293/04/1321</ref> روز [[۹ مرداد]] ۱۳۵۷، [[ساواک]] زاهدان دستور داد که محل تبعید وی از ایرانشهر به [[جیرفت]] تغییر یابد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۶۰۲.</ref>
او از سوی کمیسیون امنیت اجتماعی خراسان به سه سال تبعید در [[ایرانشهر]] محکوم شد<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۶.</ref> و مأموران امنیتی در [[۲۳ آذر]] ۱۳۵۶ش او را دستگیر کردند و به ایرانشهر انتقال دادند.<ref>https://lib.eshia.ir/12293/04/1321</ref> روز [[۹ مرداد]] ۱۳۵۷، [[ساواک]] زاهدان دستور داد که محل تبعید وی از ایرانشهر به [[جیرفت]] تغییر یابد.<ref>بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۶۰۲.</ref>


==پس از انقلاب اسلامی ایران==
==پس از انقلاب اسلامی ایران==
===عضویت در شورای انقلاب===
===عضویت در شورای انقلاب===
پس از مهاجرت امام خمینی به فرانسه، شورای انقلاب در اوایل آبان ۱۳۵۷ش در ایران شکل گرفت و اعضای آن به تدریج توسط امام خمینی انتخاب شدند.<ref>صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۴۲۶-۴۲۸.</ref>
پس از مهاجرت امام خمینی به فرانسه، شورای انقلاب در اوایل آبان ۱۳۵۷ش در ایران شکل گرفت و اعضای آن به تدریج توسط امام خمینی انتخاب شدند.<ref>صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۴۲۶-۴۲۸.</ref> سید علی خامنه‌ای به همراه [[مرتضی مطهری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]، [[محمدرضا مهدوی کنی]]، [[محمدجواد باهنر]] و [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، جزء نخستین اعضای شورای انقلاب بود. او در اواخر دی ۱۳۵۷ش در این جلسات حضور پیدا کرد.<ref>پا به پای، ۱۹۲. ۲.</ref> شورای انقلاب تصمیم‌گیری‌های مهمی درباره مبارزه داشت؛از جمله‌مذاکره با مقامات حکومت پهلوی و مقامات کشورهای خارجی، تشکیل کمیته استقبال از امام خمینی<ref>قاسم‌پور، دهه سرنوشت‌ساز، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۹۲-۹۴.</ref> و معرفی [[مهدی بازرگان]] به عنوان رئیس [[دولت موقت ایران|دولت موقت]] به امام خمینی.<ref>هاشمی، انقلاب و...، ۱۶۹.</ref> آیت‌الله خامنه‌ای تا پایان فعالیت این شورا در ۲۹ تیر ۱۳۵۹ش عضو ثابت آن باقی ماند.<ref>سائلی، ۴۹-۶۲.</ref>
 
سید علی خامنه‌ای به همراه [[مرتضی مطهری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]، [[محمدرضا مهدوی کنی]]، [[محمدجواد باهنر]] و [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، جزء نخستین اعضای شورای انقلاب بود. او در اواخر دی ۱۳۵۷ش در این جلسات حضور پیدا کرد.<ref>پا به پای، ۱۹۲. ۲.</ref>
 
شورای انقلاب تصمیم‌گیری‌های مهمی درباره مبارزه داشت؛از جمله‌مذاکره با مقامات حکومت پهلوی و مقامات کشورهای خارجی، تشکیل کمیته استقبال از امام خمینی<ref>قاسم‌پور، دهه سرنوشت‌ساز، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۹۲-۹۴.</ref> و معرفی [[مهدی بازرگان]] به عنوان رئیس [[دولت موقت ایران|دولت موقت]] به امام خمینی.<ref>هاشمی، انقلاب و...، ۱۶۹.</ref> آیت‌الله خامنه‌ای تا پایان فعالیت این شورا در ۲۹ تیر ۱۳۵۹ش عضو ثابت آن باقی ماند.<ref>سائلی، ۴۹-۶۲.</ref>


===حضور در سازمان‌های دفاعی و نظامی===
===حضور در سازمان‌های دفاعی و نظامی===
در آخر [[تیر (ماه)|تیر]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸]] آیت‌الله خامنه‌ای به معاونت امور انقلاب وزارت دفاع، و هم چنین عضویت کمیسیون وزرای امنیتی که سرپرستی و مسئولان کلیه امور انتظامی، نظامی و امنیتی را برعهده داشت، انتخاب گردید.<ref>سائلی، ۱۱۷-۱۱۸.</ref>
در آخر [[تیر (ماه)|تیر]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸]] آیت‌الله خامنه‌ای به معاونت امور انقلاب وزارت دفاع، و همچنین عضویت کمیسیون وزرای امنیتی که سرپرستی و مسئولان کلیه امور انتظامی، نظامی و امنیتی را برعهده داشت، انتخاب گردید.<ref> سائلی، ۱۱۷-۱۱۸.</ref>
از دیگر مأموریت‌های وی از طرف شورای انقلاب، مسئولیت مرکز اسناد و نیز سرپرستی [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] در ۳ آذر ۱۳۵۸ بود.<ref>خلاصه، جلسه ۱۳۵۸/ ۹/۳.</ref>
از دیگر مأموریت‌های وی از طرف شورای انقلاب، مسئولیت مرکز اسناد و نیز سرپرستی [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] در ۳ آذر ۱۳۵۸ بود.<ref>خلاصه، جلسه ۱۳۵۸/ ۹/۳.</ref>
در [[۵ اسفند]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸]] از مسئولیت سرپرستی [[سپاه پاسداران]] به دلیل نامزدی در انتخابات نخستین دوره مجلس شورای اسلامی استعفا کرد.<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۴۴۹.</ref> آیت‌الله خامنه‌ای با حکم امام خمینی در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ نمایندۀ وی در شورای عالی دفاع  و نیز سخن‌گوی آن شد.او هم چنان در دورۀ ریاست‌جمهوری رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود.<ref>https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.</ref>
 
در [[۵ اسفند]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸]] از مسئولیت سرپرستی [[سپاه پاسداران]] به دلیل نامزدی در انتخابات نخستین دوره [[مجلس شورای اسلامی]] استعفا کرد.<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۴۴۹.</ref> آیت‌الله خامنه‌ای با حکم امام خمینی در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ نمایندۀ وی در شورای عالی دفاع  و نیز سخنگوی آن شد.او هم‌چنان در دورۀ ریاست‌جمهوری رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود.<ref>https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.</ref>


===تشکیل حزب جمهوری اسلامی===
===تشکیل حزب جمهوری اسلامی===
آیت‌الله خامنه‌ای در ایام منتهی به پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و پس از آن،<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۱۲۵.</ref> به همراه [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] و [[محمدجواد باهنر]] برای ایجاد تشکلی انقلابی فعالیت می‌کرد.<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۲۱۵-۲۱۸.</ref> این تشکل با نام [[حزب جمهوری اسلامی]] در ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ش رسما اعلام موجودیت کرد، اما سابقه تأسیس آن به جلساتی در [[مشهد]] در تابستان ۱۳۵۶ برمی‌گردد.<ref>جاسبی، ج۴،ص ۱۴۹.</ref>
{{اصلی|حزب جمهوری اسلامی}}
آیت‌الله خامنه‌ای در ایام منتهی به [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و پس از آن،<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۱۲۵.</ref> به همراه [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] و [[محمدجواد باهنر]] برای ایجاد تشکلی انقلابی فعالیت می‌کرد.<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۲۱۵-۲۱۸.</ref> این تشکل با نام [[حزب جمهوری اسلامی]] در ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ش رسما اعلام موجودیت کرد.<ref>جاسبی، ج۴،ص ۱۴۹.</ref>


سید علی خامنه‌ای از تهیه‌کنندگان مرام‌نامه حزب جمهوری اسلامی بوده و در تقسیم وظایف اعضا نیز وظیفه تبلیغات حزب را بر عهده گرفت.<ref>جاسبی، ج۴، ص۱۴۶.</ref> آیت‌الله خامنه‌ای عضو موسس و عضو شورای مرکزی حزب بود و در مجموع در دوره تأسیس حزب بیشتر نقش تبیینی ایفا کرد و مواضع حزب را به صورت گفتارها و جزوه‌هایی ارائه نمود. او در تأسیس شعبه حزب در [[مشهد]] نقش داشت و دفتر آن شعبه را در ۲۶ اسفند ۱۳۵۷ش افتتاح کرد.
سید علی خامنه‌ای از تهیه‌کنندگان مرام‌نامه حزب جمهوری اسلامی بوده و در تقسیم وظایف اعضا نیز وظیفه تبلیغات حزب را بر عهده گرفت.<ref>جاسبی، ج۴، ص۱۴۶.</ref> آیت‌الله خامنه‌ای عضو مؤسس و عضو شورای مرکزی حزب بود و در مجموع در دوره تأسیس حزب بیشتر نقش تبیینی ایفا کرد و مواضع حزب را به صورت گفتارها و جزوه‌هایی ارائه نمود. او در تأسیس شعبه حزب در [[مشهد]] نقش داشت و دفتر آن شعبه را در ۲۶ اسفند ۱۳۵۷ش افتتاح کرد.


پس از بهشتی و باهنر، آیت‌الله خامنه‌ای در شهریور ۱۳۶۰ از سوی شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی به عنوان سومین دبیرکل آن انتخاب شد.<ref>هاشمی رفسنجانی، عبور از بحران، ص۲۶۳.</ref> در نخستین کنگره حزب در اردیبهشت ۱۳۶۲ش، برای دومین بار به دبیرکلی حزب و عضویت شورای مرکزی<ref>خاطرات سید مرتضی، ص۱۶۸.</ref> و شورای داوری حزب<ref>جاسبی، ج۴، ص۳۰۰.</ref> انتخاب شد.
پس از بهشتی و باهنر، آیت‌الله خامنه‌ای در شهریور ۱۳۶۰ از سوی شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی به عنوان سومین دبیرکل آن انتخاب شد.<ref>هاشمی رفسنجانی، عبور از بحران، ص۲۶۳.</ref> در نخستین کنگره حزب در اردیبهشت ۱۳۶۲ش، برای دومین بار به دبیرکلی حزب و عضویت شورای مرکزی<ref>خاطرات سید مرتضی، ص۱۶۸.</ref> و شورای داوری حزب<ref>جاسبی، ج۴، ص۳۰۰.</ref> انتخاب شد.


وی در طول دوران ریاست جمهوری در جلسه‌های حزب جمهوری اسلامی تهران و شهرستان‌ها شرکت می‌کرد و ضمن تبیین مأموریت‌ها و اهداف حزب به پرسش‌های اعضای دفترها و شعب و اعضای حزب پاسخ می‌داد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، شماره ۱۵۴۱، ص۱۵، شماره ۱۵۴۳، ص۲.</ref>
وی در طول دوران ریاست‌جمهوری در جلسه‌های حزب جمهوری اسلامی تهران و شهرستان‌ها شرکت می‌کرد و ضمن تبیین مأموریت‌ها و اهداف حزب به پرسش‌های اعضای دفترها و شعب و اعضای حزب پاسخ می‌داد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، شماره ۱۵۴۱، ص۱۵، شماره ۱۵۴۳، ص۲.</ref>


===امامت جمعه تهران===
===امامت جمعه تهران===
{{جعبه نقل قول| عنوان =حکم انتصاب آیت‌الله خامنه‌ای به [[امام جمعه|امامت جمعه]] [[تهران]]|:«بسم الله الرحمن الرحیم ‏
{{جعبه نقل قول| عنوان =حکم انتصاب آیت‌الله خامنه‌ای به [[امام جمعه|امامت جمعه]] [[تهران]]|:«بسم الله الرحمن الرحیم ‏
‏خدمت جناب مستطاب سیدالاعلام و حجت‌الاسلام آقای حاج سید علی خامنه‌ای‎ ‏ـ دامت افاضاته چون حضور جناب مستطاب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای منتظری دامت افاضاته در حوزه مقدسه قم لازم بود و ایشان انصراف خودشان را از امامت جمعه تهران اعلام نمودند، جنابعالی که بحمدالله به حُسن سابقه موصوف و در علم و عمل شایسته هستید به امامت جمعه تهران منصوب می‌باشید. از خداوند متعال توفیق جنابعالی را در ارشاد و هدایت مردم خواستارم.»|تاریخ بایگانی|| منبع = [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، [[صحیفه امام (کتاب)|صحیفه امام]]، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]]، ج۱۲، ص۱۱۶.| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
‏خدمت جناب مستطاب سیدالاعلام و حجت‌الاسلام آقای حاج سید علی خامنه‌ای‎ ‏ـ دامت افاضاته چون حضور جناب مستطاب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای منتظری دامت افاضاته در حوزه مقدسه قم لازم بود و ایشان انصراف خودشان را از امامت جمعه تهران اعلام نمودند، جنابعالی که بحمدالله به حُسن سابقه موصوف و در علم و عمل شایسته هستید به امامت جمعه تهران منصوب می‌باشید. از خداوند متعال توفیق جنابعالی را در ارشاد و هدایت مردم خواستارم.»|تاریخ بایگانی|| منبع = [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، [[صحیفه امام (کتاب)|صحیفه امام]]، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]]، ج۱۲، ص۱۱۶.| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
امام خمینی در [[۲۴ دی]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]] آیت‌الله خامنه‌ای را با اشاره به حسن سابقه و شایستگی در علم و عمل، به [[نماز جمعه تهران|امامت جمعه تهران]] منصوب کرد.<ref>صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۱۱۶.</ref> پیشنهاد برگزاری سمینارهای ائمه جمعه به منظور انسجام شبکه امامان جمعه در داخل کشور و [[جهان اسلام]] از اقدامات ایشان در این دوره بود و پس از موافقت امام خمینی، نخستین سمینار در [[مدرسه فیضیه (قم)|مدرسه فیضیه]] [[قم]] برگزار شد.<ref>فرهنگ و...، ۳۱۱.</ref>
امام خمینی در [[۲۴ دی]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]] آیت‌الله خامنه‌ای را، به [[نماز جمعه تهران|امامت جمعه تهران]] منصوب کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۱۱۶.</ref> پیشنهاد برگزاری سمینارهای ائمه جمعه به منظور انسجام شبکه امامان جمعه در داخل کشور و [[جهان اسلام]] از اقدامات ایشان در این دوره بود.<ref>فرهنگ و...، ص۳۱۱.</ref> ایراد خطبه‌های عربی بعد از خطبه دوم فارسی از ویژگی‌های خطبه‌های ایشان بوده است.{{مدرک}}
 
اهتمام به خطبه‌های عربی بعد از خطبه دوم فارسی از ویژگی‌های خطبه‌های ایشان بوده است.


===نمایندگی مجلس شورای اسلامی===
===نمایندگی مجلس شورای اسلامی===
آیت‌الله خامنه‌ای در انتخابات نخستین دوره قانونگذاری [[مجلس شورای اسلامی]] در اسفند ۱۳۵۸ش، با حمایت [[جامعه روحانیت مبارز|جامعه روحانیت مبارز تهران]]، [[حزب جمهوری اسلامی]] و چندین سازمان و گروه اسلامی دیگر<ref>رضوی، ۳۸۴.</ref> از حوزه انتخابیه تهران وارد مجلس گردید. در مجلس نیز عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی بود.
آیت‌الله خامنه‌ای در انتخابات نخستین دوره قانونگذاری [[مجلس شورای اسلامی]] در اسفند ۱۳۵۸ش، با حمایت [[جامعه روحانیت مبارز|جامعه روحانیت مبارز تهران]]، [[حزب جمهوری اسلامی]] و چندین سازمان و گروه اسلامی دیگر<ref>رضوی، ص۳۸۴.</ref> از حوزه انتخابیه تهران وارد مجلس گردید. در مجلس نیز عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی بود.
 
ایشان با انتخاب به مقام ریاست جمهوری در مهر ۱۳۶۰ قوه مقننه را ترک گفت.


===مجروح شدن در اثر ترور===
===مجروح شدن در اثر ترور===
آیت‌الله خامنه‌ای در [[۶ تیر]] [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]] و در حال سخنرانی پس از [[نماز ظهر]] در مسجد ابوذر، واقع در یکی از مناطق جنوب [[تهران]]، در اثر انفجار بمبی که در ضبط صوت کار گذاشته شده بود هدف [[ترور]] قرار گرفت و به شدت زخمی شد.<ref>هاشمی، انقلاب در...، ۱۷۶.</ref> بر اثر این سوء قصد وی از ناحیه سینه، دست راست آسیب جدی دید.آثار این مصدومیت با ایشان باقی مانده و دست راست ایشان کارآیی لازم را ندارد. گزارش‌های غیررسمی مسبب این حادثه را سازمان مجاهدین خلق ایران دانسته‌اند.<ref>جرعه نوش...، ۲۱۷-۲۱۸.</ref>
آیت‌الله خامنه‌ای در [[۶ تیر]] [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]] و در حال سخنرانی پس از [[نماز ظهر]] در [[مسجد ابوذر تهران|مسجد ابوذر]]، در اثر انفجار بمبی که در ضبط صوت کار گذاشته شده بود هدف [[ترور آیت‌الله خامنه‌ای|ترور]] قرار گرفت.<ref> هاشمی، انقلاب در...، ص۱۷۶.</ref> در این سوء‌قصد وی از ناحیه سینه و دست راست آسیب دید. گزارش‌های غیررسمی مسبب این حادثه را [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] دانسته‌اند.<ref>جرعه نوش...، ص۲۱۷-۲۱۸.</ref>


امام خمینی در پیامی خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای توطئه سوء قصد به جان وی را محکوم کرد و از او تجلیل نمود.<ref>صحیفه، ج۱۴،ص ۳۰۴.</ref> ایشان در [[۱۸ مرداد]] ۱۳۶۰ از بیمارستان مرخص شد و مجددا به صحنه اجتماعی و سیاست بازگشت و از [[۲۶ مرداد]] ۱۳۶۰ در جلسات مجلس شورای اسلامی حاضر شد.<ref>مشروح، دوره اول، جلسه ۱۹۹.</ref>
==دوران ریاست‌جمهوری اسلامی ایران==
 
==دوران ریاست جمهوری اسلامی ایران==
===دوره اول===
===دوره اول===
بعد از شهادت [[محمدعلی رجایی]] دومین رئیس جمهور اسلامی ایران- شورای مرکزی [[حزب جمهوری اسلامی]] و نیز [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان نامزد ریاست جمهوری انتخاب کردند و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] که تا آن زمان با تصدی روحانیون در مقام ریاست جمهوری موافق نبود، با نامزدی او موافقت کردند.<ref>فارسی، ۵۴۳-۵۴۴.</ref> انتخابات در [[۱۰ مهر]] ۱۳۶۰ برگزار شد و آیت الله خامنه‌ای با کسب اکثریت مطلق آراء (۹۵/۱۱ درصد) به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد.<ref>جمهوری، شمـ ۶۷۸، ص۱۱.</ref> در [[۱۷ مهر]] ۱۳۶۰ امام خمینی حکم ریاست جمهوری وی را تنفیذ کرد<ref>صحیفه، ج۱۵ ص۲۷۸. .</ref> و او در [[۲۱ مهر]] به عنوان سومین رئیس جمهور اسلامی ایران در مجلس شورای اسلامی [[سوگند]] یاد کرد.<ref>مشروح، دوره اول، جلسه ۲۲۴.</ref>
بعد از شهادت [[محمدعلی رجایی]] دومین رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران- شورای مرکزی [[حزب جمهوری اسلامی]] و نیز [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری انتخاب کردند و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] که تا آن زمان با تصدی روحانیون در مقام ریاست جمهوری موافق نبود، با نامزدی او موافقت کردند.<ref>فارسی، ص۵۴۳-۵۴۴.</ref> انتخابات در [[۱۰ مهر]] ۱۳۶۰ برگزار شد و آیت‌الله خامنه‌ای با کسب ۹۵/۱۱ درصد آراء به رئیس‌جمهوری انتخاب شد.<ref>جمهوری، شماره۶۷۸، ص۱۱.</ref>  


===دوره دوم===
===دوره دوم===
خط ۲۵۷: خط ۲۴۳:


===سفرهای خارجی===
===سفرهای خارجی===
او در دوره اول ریاست جمهوری از ۱۵ تا [[۲۰ شهریور]] ۱۳۶۳ به کشورهای [[سوریه]]، [[لیبی]] و [[الجزایر]] و در دوره دوم از [[۲۳ دی]] تا [[۳ بهمن]] ۱۳۶۴ به کشورهای آسیایی و آفریقایی، [[پاکستان]]، [[تانزانیا]]، [[زیمبابوه]]، [[آنگولا]]، و [[موزامبیک]] سفر نمود. از ۱۱ تا [[۱۵ شهریور]] ۱۳۶۵ برای شرکت در هشتمین اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد در هراره مجددا به زیمبابوه سفر کرد. در این سفر در اجلاس سخنرانی کرد و با برخی از سران کشورهای غیرمتعهد دیدار و گفت وگو نمود.<ref>جمهوری، شمـ ۱۹۲۱، ص۱۲.</ref> از ۲ تا ۶ اسفند [[۱۳۶۷ شمسی|۱۳۶۷]] نیز به کشورهای [[یوگسلاوی]] و [[رومانی]]<ref>جمهوری، شمـ ۲۸۲۶، ص۱۱.</ref> و از ۱۹ تا [[۲۶ اردیبهشت]] ۱۳۶۸ به کشورهای [[چین]] و [[کره شمالی]] سفر کرد.<ref>جمهوری، شمـ ۲۸۸۶، ص۱۲، شمـ ۲۸۸۹، ص۲.</ref> پیش از ریاست جمهوری نیز از  ۲۱ بهمن تا ۶ اسفند ۱۳۵۹  سفری تبلیغی به [[هند|هندوستان]] داشته است.<ref>https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.</ref>  
او در دوره اول ریاست جمهوری از ۱۵ تا [[۲۰ شهریور]] ۱۳۶۳ به کشورهای [[سوریه]]، [[لیبی]] و [[الجزایر]] و در دوره دوم از [[۲۳ دی]] تا [[۳ بهمن]] ۱۳۶۴ به کشورهای آسیایی و آفریقایی، [[پاکستان]]، [[تانزانیا]]، [[زیمبابوه]]، [[آنگولا]]، و [[موزامبیک]] سفر نمود. از ۱۱ تا [[۱۵ شهریور]] ۱۳۶۵ برای شرکت در هشتمین اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد در هراره مجددا به زیمبابوه سفر کرد. در این سفر در اجلاس سخنرانی کرد و با برخی از سران کشورهای غیرمتعهد دیدار و گفت وگو نمود.<ref>جمهوری، شمـ ۱۹۲۱، ص۱۲.</ref> از ۲ تا ۶ اسفند [[۱۳۶۷ شمسی|۱۳۶۷]] نیز به کشورهای [[یوگسلاوی]] و [[رومانی]]<ref>جمهوری، شمـ ۲۸۲۶، ص۱۱.</ref> و از ۱۹ تا [[۲۶ اردیبهشت]] ۱۳۶۸ به کشورهای [[چین]] و [[کره شمالی]] سفر کرد.<ref>جمهوری، شمـ ۲۸۸۶، ص۱۲، شمـ ۲۸۸۹، ص۲.</ref> پیش از ریاست جمهوری نیز از  ۲۱ بهمن تا ۶ اسفند ۱۳۵۹  سفری تبلیغی به [[هند|هندوستان]] داشته است.<ref>https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.</ref>
 
آیت الله خامنه‌ای در [[۳۱ شهریور]] ۱۳۶۶ در چهل و دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت و سخنرانی کرد. این اولین حضور رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود.<ref>جمهوری، شماره ۲۴۱۳، ص۱۰.</ref>{{یاد| محمدعلی رجایی در سال ۱۳۵۹ش به عنوان نخست‌وزیر در جلسه شورای امنیت سازمان ملل شرکت کرده بود.}}
آیت الله خامنه‌ای در [[۳۱ شهریور]] ۱۳۶۶ در چهل و دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت و سخنرانی کرد. این اولین حضور رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود.<ref>جمهوری، شماره ۲۴۱۳، ص۱۰.</ref>{{یاد| محمدعلی رجایی در سال ۱۳۵۹ش به عنوان نخست‌وزیر در جلسه شورای امنیت سازمان ملل شرکت کرده بود.}}


===حمایت از مبارزان مسلمان===
===حمایت از مبارزان مسلمان===
از اقدامات دیگر آیت‌الله خامنه‌ای در زمینه سیاست خارجی می‌توان به برقراری ارتباط منسجم با گروه‌های سیاسی شیعی در [[افغانستان]]، [[عراق]] و [[لبنان]] و ایجاد تفاهم بین آنها اشاره کرد. تشکیل [[حزب وحدت اسلامی افغانستان|حزب وحدت اسلامی]] از احزاب هشت گانه افغانستان و [[مجلس اعلای اسلامی عراق|مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق]] از مصداق‌های مهم این رویکرد است.
از اقدامات آیت‌الله خامنه‌ای در زمینه سیاست خارجی می‌توان به برقراری ارتباط منسجم با گروه‌های سیاسی شیعی در [[افغانستان]]، [[عراق]] و [[لبنان]] و ایجاد تفاهم بین آنها اشاره کرد. تشکیل [[حزب وحدت اسلامی افغانستان|حزب وحدت اسلامی]] از احزاب هشت‌گانه افغانستان و [[مجلس اعلای اسلامی عراق|مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق]] از مصداق‌های مهم این رویکرد است.


در این دوره، به دامنه حمایت ایران از مبارزان اسلامی در [[لبنان]]، [[فلسطین]]، [[عراق]] و [[افغانستان]] افزوده شد و پشتیبانی [[ایران]] به احزاب و گروه‌های اسلامی در آن کشورها، جایگاه منطقه‌ای و بین المللی قابل ملاحظه‌ای بخشید. به باور آیت الله خامنه‌ای مسئله‌ی فلسطین یک مسئله‌ی صرفاً اسلامی نیست، بلکه مسئله‌ی انسانی است؛ به این معنا که هر کسی در دنیا ــ مسلمان  و غیر مسلمان ــ واقعیّت‌های حوادث فلسطین را بداند، با رژیم غاصب [[اسرائیل]] مقابله خواهد کرد. <ref>https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1179</ref>
در این دوره، به دامنه حمایت ایران از مبارزان اسلامی در [[لبنان]]، [[فلسطین]]، [[عراق]] و [[افغانستان]] افزوده شد و پشتیبانی [[ایران]] به احزاب و گروه‌های اسلامی در آن کشورها، جایگاه منطقه‌ای و بین المللی قابل ملاحظه‌ای بخشید. به باور آیت الله خامنه‌ای مسئله‌ی فلسطین یک مسئله‌ی صرفاً اسلامی نیست، بلکه مسئله‌ی انسانی است؛ به این معنا که هر کسی در دنیا ــ مسلمان  و غیر مسلمان ــ واقعیّت‌های حوادث فلسطین را بداند، با رژیم غاصب [[اسرائیل]] مقابله خواهد کرد. <ref>https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1179</ref>